Xo. 40,
Woensdag 23 Augustus 1016.
32e Jaarg.
k
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaan deren.
le.
F* DDELEMAA
Buitenland.
M
lüS
■Sfê^au
i-p
PÈs
ISfg
ia Ban
ra gsm
llUS
a§^«
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 60 Centfranco per post „70 Cent.
Voor België 80 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
AUVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groete letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag EEN ure.
ks:
DE OORLOG.
Over het Westen stemmen de weder-
zijdsche berichten nogal overeen, ep
melden eensluidend, dat de Engelschen
tea Zuiden van Martinpuich een plaat
selijk succes hebben behaald. Voorts
melden de Engelschen eenigen vooruit
gang in de richting van Ginchy en
Gaillemont. Wij zeggen „eenige" (of
schoon het Londensche eenvoudig ter
reinwinst" schrijft) omdat de Engelschen
reeds vlak vóór dat dorp stonden. Bij
Maurepas gingen de Franschen vooruit,
welk dorp blijkbaar toch zelfs nu niet
rolkomen in hun bezit is.
Bij Verdun hebben de Franschen
tmnnen aanval hervat en zij zijn daar
in het dorp Fleury opgeschoten, alsmede
in de bosschen en bij Thiaumont.
Zoodat in het Westen hetalgemeene
offensief der geallieerden nog steeds tot
het rammeien op twee punten van de
Dnitscbe verdedigingsmuur beperkt
blijft, die wel afschilfert, maar niet
wijkt.
Aan het Isonzofront voortduur van
den stilstand op de nieuwe linie.
In het Oosten dito. De Turken vechten
al mee in het leger van von Bothmer,
zij hielpen bij het afslaan van aanvallen.
Ten Noorden van den Dnjestr een
kleine offensieve poging van den kant
der centralen, die volgens de Russen
bloedig werd afgeslagen volgens Weenen
eenige vooruitgeschoven schansen in
banden der centrale troepen bracht, in
alle geval dus, naar de uitwerking
beoordeeld, nog niet veel om het. lijf
had, maar toch als verschijnsel de
aandacht verdient.
In de Karpathen, aan den Tartarenpas
gaan de centralen verder achteruit,
terwijl zij aan de grens van Boekowina
geringe vorderingen blijven maken.
Na eenige dagen roerigheid van de
ententetroepen in Griekenland, zich
uitende in schermutselingen aan het
Doiranmeer, en aanleiding verschaffend
tot vele -voorspellingen, is op dat ge
vechtsterrein nu plotseling het eerste
teit van belang, dat de ententetroepen
Fiorina, aan den spoorweg vau Monastir
naar Saloniki, hebben verloren. De
lang uitgestelde gevechten op het eenige
front, dat nog niet in het algemeeue
offensief was betrokken, zijn dus met
een blauw oog begonnen. Maar deze
klap zullen de centralen wel hebben
toegebracht in de veronderstelling, dat
bet nu toch tot vechten komen moest
en het dan maar beter was, daar zoo
gauw mogelijk mee te beginnen, vóór
van het Noorden uit Russen of Roemenen
een gecoördineerde beweging beginnen
N. B. crt.
De opperbevelhebber in Egypte meldt
Het is thans mogelijk een juister denk
beeld te geven van de sterkte en de
verliezen des vijands tijdens de lcrijgs
verrichtingen in het district Katia van
4—12 Aug.
De Turken waren ongeveer 18000
man sterk wij hebben 49 officieren en
3871
man gevangen genomenhet
aantal gesneuvelden bedroeg 1251, dat
der gewonden naar schatting 4000. De
gezamenlijke verliezen der Turken
waren derhalve ongeveer 9000.
Wij hebben 1 Krupp kanon, een
bergbatterij van 4 stukken van 75 m.M.
met 4000 granaten, 2300 geweren met
1 millioen patronen en 9 Duitsche
machinegeweren met 30 kisten munitie
buitgemaakt. N. R. Crt.
Een levendige beschrijving hoe het
er in Czernowitz uitzag, toen de Russen
voor de stad stonden, geeft de oorlogs
correspondent van het Neue Wiener
Tagblatt. Een stad vlak voor de ver
overing zegt hij is iets vreeselijks.
Want in één dag moest de bevolking
met een verleden van 150 jaar breken.
(Zoo oud is n.l. Czernowitz). Op een
mooien zomerschen dag zag ik de
kanonnen door de stad rijden en op
verschillende punten opstellen. Een
straat, waar auders het dagelij ksche
leven zijn gewonen gang gaat, werd
door de pioniers eensklaps met prikkel
draad afgesloten. Er werden gaten in
den grond gelagen voor ^telefoondraden
en telefoonhuisjes neergezet, waarin
officieren den dienst verrichtten. Da
menschen op straat keken nieuwsgierig
naar dat interessante gedoe en de straat
jongens duikelden en sprongen van
plezier. Plots hoorde men een sterk
gegons uit het telefoonhuisje, zag men
den officier het boek toeslaan, waarin
hij gelezen 1 had, en hoorde men hem
allerlei formules en cijfers schreeuwen,
die niemand begreep. En nauwelijks
waren die uit zijn mond, of het geschut
begon te spelen. Een helsch lawaai,
toen die zware kanonnen hunne keelen
gingen opzetten. Lucht en grond
dreunden ervan. Een, twee, drie uur
ging dit zoode menschen wisten dat
op de Russen geschoten werd, en
daaraan zijn zij gewend. Dit was de
slag bij Czernowitz, die drie dagen en
drie nachten duurde.
En dan verder 30,000 menschen zag
ik op een dag op de vlucht gaan.
Daaronder waren er, die niets meer van
het leven te verwachten hadden en het
toch wilden redden. Vrouwen, die niet
anders kenden dan haar huis en haard
en er haar heele leven hadden doorge
bracht. Een stroom van menschen,
waarin elk onderscheid van stand,
leeltijd en geslacht was opgeheven,
rolde naar buiten. Rijk en arm
bedelaars en ambachtslui, grondbezitters
en ambtenaren, moeders en meisjes,
zuigelingen en jongens, allen wilden
weg. Een krielende hoop, waarin ieder
zijn hoofd verloren had. Het was ook
vreeselijk om alles te moeten vaarwel
zeggen, waaraan het hart hing, en dit
was nu al de derde keer. Te voet, te
paard, in karren, rijtuigen en kruiwa
gens, per trein, op lokomotieven en in
volgepakte vrachtwagens, zoo verlieten
de bewoners hun stad, radeloos en
redeloos, als een door wolven achter
volgde kudde. Het instinkt joeg ze weg
en ieder nam iets mee, dat hij geloofde
niet te kunnen missen. Op 17 Juni,
6 uur 's avonds, is het bruggehootd vóór
Czernowitz gevallen. De menschen,
half dol van angst, riepen elkaar toe
de Russen, de Russenmen kon ze in
de straten voor de sissende granaten
langs de huizen zien kruipen en hun
gewonden oprapen. En de menschen
op straat gilden elkaar toe, of het heusch
waar was, dat de Russen al over de
Proeth waren. Honderden, dié reeds
bij vroegere gelegenheid het veroveren
en heroveren der stad hebben meege
maakt, die sinds twee jaar het gebulder
van het geschut als dagelijksche muziek
hadden leeren kennen, konden het
niet gelooven, dat de Moskal (Rus) er
weer was.
Op weg zag ik een krassen grijsaard.
Hij trok een wagentje voort, waarop
elf kinderen zaten, die hunne ouders
kwijt waren geraakt. Waarheen breng
je die kinderen vroeg ik hem. „Dat
weet ik niet. Ik ben 70 jaar, en als
ik vroeger uit mijn huis ging, wist ik
altijd waarheen, maar vandaag weet
ik het niet." „Aan wie booren die
kinderen „Ik weet het niet, maar
ik heb mijn kleinkinderen ook aan
vreemde menschen moeten toevertrou
wen en misschien zijn ze goed voor hen
als ik goed ben voor die arme schapen."
In de met dichte bosschen begroeide
Karpathen, waar beer en wolf huizen,
was het vol menschen. In dit maag
delijke woud kropen, als een mierenhoop
honderden menschen door elkaar. Tegen
glooiende heuvels werd geslapen en
boomstronken dienden als stoelen of
tafels. Van wat aardkluiten en takkeD
werd een schuilplaats gemaaktsommi
gen hadden zeildoeken meegebracht,
anderen dekens of een ketel, een pot
of pan, waarin zij wat kookten. Een
levendig tafereél, dat er nomadisch
uitzag, maar een allertreurigste reden
had.
N. R. Crt.
Naar de Kölnische Zeitung uit Berlijn
verneemt, is de ontploffing op de Itali-
aansche opper dreadnought Leonardo da
Vinci een wraakneming van twee g
strafte matrozen. Van de bemanning
was 600 man met verlof aan land. Van
de ongeveer 400 overigen zijn slechts
zes man gered. Aan boord bevonden
zich o. a. twee admiraals, twee kapi
teins-ter-zee, een- Engelsch korvet
kapitein en 60 adelborsten.
N. R. Crt.
De burgemeester van Yperen, volks
vertegenwoordiger Colaert, heeft on
langs zesduizend houten huisjes besteld,
die uiteen kuunen genomen worden,
en, zoodra de militaire gebeurtenissen
het toelaten, opgesteld zullen worden
als voorloopige woningen voor de be
volking van de geheel vernietigde stad.
N. B.. Crt.
De Matin" bericht, aangaande het
jongste bombardement van Rbeims door
Duitsche vliegtuigen13 Aug. om 7
uur braken in verschillende deelen der
stadsbranden uit, door geworpen bom
men veroorzaakt. Het burgerziekenhuis
is geheel door het vuur vernield. Het
vuur woedde deD heelen nacht en den
daarop volgenden dag. De St. Remy
wordt ernstig bedreigd. Drie personen,
die in een huis gevlucht waren, kwamen
daarin om, toen het in vlammen opging.
Ook braken verscheidene branden uit
in de voorsteden van Reims. Sinds
den brand der cathedraal 12 Juli 1914,
en de tragische nachten vau 31 Feb.
1 Maart 1915 heeft Reims zulke veel
bewogen dagen niet doorleefd.
„Les Nouvelles" meldt aangaande
de verrichtingen van vliegers der ge
allieerden Een bom is gevallen op
Aan den vooravond van het vertrek
naar de Ver. Staten van den voor-
maligen onder-minister van justitie der
Unie, James Montgomery Beck, is deze
Amerikaan geïnterviewd door een mede
werker aan de Daily Telegraph. Hij
zeide „Ik neem met mij een absoluut
vertrouwen in de uiteindelijke spoedige
overwinning van de geallieerden, waar
voor ik zooveel treffende aanwijzingen
heb aanschouwd. De twee meest in
drukwekkende zaken, die ik heb aan
schouwd, zijn de Britsche vloot en de
verdedigers van Verdun. Ik heb het
voorrecht gehad van een onderhoud
van een half uur met generaal Joffre,
wiens vertrouwen, dat de oorlog een
definitieve overwinningsfaze is inge
treden, onmiskenbaar was. Hetzelfde
gevoel van rustig vertrouwen nam ik
waar in het hoofdkwartier van Haig.
Ik weet niet, of de merkwaardige mili
taire macht van Duitschland niet plotse
ling zal in elkaar zakken, als een ge
volg van zijn geschokt moreel en tekort
aan munitie. Dit was klaarblijkelijk de
oprechte meening van degenen aan het
Britsche front, met wie ik heb kunnen
spreken.
De knapste hersens van de beschaafde
wereld behooreu te worden tewerk ge
steld, wanneer de oorlog op zijn eind
loopt, om te beslissen hoe de macht van
het internationaal recht het best zal
kunnen worden hersteld en hoe een
rechtvaardige en duurzame vrede zal
kunnen worden verkregen. De macht
van het volkenrecht, dat tot nu toe de
gruwelen van den oorlog heeft verzacht,
zou aanzienlijk worden verkort, indjen
de schandelijke schendingen van de
regelen van 't beschaafd oorlogvoeren
werden geduld.
Ik waag voor te stellen, dat wanneer
de oorlog gedaan is, de geallieerden vijf
juristen van aanzien zullen benoemen,
en dat vier neutrale staten, b.v. Neder
land, Zwitserland, Spanje en de Ver.
Staten, elk één zoo'n jurist zullen aan
wijzen. Het aldus geconstitueerde
lichaam zal allereerst moeten onder
zoeken, welke misdrijven de centrale
mogendheden hebben bedreven, van
zóó schandelijken aard, dat daarvoor
na den oorlog een strafactie tegen per
sonen wordt gerechtvaardigd.
Deze geheele zaak lijkt mij de moei
lijkste, nog ooit aan de publicisten en
juristen der wereld voorgelegd. Maar
waar ik op heb willen wijzen is, dat
ik in Engeland en Frankrijk een toe
uemeude opvatting heb geconstateerd,
vóór het houden vau zoo'n strafactie na
den oorlog. Dat streven is onmisken
baar, en het schijnt mij van het grootste
belaag, dat de publicisten en juristen
«S
§|P
[tój
[iE^Fv
19[^2
1.Bj
@ESn
Èt^S
i'ëlgSS
St^gS
IBBan
pgfe?
^3
J-?i
£^3
EH^n
HESu
ISl^Jaj
- 9 25
O 9 35
2 9 41
7 9 52
5 10-
0 10 05
- 10 25
ngen
jgste
7,00
f,90
4,30
1,48