Xo. 29.
Zaterdag IS Jwfc 1916.
32e «faarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-V laanderen.
F. BIELEMAN,
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 60 Centfranco per post 70 Cent.
Voor Belgie 80 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITG EVER
AXEL.
AÜVERTENTIEN van 1 tot 4 ragels 25 Cent; voor
eiken regelmeer 5 Cent. Groete letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag EEN ure.
Inslaan van brandstoffen.
Verleden jaar zijn velen, door de
berichten, welke herhaaldelijk in de
bladen de ronde deden, zoo verstandig
geweest, in den zomer hun brandstof
roor den winter reeds in te slaan.
Dit werkte een goede distributie in de
band. De aanvoeren gingen direct naar
de verbruikerser kwam zoodoende,
naast den gewonen voorraad, een vrij
belangrijke onzichtbare voorraad, waar
op in de wintermaanden kon worden
geteerd, zoodat de winteraanvoer werd
ontlast.
In de wintermaanden konden dau
ook zij, die niet in de gelegenheid
waren in den zomer „op te doen", uit
de aanvoeren en den beschikbaren
roorraad bij deu braudstoffenbaadel,
gemakkelijk geholpen worden. Er was
dus een zeer regelmatige, ea daarom
goedkoope verdeeling van brandstoffen,
met het gevolg, dat ook de prijzen in
de wintermaanden betrekkelijk laag
bleven.
Doordat er nu in de twee oorlogsjaren
geen gebrek aan brandstof is geweest,
en de prijzen binnen redelijke grenzen
gebleven zijn, is er een zekere gerust
heid ouder het publiek gekomen, die
bet nu echter weder in de oude fout
doet vervallen, n.l. te wachten met het
bestellen tot bet koud wordt.
Is in normaie jaren deze gewoonte,
reeds verkeerd, in deze tijden is het
-gevaar niet denkbeeldig dat door te
wachten met bestellen toe o.v. October,
aan de vraag niet kan worden voldaan.
Immers, èn in Duitschland, èn in
België, èn ook hier te lande schrappen
de mijnen de •hoeveelheden, die ineen
bepaalde maand niet zijn afgenomen.
Ook is*niet te voorzien welken loop de
oorlogsgebeurtenissen nemen zullen en
welken invloed zij op de kolenlevering
naar ons land zullen hebben.
Wie ruimte heeft om te bergen, en
het geld om te betalen, sla dus thans
zja voorraad in. Die helpt, zoodoende,
zonder eenige kosten meteen hen, die
nu geen ruimte en geen geld hebben
en later brandstoffen moeten koopen
Hy zorgt voor een gelijkmatige, dus
goedkoope distributie eu werkt prijs,
opdrijving door de kolenproducenten,
io het najaar, tegen. Avp.
Onware beschuldigingen.
Bij het Kamerdebat over het buiten
gewoon oorlogscrediet heeft de heer
Juten 25 Mei een aantal zeer ernstige
beschuldigingen geuito.a. over het
optreden van den kantonnements com
mandant te Tilburg in een slagerswin
kei; over de inkwartiering te Wouw;
over het gaan met verlof van een divisie
en een brigadecommandantover het
stellen, door den commandant van het
veldleger, van een premie op het
hoofd van den onlangs doodgeschoten
Schrauwen.
De Minister van oorlog heeft deze
zaken onderzocht, en in een afzonder
lijke nota aan de Kamer het resultaat
meegedeeld. Het blijkt datdemeedee-
lingeu van den heer Juten van het
begin tot het eind onjuist zijn. Er is
te Tilburg niets onrechtmatigs gebeurd
er zijn noch van de inwoners noch van
de militairen klachten ingekomen over
de inkwartiering te Wouwnoch een
der divisie-commandanten, noch een der
brigade commandanten is met verlof
geweest of heeft wederrechtelijk verlof
genomenen de praatjes over die
premie zijn geheel uit de lucht gegrepen.
De Minister voegt hieraan toe, dat het
hem zwaar valt een dergelijke tegen
spraak te leveren. Hij is daartoe echter
wel gedwongen, wanneer men in de
Kamer meent zonder goeden grond de
ernstigste beschuldigingen tot de hoogste
legerautoriteiten te kunnen richten.
M. Cru
Rogge en haver door elkaar.
„Zoo slim als een boer", zal, schrijft
het Eindh. Daqbl., weldra onder de
spreekwoorden opgenomen moeten wor
den. De Regeering neemt alle rogge
in beslag, doch bij den volgenden oogst
zal de Minister leelijk met de handen
in het haar zitten. Vele Meierijsche
boereu zijn van plan, voortaan grooten-
deel3 rogge en haver door elkander te
te zaaien. Dat geeft een goed beschot
als veevoeder, doch is voor de bakkerij
absoluut ongeschikt.
Men zou willen vragen Kan er niets
gedaan wordeu om dezen braven lieden
te beletten hunne praktijken uit te
voeren, daar er toch zulke groote alge-
maene belaugen op het spel staan
De Schelde.
De Avp. verneemt uit Vlissingen, dat
de 5 procants obligatieleening van 2
miliioen voor de „Kon. Maatschappij
De Schelde" ongeveer veertigmaal vol
teekend is.
Wie maakt de markt l
Naast het gebrek aan brood in België
schijnt ook groote behoefte te bestaan
aan groenten. Zoo kwam de groothan
delaar D. uit Brugge over met de op
dracht om een groote hoeveelheid
bloemkool, aardappelen, peen, enz. te
koopen in het Westland. De goederen,
ongeveer een 10-tal wagons, zullen laDgs
Roosendaal België ingaan. M. crt.
Uitvoer verboden.
Bij Kon. besluit is dé uitvoer van
luciters en van varkenshaar en daaruit
vervaardigde artikelen verboden.
M. crt
Fourage-nood.
Men meldt aan de N. R. crt.
Te Amsterdam is een druk öezochte
vergadering van bedrijtspaardenbouders
gehouden, teneinde te bespreken, hoe
te handelen in verband met den h er
schenden tourage-nood.
De bestuurders van groote lichamen
en vereenigingeu en talrijke particulie
ren vertegenwoordigend het meerendeel
der meubel transport ondernemingen,
expediteurs, sleepers, maandpaarden-
verhuurders, manégehouders en stal
houders in Nederland.
Eenparig was men van oordeel, dat
de huidige toestand, wat fourageprijzeu
betrett, niet kon blijven voortduren,
zonder zich te zullen wreken in het te
gronde gaan van een steeds talrijker
aantal bedrijven. Krachtiger maatrege
len dan requesten en conferenties met
den minister van landbouw werden
bepleit. Een der aanwezigen stelde
onder hilariteit voor, een soort honger
optocht te organiseeren door te demon-
streeren met verschillende sterk onder
voede rossinanten, en zoo den steun
der dierenbescherming te verkrijgen.
Door anderen werd erop gewezen
hoe het soms den-schijn heeft, alsof men
aan het ministerie de mensehen graag
met een kluitje in het riet stuurt. Aan
een plaatselijke vereenigiug bv. werd
gebrek aan kapitaal verweten waardoor
zakel ike resultaten onmogelijk werden.
Toen kort daarop de vereenigiug hierin
voorzien had en maandelijks over on
geveer een ton kon worden beschikt,
waren er nieuwe bezwaren. Ook over.
de commissie voor voeding van mensch
en dier werd gesproken als over een
kapstok.
Verder werd er op gewezen, hoe
eenerzijds de regeering aan particulieren
verbiedt, haver in te voeren, en ander
zijds het regeeriugsgraanbureau nalaat,
voldoende hoeveelheden ter beschikking
te stellen, zoodat de haverprijzen met
sprongen omhoog liepen eo thans 19
a 20 bedragen tegen 7 a 8 voor
den oorlog, en dat deze prijzen absoluut
niet in evenredigheid zijn met de pro
ductiekosten, welke door minister Post-
huma in het algemeen op ongeveer 150
pet. der prijzen van vóór dan oorlog
worden berekend.
Nog werd betoogd dat hetongewenscht
is, dat uitvoer van hooi weer wordt
toegestaan. In de practijk kwam dit
als n.l. op het volgende neereerst
wordt het z.g. surplus van den vorigen
hooi-oogst uitgevoerd, doch door onoor
deelkuudigheid ontstaat er gebrek aan
hooi, met als gevolg ruim 100 pet.
hoogere hooiprijzen dau voorheen.
Dezelfde kringen die eerst van den
uitvoer van het surplus profileeren,
doen dit daarna van de gevolgen van
het tekort, en nog is dat niet voldoende
doodleuk wordt daarna geargumenteerd
dat uitvoer van paarden dringend noodig
is om in het tekort aan fourage tegemoet
te komen. Deze uitvoer vau paarden
komt natuurlijk de prijzen ten goede
en alzoo ook aJi weer ten uadeele van
de gebruikspaardenhouders, die thans
ongeveer 300 per paard meer hebben
te betalen dan vóór den oorlog.
Andere aanwezigen zeiden, dat zij,
indien de toestand niet spoedig verbe
tert, noodgedrongen zullen moeten over
gaan tot het ontslaan van een deel van
het personeel.
Ernstig werd in overweging gegeven
om, indien de te beginuen actie thans
weer zonder resultaten mocht blijven,
een paardeumiddel toe te passen en
hoe ongaarne ook over het geheele
land tegelijkertijd een protest-staking te
organiseeren van alle leveringen van
rijtuigen of bespanningen voor dok
toren, begrafenissen, verhuizingen eu
alle transport- en expeditiebedrijven.
Wel werd ingezien, dat een dergelijke
maatregel niet sympathiek door het
publiek zou worden ontvangen, maar
het ging hier, zoo werd er gezegd, om
„to be or not to be" voor velen.
Besloten werd, aan den minister van
landbouw een kort resumé van hetgeen
op deze vergadering besproken werd,
te zenden, en een request te richten
aan de Koningin en de Tweede Kamer
om spoedige beschikbaarstelling van
regeeringshaver voor gebruikspaarden
houders tegen redelijken pry's, alsook
matige maximumprijzen voor hooi en
geen uitvoer van hooi.
A. S. Tal ma.
Ds. A. S. Talma is Woensdagavond
te 7 uur in het Diaconessenhuis te
Haarlem kalm ontslapen.
Een figuur van beteekenis is met
dezen predikant politicus uit de anti
revolutionaire wereld verdwenen.
Reeds toen hij nog predikant was,
heeft hij zich gekenmerkt door zijn
krachtig ijveren voor sociale belangen.
Hij was van 1888 tot 1901 predikant
bij de Ned. Herv. Kerkeerst te
Heinenoord, toen van 1891 tot 1895 te
Vlissingeu en daarna te Arnhem. Maar
behalve in de kerk was hij een invloed
rijk spreker op vergaderingen van chris
telijke arbeiders, op geheel onthouders-
bijeenkomsten, en overal waar iets
gedaan kon worden ten bate van de
slecht bedeelde klassen.
Hij was een democraat van inborst,
en het lag geheel in zijn aard, dat hij
redacteur werd van het bondsorgaan
van „Patrimonium".
In 1901 kwam hij in de Tweede
Kamer als afgevaardigde van Tietjerk-
steradeelhij bedankte als predikaut
en was spoedig een van de politieke
leiders van zijn partijgroep.
Hij was een van de voormannen
geworden, en toen in Pebr. 1908 het
KabinehHeemskerk optrad, was hem
het departement van Landbouw, Nijver
heid en Handel toevertrouwd, het depar
tement dat o.a. de zorg had voor de
sociale verzekeringswetten, waaraan nu
reeds twee ministeries tevergeefs hun
krachten hadden beproefd.
Wat hij in de vijf en een halt jaar
van dit Kabinet gedaan heeft voor het
ontwerpen eu verdedigen van de om
vangrijke iuvaliditsits- en ziektewet,
heeft eerbied afgedwongen door de
ontzaglyke arbeidskracht die hij er aan
ten koste legde. We kunnen die be
wondering echter niet uitstrekken tot
den jnhoud zegt de M. crt. In hetgeen
hij voor de organisatie van de arbeiders
wereld wilde bereiken door zijn arbeids
raden lag een beginsel dat ook velen
van de overzijde goedkeuren. Maar bij
de uitwerking van dat beginsel heeft
hij te veel genegeerd wat reeds uit
eigen initiatiel in onze arbeiisweretd
bestond, en heett hij te sterk de regeling
van bovenat willen opleggen, met esn
invloedrijk bureaucratisch element.
De politiek had nem de harde erva
ringen niet bespaard waarmee zij zoo
rijk is, voor hen die haar hst trouwst
dienen.
AXEESCHE ii COllBANT.
