HERMINGARDA.
16e Jaarg.
,\o. 2.
Zaterdag 7 April 1000.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zee u wsch- Vlaanderen
F. DIELEMAN,
AXEL.
TWEEDE KAMER.
FEUILLETON.
COllliANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzondert, numm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
Advertentien van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters wordej
naar olaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE nren.
Bij de behandeling in de Tweede Kamer
van de verklaring van het algemeen nut der
onteigening van eigendommen voor de ver
betering van het kanaal van Gent naar
Temeuzen zeide de heer Hennequin, het
volgende
Mijnheer de Voorzitter Als gevolg van
de aanneming van het wetsontwerp tot
goedkeuring van de overeenkomst gesloten
met België betreffende de verbetering van
het kanaal van Gent naar Terneuzen (in
de zitting van 13 November 1896) komt
thans in behandeling het wetsontwerp tot
verklaring van het algemeen nut der ont
eigening van eigendommen voor de ver
betering van het kanaal van Gent naar
Terneuzen.
Op den voorgrond is in 1896 gesteld,
dat geen enkel Nederlandsch belang zoude
mogen worden geschaad, als men tot de
uitvoering der werken, gevolg dezer over
eenkomst, overging.
Wij hebben de plannen thans onder de
oogen gehad en kennis kunnen nemen
van de opmerkingen der naastbetrokkenen.
Tot welk oordeel leidt ons dit nu?
Ik wil dit even nagaan.
Men moet hierbij naar ik meen
in het oog houden dat dergelijke benadeeling
in meer dan ién opzicht kan plaats hebben
men kan bijv. de werken zoodanig ont
werpen, dat de toch reeds lastige toestand,
waarin zij die in de nabijheid van het
kanaal wonen, verkeeren, al te zeer wordt
verzwaard- men kan te weinig acht
slaan op de voorziening in omstandigheden
die grootendeels als gevolg der nieuwe
toestanden zich zullen opdoenmaar
Hij antwoordde»wanneer gij mg niet
gelooft, moge de jonkvrouw zelve het u
zeggen, hoe in dien nacht de Romeinen
gekomen zijD, hoe de krijgsoverste Vir-
ginio ons huis omsingeld heeft en binnen
getreden is hoe zij dezen vervolgens te
voet gevallen is en om genade heeft ge
smeekt, dewijl z'tf door de roovers was
gevangen genomen geworden, en met
dezen niets had uitstaanhoe don Vir-
ginio haar daarop opgeheven, en haar en
mij veroorloofd had, met onze pakkaadje
en twee muildieren te vertrekken en hoe
hij ons door zijn lijfwacht tot op den
grooten weg naar Rome heeft laten bren
gen hoe achter onzen rug de hutten van
Alcini verbrand werden hoe dejonkvrouw
verlangd heeft naar hot Bolsener meer,
doch ziek is geworden, voor dat wij Rome
bereikt hadden hoe zij sedert dien tij i
aan het ziekbed is gekluisterd geweest,
en slechts door de hoop is genezen, dat
ik u in bet gebergte van Abruzzo opzoeken,
en weder vinden zou."
Nu zeide ikwanneer dit aldus is,
gelgk gij zegt, zoo moge God mij genadig
zijn, want ook ik heb u de waarheid
gezegt, on de jonkvrouw is bij mij geweest,
men kan ook, door voorbij te zien dat de
groote werken die ten bate van Gent worden
gemaakt ook productief kunnen worden ge
maakt voor Terneuzen inderdaad Neder-
landsche belangen schaden.
Wanneer men toch hier niet tijdig zijn
maatregelen neemt zal aan den handel
van Terneuzen niet alleen het voordeel
ontgaan dat uit de verbetering van sluis
en kanaal is te trekken, maar wat erger
is, dreigt ook de thans aanwezige handels
beweging verloren te gaan.
Nu mag ik reeds dadelijk den Minister
dank zeggen voor de welwillendheid waar
mede hij aan enkele bezwaren van belang
hebbenden is te gemoet gekomen ik neem
evenwel de vrijheid om ten opzichte van
enkele andere punten, in de stukken aan
gevoerd, nog even het een en ander in
het midden te brengen.
Bij de behandeling van het betrekkelijk
wetsontwerp in 1896 wees ik er reeds
op, dat de nieuwe toestand te Terneuzen
noodig zal maken, dat men aldaar gereed
is met het verschaffen van inrichtingen
die een goede gelegenheid aanbieden tot
lossen en laden en wel niet geëxploiteerd
door een bijzondere maatschappij, maar
op een wijze die aan den geheelen handel
gelijke rechten geeft.
Ik kon toen genoegen nemen met de
verzekering der Regeering dat men reeds
voorloopige onderzoekingen deed tot voorzie
ning in dit belang.
In den loop der beraadslaging lieten
zoowel de toenmalige Minister van Buiten-
laudsche Zaken als die van Waterstaat
zich in gunstigen zin voor de belangen
van Terneuzen hooren.
Thans zijn wij, Mijnheer de Voorzitter,
tot in de stad Aquila, waar zij mij zeer
schandelijk verlaten heeft. En zij is dezelfde,
die ik Loreito gezien, bij Trevi verloren
in bet het huis van den prins Colloferro
weder gevonden, aldaar verlaten, uit 01-
giato gered, en in Aquili voor eeuwig
verloren heb.''
Beste heer," zeide Thorhaimer, ik heb
reeds dikwijls uit uwe woorden bemerkt
dat de booze geesren u bedrogen hebben.
Kom dus en vlied dit gevaarlijke land.
Op Duitschen bodem is het toch beter
wonen, en leid de deugdzame jonkvrouw
als uwe gemalin het kasteel der getrouwe
Welzers binnen Doch zweer don Picoo
lomini af, want hij sleept u met zijne
zwarte kunst in de kaken des verderfs,
en er is niemand dan hij, die het duivel-
sche handwerk drijft, waarmede hij u de
oogen verblind beeft."
Nu verkeerde ik weder in de grootste
ongerustheid, en ik wist niet hoe mg te
gedragen onder hetgene, wat ik gehoord
en toch op eene geheel andere wijze on
dervonden had. Toen wij nu voor het
huis stonden, waar Thorhaimer, en gelijk
nij beweerde, dejonkvrouw woonde, ver
zocht hij mij, aan de deur te wachten,
opdat bij de zieke op mijne komst mocht
voor bereiden. Ik volgde hem echter, zon
der dat hij het wist, tot voor de deur dor
kamer, welke hij was binnen gegaan.
ruim 3 jaren verder en naderen wij lang
zamerhand het tijdstip dat Terneuzen
gei eed zal moeten zijn om mede de vruchten
te plukken van de nieuwe werken of
daardoor ten onder te gaan.
En wat verneemt men nu van den
Minister
Dat op de behoeften van Terneuzen in
verband met den nieuwen toestand het oog
zal gevestigd blijven.
Mijnheer de Voorzitter I Deze betuiging
is zelfs in den mond van dezen bewinds
man, gewoonlijk niet al te gul met be
loften, maar aan den anderen kant voor
belangen ook buiten de centra van het
land gelegen zeer dikwijls een man van
de daad zeer zwak.
Zwak omdat hier in verwijl ernstig
nadeel voor de betrokkene belangen dreigt.
Uitstel een langzame behandeling en
trage voorziening in behoeften kan soms
ontluikende handelsbeweging tegenhouden
of belemmeren maar hier brengt uit
stel van voorziening mede de verplaatsing
van een bestaande handehbeioeging en gaat
d.eze voor de betrokken gemeente voor goed
verloren.
Reeds voor de tegenwoordige handels
beweging is de inrichting van los- en
laadplaatsen te Terneuzen geheel onvol
doende, zoodat het aannemen van de
lossing van goederen, uit gebrek aan be
schikbaar terrein, nu en dan moet worden
geweigerd en de schepen dus moeten
doorgaan naar Gent.
In 1896 werd er reeds op gewezen, dat
de aanvoer van erts uit Bilbao, vroeger
te Terneuzen van zeer veel beteekenis
door de onvoldoende capaciteit der ver
keersmiddelen achterwege was gebleven
BEKEEKING.
Ik hoorde in de kamer de stem van
Hermingarda vervolgens hoe Thorhaimer
verhaalde, dat hg geloofde, mij gezien te
hebben; hoe Hermingarda twijfeldehoe
Thomaimer zeide, dat hij mij gesproken
had, tot dat hij" daar ronduit verzekerde
dat ik in de naoijheid was. Nu hoorde
ik dat de jonkvrouw een' gil gaf vervol
gens werd hot doodstil. Eenigen tijd daar
na schreeuwde Thorhaimer:Jezus Maria 1"
en hoorde ik het luide snikken eener
vreemde vrouw. Toen klopte mijn hart
hevig, en ik vloog sidderend de kamer bin
nen. Thorhaimer lag geknield voor een bed,
eene bejaarde vrouw bukte over het bed
heen, en in het bed zag ik Hermingarda,
zeer afgevallen en bleek, met gesloten
oogen.
»Acb," riep Thorhaimer, »zij is zoo
even gestorven. Ik, ongelukkige, heb het
engelachtige wezen met mijne overjjlde
boodschap gedood."
Doch de oude vrouw wenkte hem en
fluisterde zacht: >neen, alle leven té nog
niet vervlogen. Roep den geneesheer."
Thorhaimer glde weg, en toen ik Her
mingarda zag, en hare door ziekte uitge
teerde gedaante, twgfelde ik niet langer
dat Thorhaimer de waarheid had gespro
ken, en mij op nieuw te Balva een helsch
drogbeeld begoocheld had. Ik zonk wee-
nende op het dieibaar lijk mijner geliefde
en kuste hare koude lippen, en riep haat
duizendmaal bij haren naam. Daarop sloeg
welnu, dergelijke en meer andere handels
artikelen zullen bij de tot stand te brengen
verbeteringen aan de sluis en het kanaal
te Terneuzen de scheepvaartbeweging
ongetwijfeld doen toenemen, maar Ter
neuzen zal daarvan alleen de vruchten
plukken, als men tijdig gereed is met vol
doende handelsinrichtingen.
In het Yoorloopig Verslag is verwezen
naar de gelegenheid die thans bestaat om
zich ter plaatse, voor niet te hoogen prijs,
de beschikking over terreinen te verze
keren.
De Minister maakt zich van dien wenk,
mijns insziens, wel wat gemakkelijk af,
door te zeggen, dat het bezwaarlijk zoude
zijn om thans reeds onderhandelingen te
voeren over den aankoop.
De gelegenheid zal wellicht niet altijd
voorkomen, en wanneer speculatiezucht
zich van de terreinen meester maakt, zal
de koopprijs natuurlijk aanzienlijk stijgen.
Een en ander samenvattende, Mijnheer
de Voorzitter, durf ik den Minister drin
gend verzoeken om, gesteund door de
voorlichting van de handelaren te Ter
neuzen, spoedig de hand te willen slaan
aan de voorziening van het betrokken
belang.
Nog op een paar punten in de gewis
selde stukken behandeld, wensch ik met
een enkel woord de aandacht te vestigen.
Ik wijs op het adres van het gemeente
bestuur van Westdorpe.
De gemeente Westdorpe wordt door het
kanaal Terneuzen—Gent in twee deelen
gescheiden. Deze toestand, welke natuur--
lijk allerlei bezwaren oplevert, bestaat
ook thans, maar wordt door de verande
ring aan het kanaal het verplaatsen
zij de matte oogen op, slaakte eenen die
pen zucht en staarde mij aan, toen sloot
zij weder de oogen en werd gelijk een
doode.
Toen Tüorhaimer den geneesheer bracht
werd ik in eene kamer gevoerd daar lag
ik wanhopend op een rustbed, tot dat de
geneesheer weder b(j mij kwam, en ver
zekerde, dat de jonkvrouw gered was
doch ik mocht mij niet vertooien, dan
voor den anderen dag, anders zou het de
teedere bloem het leven kosten. Welk een
smartelijke dag, welkeen pijnlijke nacht!
Toen ik den anderen morgen bij Her
mingarda werd binnongeleid, zat zij recht
overeind in het bed, door haren oppasser
ondersteund. Zij strekte stom en lachen
de hare beide armen uit. En toen ik haar
met de mjjnen omvatte, zonk zij aan mijne
borst als eene geknakte lelie.
Ik gevoelde in mijngeheelewezen.dat
het de eenige, de onberispelijke en kui-
sche was, welke ik te Loretlo'het eerst
had aanschouwd en die mijn hart met on
uitsprekelijke liefde vervuld had. Ik kwam
mij zeiven in hare nabijheid heiliger voor
het was niet zoo als bij het schoone spook
in het huis van Collaterro en Aquila, bij
welks aanraking mg een geheel ander vuur
had aangegrepen.
De geneesheer, de liefde en de vreugde
deden wonderen. De lieve zieke man
nam] van nu af zichtbaar mei iederen dag in
kracuten toe en bloeide weder langzaam
op, tot voormalige beminnelijkueid. Doch
