Xo. 91
Zaterdag 19 Februari 1916.
31e Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. DIELEMAX,
_L
Binnenland.
D't blad verschijn i eiken Dinsdag- en Vrij dagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Centfranco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent..
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
ADVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
elkeD regel meer 5 Cent. Groots letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdas- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Koninklijk bezoek.
H. M. de Koningin en Prinses Juliana
zijn Dinsdagmorgen met den gewonen
trein van 10 u. 40 uit den Haag voor
eenige dagen in de hoofdstad aange
komen.
We lezen omtrent dit bezoek in de
N. R. ert het volgende
Op het perron was ter verwelkoming
aanwezig de burgemeester van Amster
dam, de heer J. W. O. Teilegen. De
trein, die ongeveer tien minuten tlaat
aankwam, werd tot voor de koninklijke
wachtkamer gereden, waarna Hare
Majesteit onmiddellijk uitstapte en op
den burgemeester toetrad. Hare Maje
steit was gekleed in een donkergrijs
mantelcostuum en droeg een donkeren
hoed. Prinses Juliana, die in een grijs
bontmauteltje gehuld was, droeg een
bosje tulpen en een marokijnleeren
tascbje in de rechterband. Nadat de
Koningin zich eenige oogenblikkeu met
den burgemeester bad onderhouden,
begaf Zij zich door de koninklijke wacht
kamer naar de gereedstaande hof.tuto,
waarmede de Vorstin en het Prinsesje
naar het paleis op den Dam reden.
Hr. Ms. gevolg bestoud uit een hof
dame en den adjudant, jhr. C. Hooft
Graafland, alsmede jonkvrouw van de
Poll.
Ten Paleize werd het Koninklijke
gezelschap ontvangen door den inten
dant, jhr. C. C Th. Six. Onmiddellijk
na aankomst werd de koninklijke stan
daard op den toren geheschen.
Bijna terstond na aankomst ten
Paleize reed de Koningin uit tot het
brengen van eenige bezoeken.
Het eerste bezoek gold de vroegere
studentensociëteit aan den Heiligen weg
waar een aantal vluchtelingen uit Wa
terland onder dak gebracht zijn.
Wethouder Jitta reed ditmaal inden
koninklijken stoet mede.
De directrice, zuster J. Peck, aan H.
M. voorgesteld door wethouder dr. N.
M. Josephus Jitta, ontving de hooge
bezoekster in de toevlucht. Daarna
werd allereerst de eetzaal bezocht, waar
H. M. met elk der aauwezige vluchte
lingen een vriendelijk woord wisselde.
De menschen waren beduusd en bijna
niet in staat te antwoorden, doch het
gelukte H. M., die informeerde naar
den toestand van de familie en naar
dien van de huisjes, toen de bewouers
genoodzaakt waren die te verlaten, de
menschen aan het spreken te krijgen.
Het kostte zr. Peck heel wat moeite,
de mannen en vrouwen er toe te krijgen
bij het met de Koningiugevoerdegesprek
op te staan. De vluchtelingen wisten
niet, wie de vriendelijke dame was, die
zich nauwkeurig van hun toestand op
de hoogte wilde stellen en de vrouwtjes
bezig aau het schoonmaken van den
vloer, waren met moeite er toe te be
wegen even haar werk te staken.
Voor het kinderzaaltje toonde H. M.
buitengewone belangstelling. Zij sprak
de kleiutjes moederlijn toe en in den
z.g. wintertuin van deze voormalige
studentensociëteit bleef de vorstin bij
de zandhoopeu staan, waar de kinderen
speelden en vroeg, of er ook kasteelen
werden gebouwd. Na ongeveer 40
minuten in het gebouw vertoefd te
hebben is H. M. met kiein gevolg weer
naar het paleis vertrokken.
Om 1 uur kwamen de hotauto's
wederom voor. Ditmaal ten einde een
bezoek te brengen aan de geteisterde
streex aan de overzijde van het Y. Van
het Paleis werd naar bet Y-veer gereden
en met de pont, op welke niemand
anders was toegelaten, werd het hooge
gezelschap overgezet. De stoet reed
aan de overzijde vau bet Y gekomen,
in de richting van Buiksloot en Schel
lingwou ie.
Te Buiksloot werd even haltgehouden
H. M. sprak een vrouwtje aan, dat met
haar kind op den weg- wandelde en
informeerde belangstellend naar baar
toestand. Het vrouwtje, dat zeer onder
den indruk van het oogenblik scheen,
bad moeite een antwoord uit te brengen.
Vervolgens werd gereden tot den ver
bindingsweg te Schellingwoude, alwaar
H. M. en Prinses Juliana de auto ver
lieten, om zich te voet te begeven naar
het kerkje te Schellingwoude, dat thaus
als school dienst doet. De burgemeester
vau Ransdorp, de heer Calkoen, voegde
zich hier bij het hooge gezelschap en
verstrekte alle inlichtingen. Daarna
keerde het vorstelijke gezelschap naar
de auto's terug, om vervolgens langs
de Volewijkslanden Amsterdam weer
te bereiken. Met de pont werd opnieuw
overgevaren, waarnde auto's langs
de De Ruyterkade, het Prins Hendrik
plantsoen en het Damrak naar het Paleis
terugkeerden. Om kwart v or drie was
men ten paleize teruggekeerd.
Nauwelijks was Hare Majesteit om
kwart voor drie ten Paleize terugge
keerd, of de hotauto kwam opnieuw
voor. Thans reed H. M uit in gezel
schap van een hofdame en Haar adju
dant jhr. C. Hooft Graafland, om een
bezoek te brengen aan het blok wonin
gen van de vereenigingArbeiderswoning
in de Javabuurt.
In de auto der politie had tot het
geven van inlichtingen mede plaats
genomen de heer A. Harmsen Jr.,
secretaris-penningmeester van het be
stuur der genoemde woningbouw ver
eeniging.
Hare Majesteit was eenvoudig gekleed
in een donker mantelcostuum met een
donkeren hoed, zoodat Haar komst in
de wouingen, waarin thans vluchtelin
gen onder dak gebracht zijn, weinig
opzien baarde.
Voor de Begkoelenstraat, aan den
hoek dar Javastraat, waar het door
Berlage ontworpen monumentale blok
is verrezen, werd balt gehouden. Nadat
men te vergeefs getracht had op num
mer 4 der Benkoelenstraat binnen te
komen de bewoners waren blijkbaar
afwezig ging de Koningin de woning
op nummer 12 binnen. Haar komst
was voor de aanwezige bewoners een
groote verrassing.
Een inwoner uit Holysloot, een huis
vader van zes kinderen, van wie de
jongste op den dag van den watersnood
nauwelijks acht etmalen telde, ontving
de Koningin, terwijl hij in zijn huiselijk
négligé rondliep. In huis was het
kraakzindelijk. De bedden en matras
sen mochten gezien worden bet was
alles keurig opgemaakt. Ook het kleine
wicht in de wieg werd door H. M. be
keken. Jammer, dat moeder zoojuist
was uitgegaau om in de koepok inrich
ting over de inenting te gaan praten.
We dachten eerst, dat de dame van
de gezondheid" was of van het woning
toezicht en je wilt het toch graag knap
hebben. Niet zoo'a smerige rommel
hoor, daar houd ik niets van", zeide de
Holysloter tot ons, toen de Koningin
vertrokken was.
De man was toch zoo in de wolken
„bezoek van de Koningin; och! och!
ik heb er wat dikwijls veur geloopen
en nu kwam ze bij mijn! ik vergeet
'et mijn heele leven niet!"
Twee Zuderdorpers waren ook in
de kamer bij het gesprek geweest.
Een klein meisje, een dochtertje van
den Holysloter, sprak aanvankelijk
voortdurend van „ja juffrouwen of
haar vader, die tengevolge van de
menigte menschen, die in de buurt
saamgeschoold was, begrepen bad welke
Hooge gast te zijuent was gekomen, zijn
dochter al waarschuwde om toch de
vormen beter in acht te nemen, het
mocht niet baten het kind bleet maar
juffrouwen".
Nog eenige andere woningen werden
bezichtigd en tot 3lot op verzoek van
den opzichter de gemeenschappelijke
tuin, om welken de huizen gebouwd
zijn.
Toen de auto wegreed, was de Java
buurt in grooteu getale uitgeloopen de
gansche buurtbevolking bracht aan H.
M. eeu hartelijke ovatie.
De*heer Harmsen werd ten paleize,
alwaar men om half vijf teruggekeerd
was, nogmaals bij Hare Majesteit ont
boden. De Koningin drukte den heer
Harmsen Hare groote voldoening uit
voor hetgeen Zij in die wouingen gezien
had. Er was hier een mooi sociaal
werk verriebt. De heer Harmsen sprak
de hoop uit, dat het Hare Majesteit zou
mogen behagen ook eens een bezoek te
brengen aan eenige andere woningen
dezer bouwonderneming, bv. in de Van
Beuningenstraatde Koningin beloofde
een volgend maal dit bezoek te zullen
afleggen.
Tengevolge van het stormachtige weer
heelt 11. M. de Koningin heden de aan
vankelijk voorgenomeu tocht naar Mon
nikendam niet gemaakt.
Om tien uur kwam een hofauto vóór
waarmede de Koningin, vergezeld van
een hofdame en den adjudant jhr. C.
Hooft G raafland, zich naar het Panorama
gebouw begaf, teneinde een bezoek te
brengen aan deZuiderzee tentoonstelling
(verzameling Hartkamp).
Te elf uur k erde H. M. ten Paleize
terug.
Prinses Juliana reed om halielf uit
tot een bezoek aan Artis.
H. M. werd in het Panoramagebouw
ontvangen door de heereu C. L. van
Kesteren, directeur van de Panorama-
Maatschappij, H. G. Schadd, lid van het
bestuur der Zuiderzeevereeniging en
den heer H. Th. Hartkamp. H. M.
heeft zich daarop door den heer Hart
kamp alles wat op deze tentoonstelling
betrekking heeft laten zien. De hooge
bezoekster betoonde voor de historische
watersnoodprenten groote belangstelling
en gaf blijk zoo van alles op de hoogte
te zijn, dat de heeren, die haar verge
zelden, daarover later hun groote ver
wondering te kennen gaven.
En toen zij al die prentan en afbeel
dingen had aanschouwd van de vroegere
overstroomiugen, zei de Koningin:
Meneer Hartkamp, ik wist wel, dat ons
land erg door watersnood is geteisterd,
doch dat het zoo erg is geweest, wist
ik niet.
Met groote belangstelling heeft H. M.
voorts de schilderijen, alle op den
jongsten watersnood betrekking hebben
de, van den artist Hobbe Smith aan
schouwd. f En bij haar vertrek, na
ongeveer 40 minuten in de zaal te
hebben vertoefd, dankte zij de heeren
hartelijk voor hetgeen haar was getoond.
Te kwart voor elven is H. M. daarna
weer naar het paleis vertrokken.
Na den middag heeft Hare Majesteit
een bezoek gebracht aan de gemeente
Zaandam. Te ongeveer twee uur stapte
Hare Majesteit op het gemeentehuis af,
waar de vorstin ontvangen werd door
het dagelij ksch bestuur der gemeente.
De burgemeester, de heer K. Terlaan,
sprak bij de ontvangst een kort wel
komstwoord.
Daarna werden de in de raadszaal
samengekomen genoodigdeu die allen
op de een of andere wijze hun diensten
in betrekking tot den watersnood hadden
bewezen en nog steeds bewijzen, aan
H. M. voorgesteld.
Opgemerkt werden, behalve burge
meester Ier Laan en de wethouders
Donia en van der Laan, het bestuur
van het watersnoodcomité van den
polder Westzaan, het kleerencomité, de
com missiën van toezicht op ae scholen
waar vluchtelingen zijn ondergebracht.
Nadat alle aanwezigen aan Hare
Majesteit warenvoorgesteld, werd een
tocht door de Oostzijde langs het over
stroomde gebied gemaakt en bezoeken
gebracht aan de scholen, waar de vluch
telingen onder dak zijn gebracht en aan
de Doopsgezinde Kerk, waar de zieke
vluchtelingen worden verpleegd.
Daatna werd naar het heerenhuis op
de grens van de Wijde Wormer gereden
waai' de zoogenaamde Kal verdijk werd
bezichtigd.
Inmiddels was het in wijden kring
bekend geworden, dat H. M. een bezoek
aan Zaandam bracht, en overal langs
den weg hadden zich groepen menschen
opgesteld, die de Koningin hartelijk
toejuichten.
Met belangstelling bezichtigde H. M.
de zit en slaaplokalen en herhaaldelijk
betuigde Zij Haar ingenomenheid met
de getroffen maatregelen. Ook vroeg
H. M. belaugstellend naar de lotgevallen
der gevluchten, hoe en wanneer zij
waren gevlucht en of zij nog al tevreden
waren. Het deed H. M. blijkbaar veel
