No. 80.
32e *9 aam
Zaterdag 13 Januari 1017.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. Dl KLEM AN 5
Buitenland.
Binnenland.
6.30
8.05
8.30
8.48
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 60 Centfranco per post 70 Cent.
Voor België 80 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL
ADVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groots letters worden naar
plaatsruimte berekend.
AdvertentiëD worden franc* ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag EEN are.
DE OORLOG.
Dr. H. van Dijke, de vertrekkende
gezant van Amerika te 's-GraVfenhage,
heeft de volgende verklaring afgelegd
aan de Associated Press of America
De mededeeling van den Nederland-
schen minister vanbuitenlandschezaken
dat president Wilson's nota van 18
December, aan hem door mij werd
overhandigd, zonder eenig verzoek of
wensch tot ondersteuning ervan door
de Nederlandsche regeering, is volkomen
juist. Ik deed zulks, omdat door mijne
regeering mij aldus was bevolen. Mijne
opdracht luidde, de nota van den
president eenvoudig als kennisgeving
te overhandigen.
Er was geenerlei verzoek bij. De
reden hiervan is, dat Amerika de
delicate en moeilijke positie van de
Nederlandsche regeering te midden van
dezen oorlog begrijpt en er niet bij haar
op aandrong, zelfs haar niet verzoeken
wilde, iets te doen, dat door haar niet
raadzaam, voorzichtig en nuttig zou
worden gencht. Ik heb mijn best gedaan
dit juiste begrip van de Nederlandsche
positie in de Vereenigde Staten te be
vorderen, en zal ook daarmede voort
gaan.
Aangaande instructiès uit Washington
betreffende de wijze van het overhan
digen der Nota van den President te
Madrid is mij niets bekend.
Wat ik mij niet kan verklaren is, dat
die Nota zoo algemeen verkeerd is be
grepen. Er wordt uitdrukkelijk ver
klaard, dat zij geen aanbod van bemid
deling, noch een vredesvoorstel behelst
Zij was enkel een -voorstel, dat de
oorlogvoerende van beide zijden de
voorwaarden te kennen zouden geven,
waarop zij bereid zouden zijn, den vrede
in overweging te nemen en te bespreken.
De Ententemogendbeden hebben zulks
reeds met eenige duidelijkheid gedaan,
en zullen het waarschijnlijk eerlang
zelfs op nog duidelyker wijze doen. De
Centrale mogendheden hebben op be
leefde, zelfs vriendelijke, doch zeer
zakelijke wijze de uitnoodiging van den
President, om hunne voorwaarden be
kend te maken, van de hand gewezen
Dit maakt, dat de vredesdiscussies zich
op het oogenblik op 't doode punt
bevinden. Zoodra beide partijen zich
gelijkelijk openhartig betoonen, zal de
wereld kunnen oordeelen, of de vrede
waarnaar ieder rechtschapen mensch
verlangt, nabij dan wel verat is.
De Vossische Zeitung heeft een
onderhoud gehad met een, ongenoemden
Nederlandschen staatsman, die uit Den
Haag te Berlijn is aangekomen en goed
ingelicht heet te zijn.
De staatsman verklaarde op de op
merking, dat men het in Berlijn op
vallend bad gevonden, dat de Neder
landsche regeering vergelijkenderwijze
laat stelling heeft genomen tegenover
de Duitsche vredesnota en de nota van
Wilson
Het officieele antwoord van de Neder
landsche regeering is zoo juist door den
minister van buitenlandsche zaken be
kend gemaakt. Als wij Nederlanders
geen haast gemaakt hebben, is dat niet
te verklaren uit ons temperament, maar
uit een wei-doordachte politieke over
weging. Boven allen twijtel is vast,
dat iu Nederland uit ecouomische en
menschelijke overwegingen het levendig
gevoelen heerscht om den vrede te
bevorderen. Degeheele Nederlandsche
pers is het er over eens, dat iedere
stap naar den vrede van Nederlandsche
zijde moet worden aangemoedigd., Ook
in de Duitsche officieele kringen is het
bekend, dat Nedefland zijn tot dusver
gereserveerde houding zal laten varen,
zoodra het de overtuiging heeft, dat ziju
optreden ten gunste van den vrede eeu
tastbaar resultaat zal opleveren.
Juist de omstandigheid, dat Den Haag
als plaats voor de vredesouderhaude
lingen in aanmerking komt, legt den
Nederlanders de verplichting op, zich
gereserveerd te toonen. Wij verieenen
gaarne gastvrijheid, wanneer die ge
vraagd wordt, maar wy Nederlanders
vragen er niet om gastvrijheid te mogen
verieenen.
Wij weten zeer nauwkeurig, dat alleen
woorden, al zijn ze nog zoo goed ge
meend, den vrede niet kunnen brengen,
wanneer niet achter die woorden be
reidwilligheid tot doen schuilt. Wij in
Nederland zijn misschien beter en eer
der dan meer afgelegen landen iu staat
den stand van zaken in Londen te
overzien. Wij waren van de weigering
van Engeland, om op de Duitsche voor
stellen in te gaan, zoo vlug op de
hoogte, dat daaruit de terughouding van
Nederland is te verklaren.
Wij wachten in Nederland alleen op
het psychologische oogenblik, dat wij,
op grond van onze kennis van zaken,
uog niet gekomen achten. Zoodra ech
ter de Nederlandsche regeering de over
tuiging heeft, dat men over het doode
punt heen is, zal zij ongetwijfeld geeu
oogenblik aarzelen om harerzijds stap
pen te doen, die naar haar inzien zullen
kunnen leiden tot beëindiging van den
wereldoorlog. N. R. Crt.
De Berlijnsche correspondent van de
Tijd meldt
Ofschoon de vredesactie, welke ten
gevolge van het aaubod der centrale
mogendheden enkeie weken is gevoerd,
door het afwijzend antwoord der Entente
voor goed schijnt gesloten, kan tegen
de helft dezer maand toch nog een
belangrijke verklaring v,an den Rijks
kanselier tegemoet worden gezien.
Er wordt slechts gewacht op het
antwoord dat de entente aan Wilson
zal geven, om de verdere houding van
Duitschland en ziju bondgeuooten teu
aanzien van de vredesbeweging vast te
stellen. Deze vaststelling zal geschieden
in de redevoering door den rijkskanse
lier bij de weder-bijeenkomst van den
Rijksdag te houden en gepaard gaan
met een vertoog tot de neutralen, welke
Wilson's voorstel hebben gesteund. De
redenen waarom Nederland geen oföci
eelen overigens niet gevraagden
steun aan de nota van Wilson verleende
z in hier bekend en worden gebillijkt.
Men weet, dat de Nederlandsche regee
ring een anderen stap op het geschikte
oogenblik zal doen.
Nu de vraag te berde is gebracht, of
bij het aanknoopen van vredesonder
handelingen een wapenstilstand zou
worden afgekondigd, brengen buiten
landsche bladen in herinnering, dat het
begin van dergelijke onderhandelingen
in verschillende oorlogen geen invloed
heeft gehad op de voortzetting van de
krijgsbedrijven. Terwijl bij voorbeeld in
1912 te Lausanne over den vrede tus-
schen Italië en Turkije onderhandeld
werd, ging de strijd aan het geheele
front voort. In 1878 begonnen de
onderhandelingen tusschen Rusland en
Turkije op J21 Januari, maar de Russen
zetteu hun opmarsch voort en staan pas
op 3L Januari, na de onderteekening
van de voorloopige vredesvoorwaarden,
een wapenstilstand toe. In 1870 ont
moetten Bismarck en Thiers elkaar in
November in Versailles, maar de oorlog
werd nog verscheidene maanden zonder
ophouden of wapenstilstand voortgezet.
In 1866 liet Bismarck den opmarsch
van het Pruisische leger tegen Weenen
voortzetten, ondanks de tusschen Pruisen
en Oostenrijk begonnen onderhandelin
gen. Nog minder zouden gedachten-
wisselingen tusschen oorlogvoerende
staten en een onzijdigen staat een
schorsing van het krijgsbedrijf ten
gevolge behoeven te hebben.
N. R. Crt.
Tegen vluchtelingen. De Duit-
schers nemen allerstrengste maatregelen
om de vlucht van Belgische burgers te
verhinderen en nemen daartoe ook
hun toevlucht tot list, schrijft de Tel.
Dezer dagen kwamen in een woning
nabij de grens te Selzaete twee burgers.
Ze spraken goed Vlaamsch. Aan de
vrouw des huizfes maakten ze wijs, dat
ze, om de deportatie, naar Hollaud
wilden wijken en vroegen haar hen
tegen goede belooning behulpzaam te
willen zijn.
De vrouw ging op het voorstel in.
Toen bleken de pseudo-vluchtelingen
twee Duitsche detectieven te zijn.
Bij het bespreken van de plannen
had de vrouw ook een Duitsch soldaat
genoemd, die helpen zou. Zij en die
militair werden aangehouden. Eeu
scherp onderzoek volgde. Op den sol
daat voud men veel bankbiljetten, geld,
dat de man niet verantwoorden kon en
van omkooperij moest afkomstig zijn
De vrouw is naar Duitschland gevoerd
Een gerucht wil, dat de soldaat als
afschrikwekkend voorbeeld voor ande
ren, gefusilleerd is.
De Morning Post verneemt uit Was
hington De Tribune vestigt de aan
dacht op de onregelmatigheid, dat Neder
land, hetwelk 80 pCt. van de laadruimte
in Nederlandsche schepen voor graan
en audere levensmiddelen uit de Ver
eenigde Staten gereserveerd heeft, tege
lijkertijd overeenkomsten tieeft gesloten
om levensmiddelen aan Duitschland te
verkoopen. De groote iuvoer iu Neder
land uit de Vereenigde Staten geeft de
Tribune aanleiding te vermoeden, dat
Nederland zelf gebrek heeft aan voedse
en nu dit het geval is, is het blad be
nieuwd, of »de geallieerden er geen
bezwaar tegen zullen maken, dat
Duitschland over Nederland leven3
middelen krijgt. N. R. Crt.
Daar de aardappel voorraad in Duitsch
land steeds schaarscher wordt, is uog
grooter bezuiniging noodig. Daarom is
voor het. heele Rijnsche industriegebied
het rantsoen vastgesteld op 3 pond
aardappelen en 4 pond koolrapen per
week. De koolrapen moeten namelijk
spoediger opgebruikt worden, omdat zij
niet zoo lang goed van smaak blijven
Voor de zwaar werkende bevolking
wordt het ontbrekende aan aardappelen
verder aangevuld met havermout, grut
ten enz., waarmede echter evenzeer
groote zuinigheid betracht moet wor len.
M. R. Crt.
Thans zoo meldt een Reuter
telegram uit Londen dat wij in buiten
landsche bladen aantreffen heeft de
Eugelsche regeering voor het eerst aan
Reuter en aan de corresDondenten, die
aan het front zijn, veroorloofd om mede
te deelen, dat de Engelscbe troepea die
in Frankrijk zijn, ongeveer twee millioen
man sterk ziju, en op een front van
160 K.M. samengetrokken zijn. Geen
gedeelte van de verschillende Europee-
sche fronten is zoo geducht bezet als
het Engelsche front.
Reuter voegt hieraan toe, dat de
omvang van de aanstaande krachtsin
spanning der Engelschenin Europa niet
op zijn waarde geschat wordt, behalve
door de Duitschers. Hoewel de gealli
eerde regeeringen het belang en den
grooten omvang van de door Engeland
ontwikkelde krachtsinspanning kennen
geeft de openbare meeuing in Frankrijk,
Italië en Rusland er zich niet nauwkeu
rig rekenschap van. /Hij bepaalt er zich
toe, de lengte van de verschillende
fronten uit te meten en beschouwt de
k jrtheid van het Engelsche front als eeu
teeken van militaire zwakheid.
Men kan er nog bijvoegen dat de
tegenwoordige troepensterkte aan het
Engelsche front in drie of vier maanden
nog veel grooter zal ziin geworden,
wanneer het oogenblik voor operaties
op groote schaal gekomen zal zijn.
iV. R. Crt.
De neutraliteit van de Schelde.
De heer J. C. E. Kellermanu, Slof
maker, directeur der Directe B -las
tiugen, Invoerrechten en Accynzeu voor
Zeeland en Westelijk N.Brabant, wij u
in De Katholiek een uitvoerig ariikel aan
het vraagstuk der Schelde neutraliteit.
We ontleenen aan het slot daarvan
de volgende, opmerkingen
De diep tragische gebeurtenissen,
waarvan wij sedert Augustus 1914
getuigen zijn, hebben bewezen Po--ju st
de blik is geweest van de Ministers
Cool, Colijn ea Wentbolt, toen zij bu i
volle aandacht wijdden aan „de w rk -n
aan de Wester-Schelde". Niet tea
staande dat België een lot getroff u
heeft, dat ieder mensch, onverschillig
AXELSCHES® COURANT.
