So. 63.
32e 3aar«.
Zaterdag 11 November 1916.
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwse h- Vlaanderen.
DIELEMAN,
Landbouw.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS;
Per 8 Maanden 60 Cent; franco per post 70 Cent.
Voor België 80 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
AL> VERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent'; voor
eiken regel meer 5 Cent, Groete letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag EEN nre.
n. 6.30
8,05
8.30
8.48
Zeeuwsche Landbouwmaatscliappy
Dinsdag is te Goes, aanvankelijk
(ader voorzitterschap van den heer
H. A. Waghto, later onder dat van
ea heer W. Kakebeeke, een buiten
gewone vergadering van het hoofdbe
ïtaur der Zeeuwsche LandbouwMaat-
chappij gehouden.
Bij de opening bracht de heer Waghto
ulde aan de nagedachtenis van den
loo plotseling overleden voorzitter der
ïwtschappij, den heer J. H. O. Domi
\m. Vijt-en-twintig jaren woonde
be de hoofdbestuursvergaderingen bij,
warvan tien jaren als voorzitter. Hij
ras, zoo zeide de heer Waghto, een
stoer werker, een erainent leider, een
tan, die met Kart en ziel voor de
aatschappij heeft gewerkt.
De heer W. Kakebeeke nam ver-
tolgens het voorzitterschap op zich
lij zal als waarnemend voorzitter op
reden totdat de opvolger van den heer
lominicus is benoemd.
Op verzoek van de Groenten-Centrale
rerd medegedeeld, dat onderhandsche
'erkoop van voor uitvoer bestemde
iroenten verboden is. Dank zij de
ledewerking van de afdeeling land-
louw aan het ministerie, was van den
ipperbevelhebber, in verband met het
tekort aan werkkrachten, een gunstiger
regeling van de landbouwverioven ver
tegen.
Er is een rekwest gezonden om een
koogeren prijs voor paardeboonen te
rerkrijgen.
De heer Van Dixhoorn laakte scherp
i boonen-politiek der regeering.
De rijkslandbouwleeraar Stevens
deelde mee, dat niet alle boonen uit
ieeland zullen weggenomen wordeu.
Uit geheel Zeeland zal nog geen trein
loonen weggaan.
De heer Hombach vroeg, of iemand
'erplicht kan worden te dorschen. De
voorzitter merkte op, dat men als zaai-
zaad kan verkoopen. De maatschappij
mag evenwel niet adviseeren, aan de
regeering niet te verstrekken, wat deze
denkt noodig te hebben.
De voorzitter deelde mee, dat men
tiet gereed is gekomen met de her
ziening van de statuten. Besloten werd,
de thans geldende bepalingen en ook
de contributie-regeling nog voor een
jaar te bestendigen.
De vergadering ging vervolgens over
tot bespreking van de ministerieele
verordening op de zaaiplannen in 1917.
Jhr. Van Vredenburgh merkte op,
dat het maximum van bepaalde ge
wassen in 1913, 1914 en 1915 verbouwd,
oiet mag worden overschreden. In
Deo Haag heeft men evenwel opge
merkt, dat sommigen- afstand van hun
1 voorrecht om bepaalde gewassen te
zaaien, zouden kunnen doen ten be
hoeve van anderen.
De heer Snijder zeide namens de
afd. Tholen, dat er een onregelmatige
druk op de landbouwers wordt uitge
oefend. Wie in de laatste jaren vlas
ot suikerbieten zaaide, krijgt thans ge
bogenheid, dit voordeel te bestendigen.
De regeeringsmaatregelen zijn een slag
voor hen, die een bedrijf overnamen
met de gedachte, dit omhoog te werken.
Hen treft de strat voor de verkeerde
maatregelen van hun voorgangers. Wat
men ouder volksvoedsel verstaat, heeft
de regeering wel wat eng genomen
Vlas geeft lint en zaad, benevens lijn
koeken, suikerbieten, geven naast.suiker
bietenblaren, pulp en melasse-voeder.
Waar de regeering zoo voor de volks
voeding in de weer is, waarom heeft
zij dan niet den nieuwen Hoogerwaard-
polder in eigen beheer gehouden, ten
einde daar volksvoedsel te kunnen ver
bouwen? Bij de nieuwe regeerings-
maatregeleu is een bezwaar, dat con
trole, door gebrek aan statistieken, niet
mogelijk is.
De heer Welleman wees er op, dat
wie 3 jaar lang geprofiteerd heeft, dit
in de toekomst ook mag doen, in tegen
stelling met hen, die voor de volks
voeding hebben gezorgd. De minister
moest eenvoudig verbieden, dat meer
dan een zeker percentage van den grond
met bepaalde gewassen bebouwd wordt.
De heer Stevens merkte op, dat
wanneer de minister een bepaald per
centage zou vaststellen en men dus
van de veronderstelling zou uitgaan,
dat het aantal H. A., dat thans ver
bouwd wordt, bestendigd blijft, men
zich voor Zeeland, wat dit percentage
betreft, leelijk in de vingers zou snijden.
Voor mosterd, karwij- en kanarie-zaad
krijgt men eenige uitbreiding, maar
uien, suikerbieten en vlas worden in
zeer sterke mate ingekrompen. Het
geheel aan speculatieve gewassen in
Zeeland is thans grooter dau wat men
bii vaststelling van een bepaald per
centage zou mogen verbouwen.
De heer Van üeveren achtte het
voorstei-Welleman nog zoo slecht niet
Wanneer een bepaald percentage is
vastgesteld, zouden de dorpsvereeni-
gingen den verbouw hoofdelijk kunnen
verdeelen.
De voorzitter achtte het juist, dat de
Zeeuwsche maatschappij niet in eeu
regeling voor geheel Nederland treedt
en zich tot Zeeland beperkt. Er moet
in verschillende gemeenten een dwin
gende macht zijn, die een voor allen
billijke regeling vaststelt. Deze minis
terieele beschikking en ook de peul
vruchtenregeling zijn veel te laat ge
komen. Raat men nu evenwel trachten,
de touten zoo goed mogelijk te ver
beteren- Van vlas, dat cox buiten het
landbouwbedrijf veel werk geeft, eu
suikerbieten, die het meost bijdragen
tot de voeding van mensch eu dier,
j moet de minister at blijven.
I De heer Hombach achtte een ver
deeling door den burgemeester te be
werkstelligen een systeem scheppen om
staan, de hoeveelheden, welke verbouwd
mogen worden, hoofdelijk te verdeelen,
hetzij door onderling overleg, hetzij
desnoods door bemiddeling van den
burgemeester.
Vervolgens werd besproken de aan
bieding voor geheel Zeeland van erwten,
witte en bruine boonen en vaststelling
vau den prijs per 100 k.g.waarvoor
zal aangeboden worden.
De voorzitter zeide, dat er tengevolge
van de nieuwe ministerieele beschik
king inzake de peulvruchten, een 5
a 6 millioen gulden verloren gaan.
De heer Snijder wees erop, dat men
in Zeeland ongeveer 12,000 H.A. aan
peulvruchten heeft. De opbrengst zal
in 1916 gemiddeld 20 H.L. per H.A.
zijn, waarvan reeds veel verkocht is.
Men moet thans monsters overleggen
en de prijzen vaststellen voor le en
2e kwaliteit. Kooper en verkooper
moeten zich aan arbitrage onderwerpen,
en de verkooper moet een soort van
bewaarloon aan de boeren gevein, daar
de regeering niet alles tegelijk noodig
heeft. Voor geheel Zeeland moet een
ontwerp gemaakt worden, en het hoofd
bestuur moet dan het verzoek tot de
regeering richten, den termijn tot 14
December te verlengen. In iedere ge
meente kan men inmiddels aan de hand
van vastgestelde lijsten inventariseeren.
De Zeeuwsche Laudbouw-Maatschappij
zou, met het oog op de onkosten, 1
pCt. commissie-loon kunnen ontvangen.
Wat den prijs betreft, ƒ40 per 100
K.G. is goed als gemiddelde voor le
kwaliteit erwten en boonen.
De voorzitter was van raeening, dat
waar de distributie voor leger en volk
uit de stelliug kan beginnen, de boeren
niet andermaal het slachtoffer der om
standigheden hadden mogen worden
Dit vraagt eeu sterk protest. Men
moet protesteeren en inmiddels zelf
leiding geven bij de prijzen. Spr. ried
evenwel een prijs van 3035 aan.
De heer Snijder meende, dat met het
oog op het tegenvallen van den oogst en
de hooge productie-kosten een prijs van
J 40 niet te hoog genoemd kan worden.
Jhr. Van Vredenburgh achtte het
wenschelijk, dat de boeren nu eens wat
winst maken; zij leden reeds verlies
genoeg.
Het voorstel van den voorzitter, den
prijs op ƒ30—ƒ35 te bepalen, werd
vervolgens aangenomen. Witte boonen,
capucijuers, enz. moeten dan als luxe
artikelen buiten taxatie blijven.
De maatschappij protesteert bij den
minister, en de rijkslandbouwleeraar
verleent zijn bemiddeling voor de aan
bieding van hoeveelheden te bestemder
plaatse. Den boereD zal inmiddels
worden aangeraden nog niet te ver
koopen. A. R. Crt.
den minister er op te wijzen, dat men
nog meer dwang verlangt. Hij zal tot
zijn laatsten snik blijven protesteeren
tegen de regeeringsmaatregelen.
Besloten werd bij den minister tegen
I diens maatregelen protest aan te tee
kenen, hem te verzoeken, in elk geval
vlas en suikerbieten buiten beschouwing
te laten en aan de gemeenten toe te
Prinses Juliana.
De Prinses is sedert Dinsdagmiddag
ongesteld, met verschijnselen van koorts,
zoodat zij genoodzaakt is het bed te
houden.
Suikerindustrie.
De voorzitter van de Vereeniging
van Fabrieken van Melkproducten,
tevens voorzitter van de Algemeene
Technische Vereeniging van Beetwor-
telsuikerfabrikanteu en raffinadeur»,
schrijft aan de N. R. crt.
Het begint er voor de suikerindustrie
die een paar mooie jaren achter den
rug heeft, nu werkelijk miuder mooi
uit te zien in verband met het expor
teeren harer producten. Dit is toch
hoofdzakelijk een gevolg van de ge
woonte dezer industrie hare grondstof
fen voor de fabricatie en voor den
bietenbouw hoofdzakelijk uit Duitsch-
land en België te betrekken.
Zooals ieder zich in dezen tijd kan
voorstellen, heeft dit tot gevolg, dat de
betrokken leveranciers, resp. de betrok
ken landen, verplichtingen op de pro
ducten, die van deze grondstoffen
worden geproduceerd, willen leggen.
Wanneer wij daarbij nu nog bedenken
dat de voorraad bietenzaad in Duitsch-
land, naar wij lezen, in vermalen
toestand aan het vee wordt gevoerd (de
voedingswaarde komt dan zoowat met
hooi overeen), dan kunnen wij begrijpen
dat onze minister van landbouw reeds
nu maatregelen in de toekomst wil ge
troffen zien. De minister heeft zich
per brief tot de suikerfabrikanten ge
wend en erop gewezen dat men nood
zakelijk nog dit jaar de noodige hoeveel
heid bieten moet reserveeren, d.w.z.
inkuilen, om in staat te zijn het volgende
jaar zelf zaad te bouwen. De fabrieken,
die hieraan geen gevolg geven, stelt hij
verantwoordelijk voor de gevolgen, die
uit eventueel zaadgebrek zullen voort
vloeien. Het zaad, dat dau volgend jaar
gewonnen wordt, levert eerst in het
jaar 1918 bieten en suiker.
Het schijnt, dat de maatregelendoor
het intermediair van de Algemeene
Technische Vereeniging en van de
Zaad Cultuur Mij Kühn Co., zoodanig
genomen worden, dat de suikeroogst
voor 1918 gewaarborgd is. Voor 1917
zal er nog voldoende zaad aanwezig
zijn voor een kleinen oogst, maar wij
twijfelen niet, of er zal nog wel wat
zaad geimporteerd kunnen worden.
Ook heeft Zijne Excellentie gewezen
op de moeilijkheden, die met kalksteen
kunnen voorkomen. Nederland, bezit
vrij uitgestrekte kalksteeuvelden en
hoewel de qualiteit niet uitnemend
genoemd mag worden, is zij toch best
te gebruiken. Ook uit Engeland wordt
kalksteen betrokken en deze schijnt
van uitstekende qualiteit te zijn.
Het komt ons gelukkig voor, dat de
minister reeds uu voorzorgsmaatregelen
heeft getroffen om suikermoeilijkheden
in de volgende jaren te voorkomen,
want wij moeten toch niet vergeten, dat
suiker in Nederland niet alleen een
consumptie-artikel is, maar ook een
grondstof voor enorme iudustriën, als
die van gecondenseerde melk jam en
cacao.
Kon. Nat. Steuncomité.
Het Kon. Nationaal Steuncomité 1914
heeft van de N. O. T. f 600.000 ont
vangen.
v\Ki.sriii;sr(«iR\\T
