No. 72.
Zaterdag 15 December 1000.
I0e Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwse h - Vlaanderen
F. DIELEMAA,
Buitenland.
feuilleton.
WIS REGEERT ER?
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per B Maanden
50 cent; franco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonder!, numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
AXEL.
A d ver ten tien van 1 tot 4 regels 25 oent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worde*
naar nlaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Te Maiseille is aangekomen de heer
Caserte, adjudant van president Steyn
vergezeld van baron Raynach. Caserte
heeft verklaard naar Europa te zijn ge
komen met een opdracht van president
Steyn voor president Kruger en verder
om volgens scherp omschreven instructies
den Vrijstaat bij eventueele onderhande
lingen te vertegenwoordigen.
Europa is geheel onbekend met den
toestand van, Zuid-Afrika. Nooit nog is de
militaire positie zoo goed voor de Boeren
geweest, en waren zij verder van de over
gaaf. Botha en de Wet hebben van de
ondervinding geleerd en een ijzerendis
cipline ingevoerd. Desertie wordt met den
dood gestraft. De vechtwijze is daardoor
nu ook veel anders dan vroeger.
Ongehoord zijn de schandelijke wreed
heden door Britsche soldaten bedreven,
vrouwen aanrandingen komen herhaalde
lijk voor. In Juli heeft Caserte zelfbij de
Cerua-hoeve onmeedoogend Engelschen
doen fusilleeren die Boeren-vrouwen ge
weld aandeden. De Vrijstaters zullen
slechts vrede sluiten op voorwaarde van
onafhankelijkheid en zelfbestuur der beide
Xwlferweer al voorgevallen is sedert
de komst van President Kruger in Europa,
heeft weer bewezen dat de internationale
staatkunde der mogendheden zich met
door ideale overwegingen leiden laat, doen
noodwendig zich heeft aan te passen aan
de stoffelijke eischen van voortbrenging
en handel van elk land en aan de econo
mische behoeften.
Wat al verwachting, wat al hoop, wat
»Gij zoudt in staat zijn, mij een af
keer tegen mijn ministerie in te boeze
men. Gvj houdt meen ik, Frankrijk voor
geene monarchie, maar voor eene konink
lijke anarchie; spreek toch duidelijker.*
Ik kan mij niet duidelijker uitdruk
ken. Uwe excellentie heelt mijne gedach
ten in twee woorden voortreffelijk uitge
druktkoninklijke anarchiezij is over
al, waar de koning de staat is, en waar
het volk voor den staat geschapen iszij
is overal, waar de wil van een eenig
man eene wet voor het land is, en de
veranderlijke luim van den vorst oe con
stitutie van het rijk uitmaakt. Inderdaad
wil en luim van een eenig mensch, van
een albeslissend persoon, veranderen van
den morgen tot den avond. Daar inte
gendeel waar de wet gescheiden van de
vorstelijke macht, en zells verheven is
boven deze, daar is 9ene blijvende, vaste
heerschappij en orde mogelijk, anders
nergens, Zij is blijvend en vast, evenals
het belang der millioenen onderdanen
waaruit zij ontstond, en even moeilijk te
veranderen, als de wil en de zinnen dei
uit het volk benoemd^ wetgevers moei
lijk zijn te vereenigen."
»Hm 1 Ik bemerk dat gy den abt Mably
al illusies en scheef zien van machtsver
houdingen.
Doch wie van de reis van den president
zich zegenrijke resultaten der Boeren had
voorgesteld, die zal nu zeker wel ont
nuchterd zijn.
In Frankrijk is men lief geweest en
heeft men beloofd te zullen helpen in
Duitschland is men onlief geweest en
heeft men beloofd niet te zullen helpen.
Wat men in daden al had te kennen
gegeven door het telegram van den keizer
en door de opvallende lompheid de Keul-
sche autoriteiten, dat heeft Yon Bülow
nu nog eens heel duidelijk in woorden
bekend gemaakt.
In den Rijksdag hield hij een lange rede,
waarvan de zeer korte zin was, dat er
honderden millioenen Duitsch kapitaal in
Zuid-Afrika zijn belegd en de zorg daar
voor de staatkunde der regeoring had te
beheerschen. Te zamen met de Neder-
landsche had ook de Duitsche regeering
haar best gedaan den oorlog te voorkomen
door tot tweemaal toe Kruger aan te
raden zich neer te leggen bij de uitspraak
eener gemengde commissie zooals Enge
land dat wilde, doch dit werd door Kruger
afgeslagen omdat een dergeliike commis
sie niet kon besluiten over een kiesrecht
kwestie, een zaak van inwendige staats
inrichting van Transvaal.
Stappen te doen bij andere mogendheden
tot interventie zou gevaarlijk zijn. Duitsch
land mag zijn vingers niet branden en
dat zou waarschijnlijk het geval zijn, ook
wanneer Duitschland met andere mogend
heden samen op Engeland zocht in te
werken.
Daarmee is de zaak dus uit, en heeft
gelezen hebt, en met Montesquieu een
aanbidder zijt der Engelsche constitutie.
Zijt gij ook een van onze filosoferende
outevredenen
.Volstrekt niet. Ik gevoel mij zeer
gelukkig bij onze koninklijke anarchie, en
ik ben bescheiden genoeg te gelooven, dat
ik bij eene constitutioneele monarchie
moeielijk de eer zou gehad hebben, uwe
excellentie met mijne geringe talenten te
dienen. Intusscben zult gij zelf bekennen,
dat het bij ons zeer mogelijk is, dat de
koning, bij zijne beslissing over gewichtige
aangelegenheden, door eene beminde of
een gunsteling, deze weder door hunne
lievelingen, die weder- door hunne vrien
den, en zoo tot den geringsten onderdaan
toe, geleid kan worden. Het komt den
vorst even weinig als den schoenenpoetser
in de gedachten, dat de een zulk een^groo
ten invloed op den ander uitoefent."
Kleine oorzaken hebben groote gevol
gen," antwoordde de kardinaal»ik stem
dit toe maar het komt mij voor, dat men
niet altijd britsche parlementen en wet
gevende vergaderingen noodig heeft, om
dat te vermijden, wat gij koninklijke
anarchie noemt. Een vorst met den vas
ten wil tot het goede, omringd van ver
standige raadslieden is, meen ik, meer
geschikt om aan een volk doelmatige
wetten te geven en de loop der zaken te
regelen, dan eene veigadering van wet
gevers uit de verschillende standen des
volks, want de koning en zijne ministers
Duitschland verder, men moge al sym
pathie voor den strijd der Boeren hebben,
heel nuchter en kalm zijn belangen te
dienen zonder zich door gevoelsinblazingen
te laten leiden of verleiden.
Te hopen valt nu dat de onbewimpelde
verklaringen van Von Bülow de nutteloos
heid van verder pogen tot tusschenkomst
eens voorgoed zal hebben duidelijk ge
maakt en dat het ergelijk gesol met den
ouden man eindelijk ophoude.
Visites maken en ontvangen, op. audiën
tie gaan en audiëntie verleenen, adressen,
bloemen, dames, heeren enz. het is alles
ijdel schuim, dat de harde werkelijkheid
niet zal kunnen keeren.
Met goede bedoelingen met ethische ge
voelens bereikt men niets, wanneer zij
indruischen tegen een overheerschende
maatschappelijke macht. In sociale en
politieke botsingen beslist nog steeds de
macht
Het ontwerp door de Belgische so
cialistische afgevaardigde in de Kamer in
gediend, stelt voor de mijnarbeiders het
pensioen na het 50ste jaar vast op 600
francs. Daartoe zal 3°/0 van het loon wor
den afgefrokken en een gelijk bedrag door
de werkgevers moeten gestort worden.
De staat geeft 2/3 van de gezamenlijke
bijdragen van arbeiders en werkgevers.
Om rechtop pensioen te hebben moet men
80 jaar in de mijnen gewerkt hebben.
Een amendement van Llyod George
op het adres van antwoord op de Engel
sche troontrede, voorschrijvende dat geen
minister betrokken mag zijn bij maat
schappijen, die inschrijven voor leverin
gen aan de regeering is met 209 tegen
127 stemmen verworpen.
Chamberlain hield een vurige veraedi»
gingsrede op zijn braafheid en eerlijkheid
en die zijner familie.
Het Lagerhuis heeft en aanvulligsbe-
grooting voor het leger van 192millioen
gulden goedgekeurd met 264 tegen 8
stemmen.
De oud-minister Brodrich vertelde, dat
de vijandelijkheden nog wel wat zouden
kunnen duren, doch dat de Boeren het
zonder hulp van buiten nooit zouden
winnen, wat af te wachten is.
Dadelijk daarop verzocht de kanselier
van de schatkist verlof een nieuwe lee
ning aan te gaan van 121 milliQen gul
den - en het werd hem verleend.
—Kitchener seint nog, dat het station
Riverton-weg door de Boeren geplunderd
is, die eenige schade aanrichtten.
Ook maakt hij melding van het feit
dat eene sterke afdeeling Boeren den
8sten een post bereden infanterie by Bar-
berton, onder dekking van een dikken
mist, aangevallen heeft. Eerst werden de
Boeren verdreven, maar later konden zij
dichterbij komen. De Engelschen kregen
3 dooden. 5 gewonden en 13 vermisten,
(drie teruggekeerd zijn.)
Kapitein Clarke is met de bereden ja
gers uit Taaibosch den toegang tot En-
gelbrecht's drift aan de Vaal, halverwege
tusschen Heidelberg en Heilbron, aan het
verkennen geweest. Hij vond de Boeren
in een sterke stelling, die de drift en den
ouden weg naar Heilbron beheerschte. De
kogels van de Boeren vielen gevaarlijk
dicht in de buurt van de Engelschen,
maar dezen leden geen verliezen.
zien gewis nauwkeuriger, wanneer zij het
geheel overzien, wat noodig is, dan de beste
hoofden afzonderlijk onder het volk."
»Sta mij toe, genadige heer, hieraan te
twijfelen. Zelfs wanneer een tweede
Hendrik VII op den troon zal, zou niet
hij, maar ieder zijner geringste onderdanen
in het land invloed op de regeeriug heb
ben, en de staatsaangelegen heden helpen
Desliss&n."
De kardinaal en Nikolaas spraken nog
meer over dit onderwerp, maar onze lezer
zou ons weinig dank wijten, wanneer wij
hem met het verhalen daarvan nog langer
ophielden.
DE VERBAN NINO.
Een gevolg van dit gesprek was, zooals
Nikolaas niet verwacht had, dat hij sedert
dien tijd in achting bij den kardinaal
steeg, diens vertrouwen meer en meer
won, zijn gewone gezelschap uitmaakte,
en door hem tot bezigheden gebruikt werd
die eervol en voordeelig waren, zonder in
spanning van geest te vorderen. Nikolaas
gevoelde zich zeer aan den kardinaal ver
plicht. Ik heb mijne goede redenen, mijc-
heer Rosier," zeide de minister lachende,
»dat ik u tot dingen gebruik, die weinig
moeite kosten, aan geen gevaar verbonden
zijn, en het ruimste beloond worden. Ik
wil u voorirt schadeloos stellen, indien
ik u eenmaal ongelukkig mocht maken."
»Gij my ongelukkig maken, genadige
heer vroeg Nikolaas verwonderd.
Er. gij, met uw vlug, gezond verstand,
verwondert u dit Weel gij wel, dat g(j
my juist oplettend hebt gemaakt, op wel
ken onzekeren grond ik in onze konink
lijke anarchie sta Heden ben ik minister
weet gij, of ik zulks morgen zijn zal?
Waarlijk, vriend, ik zelf weot dit even zoo
min, als aan het turksche hof de groot
vizier of kaimakan weet te zeggen, of de
luim van den grooten heer hem nog vier
en twintig uren zijne bezigheden zal laten
verlichten, of zelfs op deze wereld duldt,
Gij hebt het ongeluk mij te bevallen, om
dat gij een verstandig man zijt. Het is
mijn plicht vriendschappelijk voor u te
zorgenval ik, zoo valt gij ook, en de
nieuwe minister doet alle plaatsen door
zijne gunstelingen innemen."
Nikolaas was getroflen. Hij wilde den
kardinaal over de toekomst gerust stellen
maai kende de hofwereld te goed, om
zelf aan die troostgronden geloof te slaan.
Paulina ging nog verder dan gij, en zeide
Nikolaas, heden buigt men zich voor u,
daar is weinig aangelegen. Valt gij een
maal, wanneer de kardinaal valt, zoo geeft
het hot u voetstooten daaraan ligt meer
gelegen. Kies het wijsste treed vrijwil
lig af, vraag uw ontslag, De kardinaal
beeft voorgevoelens, die op meer grond
rusten dan alleen op mogelijkheden hij
schijnt u wenken te willen geven maak
ze u ten nutteop die wijze behoudt gij
de algemeene achting.
(Slot volgt.)
