Landbouw. Rechtszaken. Gemengd Nieuws. Id 1912 is door meer vertrek dan vestiging de bevolking met 0.06 pet. verminderd. Het aantal levend aangegevenen, dat 170,269 bedroeg in de verhouding van 100 meisjes tot 103 jongens, was in 1912 in verhouding tot de bevolking 28.1 per 1000 inwoners en 0.3 per 1000 grooter dan het voorgaande jaar. Sinds 1840 werd het hoogste geboortecijfer aangetroffen in 1876, n.l. 37.1 pet. Sedert daalde het geregeld tot 27.8 in 1911, waarna 1912 weder een kleine ■tyging vertoont, verband houdend met de abnormaal groote zuigelingensterfte in 1911. De styging van het aantal huwelijken iu 1906 en 1907 na de afneming van 1901 1903 geconstateerd, heeft zich in 19081911 niet voortgezet, voor 1902 is weer eene vry belangrijke stijging aan te toonen. Het aantal huwenden bedroeg per 1000 inwoners sedert 1840 in de periode 1840)9: 14.78; 1850)9' 16.06; 1860)9: 16.44; 1870)9: 16.20 1880)9; 14 28; 1890)9: 14.62; 1909)9 14.91; in 1910: 14.33; in 1911: 14.30 en in 191215.05. Het hoogste hu we lykscyter wordt aangetroffen in het jaar 1873 en was toen 17.2 per 1000 inwoners. Uit de cyfers der huwenden naar den burgerlijken staat blijkt nog, dat by de gesloten huwelijken het aantal, waarbij beide partijen voor het eerst huwen, relatief grooter wordt, waar tegenover staat een daling der andere cyfers, vooral bij die der huwelijken waarbij een der partijen voor het eerst huwt. Het aantal personen, dat de huwe lijksacte uit hooide van analphabetie niet kon teekenen, is zoo goed als ge regeld dalende. In 1912 huwden voor de tweede maal 3520 mannen en 2254 vrouwen, voor de derde maal resp. 225 en 119 en voor de vierde maal resp. 9 en 5. Door echtscheiding werden 1046 hu weljjken ontbonden en door rechterlijk vonnis na 5-jarige scheiding van tafel en bed 9, terwijl 248 scheidingen van tafel en bed plaats vonden. Op 1000 gehuwde paren kwamen voor in 1911 0.91. in 19120.98. Een merkbare verbetering van het ■terttecijfer is bijna van jaar tot jaar te constateeren. Voor zoover gegevens daaromtrent voor ons land beschikbaar zyn, is nog nimmer zulk een laag sterftecijfer voorgekomen als in 1912 2X30 per 1000 inwoners. De relatieve sterfte der vrouwen is steeds geringer dan die der mannen, doch de vermindering in de mannen sterfte gaat sneller dan die der vrouwen sterfte, waardoor de cijfers voor de beide geslachten elkander meer en meer naderen. Uit de sterftecijfers uaar den leeftijd spreken groote verschillen tusscben de provinciën onderling, voornamelijk uit komende bij de levenloos aangegevenen bij de sterfte van kinderen beneden het jaar en by de stertte van personen van 80 jaar en daarboven. Dat de kindersterfte de laatste 25 jaar buitengewoon is vermeerderd, blijkt uit het feit dat op 100 levend aangegeven beneden het jaar stierven in 1900)9 13 in 1910)2 11.07 in 1912 8.70. Uit de statistiek der woonplaatsver anderingen blijkt, dat behalve den trek van plattelandbewoners naar de groote bevolkingscentra ons land meer bevol king aan het buitenland afstaat dan omgekeerd, waardoor ons land in de laatste 10 jaren 64,261 personen verloren heeft. Vrijstelling wegens kostwinnerschap. De Minister van Oorlog heeft, door tusschenkomst van de Commissarissen der Koningin in de onderscheidene provinciën, de burgemeesters doen uit noodigen onder de aandacht te brengen van ingeschrevenen, te wier aanzieu zy vermoeden, dat zy in de termen zouden kunnen vallen voor vrystelling wegens kostwinnerschap. Ie. dat, zoo zij vermeenen aanspraak kunnen maken op vrijstelling, wegens kostwinnerschap, zij niet een verzoek schrift daartoe moeten indienen aan de Koningin of aan den Minister, doch zich rechtstreeks tot den burgemeester der gemeente, waar zij zijn ingeschreven of voor welke zij hebben geloot, zullen moeten wenden, met een aanvraag tot het opmaken van een staat van inlich tingen ter zake van de door hem ge- enschte vrystelling. 2e. dat zoo de redenen voor die vrijstelling aanwezig zijn op 21 Maart van het jaar, waarin het inschrijvings register, waarin hunne namen voorko men, is gesloten, zij, die aanvraag hebben in te dieDeD tusschen 21 en 31 Maart van dat jaar en daarmede niet moeten wachten, bijvoorbeeld tot na de uitspraak van den keuringsraad of tot na den afloop der loting enz. 3e. dat de omstandigheid, dat de militieplichtige kostwinner niet be schouwd kan worden als te zijn de eenige kostwinner in den zin van art. 32 der Militiewet, geen beletsel vormt voor zijn vrijstelling wegens kostwin nerschap. De Minister wijst er op dat gemeld artikel voor die vrijstelling denzelfden maatstaf stelt als art. 84 voor vergoeding wegens kostwinnerschap en dat mits dien ieder, wiens betrekkingen voor toekenning en vergoeding, hoe gering ook in de termen zouden vallen, ook voor vrijstelling wegens kostwinner schap in aanmerking kan worden ge bracht, althans zoo hij die vrijstelling wenscht en de voor indiening van de aanvraag gestelde termijn niét is ver streken. „Voorts doet de Minister nog opmer ken, dat in gevallen, waarin de beslis sing nopens de vrijstellingsaanvraag niet by Gedeputeerde Staten doch bij de Kroon berust, er van die zijde, ook dan, wanneer bij 'tdoen der aanvraag van den daarvoor gestelden termyn mocht worden afgeweken, in den regel geen overwegend bezwaar tegen zal bestaan de aanvraag bij uitzondering toch in behandeling te nemen, tenminste indien de op de aanvraag betrekking hebbende staat van inlichtingen zijn departement nog bereikt tegen den tijd der inlijving van den betrokken militieplichtige of slechts enkele weken nadat hij zijn eerste oefeningen heeft aangevangen. (Tel.) Voor de verplichte voorjaarskeuringen in de provincie Zeeland werden aange geven 119 en voorgebracht 100 dek hengsten. Van deze kwamen er te Kattendijke 17, van welke 10 werden goedgekeurdéén werd uitgesteld we gens' coruage en 6 werden afgekeurd. Te Hulst bedroeg het aantal aangeboden paardeu 54, waarvan er 23, waaronder één ondanks cornage, werden goedge keurd onder de 31 afgekeurde bevon den zich 3 cornards. Het aantal voor gebrachte hengsten bedroeg te Oostburg 29; 12 daarvan werden goedgekeurd; één werd uitgesteld voor cornage en onder de 16 afgekeurde waren twee cornardB. Het aantal goedgekeurde paarden bedraagt dus 45, het aantal uitgestelde 2 en dat der afgekeurde 53, waaronder 5 cornards. M. Crt. Onder het vee van den landbouwer J. v. EngeleD, te Gilzen (N.-Br.) is mond en klauwzeer uitgebroken. N. R. Crt. mede in verband de bestrijding, die dit Ministerie ondervond en kwam tot den gevoerden stembusstrijd, wijzende op de manier waarop die gevoerd werd en de. resultaten. Spr. ging na in hoeverre de uitingen tijdens de verkiezingscam pagne door verschillende politieke figuren onder de linksche partijen ge bezigd, in strijd komen met hetgeen deze thans schrijven en spreken zoo b.v. de kwestie over het aanblijven van den Gouverneur Generaal voor Oost- Indië het volgen van dezelfde richting, waarheen minister Colijn stuurde, door de tegenwoordige ministers van oorlog en marine, Bosboom en Rambonetde houding van Treub tegenover staats pensioen voorheen en thans; de toe zegging die linksch gedaan werd voor hoogere onderwijzerssalarissen, waar voor minister Cort van der Linden zegt geen tijd en geen geld te hebben, terwijl minister Heemskerk toch nog kinder toeslag gaf. Geen geld is er, omdat er geen tariefwet komt en geen tijd, omdat minister Treub handen vol werks geeft. Over het onderwijs gesproken vroeg de heer Smeenk zich af of er iets te wachten is van het werk der onderwijs commissie. Spr. is daaromtrent nogal gerust, en vleit zich met een goede oplossing, ge zien de verschillende standen, die de politieke partyen uit zelfbehoud ten op zichte van elkaar innemen en ook voor namelijk in verband met de Eerste Kamer, die naar spr. meent rechts blijft. Met de grondwetsherziening verwacht spr. een groote kiesrechtuitbreiding en als gevolg daarvan evenredige vertegen woordiging. Dan komt spr. tot den toestand van de coalitie, die z. i. meer zuiver zal worden en meer intiem in de Kamers tot uiting zal komen Wat nu de verhouding der partijen tot de arbeidersbeweging betreft, meent spr. dat als hij de drie linksche tegen over de twee rechtsche partijen stelt, laatstgenoemde het meest eenparig voor de sociale nooden van den werkman op zal komen. Daaraan vooraf dient men een ernstige studie te nemen van dit vraagstuk. Als voorbeeld geeft de Bijbel een zeer juiste wenk in de Mozaïsche wetgeving. Wanneer zeide spr. wij allen toonen, dat in het Christendom de groote sociale kracht schuilt, moet er ook voor den nieuwen tijd een groote trekken de kracht uitgaan, zoowel voor dat Christendom als voor de verbetering van den soci alen toestand van heden. Na afloop van de rede, die door een matig aantal toehoorders werd gevolgd, werd gelegenheid gegeven tot het stellen van vragen, waarvoor zich verschillende personen opgaven. Al spoedig kwam men nu van alle kaDten aaDgeloopen om zoo mogelijk hulp te verleenen, doch de man was niet meer tot bewustzijn te brengen, terwijl het bloed hem langs alle kanten uit het hoofd gutste. Direct werd naar Axel om genees kundige hulp gezonden, doch den dokter was het evenmin als den geèstelijke mogelijk beweging in den man te be speuren. In dezen toestand is de ongelukkige 47 jarige arbeider, die als een braaf, oppassend en steeds voorzichtig werk man bekend stond, te ongeveer zes uur overleden. Hij laat een weduwe na met drie kindereu. Naar we vernemen heeft echter de heer Alfr. van Waes een verzekering voor zijn personeel loo- pende, zoodat het gezin wel niet heele- maal onverzorgd achter zal blijven. Nu we onlangs meldden, dat een tweetal bakkers uit onze gemeente be kroond werden op een tentoonstelling te 's-Hertogenbosch, achten we het niet van belang ontbloot nogmaals te wijzen op de aanst. bakkery-tentoonstelling te Middelburg. Men verzoekt ons hieromtrent nog te willen mededeelen, dat voorwaarden en inlichtingen voor inzending gratis en franco op aanvrage worden afgezonden door den heer C. D. van Noppen, secre taris van het comité te Vlissingen, Koudenhoek. Maandagnamiddag omstreeks hall vyf uur is op den dyk van den Hulster- nieuwlandpolder onder de gemeente Stoppeldijk, even voorbij het gehucht de Patrijs, mej. M. M. door een haar onbekend manspersoon aangevallen, op den grond gegooid en van het in haar bezit zynde geld beroofd. De politie is met de zaak in kennis gesteld. M. Crt. AXEL, 13 Februari 1914. Woensdagavond trad alhier voor de antirevolutionaire kiesvereeniging in eene openbare vergadering op de heer C. Smeenk te Arnhem, die handelde over het onderwerp Politieke vooruit zichten". De heer SmeeDk begon met to her inneren aan de werkzaamheden van het Kabinet-Heemskerk, bracht daar- PREDIKBEURTEN TE AXEL. Te laat om nog in ons blad te worden opgenomen, ontvingen we Dins dagavond bericht van een ernstig onge luk, dat dien namiddag te ongeveer 4 ure te Zuiddorpe was voorgevallen. Terwijl een drietal ledige wagens van den heer Alfr. van Waes te Westdorpe over het dorp reden, had de achterste voerman veel moeite om de schooljeugd van zijn wagen te houden. Eerst wilde hij hen afschrikken door met de paarden lyn te slaan, doch doordat de paarden hierdoor schichtig werden, moest hij daarmede ophouden. De belhamels evenwel bleven achter den wagen hangen, tot de man een baal greep, en deze naar de jongens sloeg. Ongeluk kigerwijze schrokken de paarden hier door, schoten vooruit, mot het gevolg, dat de voerman zyn evenwicht verloor, van den wagen tuimelde en onder de wielen terecht kwam, die hem juist over het hoofd reden. Bewusteloos bleef de man liggen. De voorgaande voerlieden opmerk zaam gemaakt door de achter hen aan dravende paarden, bemerkten, dat geen voerman op dien wagen zatze stopten en zagen tot grooten schrik, dat hun kameraad .Aug. Rosier roerloos op straat lag. Zondag 15 Februari 1914. Ned. Herv. Kerk. Voorm. 91/, ure Ds. J. B. T. Hugenholtz. Nam. 2 ure Ds. J. B. T. Hugenholti. Gereformeerde Kerk. Gebouw Kerkdreef. Voorm. 9 ure Nam. 2 ure Gebouw Stationstraat. Voorm. 9 ure Ds. J. E. Lammert-ma. Nam. 2 ure Ds. Chr. Bruins. Gereformeerde Gemeente. Voorm. 9 ure Leeskerk. Nam. 2 ure Leeskerk. Leeskerk. Ds. J. H. Lammertsma. Arrond. Rechtbank te Middelburg. Zitting van 13 Februari 1914. J. H., 21 jaren, arbeider te Axel, i» wegens mishandeling veroord. tot 10 of 10 d hecht. J. F. F 45 jaren, varensgezel te Ter Neuzen, is wegens wederspannigheid veroord. tot 3 weken gevang. J. v. C., wed. F. D., 18 jaren, te Zaamslag, is wegens beleediging veroord. tot 5 of 5 d. hecht. A. v. d. V., 25 jaren, klompenmaker te Koewacht, en W. B., 30 jaren, boot werker te Ter Neuzen, beiden beklaagd van mishandeling, zijn vrijgesproken. Het spoorwegongeluk bij Beilen. De minister van waterstaat heeft in de memorie van antwoord op zijn begroo ting aan de Eerste Kamer meegedeeld dat de uitkomsten van het onverwijld aan den raad van toezicht op de spoor wegdiensten opgedragen veelzijdig en streng onderzoek naar de oorzaken van het noodlottig ongeval bij BeileD, vol ledig openbaar gemaakt zullen worden. wUg Reeds nu kan worden medegedeeld dat fcpges het ongeval voor zoover by he' Weri onderzoek is kunnen blijken niet keBtol het gevolg geweest kan zyn van het knon

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1914 | | pagina 2