No. 45.
Zaterdag 9 September 1916.
32e
nnrü.
Nieuws» en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaan deren.
F. DIELEMAN.
Een zeer waardeerend oordeel.
Landbouw.
D't blad verschijni eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 60 Centfranco per post 70 Cent.
Voor België 80 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
ADVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groete letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag EEN ure.
De bijzondere correspondent in Den
Haag van de „Daily Express" schrijft
in zijn blad een zeer waardeerend
artikel over onze Koningin.
Hy wijst er op, dat thans voor het
eerst weder sedert het uitbreken van
den oorlog de verjaardag van H. M.
feestelijk mocht gevierd worden en zegt
dan, dat 't Nederlandsche volk zich
verheugt met en trotsch is op de Ko-
niDgin, die er zooveel toe( heeft bijge
dragen om Nederland, ondanks de veie
dreigende gevaren en de groote moeilijk
heden buiten den oorlog te houden.
,Het volk van Nederland weet dit
en is zijn Koniagiu oneindig dankbaar.
De Hollanders zijn geen geestdriftig ras,
maar zij zijn niet koel en het zou een
ernstige dwaling zijn te galooven dat
zij als natie onvaderlandslievend zijn
omdat zij van handel en winstmaken
houden. Zij zijn integendeel zeer ge
voelig voor alles dat Nederland betreft
en houden er in het geheel niet van,
dat men critiek op hen oefent. Zij zijn
een dapper en knap volk en zoo men
hun een oorlog opdrong, behoefde men
er niet aan te twijfeleu, dat zij geduchte
vijanden zouden zijn voor Ret land, dat
roekeloos genoeg zou zijn om met hunne
neutraliteit, hunne onafhankelijkheid en
hun gehechtheid aan hun vorstenhuis
te spotten.
„Wilhelmina is waarschijnlijk een der
populairste Koninginnen, die ooit op een
Europeesche troon hebben gezeten. Zij
heeft alles en niets gedaan om
die populariteit te winnen. Niets van
die goedkoope en theatrale soort, niets
wat vertoon heet, niets in den stijl der
Hohenzollerns vóór den oorlog. Maar
zij heeft alles gedaan om haar volk te
doen begrijpen, dat zij zijn ware leidster
is, dat niets haar zoozeer ter harte gaat
als de welvaart der zeven millioen
onderdanen, die het haar moeilijke taak
is, gelukkig en welvarehd te houden."
Van ons leger zegt de schrijver, dat
het twee jaar geleden 400,000 man
sterk was, doch thans tot 650,000 mau
is gestegen. De infanterie was steeds
goel, maar de. artillerie niet en er was
gebrek aan munitie. Thans is'het leger
zoowel wat manschappen als wat ar
tillerie betreft eene geduchte strijd-
machine. Laat zij die een aanval willen
wagen, maar opkomen. Zij zullen ont
vangen worden zooals zij verdienen.
De Koningin heeft er veel toe bijge
dragen om het leger zoo krachtig te
maken. Zij heeft alle plaatsea bezocht
waar troepen langs de grenzen lagen,
is uitstekend met militaire zaken op de
hoogte en is feitelijk, zooals de schrijver
zegt, opperbevelhebber van het leger.
Ook wat de buitenlandsche politiek
betreft heoft zij steeds krachtig gewerkt
en geen officieel antwoord aan een der
groote mogendheden heeft „Plein, 27"
verlaten dan nadat zij het gezien had.
Vervolgens wijdt de schrijver uit over
wat H. M. gedaau heeft om in dezen
moeilijken tijd hulp te verleeuen aan
de eigen onderdanen en aan de vreem
delingen, die ze behoefden. „En de
Belgische vluchtelingen uit de eerste
oorlogsmaanden weten, wat zij aan het
vriendelijk hart van de Koningin van
Nederland verschuldigd zijn. Dat mo
gen zij nooit vergeten." Avp.
Hoofdbestuursrergadering der Z. L. M.
Dinsdag werd te Goes onder voorzit
terschap van den heer Dominicus, hoofd
bestuursvergadering gehouden der Z.
L. M. Omtrent het in deze vergadering
verhandelde ontleenen we het volgende
aan de M. Crt.
Op een vraag van den heer Van
Westen, die er op wees, dat men in de
vorige vergadering met den kapitein,
belast met de hooivordering in Zeeland,
niet tot een definitieve afspraak was
gekomen welke hoeveelheden voor het
eigen bedrijf als norm konden worden
vastgesteld, deelde de voorzitter mede,
dat de later gepubliceerde cijfers te
weten 1500 K.G. hooi per stuk vee, 10
K.G. per paard per dag, 5 K.G. voor
een jong paard en 4 K.G. voor een jong
rund z. i. wel als vaststaande mogen
worden aangenomen.
Van een prijs van 60 zal in de
toekomst wel geen sprake meer kunnen
zijn. 0
De prijs zal nu door bemiddeling
van den Commissaris der Koningin
vastgesteld worden.
De heer Stevens deelde mede, dat
volgens door hem ingewonnen inlich
tingen eerder van een prijs van 6 per
1000 K.G. mag gesproken worden.
Inmiddels kan dit nader onderzocht
worden.
De voorzitter achtte het wenschelijk
met den kapitein hierover in nadere
discussie te treden.
De heer Van Westen wees nog op de
onbillijkheid, dat van Schouwen 2 pet.
en van de andere deelen van Zeeland
slechts 1 pet. wordt genomen. Ook deze
kwestie zou ouder de oogen van de
betrokken autoriteiten gebracht kunnen
worden.
De voorzitter deelde mede, dat de
Broodcommissie voorloopig overleg met
de Z. L. M. niet noodig acht.
De heer Kielstra lichtte dit toe en
wees er op, dat dit overleg door den
voorzitter en secretaris der betrokken
commmissie op het oogenblik ontijdig
werd geacht. Hem was medegedeeld,
dat overleg zou gepleegd worden met
de pl. bemiddelingsbureaus inzake de
aan den landbouwer te laten hoeveel
heden. In de toekomst hield de commis
sie zich evenwel voor nadere samen
werking aanbevolen.
De heer Stevens wees er op, dat hij
uit Den Haag nog geen voldoende
iustructies ontving, al was reeds toege
zegd, dat de vorige week reeds maat
regelen inzake de zaaigranen zouden
getroffen worden. Het is daarom niet
mogelijk de burgemeesters op hun vra
gen reeds afdoende te antwoorden.
De heer Welleman deelde mede, dat
hij eeuigen tijd geleden reeds trachtte
een commissie samen te stellen, welke
in overleg met de Rijks Landbouw-
leeraren, de hoeveelheden zou vaststel
len, welke op elke boerderij zouden
kunnen achterblijven.
De heer Kielstra wees er, aan de
hand van een gepubliceerde circulaire,
op, dat de burgemeesters inlichtingen
kunnen krijgen van de.pl. bemiddelings
bureau!.
De heer Hanken meende bepaalde
cijfers gevonden te hebben in een
publicatie van het Centraal Bureau.
De heer Kielstra wees er op, dat
deze cijfers niet als norm kunnen
worden aangenomen.
De heer Stevens wilde de opgaven
der landbouwers door de pl. bemidde-
lingsbureaux doen controleeren. De
boeren kunnen dan toch elk voor zich
bij de burgemeesters opgeven wat zij
willen behouden.
De heer Van Westen wees er op,
dat men in Zierikzee-een pakhuis en
een controleur vroeg. Daarbij werd
medegedeeld dat de boeren, die iets
wilden verkoopan, zich tot de burge
meesters konden wenden. Zij werden
dus vrij gelaten te verkoopen, wat zij
kunnen missen.
De heer Hanken wees er op, dat het
dan wenschelijk is niets te verkoopen,
anders steekt later de handelaar de
winst in den zak.
De heer Kielstra wees er op, dat
kleine boereu soms moeten verkoopen
om geld in handen te kunnen krijgen.
De heer Hanken was van oordeel,
dat dan juist de minst kapitaalkrachtige
landbouwers de dupe zouden worden.
De heer Welleman zag voornamelijk
voor gerst groote speculatie tegemoet.
De heer Zwagerman achtte het wen
schelijk, dat de Z. L. M. spoed'g met
een voorstel komt. Een dergelijk voorstel
zou in overleg met de pl. bemiddeliugs-
bureaux kunnen opgemaakt worden.
Een centrale commissie zou de gegevens
kunnen verzamelen. Reeds thans kan
een commissie benoemd worden en
dadelijk aan het werk gaan.
De heer Hanken bepleitte de wen-
schelijkheid, de in de vorige vergadering
benoemde commissie dan met de heeren
Stevens en Zwagerman uit te breiden.
De heer Van Dixhooru wilde een
middenweg inslaan. Aau de hand van
een vast te stellen maatstaf zouden de
boeren zich tot de burgemeesters kunnen
wenden. De commissie zou dezen maat-
gtaf moeten maken en publiceereu.
De voorzitter achtte eveneens een
dergelijken leiddraad gewenscht.
De heer Van Vredenburgh drong
eveneens op het thans vaststellen van
een leiddraad aan. De landbouwers
moeten zoo spoedig mogelijk hun voor
raden opgeven.
De heer Kielstra wees er op, dat
wanneer de Z. L. M. geen leiddraad
geeft, de Centrale Broodcommissie dit
zal doen.
De heer Stevens achtte dit toch niet
te voorkomen.
De heer Welleraau drong op het zoo
spoedig mogelijk zenden vafieen circu
laire aau. Reeds Zaterdag zou meu dau
de opgaven der boeren kunnen bqzitten.
pe heef Zwagerman zou zoo spoedig
mogelijk het Centraal Bemiddelings
bureau een vragenlijst willen doen
rondzenden.
De voorzitter was er voor, dat de
boeren zelf aan de burgemeesters schrij
ven, wat zij willen behouden met opgave
van het aantal stuks vee dat zij bezitten.
De heer Stevens beloofde een spoedige
hulp in deze. De circulaire gaat dan
naar de burgemeesters en naar de
bemiddelingsbureaux.
Daartoe werd besloten.
De voorzitter deelde nog mede, dat
het dag. bestuur den Minister telegra
fisch verzocht heeR spoedig een regeling
voor de zaaigrauen vast te stellen.
Thans kwam het plan-Van Dixhoorn
in behandeling.
De heer Van Dixhoorn deelde mede,
dat het bestuur zijner afdeeling zijn
zienswijze deelt. Spreker achtte de
medewerking van iederen landbouwer
in de naaste toekomst noodzakelijk.
Met het oog op den oogst 1917 staat
thans den landbouwers da gelegenheid
open eventueele moeilijkheden te onder
vangen. Er is volksvoedsel noodig.
Men moet daarin dus vo'orzien door een
deel van zijn bouwland voor de teelt
daarvan ter beschikking te stellen. In
Zeeuwsch-Vlaanderen verbouwt men
broodkoren in deu vorm van tarwe en
rogge, aardappelen, bruine boonen,
groene erwten, gerst, haver, suiker
peeën, vlas en koolzaad.
Met het oog op den wisselbouw zou
het z. i. wenschelijk zijn drie tiende
van het bouwland voor deu verbouw
van volksvoedsel te bestemmen.
Verbouw van gerst en voedsel voor
sleperspaarden en luxe paardea was
z. i. niet noodzakelijk. Men moet uit
sluitend rekening houden met de volks
voeding. Wanneer Zeeland een rege
ling treft stemt wellicht het overige
deel des lands daarmede in. Men zou
den minister dus kunnen adviseeren.
Prijsbepaling is buitengesloteu.
De voorzitter achtte het eveneens
noodzakelijk om ongewenschte maat
regelen te voorkomen, zelf de hand aan
deu ploeg te slaan.
De heer Suyder vroeg of het de be
doeling is de landbouwers in de keuze
van voedingsmiddelen vrij te laten.
De heer Van Dixhoorn wilde zooveel
mogelijk met de plaatselijke omstandig
heden rekening houden. In elke ge
meente zou de verbouw gecontroleerd
kunnen worden door een commissie.
De heer Welleman deelde mede, dat
Kruiuiugen niet vooruit wilde loopen
op de regeeringsmaatregeleu. Evenwel
zullen er zoovele zaaiplanueu komen,
dat een uniforme regeling voor het
geheele land nog wel wat op zich zal
laten wachten. Wellicht kan men thans
beter een auderen weg inslaan. Wan
neer de regeering meedeelt, dat ons
land het volgend jaar nog op eigen
productip is aangewezen, zou een be
paling iu het leven geroepen kuuuen
worden, dat het volksvoedsel evengoed
zal betaald wordeo als de speculatieve
handelsgewasseu. Men zou dus een
premie op den verbouw kuuuen stellen