Dinsdag 15 Mei 1923.
39e flaarg.
!\0. 12.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
J. C. VINK - Axel.
Du blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. Poatflro 608Ö3.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regeis 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden tranee ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en VrtJdagToormiddag ELF ure.
Officiëele opening
van' de Electrische Centrale voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Gisteren had onder de gemeente
Westdorpe de officiëele ingebruikstelling
plaats van de electrische centrale. Voor
deze plechtigheid waren voor het over-
groote deel per extra provinciale boot
van Vlissingen overgekomen de Com
missaris der Koningin, leden van Ged.
en Prov. Staten, hoofdambtenaren van
Rijks- en Prov. Waterstaat, commissa
rissen en administratief personeel van
de P. Z. E. M. aannemers en betrokkenen
bij het bouwwerk en verdere genoodigden.
Te Neuzen werd aan de Nieuwe haven
gemeerd om enkele gemeentebesturen
en genoodigden uit Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen op te nemen. Daarna werd
door het kanaal GentNeuzen verder
gestoomd tot voor de fabriek. Nadat
allen van boord waren gegaan, richtte
daar de Burgemeester van Westdorpe,
de heer Van Waes zich tot den Com
missaris met een korte weikomstrede.
Hij drukte den wensch uit, dat Zijne
HoogEdelGestr. zijn beste krachten zal
willen aanwenden om de Electr. Centrale
vruchtdragend te doen zijn en dat ook
Ged. Staten deze in goede banen zullen
leiden. Spr. wenschte den heer Streef
kerk geluk met de ingebruikstelling van
het bedrijf en hoopt, dat dit voor land
bouw en industrie ten zegen zal zijn,
opdat Zeeuwsch-Vlaanderen plukke de
rijke vruchten van het electrisch bedrijf.
De Commissaris dankte voor deze
woorden en hoopte dat ook voor West
dorpe de electr. centrale van groot be
lang zal blijken te zijn.
Hierna begaf men zich naar het ter
rein en werden vluchtig de groote ge
bouwen uitwendig bezichtigd, om daar
na in het ketelhuis te gaan.
De voorzitter van den raad van com
missarissen der P. Z. E. M., c}e heer J.
A. van Rompu, nam hier het woord en
sprak ongeveer ais volgt
„Het is mijne heeren, nauwelijks een
jaar geleden, dat de „P. Z. E. M." U
naar deze plek riep, om den eersten
steen te leggen van het gebouw der
centrale, dat gij thans gereed ziet niet
alleen, maar dat ook reeds al die in
richtingen bevat, welke noodig zijn, om
het Nederlandsche, het Zeeuwsche ge
deelte van het aloude Vlaanderen te
voorzien van het licht en de kracht van
den nieuwen tijd. Dit resultaat is be
reikt door het volhardend arbeiden van
de velen, die hetzij leidend hetzij uit
voerend, hetzij technisch, hetzij admini
stratief, bij deze onderneming betrokken
waren.
Onze maatschappij is over dit resul
taat alleszins verheugd, en heeft daarom
gemeend, dat het pas gaf aan de inge
bruikneming dezer electrische centrale,
een eenigszins feestelijk karakter te geven.
Het stemt commissarissen blijde, dat
zoovele leden van de Prov. Staten van dit
gewest, gemeentebesturen in Zeeuwsch-
Vlaanderen, hoofdambtenaren van Rijks-
e" Provinciale diensten alsmede indu-
strieeien en leiders van en in industrieele
bedrijven, aan onze uitnoodiging gevolg
gaven, omdat wij daarin eenerzijds een
blijk van belangstellende symphatie, voor
wat hier gewrocht werd en zal worden,
mogen zien, anderzijds een grond voor
goede hope, dat wij weldra de nog van
verre staanden onder onze stroomafne
mers mogen tellendat ook de Zeeuwsche
pers ons hare vertegenwoordigers wilde
zenden, stemt ons tot erkentelijkheid,
verzekerd als wij daardoor zijn, dat de
ruchtbaarheid, welke wij voor onze on
derneming behoeven, aldus op juiste en
veilige wijze is verzekerd.
Maar onze voldoening culmineert, mijn
heer de Commissaris der Koningin, in
Uwe aanwezigheid alhier en in Uwe
grif en gaarne gegeven bereidverklaring,
om de in bedrijfstelling der centrale
officieel en plechtig door Uw woord te
constateeren.
Ongetwijfeld behoeft onze maatschap
pij in de eerste plaats de voortdurende
aandacht der Provinciale Staten, doch
daarnaast kan toch ook zonder de wel
willende medewerking van het dage-
lijksch bestuur de Provincie ons werk
nauwelijks slagen; uit de gestie van den
voorzitter dier lichamen mogen wij be
sluiten, dat wij ook in de toekomst op
beider steun zullen kunnen rekenen.
U allen Mijne heeren, welkom heeten-
de, zij het mij dan vergund» U Mijn
heer de Commissaris der Koningin in
Zeeland, te verzoeken, het woord te
willen nemen.
De commissaris der Koningin, de heer
jhr. mr. J. W. Quarles van Ufford, vol
deed aan dit verzoek en begon met er
op te wijzen, dat 21 Maart 1922, de
eerste steen werd gelegd en reeds nu
het gebouw gereed is. Spr. juichte het
toe om de opening der centrale op eenigs
zins feestelijke wijze te doen plaats vin
den en dat men hem uitnoodigde daar
bij een kort woord tot de genoodigden
te richten, niet alleen, omdat hij meen
de, dat het als voorzitter der Staten en
van Ged. Staten dezer provinci" op zij
nen weg lag aan deze feestelijkheid
zijne medewerking te geven en niet al
leen omdat uit die uitnoodiging ander
maal bleek, dat commissarissen overtuigd
zijn van de wenschelijkheid eener nauwe
samenwerking tusschen het Provinciaal
Bestuur en hun college, maar bovenal,
omdat het er uiterst aangenaam was en
hij het eene bij uitstek geschikte gele
genheid achtte om nogmaals een krach
tige aansporing te richten tot alle open
bare besturen en alle particulieren in
het IVe en Ve district tot het zich alge
meen doen aansluiten aan het kabelnet
der maatschappij en zich waardig te
keuren het groote offer, door de provin
cie aan deze streek gebracht. Spr. dankt
voor die uitnoodiging en geeft daarna de
volgende beschrijving van de wijze,
waarop de electrische stroom, door mid
del van de machtige machines wordt
opgewekt en wordt overgebracht naar
de diverse afnemers.
De stoom, die noodig is voor het
drijven der turbines wordt geproduceerd
in waterpijpketels onder een druk van
16 atmospheren. In het ketelhuis zijn
daartoe twee zulke ketels opgesteld, die
ieder normaal 10.000 K.g. en maximaal
12.000 K.g. stoom per uur kunnen pro
duceeren.
De voeding van de ketels geschiedt
of door een met een stoomturbine aan
gedreven pomp of door een met een
electromotor aangedreven pomp. Deze
pompen zijn in eene afzonderlijke pom
penkamer ondergebracht, die zich boven
den regenwaterbak bevindt. Het water,
dat door de pompen naar den ketel ge
perst wordt, gaat door een buizenstelsel,
dat in den stroom van de rookgassen
geplaatst is. Hierdoor wordt het water
met anders verloren warmte verhit al
vorens in den ketel te komen, zoodat
het rendement van de ketelinstallatie
verhoogd wordt.
In het machine-huis zijn twee stoom
turbines opgesteld, waarvan ieder direct
gekoppeld is met een draaistroomgene
rator kan een vermogen van 2000 K.V K.
afgeven onder een spanning van 6000
volt. Daar deze spanning voor de dis
tributie van de electriciteit over
Zeeuwsch-Vlaanderen te laag is, wordt
deze door transformatoren van gelijk
vermogen als de generatoren omgezet
in 10 000 volt.
De afgewerkte stoom van de turbines
wordt in een daaronder opgestelden
condensor neergeslagen. Het hierbij ge
vormde water wordt teruggevoerd gaar
een bak boven de pompenkamer, Van
waaruit de pompen het weer in de ke
tels persen.
Voor het neerslaan van den afgewerk-
ten stoom is koelwater noodig, dat door
pompen, aangedreven door een stoom
turbine, den condensor toegevoegd wordt.
Het koelwater wordt onttrokken aan
een kanaal onder de turbo-pompen, dat
door een gegoten ijzeren buisleiding in
directe verbinding staat met het kanaal
van Neuzen naar Sas van Gent.
Voor de reguleering en de verdeeling
van den electrischen stroom en de be
veiliging dient het schakelhuis. Op de
grens van machine- en schakelhuis is
de schakeltafel geplaatst, waarop alle
manipulatie's, hetzij door directe me
chanisch, hetzij door electrische overbren
ging plaats vinden.
In de ruinite achter het schakelbord,
is het dubbel-railsysteem ondergebracht,
waarheen over olieschakelaars de stroom
van de machines gevoerd wordt en waar
vandaan ook weer over olieschakelaars
de kabelleidingen aftakken. Deze olie
schakelaars zijn in een ruimte onder die
van het dubbel-railsysteem onderge
bracht.
Voor de noodverlichting en voor de
bediening van de olieschakelaars is een
accumulatoren-batterij opgesteld.
Door deze mechaniseering en electri-
ficeering van het schakelhuis hoopt men
de schakelbordwachters voorloopig te
kunnen ontberen.
Vanuit de centrale geschiedt de dis
tributie over Zeeuwsch-Vlaanderen door
vier kabels t.w. voor de richtingen Ter-
neuzen, IJzendijke, Hulst en Sas van
Gent. Uitgevoerd zijn deze kabelleidingen
alle behalve die voor Sas van Gent,
welke slechts gedeeltelijk gelegd is. De
overige distributieleidingen met hooge
spanning zijn bovengrondsch- Als bo-
vengrondsche leidingen zijn uitgevoerd
de lijnen IJzendijke—Groede met een
aftakking naar Breskens IJzendijke—
Biervliet mer een aftakking naar Hoofd
plaat, terwijl in aanieg is de lijn Ter-
neuzen— Zaamslag.
Zoowel de leiding van de centrale
naar Sas van Gent als die vanTerneu-
zen naar Zaamslag zijn nog niet gereed,
daar de onderhandelingen ter zake van
stroomlevering aan die gemeenten nog
niet geheel zijn beëindigd.
Op de eindpunten van de kabelleidin
gen zijn schakelstations met woningen
gebouwd en wel in IJzendijke, Hulst en
Terneuzen. Bovendien zijn in Drieschou-
wen en, Phillipine ook schakelstations
gebouwd, die meer dienen voor een
onderverdeeling der leidingen.
De lijn van IJzendijke—Biervliet met
een aftakking naar Hoofdplaat is de
eerste leiding die onder garantie aange
legd is. Verdere garantielijnen zullen
uitgevoerd worden van Hulst naar Clinge
en Nieuw Namen met een aftakking naar
Graauw en Langendam, de aansluitingen
van een gebouw compleet aan den Ka
pitalen Dam, gemeente Biervliet en in
den Dierentijdpolder gemeente IJzendijke.
De lengte van het kabelnet bedraagt
70 K M., terwijl van het bovengrondsche
net 22 X 28 K.M. tot op heden is aan
gelegd.
Voor de maatschappij is de levering
van stroom, welke sedert korten tijd
plaats vindt, een keerpunt. Thans heeft
zij het doel, hetwelk zij nastreeft, althans
voor een aantal gemeenten bereikt. Tot
dusverre zegt spr. waren al hare handelin
gen van voorbereidenden aard een zware
taak ligt achter haren rug en vindt hare
bekroning in dit bouwwerk, hetwelk voor
den bloei en de welvaart van Zeeuwsch-
Vlaanderen van zoo groote beteekenis
zal kunnen zijn een blijvend monument
is opgericht, getuigende van den moed
en de doortastendheid van die mannen,
die het openen van een nieuwe krach
tige welvaartsbron hebben weten door
te zetten ondanks alle moeilijkheden en
bezwaren. Van harte aan den raad van
commissarissen en de directie mijne ge-
lukwenschen. Ik hoop zeer, dat de
goede zegen van commissarissen en de
inspanning en toewijding van den direc
teur en zijn personeel er toe zullen lei
den, dat, ook binnen afzienbaren tijd
het doel, dat de Staten van Zeeland met
den bouw dezer centrale voor oogen
stond n.l. het brengen van electrischen
stroom zoo mogelijk aan gansch
Zeeuwsch-Vlaanderen werkelijkheid zal
worden. Daartoe is echter noodig, dat
de centrale zich in de symphatie van
den electrischen stroom voor licht en
kracht meer en meer worden erkend.
Eene opsomming van die voordeelen wil
ik thans niet opnieuw geven. Een ieder
die met het nut van dien wonderbaar-
ijken en voor tal van doeleinden te
bezigen stroom nog niet bekend is, moge
thans binnenkort zich daarvan bij zijn
buurman, vriend of kennis met eigen
oogen kunnen overtuigen.
De provincie heeft met het beschik
baarstellen van het zeer aanzienlijke ka-
aitaal voor den bouw en de inrichting
AXELSCHE
SANT