\o.
Zaterdag 5 December 1 JH)8.
■24e Jaar
Ét de ïi
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
IXEMW,
bouwen van woningen
Buitenland.
FEUILLE TON.
3
101 RANT.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Centfranco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
A X E L
AÜVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Burgemeester en Wethouders van
AXEL maken bekend, dat door den
Gemeenteraad in zijne zitting van heden,
is-besloten, aan hun College bevoegdheid
te verleenen om toestemming te geven
tot het
het zoogenaamde „Plaatje", aan hen
„e vóór I December 9308, aldaar
grond hebben aangekocht.
Axel, den 1 December 1908.
Burgemeester en Wethouders van Axel,,
L. LAMAITRE, L. 13.
De Secretaris,
J. A. VAN VESSEM.
De crisis in het Oosten.
Men weet, dat de Servische minister
ran buitenlandsche zaken, Milowano
wits, pas in den ministerraad verslag
heett uitgebracht over zijn rondreis in
Europa. Naar aanleiding daarvan zijn
er allerlei geruchten verbreid, als zou
dat verslag zeer pessimistisch gesteld
zijn geweest. De officieuze Samoeprava
verklaart thans gemachtigd te zijn tot
de verzekering, dat die geruchten on
juist zijn. Het tegendeel is waar. De
jtegeering kan met de uitkomsten van
Milowanowits' reis tevreden zijn.
f Een dergelijke verzekering geeft ook
de Odjek. Het blad voegt er bij, dat
21)
XII.
Middelerwijl duurde, onder schieten en
jweêrschieten uit kartouwen en musketten,
|de belegering van Alkmaar voort. Hier
bezweek een deel van den stedemuur
onder de Spaansche kogels: ginds werd
door de Staatsche een vijandelijke schip
brug verbrijzeld. Hier werd de schaê
aan de vesten door vrijwillig zich aan
biedende vrouwen eu dochters hersteld
ginds werd de droeve rest der Haarlem
mer burgerij als honden tot het schans
graven, en op hun beklag, dat zij immers
goed en bloed voor een zwaar rantsoen
hadden vrijgekocht, ten antwoord gegeven,
dat meu hen niet wou straffen of dooden,
maar dat zij slechts hunnen Koning dien
den, voor wien zij schuldig waren lijf
en leven te wagen. Ginds óók dreef de
'Spanjool op 't Runhuis zijn spot met de
hoop op ontzet, die de stedelingen bleven
koesteren, door op zijne schalmeijen schier
eiken avond het Wilhelmus van Nassou-
wen te spelen; maar even lustig klonken
er op 't zelfde uur van de groote Sint-
Laurens-kerk gelijke toonen tot hem over,
i tot een teeken, dat men trots al zijn
gezwets en geweld nog even wèlgemoed
de joDg-radicale partij de regeering zal i
steunen.
Zooals men zich herinneren zal, heett j
Milowanowits zelf onlangs in een onder-
houd met een dagbladcorrespondent i
gezegd, dat zijn reis tot meer uitkomsten
geleid had dan hij in het begin had
durven hopen, maar dat die uitkomsten
toch mogelijk niet ten volle zouden
beantwoorden aan de hooggespannen
verwachtingen der Serviërs.
Dinsdag heeft Milowanowits zich
tegenover een persman als volgt uit
gelaten
Het is te hopen, dat de onderhande
lingen, die thans te Konstantinopel
gaande zijn, zullen leiden tot een alge-
meene entente tusschen de verschil
lende Balkan-Staten. De kwestie, of
deze crisus een vreedzame oplossing
zal vinden al dan niet, wordt geheel
beheerscht door Oostenrijk-Hongarije.
De Donau-monarchie, die pas verklaard
heeft dat ze geen gebiedsuitbreiding op
den Balkan wenscht, moet thans harer
zijds in zooverre aan het benadeelde
Servië tegemoetkomen, dat ze aan Servië
een strook Bosnisch grondgebied afstaat.
Alleen een dergelijke tegemoetkoming
zou bewijzen, dat Oostenrijk-Hongarije's
bedoelingen zuiver zijn. Milowanowits
gaf ten slotte de hoop te kennen, dat
Oostenrijk-Hongarije zou toegeven en
dat de conferentie tot stand zou komen.
Er zijn Servische agenten aan 't werk
geweest in Roemenië, om daar vrij
willigers te werven voor Servië in geval
het tot een oorlog mocht komen. Veel
succes hebben de hfeeren echter niet
gehad. Slechts enkelen hebben zich
als vrijwilligers aangemeld en wel van
het uitschot der natie. De Roemeensche
regeering heett de Servische agenten
trouwens doen weten, dat zij van hun
aanwezigheid in Roemenië niet gediend
was en er bij hen op aangedrongen
Roemenië zoo spoedig mogelijk te ver
laten.
ENGELAND.
Een Engelsch matroos, dienende aan
boord van een Engelsch stoomjacht,
had, terwijl hij op de kust van Mexico
bezig was de scheepsromp te schilderen,
een zonnesteek gekregen. Hij eischte
van den eigenaar schadevergoeding
onder de ongevallenwet. Deze wei
gerde, maar de bevoegde rechter stelde
den matroos in het gelijk. De rechter
was van oordeel, dat een zonnesteek
een ongeval is als de wet bedoelt.
De steenkool kan goedkoop zijn van
den winter. Zoo weinig winst levert
het kolendelven nu op, lezen wij, dat
duizend mijnwerkers in de Abernaut-
mijnen van den markies van Bute,
gelegen bij Aberdare, tegen 31 dezer
ontslagen 'zijn. Te Aberdare werken
in de Powell-Duffryn-mijnen een vijf-
of zesduizend mijnwerkers slechts drie
dagen in de week. Aan andere mijnen
in de buurt hebben vierduizend mijn
werkers gedaan gekregen. En zoo
voorts. In het geheel hebben in Gla
morganshire nu een tienduizend man
geen werk aan de mijnen.
AMERIKA.
De wisseling der gelijkluidende nota's
tusschen Japan en de Vereenigde Staten,
nopens beider gemeenschappelijke po
litieke gedragslijn ten opzichte van de
Oost-Aziatische vraagstukken, is nu be
zegeld. De stukken dragen sinds
Maandag de handteekeningen van mi
nister Root en gezant Takahira.
De New Yorksche Sun, die zich van
den aanvang af heeft gesteld op het
standpunt, dat de rechten en de waar
digheid van den Senaat niet. mogen
worden verkort, heeft den tekst der
overeenkomst nog eens zorgvuldig na
gegaan en is tot de overtuiging geko-.
men, dat minister Root geen verdrag
heeft aangegaan, noch naar den vorm
noch naar het wezen. Er is tusschen
Japan en de Vereenigde Staten geen
aanvallend of verdedigend verbond tot
stand gekomen. Er is eenvoudig mede-
deeling gedaan van wat op het oogen-
blik de opvattingen zijn en de gedrags
lijn zal wezen van de regeering der
Vereenigde Staten in een aantal be
paalde, duidelijk omschreven geval
len.
President Roosevelt zal, naar.de Lon-
densche Times uit New York verneemt,
een memorandum betreffende de over
eenkomst aan den Senaat doen-toeko
men. Daarmee wordt voorkomen, dat
de Senaat zelf' bij de regeering aan
dringt op een nadere opheldering inzake
de strekking en de wijze van totstand
koming der overeenkomst.
Men houdt het er voor, dat met dit
verdrag de werkzaamheid van.minister
Root voor zoover het de groote bui
tenlandsche politiek betreft is afge-
loopen. Hij gaat binnenkort naar den
Senaat.
bleef. En niet minder werd er in datzelfde
gebouw met geestelijke wapenen tegen
den verwaten aanvaller gestreden want
>al was de vergadering der geloovigeu"
schrijft de vrome Eoreest »van
haren eenen Leeraar Jan Arents, dien
zeer voortreffelijken man, beroofd, terwijl
de ander, Pieter Cornelisz., door ziekte
aangetast het bedde hield, zoo geschiedden
evenwel op de gezette dagen de voor
lezingen uit de Heilige Schriften, en een
uit de Ouderlingen ging in den openbaren
gebede voor, opdat in die zameukomst
en toevloed de Geloovigen betuigen zou
den, dat zij in die rampen en nooden
tot eenen God om hulp en verlossing
hunne toevlucht namen."
Een zoodanige bedestond, op Zondag
13 September gehouden, had onder ande
ren bij de moeder van Claes Aimers l
een kloeke, verstandige burgervrouw
zulk een levendigeu indruk nagelaten,
dat zij er 's anderen daags in den morgeri
nog van ophaalde voor de twee bij haar
in kwartier liggende soldaten, onderwijl
zij aan dezen hun ontbijt opschafte. Wel
verre van gelijk wij bij hunne ruwheid
in andere opzichten zeker zouden ver
wacht hebben eenige spotzucht met
het heilige te toonep, leverden die krijgs
lieden hier weder 't bewijs, hoe de Gods
dienst, mits op de rechte wijs en door
achtingswaardige lippen te pas gebracht,
inderdaad maar zeer zelden mist de eer-
biedenis, die haar toekomt, zelfs in de
verwilderdste gemoederen te wekken, al
willen we daarbij ook geenszins buiten
aanmerking laten, dat de godsdienstige
opgewektheid dier dagen aan iedereen,
hoe woest óf zedeloos hij overigens zijn
mocht, een zekere tint van geloovigheid
meedeelde.
»Nu zullen wij beide ons maal gaan
houën, Geerte 1" zei de overleggende huis
moeder, toen de soldaten zich naar hun
post hadden begeven. »Ze behoeven niet
te zien, dat wij er geen kaas bij gebruiken,
Dat zij zé krijgen, zoolang we ten minste
nog wht kunnen, is redelijk; want zij
vechten niet, als wij, voor hun eigen lijf
en; goed, maar voor 't onze. Maar om
't hun te geven, dienen we er ons zelf
van te spenenwant, kind, met dat
oorlogsgedoente zijn we nu al danig ver-
achterd, en men weet niet, wat er nog
komen kan."
Zoo ging het te Alkmaar in meer ge
zinnen er heerschte over 't geheel zulk
een goede verstandhouding tusschen stede
lingen en bezetting, dat menig poorter
liever met de zijueu bijkans honger leed,
dan dat hij zijne gasten zich liet behelpen.
•Geerte evenwel was met dit onthou-
dings-stelsel maar half tevredenen zij
was juist bezig eenige bedenkingen er
tegen te opperen, toen Ariaen Franssen
er op inkwam, onder de leus of hij Claes
wou aanroepen, om meê naar den muur
bij den Roó Toren te gaan, welks ver
dediging was aanbevolen.
Vrouw Lamberts want haar man
had Aimer Lamberts geheeten de
zoon noemde zich destijds, en nog lang
daarna, naar den voornaam zyns vaders
vrouw Lamberts dan keek ter sluiks,
maar scherp, naar de verwarde gebaren,
waarmeê de schuldbewuste Geerte zich
haars ondanks verbied, en wendde zich
vervolgens tpt den bezoeker, wien zi)
op droogen toon, maar waarin tegelijk
wel wat spotachtigs doorschemerde, te
gemoet voerde: »Wel, meester Ariaen,
ge wordt, dunkt mij, zoetjes aan Zulk
een halsvriend vau Claes,. dat ,ge geen
dag meer buiten hem kunt. Maar
't spijt mij waarlijk voor u huiden
heeft hij vrij af verzocht en -verkregen,
omdat hij graag eens beproeven woti, of
hij niet een zoo visch uit onze stads
grachten kon peuren."
»Dat valt dan tegen," zei Franssen,
die zich niet zóó ligt uit- het veld liet
slaanmaar, Geerte, zoo 'k mij nietver-
gis, hebdij van morgen óók uw beurt
om aarde te dragen aan den Roó Toren.
Dan gaan wij éénen weg.'
Geerte, die volgaarne in.dezen voorslag
had toegestemd, stamerde evenwelyuit
schroom voor hare aanstaande schoon
moeder, zoo goed- het gaan wou, een
weigering uit, op grond dat zij nog niet
had ontbeten.
»0, ik kan wel wat wachten, ant
woordde de koperslager.
»Toch niet 1" kwam vrouw Lamberts