n
fl 1 Uklli
No. 48.
Zaterdag 20 September 1902.
I8e Jaarg.
JN i e u w s- e ii Advertentieblad
voor Zeeuwsch -Vlaan deren.
F. DIELEMAN,
A- X E L.
Bnitenland.
FEUILIiETOiV.
De verdwenen Erfgenaam.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 70 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Ad ver ten tien van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlnk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Men kan zich in Engeland nog maar
altijd niet goed gewennen aan het denk
beeld, dat de Boeren generaals, de drie
nieuwe »Britsche onderdanen," een bedel
tocht door Europa gaan ondernemen, om
aan de liefdadigheid der volkeren te vra
gen wat de Engelsche Regeering weigert.
Daarom wordt er in de Engelsche pers
nog altijd druk geredekaveld over wat
Chamberlain in de conferentie gezegd heeft
niet gezegd heeft of had moeten zeggen
Hoezeer men intusschen met- zijn hou
ding verlegen is, blijkt wel uit een pole
miek tusschen de Westm Gazette en
Daily News. waarin het eerstgenoemde
liberale blad, dat zich tijdens den oorlog
zoo gunstig onderscheidde, thans tracht
te betoogen. dat Chamberlain den, gene
raals niet belet heeft te spreken over de
uitvoering der in de bijeenkomst te Ver-
eeniging vastgestelde punten. Met andere
woordende generaals hebben niet ge
sproken over het toekennen of het leenen
van gelden aan het volk der beide Repu-
blieken en het is dus hun schuld als
Engeiand niets meer doet. Volkomen
terecht is de Daily News tegen een der
gelijke voorstelling van zaken opgekomen
In zijn antwoord van 28 Aug heeft Cham
berlain uitdrukkelijk verklaard, dat hij
niet bereid was de discussie te heropenen
over de op 31 Mei vastgestelde punten
Daarmede was den generaals de deur
voor den neus dichtgeslagen. Moet men
hen nu beschuldigen, dat zij er niet in
geslaagd zijn die te heropenen. Wat meer
zegt, Botha heeft wel degelijk gewezen
op het absoluut onvoldoende van de 3
millioen. maar Chamberlain antwoordde
dadelijk, dat het hem beter voorkwam,
niet in détails te komen over onderwerpen
van dien aard.
Deze afwijzing is voorzien. Men moet
den bekenden Britschen journalist Stead
de eere geven, dat hij zijn volkje ken
de, toen hij in de Reviews van deze
maand schreef„Op de vredesbijeenkomst
kregen de Boeren de belofte van leenin
gen om hunne hoeven te herbouwen en
hun veestapel te hernieuwen. En dit
boven en behalve de som van 3 millioen
pond sterling als gift ter betaling van
hetgeen gedurende den oorlog door de
generaals was gecommandeerd. Indien
deze zinsnede wordt geïnterpreteerd in
een edelmoedigen geest, indien men de
Boeren geld verschaft om hen in den
financieelen staat te stellen waarin ze
vóór den oorlog waren, dan zal er vrede
zijn in Zuid Afrika en rust. zoo niet be
vrediging, in de eerste jaren' In dat ge
val zal er geen bedelveldtocht plaats heb
ben door Europa en Amerika Maar in
dien de heer Chamberlain alle verplich
tingen om de burgers te helpen in het
nerstel van hun hoeven en veestapel ont
kent, dan zal zoodanig beroep even on
vermijdelijk zijn, als het te betreuren is. c
Heeft men van uit Engeland misschien
al wenken gegeven naar bevriende gedeel
ten van het vasteland Men zou dit
eenigei mate vermoeden uit een artikeltje
van de „Xöln Ztg. waarin het heet, dat
de generaals de gruwelen van den oorlog
zuiien komen onthullen. Daar ligt de
leugen nu boven op. De generaals heb
ben het nu vaak genoeg gezegd om overal
gehoord te worden, dat zy alleen geld
»Luister, Elizabeth" hernam de vorst
na een poos, ik wil in zooverre u bevre
digen, dat ik met u naar M.rijd. Wij
zullen met den prefekt spreken en zien
wat bij hem te doen is. De hemel zal
ons de richtige woorden op de tong leg
gen. Een onwaarheid met mijn vorstelijk
woord te bekrachtigen neen, dat zou ik
niet kunnen. Maar terwijl we op weg zijn
en raadplegen, zullen wel andere gedach
ten in ons ontstaan, ons andere hulpmid
delen invallen!"
•Heb dank, heb dank !f riep de prinses
Oïereind springend, »en laat ons nu spoed
maken. Haast is zekerlijk noodzakelijk.
Laat ons onmiddellijk vertrekken.»
„Ik ben er meê tevreden,K antwoordde
de vorst en stond nu ook op. Elizabeth
iiiDg zich aan zijn arm, en beiden snelden
met haastige schreden op het slot toe.
De toebereidselen voor den tocht waren
spoedig gereed. Een kwartieruur later
r®den de vorst en Elizabeth in een eeuigs-
zise plompe, met vier paarden bespannen
reiskales van de binnenplaats van het
Mot af in de richting der prefektuurstad.
De toestand der wegen in dien tijd be
hoorde, zooals bekend is, tot de velerlei
dmgeu van het verleden, welke voor ous
tijdgenooten een raadselachtig en geheim
zinnig karakter hebben. Gelukkig had de
fraaie drooge bertst die wegen tamelijk
goed gemaakt, zoodat de vier sterke
paarden van den vorst in onafgebroken
snellen draf voorwaarts konden. Evenwel
bleef den vader en dochter genoeg tijd tot
spreken en beraadslagen over, want men
had drie mijlen, af te leggen. Elizabeth
openbaarde haar vader alles wat zij van
haar verkeer met den ongelukkigen man
zeggen kon, en wist daardoor den vorst
zelf veel belangstelling in te boezemen
voor dien man, die zijn dochter, en by-
gevoig ook hem, zooveel leed berokkend
had, dat bij slechts m t verdiiel en toorn
aan bem kon denken. Ja, Elizabeth durfde
eindelijk voor te stellen, den prefekt te
misleiden dooi te verklaien. dat de ge
vangene geheel onschuldig aan het in
beslag genomen wapendepot was zoo
hij onder een vaischen naam en in de
grootste verborgenheid zich in het land
opgehouden had, was zulks geschied, wijl
bij heimelijk tegen den wil baars vaders
verloofd was met de prinseszoo &y zulks
openlijk verklaarde en de vorst haar niet
weersprak dan zou - hiervan was
Elizabeth overtuigd, de prefekt toege
vend zijn en dea gevangene op vrije
voeten stellen.
Voor den vorst was ook dit verzoek
iets schrikkelijks, maar zijn tegenwer
pingen verflauwden langzamerhand en hoe
dieper hij in de wanhopige zielssmart
komen vragen voor ongelukkigen. Men
kan nu mild wezen of zijn beurs geslo
ten houden, maar het is al heel leeiyk
om tegen een »bedeltocht« laat ons
het woord maar houden stemming
te maken. Dat dit intusschen niet ge
lukken zal blijkt uit het Keulsche blad
zelf, want het maakt melding van de
plannen voor een eenigszins feestelijke
ontvangst der generaals de Boeren-hulp
bond zal een bedrag van 200.000 Maik
overhandigen en er zullen minstens twee
officieele diners zijn. Zou men het geld
daarvan ook maar liever niet aan
weduwen en weezen geven
Van Duitsche zijde probeert men stem
ming togen den bedeltocht der Boeren
generaals te maken. Men is vreeselijk
bang om oom Edward reden tot aanstoot
te geven Een vrees, die totaal over
dreven is, want de generaals zullen geen
onvertogen woord zeggen en zich niet
leenen tot anti-Engelsche manifestaties.
Er is ook geen reden om te meenen, dat
de Duitschers minder gezond verstand
zouden toonen, dan de Hollanders, die
veel feller anti Engelsch zijn, maar zich
toch tot nu stelselmatig onthouden heb
ben van anglophobie in hun manifestaties
ter eere van de generaals Er moet dus
iets schuilen achter deze semi-ofiicieuse
waarschuwingen en het is niet onmogelijk,
dat zij verband houden met de innerlijke
partijverhoudingen in het Duitsche Rijk.
Uit Zuid-Afrika blijft het nieuws zeer
schaarsch. Alleen een kort telegram van
Laffan. zeggende, dat al de Engelsche
vluchtelingen nu te Pretoria zijn terug
gekeerd De steden van de beide gewezen
republieken zijn dicht bevolkt. De hotels
zijn overvol en de eigenaars maken goede
zaken. Een hunner verdient gemiddeld
25.000 gulden 's maands, seint Laffan,
maar hoeveel armoede er geleden wordt
en hoeveel vreemd en gevaarlijk volk
rondloopt en de groote steden onveilig
maakt, dat seint hij er niet bij.
- In de Kaapsche wetgevende Verg.
hervatte de afgevaardigde Beek liet debat
over Merriman's motie tegen de schor
singsbeweging. De spreker werd zoo ner-
baaldelijk door den oud-Minister, doctor
bmartt, in de rede gevallen dat de voor
zitter tusschenbeide moest komen en dr.
Smartt dreigde hem te noemen, dat is
zooveel als dreigen met de dicipline.
De afgevaardigde De Graaff zeide den
heer Chamberlain dank voor zijn ver
zoenende houding. Hij deed uitkomen,
dat Minister-president Gordon Sprigg de
pers, de kapitalisten en het leger tegen
zich heeft', doch handelde als een groot
Engelschman en de Britsche tradities hoo»
hield. 6
De heer Sauer verklaarde, dat de kolo
me nooit vrede en rust zal hebben, zoo
lang er niet een einde komt aan de ma
chinaties en de samenzweringen om de
Hollanders te berooven van hun staat
kundige rechten. Thans draagt een nieuw
politiek tijdperk voor Zuid-Afrika, waarin
naar spreker gelooft, de gematigde Hol
lander en de gematigde Engelschman zul
len samenwerken om de ex tri misten op
hun plaats te zetten
- Verschillende bladen melden uit
Parijs dat Fransche geestelijken als zende
lingen naar Madagascar, China, Aljaska en
Canada vertrokken, nu ze zich niet meer
aan het onderwijs konden wijden.
zijner dochter schouwde, des te meer
gevoelde hij zich beheerscht en tot een
handeling gedwongen, die hem in feite
lijken weet stand met zich zei ven bracht,
maar waaraan hij zich toch eindelijk onder
wierp als aan iets onvoorwaardelijks door
het lot hem beschoren, dat hem met een
geweld aangreep, waaruit hij zich niet
redden en helpen kon.
En zoo ratelde de kales, bruisteh de
paarden, ten laatste met zweet en schuim
bedekt, voort. Wie het deftig rijtuig met
de rijk opgetuigde vier paaiden daarvoor,
en den koetsier eo de prachtige lakeien
in liverei, voorbij zag rollen, vermoedde
zekerlijk niet, welk diep bekommerd paar
menschenharten in dat rijtuig klopten.
En eindelijk ratelde het over de slecht
geplaveide straten der stad, vervolgens
over een groot met boomeu beplant plein,
en ten laatste rolde het donderend onder
de verwelfde koetspoort van het groote
paleis, waarin, in stede van den voor-
maligen voist des lands, nu de prefekt
van een Fransch departement resideerde.
De vorst en zyne dochter stegen uit en
het hooge bordes op, en gingen door groote
ruime zalen met ouder wetscha rococo ver
sieringen, verguld stukadooi sol en prachtig
beschilderde plafonds, door oen Franschen
lakei ontvangen die hen in een receptie
zaal voerde en vervolgens zijn meester
ging halen. Elizabeth's hart klopte zoo
geweldig, dat zy zich op een met rood
fluweel bekloeden armstool moest neer
laten terwijl de vorst in afwachting
heen en weer wandelend, mompelde:
„Zoover is 't dan gekomen, dat eeD
Duitseb vorst bij zulk een Franschen
avonturier antichambreeren moet. Houd
moed, Elizabeth! 't Zal uw zaak zijn te
spreken tegenover zoo iemand ben ik
niet instaat veel welsprekendheid aan den
dag te Ibggen
Maar hij had onrecht, zich over het
antichambreeren te beklagen de vleugel
deuren werden spoedig geopend, de pre
fekt verscheen en snelde met veel beleefd
heid en voorkomendheid op zijn bezoekers
toe. Hij was middelmatig groot, Fransch-
man in geheel zijn voorkomen en manie
ren, zoo door en door Franschman, dat
hij, schoon sedert vele jaren gouverneur,
van een stuk Duitschland, toch niet het
kortste gesprek in de Duitsche taal wist
te voeren. Na de eerste wederzydscbe
beleefdheden, en toen de prefekt zijn be
zoekers verzocht had op een breede canape'
plaats te nemen, terwijl hij tegen over
hen op een gewonen stoel plaats nam
zei de vorst
,jZooals ge onderstellen kunt, mynheer
de prefekt, komen wy met een verzoek,
dat tot uwe monschlievendheid is gericht,'
tot uwe goedheid, welke ge my reeds
eens bewezen hebt; het betreft thans
weder een onschuldig in hechtenis geno-
rnene, slechts met dit onderscheid, dat
deze door een lot wordt bedreigd, erger
dan dat uiyn ouden pachter bedreigde.