VAM HOUTEN'S
No. 77.
Donderdag I Januari I J) l i.
"i9 Jaar#.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwseli- Vlaanderen.
F. DIELEMAN,
1913.
cU zmwuwa cUzt cUarJwn,
vaneen. unPtolm. oLkpu
/W idex de. vdkwxAiny -WtFicicvol owPtoU-. cRxmcc-
nazeur ib un ^iKcUtwifvt m Aocd wcotcrioU dxank,
du. /in epen cftzin mctcj .tfrviWAm.^aanJkj ib
de. Mrtaait. -W& ao/n^mornex dan oiit vort Avtyit
JJwi.
D>t blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Centfranco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL
ADVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groote lettere worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 8/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Het jaar dat achter ons ligt, mag in
vele opzichten een merkwaardig jaar
genoemd worden. De eerste merkwaar
digheid is wel, dat het zoo bijzonder
snel verliep. Het was natuurlijk niet
korter of langer dan andere jaren, maar
verschillende omstandigheden werkten
mede om het jaar 1913 kort te doen
schijnen.
Reeds in het begin werd een aanvang
gemaakt met de voorbereidende werk
zaamheden voor de viering van de
onathankelijkheidsfeesten. Dit nam voor
hen, die er zich met meer of minder
geestdrift vóór spanden en in commis
sies en dergelijke zitting hadden veel
tijd buiten het gewone werk in beslag
dan kreeg men naderhand, toen de
feestdagen meer naby kwamen, de werk
zaamheden voor de versieringen, welke
meest fille in de anders vrije uren
werdeD verricht. Het een met het ander
maakte, dat de dagen als 't ware voorbij
vlogen, vooral ook, omdat in dezen voor
velen moeilyken tijd, de strijd om het
bestaan meestal noodig maakt dat met
de uren gewoekerd moet worden.
Feestvieren moge nu wel eens een
aangename afwisseling brengen in den
dagelijkschen sleur, het is toch altijd
maar bijzaak en dan moet men er nog
iets voor voelen. Want het is een feit,
dat bij velen de geestdrift van bovenaf
er kunstmatig in gebracht was. Had
men het niet herhaaldelijk en zonder
ophouden gezegd en verzekerd, dat het
Nederlandsche volk toch werkelyk zoo
veel reden had om blij te zijn met de
100 jarige bevrijding van het Frausche
juk, de groote massa zou wellicht om
die reden geen greintje blijdschap heb
ben gevoeld. In ieder geval er is teest
gevierd en hier en daar zelfs op schit
terende wijze en ten slotte deden ook
de minder verheugden mee om niet
leelijk te worden aangekeken.
Er was overigens nog heel wat ander
werk aan den winkel. Begon men reeds
vroeg in het jaar aan de voorbereidingen
voor de feestelijkheden, de politieke
propagandisten togen niet minder vroeg
aan het werk, om de kiezers voor te
bereiden voor de groote gebeurtenissen
in Juni, de verkiezingen voor de Tweede
Kamer der Staten-Generaal. Tot op de
kleinste dorpjes en gehuchten werden
de kiezers wakker getrommeld, van alle
zijden werd gewerkt om op het groote
belang dezer verkiezingen te wijzen,
zoodat men kon spreken van een op
gewekt politiek leven, gevolg daarvan
een heftige, verbitterde stryd bij de
stembus.
De uitslag van de stemmingen van
17 Juni wees er al dadelyk op, dat,
zoo aan de linkerzijde samenwerking
met wederkeerigen steun werd gevon
den, er kans bestond de meerderheid
der Kamer om te zetten. Nadat bij
links de gewenschte overeenkomst was
verkregen, bleek bij de herstemmingen,
dat naar die zyde ook de balans over
sloeg. De uitslag was dat gekozeu waren
45 coalitiemannen, 37 van de concen
tratie en 18 sociaal democraten.
Het ministerie Heemskerk diende zijn
ontslag in en nu werden eerst pogingen
aangewend om uit de geheele linkerzijde
een ministerie samen te stellen. Dit
mislukte door de weigering der sociaal
democraten om in een burgerlyk minis
terie zitting te nemen. Als gevolg daar
van weigerde ook de concentratie uit
haar midden een kabinet te vormen.
Aan den Staatsraad mr. P. W. A. Cort
van der Linden gelukte het daarna de
mannen te vinden, die thans in het
ministerie zitting hebben, het zooge
naamde extra parlementair kabinet.
Door verschillende naverkiezingen
kwam verder de coalitie op 46, de
concentratie op 39 en de s. d. a. p.
ging terug tot 15 zetels.
De verkiezingen van leden voor de
Prov. Staten in ons gewest brachten ook
verandering. De Gedeputeerde Staten
werden omgezet en een vrijzinnig lid
werd naar de Eerste Kamer afgevaar
digd. Latere verkiezingen deden de
politieke verhouding weder anders wor
den, zoodat de Staten van Zeeland als
't ware op het doode punt staan, zooals
men dat noemt. In het district Honte-
nisse, waartoe onze gemeente by ver
kiezingen voor de Provinciale Staten
behoort, kwam geen verandering.
Ook de verkiezing voor leden van
den gemeenteraad bracht in Axel geen
verandering in de samenstelling van dit
college teweeg.
Het optreden van het nieuwe minis
terie is aanvankelyk niet ongelukkig
geweest. Jammer dat met de begrooting
niet beter is opgeschoten. Midden in
de behandeling is men blijven steken
en er wacht voor de Tweede Kamer
nog een berg van werk. Het nieuwe
reglement van orde zal in het vervolg
Daar gehoopt wordt, de beraadslagingen
aanmerkelijk kunnen verkorten, waar
door de kans op spoediger afdoening
van zaken vergroot wordt.
In Januari verloor het ministerie-
Heemskerk een zijner leden door het
overlijden van den minister van justitie,
mr. E. R. H. Regout, een bekwaam
bewindsman, door voor- en tegenstander
geacht. Onder de voornaamste aange
nomen wetsontwerpen mag genoemd
worden de Invaliditeits- en Ouderdoms
wet. Ook de Ziektewet is aangenomen.
Vele 70-jaiigen konden op 9 December
hun eerste weexpensioen in ontvangst
nemen.
Het jaar 1913 was ook vooral merk
waardig om de vele congressen en ten
toonstellingen die gehouden zijn. In
herinnering brengen we het Midden
stands congres te Middelburg en de
groote Landbouwtentoonstelling in Den
Haag, waar onze Zeeuwsche paarden
fokkers zulk een dink figuur maakten.
Van groote beteekenis is ook geweest
de opening van het Vredespaleis op
28 Augustus.
Handel en scheepvaart namen toe in
bloei, vooral de scheepvaartbeweging
in de haren vau Rotterdam ging weder
met reuzenschreden vooruit. Ook de
industrie gaf geen reden tot klagen.
Wat deu landbouw betreft, mag het
afgeloopen jaar volstrekt niet tot de
gunstige gerekend worden. De weers
gesteldheid vootal in het voorjaar werkte
zeer nadeelig op de ontwikkeling van
hetgeen gezaaid en geplant was. Ook
de gesteldheid van den bodem als ge
volg van het natte najaar en den daarop
gevolgden zachten winter was niet be
vorderlijk voor een normale ontwikke
ling der gewassen. De opbrengst van
vele producten viel dan ook beslist
tegen. De tuinbouw mocht op gunstige
resultaten bogen, doch de ooftboomen
gaven bijna overal niets dan teleur
stelling, wat volkomen de ongehoorde
duurte van het fruit verklaart.
Al moet worden erkend, dat er be
trekkelijk welvaart heerscht, toch is er
ook duidelyk een zekere gedruktheid
merkbaar.
De duurte der dagelijksche levens
middelen neemt nog steeds toe en nu
de werkzaamheden op landbouwgebied
zoo vroeg zijn afgeloopen, is de winter
voor velen een zeer moeilijke tijd.
Door de malaise in den vlashandel
is het winterwerk in dit artikel tot een
minimum beperkt, zoodat velen, die
anders daarin des winters een goed stuk
brood verdienden, dit thans moeten
derven. Gelukkig is de winter tot nog
toe niet streng geweest, waardoor veel
ellende en gebrek wordt voorkomen.
Zeiden we zooeven dat er over het
algemeen een zekere gedruktheid merk
baar is, dan moeten we er bij voegen,
dat zulks ook in het buitenland wordt
waargenomen. Wanneer er een indus
trie is, die daarvan het eerst den terug
slag ondervindt, dan is het zeker de
diamantnijverheid. Eu wanneer we dan
het oog slaan op onze hoofdstad Amster
dam, de diamantstad by uitnemendheid,
en we zien daar duizenden diamant
bewerkers zonder werk roodloopen, dan
is dit wel een bewys, dat overal de
koopkracht aanmerkelijk verminderd is.
Hartverheffend en eervol voor de
Nederlandsche natie.was het optreden
van die mannen en vrouwen, welke
onder leiding van het Nederlandsche
Roode Kruis naar den Balkan trokken
om daar, blootgesteld aan allerlei ge
varen en ontberingen, de verschrik
kingen van den oorlog te helpen lenigen.
De Nederlandsche ambulances werden
meermalen als voorbeeld gesteld wat
betreft doelmatige inrichting en toe
wijding van het personeel. Eeu eere-
saluut aan die dapperen, wier zelfver
loochening en menschlievendheid den
naam van ons Land en Volk hoog
hebben gehouden te midden van de
verschrikkingen van den oorlog.
Een enkel woord over onze buiten-
landsche bezittingen vinde hier nog een
plaatsje. De pest heerscht nog altijd
op het schoone Java. In de wekelyk-
sche opgave kan men nog steeds zien
hoe houderden inlanders door dezen
geesel der tropen worden weggemaaid
en nog is het einde daarvan niet te
voorzien.
Werden de laatste tijden verontrus
tende berichten vernomen over het op
treden van revolutionaire vereenigingeu,
met name de Indische party en de
Sarekat Islam, het schijnt, dat er voor
alsnog geen vrees voor ongerustheid
behoeft te worden gekoesterd, wanneer
maar met beleid tegenover deze be
weging wordt opgetreden.
Ziedaar in het kort weergegeven, wat
ons het meest vermeldenswaardige, wat
ons land betreft, toescheen, voorgevallen
in het jaar dat achter ons ligt.
Wanneer wij ons gingen wagen aan
een vluchtig overzicht over onzen gan-
schen aardbol, dan zouden we .ruimte
te kort komen. Ieder, die het nieuws
uit het buitenland geregeld nagaat, weet
wel ongeveer hoe het overal gesteld is.
Denken we ons slechts even in, hoe
het in sommige deelen van onze planeet
toegaat, we noemen slechts den
Balkan en Mexico, dan gevoelen we
ons dankbaar gestemd, dat we leven
in een rustig land met eene geordende
maatschappij en in dit gevoel treden
we den nieuwen jaarkring in met de
hoop, dat ons Vaderland voor rampen
gespaard moge blijven en den wensch
dat het allen van goeden wille in 1914
wei moge gaan.
