\o. 67.
Zaterdag 2$ November 1616.
32® •lann;-
t 1
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. DIELEMAY,
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Yr ij dasavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 60 Centfranco per .post 70 Cent.
Voor België 80 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
tot 4 regels 25 Centvoor
Groete letters worden naar
AUVERTENTIEN van 1
eiken regel meer 5 Cent.
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden trance ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en YrQ dagnamiddag EEN are.
DE OORLOG.
Het eenige ieit van belang is voor
beden de inneming van-Craiova, de
hoofdstad van Westelijk Walachye of
Klein-Walachye. Dit feit is de voor-
loopige bekroning van een militaire
onderneming, die in de krijgsgeschiede
nis beroemd belooft te worden. De
colonne, die thans Craiova heeft bezet,
komt van de Szurdukpas (in het N.)
en heeft het dal van Jiul gevolgd.
Nadat de Szurdukpas eenmaal was
geforceerd, ging het in hardnekkige en
vaak wisselvallige gevechten door het
gebergte langzaam voorwaarts. Langs
een enkelen weg door de bergen, werd,
terwijl de vooruitgeschoven troepen
bergstelling na bergstelling bestormden,
al het materiaal naar voren gebracht.
Bij Tirgu-Jiul werd de uitgang naar
de vlakte bevochten en het Roemeen
sche leger zoo verslagen, dat er in het
Noordelijk Roemeensche front een bres
ontstond. De opmarsch door het ge
bergte had weken lang geduurd in
een paar dagen legden de centralen
den weg naar Craiova af. Met den
val van deze stad schijnt het lot van
Klein-Walachye beslist. Eet deel van
de Roemeensche strijdkrachten in het
vak van Orsova is van zijn spoorweg
verbindingen beroofd. N. R. Crt.
De weggevoerde Belgen. De
.Chicago Daily News" bevat het vol
gende telegram van haar Londenschen
correspondent
Duitschland is van plan de geheele
tot arbeid geschikte mannelijke bevol
king van België weg te voeren en in
Duitschland aan het werk te zetten.
Deze Amerikaan, wiens onkreukbaar-
beid en gezond oordeel zoowel in
Amerika als in Europa worden gewaar
deerd en wiens naam te zijner tijd zal
worden meegedeeld, is te Londen aan
gekomen, na in België tooneeleu te
hebben bijgewoond die hij ongelooflijk
en hartverscheurend" noemde.
Er zijn reeds tusschen de 30 en
40.000 mannen aan hun gezinnen ont
rukt en in veewagens naar Duitschlaud
vervoerd. Daar zullen zij voor de
keuzfe worden gesteld, de middelrijken
in hun oorlog te helpen of de ergste
straffen te ondergaan. Velen zullen
ongetwijfeld weigeren te werken, daar
zij zulk werk als verraad tegen hun
eigen land beschouwen en zullen zoo
doende in omstandigheden komen, te
vreeselijk om over te denken.
Tenzij Duitschlaud er toe besluit zijn
huidige wijze van handelen te laten
varen, zullen van twee- tot driehonderd
duizend Belgen worden weggevoerd.
Bij de wegvoering met geweld van
vaders en zoons komen tooneelen voor,
die den meest verstokten zouden ver
murwen. Ik zag een langen trein van
veewagens met zulke- ongelukkigen,
van wie velen zich hadden verzet, doch
met de bajonet op de borst waren ge
dwongen. Vrouwen en kindereu had
den zich verwoed te weer gesteld tegen
de wegvoering van hun mannen en
vaders. Zij stonden daar met ge
scheurde kleeren, te schreien en te
snikken tot zij niet meer konden. De
Duitsche soldaten- braken, over het
algemeen met zoo min mogelijk ruw
gèweld, m^iar steeds krachtdadig, elk
verzet. Gewapende rnaunen doorzoch
ten de huizen van den kelder tot het
dak en maakten geen onderscheid tus
schen mannen die werkteu en werk-
loozen. Eet was hun alleen te doen
zooveel" mogelijk flinke werkkrachten
te krijgen.
Toen de trein was volgeladen, liepen
plotseling de talrijke vrouwen en kin
deren, die er om heen stonden, naar
voren en wierpen zich onder luid ge
klaag en met gesloten oogen voor de
locomotief op de rails. De afdeeling
soldaten die den trein bewaakte dwong
hun toen met de bajonet uit den weg
te gaan. Daarop reed de trein naar de
Duitsche grens.
Een ander bedroevend feit is dat
Pranschen uit de door Duitschlaud be
zette provinciën van Frankrijk met
geweld naar België worden overge*-
bracht. Eet schijnt de politiek der
Duitsche regeering te wezen om Belgen
in Duitschland te werk te stellen en
Franschen in België. Eet pressen van
deze Franschen leidt tot pijnlijke voor
vallen. Velen hunner weigeren het
werk, evenals de Belgen, verklarende
dat het ondragelijk is te worden genood
zaakt den oorlog der Duitsehers tegen
hun eigen land te bevorderen. In één
geval zijn een 35-tal Franschen wegens
werkweigering drie aan drie aan el
kander gebonden en dat heeft zoo meer
dan een etmaal geduurd. De straf deed
hen niet in hun besluit wankelen. Ten
slotte werden ze vrijgelaten doch hoe
moesten zij thans bestaan? De Duit
sehers geven geen bete broods wanneer
zij niet werken. De Amerikaansche
steuncommissie kan deze meuschen
niet voeden daar het regel is oin voedsel
te ontzeggen aan allen, die geprest
kunnéu worden tot bezigheden, die in
verbaud staan met den oorlog. Waar
dat op mag uitloopen mag de hemel
weten. De Duitsche autoriteiten heb
ben hun beweegredenen. Zij beweren
dat de Belgische en Fransche gebieden,
die zij bezet-houden, in verval raken
door werkloosheid en dat het 't beste
voor de meuschen is om te worden
weggevoerd en aan 't werk gezet tegen
een goed loon, waardoor zij huu gevoel
van eigen waarde behouden en geld
naar huis kirtineu zenden. Doch dit
gelegenheidsargument miskent niet al
leen het feit dat ook meuschen die
vast werk hebben worden weggevoerd,
doch ook het krachtige Belgische en
Fransche nationaliteitsgevoel. Wat deze
meuschen te doorstaan hebben is veel
erger dan slavernij. Zij noemen het
slavernij met gedwongen verraad aan
huu land.
Men meldt uit Antwerpen aan de
N. R. Crt.
Uit eeue mededeeliug gedaan in het
Provinciaal Cotniteit voor Eulp en
Voeding van Antwerpen, door den
voorzitter rnr. Louis Franck, blijkt dat
het programma van de in België in te
voeren eetwaren merkelijk is uitgebreid.
Maandelijks wordt de invoer van spek
en reuzel vermeerderd met 1500 ton.
Voor boonen en erwten is er gelijke
toeneming. Gezouten en gedroogde
visch, gecondenseerde melk, koffie,
cacao, harde zeep worden bij de be
staande comité-artikelen (n.l. meel, rijst,
spek en reuzel, mais, erwten en boonen)
gevoegd. Bet Nationaal Comiteit en
de Commission for Relief in Belgium
hopen alzoo den heerschenden nood,
waarin de schaarschte aan aardappelen
zich vooral doet gevoelen, te verhelpen.
Deze ifvoer zal allereerst de beboef-
tigen en de soepuitdeelingen aan het
volk ten gunste komen. De heer Franck
heeft de hoop uitgesproken dat de
woekerhandel in sommige waren er een
goede les en een geduchten klap door
zou krijgen.
Keizer Frans Jozef overleden.
Een extra-editie van de ambtelijke
Wiener Zncuug mei lie Dinsdag dat
keizer koning Frans Jozef in het kasteel
te Scböubruun zacht is ontslapen.
De keizer, die op zoo hoogen leeftijd
zijn land in een wereldoorlog zag ge
wikkeld, heeft zijn liefsten wensch, het
herstel vau den vrede nog te beleven,
dus niet in vervulling zien gaan.
Keizer Frans Jozef is86jaargeworden.
Boewei men zich in Weensche wel
ingelichte kringen niet ontveinsde, dat
de ziekte vau den Keizer zoo goed als
zeker het einde van den grijzen monarch
met zich zou brengen, kwam toch de
doodstijding vrij ouverwacht, temeer,
daar Z. M. van Maandag op Dinsdag
een rustigen nacht had en zeer goed
sliep, terwijl de temperatuur gedurende
den nacht niet hooger was dan Maandag
avond. Op het gewone uur stond de
Keizer Dinsdagmorgen op en wijdde
zich vervolgens aan het afdoen van
staatszaken.
Om 8 uur ontving hij aartshertogiu
Marie Valerie en tegen kwart over 10
den minister van Buitenl. Zaken, baron
Burian. In den middag evenwel steeg
de temperatuur en openbaarde zich de
ontsteking van den rechterlong op
eenigszins heviger wijze.
Tegen de avonduren was het duide
lijk, dat het ergste moest gevreesd
worden. De lijfartsen weken geen
oogenblik vau de sponde van den
hoogen lijder die om 5 miuutea over 9
zacht en kalm den geest gaf.
Onmiddellijk werd de doodstijding v^n
het slot te Schönbrunn naar Weenen
getelefoneerd.
Enkelen ingewijden te Weenen was
het reeds in den laten namiddag bekend,
dat het einde van den Keizer naderde.
Op de bevolking maakte de doods
tijding van den keizer, welke de
speciale edities van de bladen in een
dikken rouwraud verspreidden, een
diepen en weemoedigen indruk. In
den laten avond werd een buitenge
wone ministerraad gehouden terwijl de
conferentie, welke dezer dageu te Buda
pest tusschen den Oostenrijkschen
minister-president Von Köroer en den
Eongaarschen premier graaf Tisza zou
plaats hebben, uitgesteld werd.
Keizer Karei, de opvolger van Frans
Jozef, werd op 17 Augustus 1887 ge
boren, is dus nu 29. Bij is een achter
neef van den overleden keizer en een
neef van aartshertog Fran3 Ferdinand,
die te Serajewo werd vermoord. Zijn
vader was aartshertog Otto, in 1906
overleden, een broeder van Frans Fer
dinand, zijn moeder Maria Jozefa is een
Saksische prinses. Sedert 21 October
1911 is hij gehuwd met prinses Zita
van Bourbon-Parma. Aan dezen echt
zijn drie kinderen ontsproten, aarts
hertog Frans Jozef Otto, aartshertogin
Adelheid en aartshertog Lodewijk.
Frans Jozef Otto, de nieuwe kroon
prins, is thans 4 jaar.
Keizer Karei heeft slechts één broeder,
aartshertog Maximiliaan, luitenant bij
een regiment uhlanen.
Aan het Eindh. Dagbl. wordt uit
Arendonck gemeld
Naar wij gemeld hebben, zijn de
Duitsehers aan de grenzen weggetrok
ken tot aan de overzijde van het breede
kanaal. Op dezen vaartdijk doen de
Duitsehers druk dienst. Sommigen be
weren, dat alle vijftig meter een dub
bele post staat. En dab worden er nog
verscheiden losse posten aangetroffen.
Op dezen dijk staan geen schilder
huisjes.
Driehonderd meter langs beide zijden
van het kanaal is alles weggenomen.
Alle boomen zijn neergeveld. Zoo ver
het oog reikt, ontwaart men hier niets
dan den verren gezichtseinder.
Op den anderen oever van het kanaal
is de draadversperring aangelegd, die
België van Bollaud afsluit.
Als iemand zich van België naar
Nederland of omgekeerd wil begeven,
dan moet hij éérst het geluk hebben,
niet door de Duitsche soldaten opge
merkt te worden en na er met veel
moeite in geslaagd te zijn het breede
kanaal over te steken, wacht hem het
grootste gevaar, de doodeude draad.
Aan brug 5 hebben thans de Duit
sehers een pas-contröle opgericht.
Burger uoch soldaat mag over de brug.
Enkele dagen geleden heeft zich hier
een ongeval voorgedaan.
Men zag om 6 uur in den vroegen
morgen een gansche groep Duitsche
soldaten bezig met lange houten in het
kanaal te visschen. Eindelijk haalde
men een verdronken Duitsch soldaat
boven. Een in haast toegesnelde wagen
van het Roode Kruis nam het lijk mede.
Dinsdag heelt tezelfder plaatse een
smartelijk ongeluk plaats gehad. De
ongeveer zestigjarige Mathilda Ruts,
wonende in een der huizen, een paar
honderd meter van het kanaal, heeft
door onbekende oorzaak den dooi aan
de electrische draadversperring ge
vonden. Een stroom van 500J volt
doodde haar. Om l uur 'smvgens
vond men het zwart verkoolde lijk der
ongelukkige vrouw.
De Daily Mail verneemt uit Athene
De rechtstreeksche oorzaak van de
uitzetting vau de gezauten was, dat
ontdekt werd, dat baron Grancy, de
Duitsche marine attaché, bij spionnage
betrokken was. N. R. crt