Mn
rv«. 19.
jjLuuiIU
18e «Jaar"
Woensdag 11 1902.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Z e e u w se h - V I a a n d er e I».
F. DIELEMAN,
AXEL.
Bnitenland.
FEUILLETON.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post 60 cent
voor België 70 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
In den dollen vreugderoes over den
vrede, aldus schrijft het Vad. het tast
baarst bewijs, hoe zwaar de oorlog viel -
beeft men aan de Theems er aanvanke
lijk niet op gelet, dat de Minister Bd-
four wel de voornaamste, maar niet alle
viedesbepalingen in het Lagerhuis vooi
las en een slag om den arm hield voor
geheime afspraken met de Bieren. Dat
die er zijn volgt uit de welwilleude hou
ding van de Boeren tegenover de Engel-
scben in Zuid-Afrika, een houding, die
door latere berichten steeds bevestigd
wordt een houding, die zich niet ge
heel laat verklaren uit de vredesbepalin-
gen, zooals wij die kennen. Volgens den
conespondent van de «Temps* zal La-
bouchère Maandag den Ministei Balfour
vragen, wat er is van die geheime ver
plichtingen. Is dit zoo, dan zal het La-
bouchere er om te doen zijn een wapen
vau die geheimen te smeden tegen het
Ministerie. Het bevreemdt ons echter
nogal, omdat doorgaans in het Lagerhuis
zulke dingen achter de schermen worden
afgemaakt, ook met de oppositie.
De Minister Balfour sprak ook in een
rede in de conservatieve club niet van
andere afspraken dan Ie gepubliceerde.
Hij had het alleen druk over den verkeei
den raad van Rosebery om Kruger in den
arm te nemen voor den vrede van Kru
ger en de gedelegeerden ia Europa wilde
by, Balfour, niet weten. Hij verklaarde
dat bet eene onvergeeflijke dwaling zou
zijn geweest te onderhandelen met Km
ger en zijn raadslieden in Europa, gelijk
door Rosebery was voorgesteld.
36)
pre-
»Wat is dat Ik weet dat niet
cies. Toe vertel het mij
»Het is geen pijn verschrik maar
niet mijn beste - in het geheel geen
pijn. En de menschen sterven er niet van,
ten minsteniet plotseling. Maar het maakt
hun hulpbehoevend, soms geheel hulp
behoevend jaren vóór ze sterven. O, mijn
God, mijn God en de oude man verloor
al zijn moed, en kreunde hardop. «Spaar-
me daarvoor. Neem mij, neem me in eens
weg, maar spaar er mg voor om iemand
tot last te zijn.
»Tot last zijn U mijnheer Garland 1«
Charlotte pakte de verlamde rechter
hand, en snikkend liefkoosde en zo6nde
ze baai en drukte haar, als een zuige
ling aan haar hart.
»Schrei niet zoo bedroefd, mijn kind.
Ik dacht niet dat je zooveel om me gaf.
and9is had ik het niet gezegd
»Ik heb niemand anders om voor te
zorgen en lief te hebben niemand in
de geheele wereld die waarde hecht aan
mijn zorg.*
»Niemand dan mij om voor te zorgen*
herhaalde hij aan baar zachtheid, geduld
en toegenegenheid denkend.
Balfour zou de Bui ger-generaals te vel
de steeds vereeren, maar hij kan datzelf
de niet zeggen van hen, die de Republie
ken in den steek gelaten hebben en het
zou hem onmogelijk zijn met hen te on
derhandelen. Het zou de grootste dwaas
heid geweest zijn de plaatsvervangende
Regeering dezelfde rechten te geven, gelijk
Bannerman had voorgesteld. Hij geloof
de, dat het een jaar geleden onmogelijk
zou zijn geweest onder de tegenwoordige
voorwaarden vrede te sluiten.
Balfour had die hatelijkheid wel achter
wege kunnen laten, al heeft men ook op
het vasteland nu en dan wel eens een
opmerking in dien geest gehoord. Bij de
beoordeeiing geheel op onafhankelijk stand
punt staande, kunnen wij daariegen op
merken, dat de Europeesche gedelegeer
den de mannen er niet naar zijn, om uit
de aan de Theems onderstelde beweegre
denen naar Europa te gaan en tweedens
moest Balfour da eerste man zijn daar
over te zwijgen, omdat Engeland door de
volkomen afsluiting van de Boeren van
Europa het zenden vaG verteganwoordi-
geis naar Europa tot een noodzakelijk
heid maakte. Die afsluiting van de Boe
ren is alleen genoeg om de wijze, waar
op de Engelscben dezen strijd gevoerd
hebben, te karakteriseeren als klein, laf,
een groot volk onwaardig. Zelfs geen
kranten mochten er in Zuid-Afrika komen
oplat de Boeien toch maar niet zouden
weten, wat er in Europa omging.
Wellicht zou het nog geruimen tijd du
ren voor we iets meer weten van de ge
heime bepalingen, want wordt Maandag
in het Lagerhuis door Labouchire eer,
vraag in die richting gedaan, dan wordt
«Niemand dan mij zoo zal het niet
altijd blijven, Chailotte, Gods genade is
oneindig. Wacht en hoop
't Zij het maar een lichte aanval was,
't zij de aanhoudende zorg van zijn doch
ter hielp hoe 't zij, de oude man ge
nas, maar na weinige weken kwam de
gevreesde kwaal terug Het was haid
voor hem, langzamerhand zoo hulpbehoe
vend ie woiden en hoe meer zorg hij
noodig had, hoe minder genegen hij scheen
ze aan te nemen. Charlotte overwon haar
neerslachtigheid en wijdde zich dag en
uur aan hem, aan hem alleen. Ze maak
te het hem niet lastig met onnoodige
zorg en onrust, maar ze was altijd bij
de hand als ze hem van dienst kon zijn,
met onuitputteleiyk geduld verdroeg zij
al zijn grillen, zijn onredelijkste wenschen.
In lange slapelooze nachten dacht hij
met dankbaarheid aan zijn liefdevolle
verpleegster die steeds gereed was aan
al de behoeften van zijn zelfzuchtigen
ouderdom te voldoen,
«God is heel goed voor mij,* dacht hij
vaak. Beter dan ik verdien. Ik vertrouw
met mijn heeh ziel dat Hij ook goed
voor mijn beide kinderen zal zijn.*
Ofschoon de band tusschen hem en
zijn schoondochter iederen dag nauwer
werd toegehaald tochtiachlte hij nimmer
hef gordijn op te lichten dat Charlotte
over do verhouding tunschen haar en
haar echtgenoot had geworpen, hij wilde
niet vragen naar hetgeon zij klaarblij
hij hoogstwaarschijnlijk met een kluitje
in het riet gestuurd.
Om over de vredesbepalingen geheel te
kunnen oordeelen. zouden wij nok een
afschrift moeten hebben van de gesprek
ken, tusschen Kitchener en de Boeren
gevoerddat zou ons veel ophelderen.
Zoo wordt door Scbowalter in een Duitsch
blad in een artikel, waaruit meer kennis
blijkt van de zaken, dan waarover een
gewoon mensch kan beschikken de
stilzwijgendheid van de Boerengedelegeer-
den is daar mede oorzaak van ge
zegd, dat Kitchener, meer diplomaat dan
militair, de Boeren opmerkzaam heeft ge
maakt, dat wanneer er nu geen vrede
werd gesloteu, er van amnestie aan de
Kaapsctie rebellen nooit meer sprake
zou kunnen zijn, daar alleen bij een kro
ning amnestie voor hoogverraad kan wor
den verleend. Dit zou een der voornaam
ste drijfveeren voor de Boeren geweest
zijn om den vrede aan te nemen. Den
oorlog nog geruimen tijd vol te houden
op de tegenwoordige manier, dat konden
zij wellicht, maar Engeland verplichten
den stamverwanten in de Kaapkolonie
genade te schenken, dat lag buiten hun
macht.
E<m andere dringende reden om den
strijd te beëindigen is zeker ook geweest
de moeilijkheid hem vol te houden Kru
ger was gewoon, wanneer men twijfel
opperde ten opzichte van den uitslag, te
antwoorden Je geloof is te klein, maar
er is meer. Toen mevrouw Botha om
streeks een jaar geleden naar Europa
kwam, bracht zij de boodschap van haar
man over aan Kruger, dat hij het nog
een jaar hoopte uil te houden. Dat jaar
belijk wenschte te verbergen. Zonder
iemand te hinderen bad hij altijd zelf
zijn last gedragen, en kon begrijpen dat
een ander hetzelfde deed. De stille droeve
berusting vau Charlotte tiof hem dieper
dan klachten en onbegrensd vertrouwen
zouden gedaan hebben.
Eer eenige maanden voorbij waren ge
gaan werd Charlotte bijna meer dan een
dochter voor den ouden man want, zeide
hij soms, ze zou mij zeker veriaten heb
ben om een jongen vreemden man te
trouwen en de viouw van zijn zoon blijft
bij mij. Charlotte hield zooveel van hem
alsof hij haar eigen vader was, en de
dominé was wat, helaas, niet alie
vleeschelyke vaders zijn het ideaal
van wat een man moet zijn. Zij onder
wierp zich geheel aan hem, en werd zijn
slavin, zoo als vrouwen graag zijn wan
neer liefde de keten smeedt. De oude
man zelf noemde haar zijn rechterhand.
Spoedig, heel spoedig werd zij het in
werkelijkheid.
Op een dag toen hij bezig was zijn
preek Le schrijven en Chirlotte met een
band werkje aan het venster van zijn
studeerkamer zat, viel de peu uit ziju
vingers, zijn rechterhand lag verlamd neer.
Noch de huishoudelijke middeltjes' noch
de docter, die op het ernstig aandringen
van Charlotte was gehaald, kouden hem
genezen. Nooit zou hij zijn hand meer
gebruiken „Het was niet gevaarlijk had
de docter gezegd. «Hy kon best negen-
was nog r.iet geheel verstreken, toen er
tijding te Utrecht kwam, dat er drin
gend behoefte was aan ambulances om
het nog lang uit te kunnen houden.
En Engeland heeft, zooals men weet,
steeds geweigerd ambulances toe te laten.
Men verhaalt iD de geschiedenis vieese-
lijke dingen, waartoe het godsdienstfaDa-
tisme den mensch brengt tegenover zijn me
demensch. Het politieke fanatisme, het im
perialisme, is blijkens de ervaring met
de Engelschen in dezen oorlog al even
wreed en gemeen. De groote ovormacbt
was nog niet genoeg.
De gekwetsten kondon niet meer ge
holpen worden en door het aanvallend
optreden van de Boeren in den iaatsten
tjjd werden hun verliezen grooter, zoowel
aan dooden als aan gewonden. Al kon
de strijd nog eecigen tijd worden voort
gezet, de aanvoerders dar Boeren moes
ten wel aan het eind gaan denken. Men
behoeft waarlijk geen buitengewone din
gen uit te vinden om hetgeen geschied
is, redelijk te verklaren.
LONDEN, 7 Juni. Kitchener seint
uit Pretoria
De onderwerping der commando's gaat
geheel bevredigend haar gang. Te Middel
burg, Transvaal, legden 440 burgers de
wapens neder en bi achten een pompom
binnen, geheel compleet, met munitie,
terwgl ook de geheime bewaarplaatsen
van houwitsers en maxims zijn aange
wezen. Te Standerton legden 289 bur
gers de wapens neder en in de Kaap
kolonie 255, waarvan 219 rebellen wa
ren.
LONDEN, 8 Juni. De dankdienst van
heden in St. Paul's Cathedral was zeer
tig jaar worden en aan een andere ziek
te sterven
»En indien niet,* zeide de oude man
latei tot zijn schoondochter, «indien de
last die mij zoozeer drukt het leed is
dat God wil dat ik zal dragen dan neem
ik het op en berust er in. Zoolang ik leef
heb ik niets dan goed uit Zijn handen
ontvangen en Hij zal me ook helpen in
datgeen wat kwaad schijnt.*
„U spreekt btfna als een heilige,* zei
de ze zacht.
„Zij die het mij leerde was een heili-
üge.«
»Den een of anderen dag als U
denkt dat ik het raag welen wilt u
mij dan over haar vertollen
Zij vroeg het zoo Dedetig, met zooveel
eerbied en teederheid in do smeekende
oogen zag ze hem aan dat de dominé
diep getroffen was. Nog nooit bad by te
gen zijn schoondochter over de vrouw
gesproken die bij zoo innig bad liefge
had.
«Charlotte* zeide hij langzaam en zacht.
«Charlotte zou je werkelijk graag iets
hooren 0V6r de moeder var. je echtge
noot over de edelste vrouw die ooit
leefde
«Zou ik niet De uitdrukking van
haar gezicht beantwoordde zijn vraag.
Al het andere vergetende zat mijnheer
Garland bij het vuur in zLjn studeerka
mer en rustig en opgeruimd begon bij te
vertellen en toonde zijn schoondochter
