01 HAM.
12R Jaarg.
Abonné's! Leest dit s. y. p.
No. 1076.
Zaterdag 12 December 1896.
F. iheleman,
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwseh-Vlaanderen
AXEL.
Buitenland.
FEUILLETON
Voor honderd jaren
Een drentsch verhaal.
AXELSCHE
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post 60 cent;
voor België 80 cent. Afzonder!, numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentifn van 1 tot 4 regels 25 oent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden Jranco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Uitsluitend voor de Abonné's op dit
blad of zij die zich daarop abonneeren
beeft de uitgever tot 1 Januari 1897 de
tot den laatsten tijc! bijgewerkte Land
kaart van Nederland, waarop alle plaatsen
en gehuchten voorkomen, benevens het
plantot Droogmaking van de Zuiderzee,
verkrijgbaar gesteld tegen den geringen
prijs van slechts 30 cents.
Voor niet abonné's is de prijs dezer
Landkaart f 1,50. De Landkaart is groot
85 bij 71 cM.
Abonné's die de Landkaart verlangen,
gelieven de Bon op de vierde pagina uit
te knippen en duidelijk ingevuld met
naam en woonplaats aan den couranten-
rondbrenger ter hand te s'ellen of aan
het Bureau in te zenden.
Zij die de Courant per post ontvangen
zenden de ingevulde Bon met 35 cents
aan postzegels aan
DEN UITGEVER,
F. DIELEMAN
Een comedie, welke nu uit moet zijn,
zóó noemde een der socialistische raadsleden
van Brussel het laatste bedrijf der crisis,
dat Maandagmiddag is afgespeeld. En
voor die qualificatie bestaat allicht aan
leiding. Want de schepenen die hun ont
slag hadden genomen zijn allen herkozen
en dat met de stemmen, van de liberalen
en van een deel der katholieken. De
overigen stemden blanco. De heeren hielden
de aanvaarding hunner benoeming in beraad
40
Onder de staatkundige uitgewekenen
die ten gevolge der nieuwe orde van zaken
den vaderiandschen bodem weder als vrije
mannen mochten betreden, was Wouter
van Wijdonés een der laatsten.
Gezond, maar wrevelig en ter neder
gedrukt, had by zijn vaderland verlaten
zwak en ziekelijk, maar vol van de
schoonste verwachtingen, was hy er terug
Een tjjdperk van bijna vier jaren lag
tusschen dat henen gaan en terug keeren.
Hoe kort het ook geweest was, hem was
het lang gevallen. Tallooze herinneringen
knoopten zieh aan die tijdruimte. Had
hjj vroeger in Frankrijk smartelijke dagen
doorleefd, niet minder bange weken en
maanden had zijne laatste ballingschap
hem opgeleverd. In het naburig Hanover
had hij al den tijd zijnel omzwerving zijn
verblijf gehouden.
Zijn sterk gestel had hem aanvankelijk
elke ontbering en vermoeienis zondei
moeite doen overwinnen. Zich ovei gevende
aan en verdiepende in politieke droome-
rijen had de kwelgeest der verveling weinig
Dinsdagmiddag kwam het dagelijksch
bestuur van Brussel, onder voorzitterschap
van burgemeester Buis, bijeen, maar nam
nog geen besluit over de vraag of men
de herbenoeming zou aannemen. De
heeren besloten met de liberale raadsleden
overleg te plegen en hadden daartoe een
samenkomst in het gebouw van de „Ligue
Libérale. Deze vereeniging vergaderde
terzelfder tijd en besloot het college geluk
te wenschen met zijn houding, en de hoop
uit te spreken, dat de crisis geëindigd zou
zjjn.
De toestand te Hamburg is de laatste
i.«»gen zoo, dat hij alleen voor de recht
streeks er bij betrokkenen belangwekkend
is. Tusschen de partyen bestaat een ver
schil van feitelijker, aard de vraag hoeveel
geld de havenwerkers verdienen, en gedu
rende hoeveel dagen zij arbeiden.
Door de directie van de Amerikaansche
Jijn worden cijfers genoemd, welke echter
veel hooger zijn, dan het gemiddelde, dat
door de arbeiders wordt verlangd.
Gebrek aan feitenkennis maakt dus, dat
het onmogelijk is de verhoudingen te De
oordeelen.
Het is wel zonderling, dat in onzen tijd
de cijfers van loon en arbeidsuren nog niet
onomstootelijk vast staan. Ware het anders,
wellicht zou de werkstaking een gansch
ander karakter aannemen.
Eindelijk heeft Cleveland over Cubage
sproken, zoodat een einde is gekomen aan
de dagelijks afwisselende geruchten over
een optreden ten gunste van de opstande
lingen.
Hen als oorlogvoerende mogendheid te
erkennen, dat is in de tegenwoordige om
standigheden onmogelijk, zegt Cleveland
in zjjn boodschap. Op voor Spanje sympa-
in vloed kunnen uitoefenen op een jongeling
als hem, wiens vunge verbeelding moede
noch mat werd in het scheppen van pdele
luchtkasteelen. Maar de ure sloop zacht
kens nader, waarin dat alles zou veranderen
Het kind van voormaligen voorspoed en
weelde begon zich hoe langer hoe meer
de onbezorgde dagen zijner jeugd te her
inneren. Al de behoeften die hjj vroeger
naar het scheen slechts had leeren kennen
om ze dadelijk onbekrompen te kunnen be
vredigen lieten zich gedurig meer hooien
zonder dat hij hare eischen zoo als hy dat
wel wenschte, kon vervullen.
De brandende zucht om zijn dierbaar
vaderland le helpen redden loste zich in
een heimwee op, dat telkens vermeerderde
en, naarmate het heviger werd, in gelijke
mate de kracht van zijne ziel en lichaam
beide scheen te ondermjjnen. Eene hevige
ziekte sloop zijn krachtvol lichaam binnen
en voerde hem binnen weinge dagen tot
aan den rand des grafs.
Zijn geloof eens zoo kinderlijk ver
trouwend, zoo levendig en zoo vol hope,
scheen hem te hebben verlaten. Aan het
bestaan eener liefdevolle Voorzienigheid te
twijfelen, was verre van hem maar het
onbepaald vertrouwen op die Voorzienig
heid was ten eenenmale bij hem tnge
sluimerd. In geene enkele omstandigheid
meer merkte hij eene hoogere leiding en
zorg op en wellicht zou het toen weinig
moeite gekost hebben om hem tot een
I prediker van het toeval of tot een apostel
thicken toon wordt in dit staatstuk gewezen
op de moeielijkheden, welke Spanje onder-
indt, zoowel van den vijand die een strijd
het open veld vermijdt, als van in
Amerika gevestigde personen, die zorgen
buiten het bereik der Amerikaansche wet
te blijven.
Er kan geen sprake van zijn, om, zoolang
Spanje dit niet wil, Cuba bij de Vereenigde
Staten te voegen, en dat te minder, daar
er geen reden is aan te nemen, dat men
niet zou kunnen komen tot een gedeeltelijke
autonomie van het eiland, op een grond
slag als door Spanje is aangeboden. Wel
dat voorstel nog niet aangenomen,
maar er zijn toch gunstige mededeelingen
ontvangen. De regeering der Vereenigde
Staten is gaarne bereid haar tusschenkomst
te verleenen, want zij erkent, dat men
Spanje's souvereiniteit heeft te eerbiedigen.
Alleen als Spanje onmachtig bleek den
opstand te dempen, zou er een toestand
kunnen geboren worden, welke het onmo
gelijk zou maken langer geduld te hebben.
Dan toch zouden er voor de Vereenigde
Staten verplichtingen geboren worden,
welke het noodig maken Spanje's aanspra
ken achter te stallen bij hoogare belangen.
Spanje kan dus de eerstvolgende drie
maanden gerust zijn. Maar dan Dan
wordt Mac Kinley president, en rijst opnieuw
de vraag: Wat zal hij er aan doen?
Als men de groote belangstelling in de
boodschap van Cleveland ziet de beurs
was er bepaald gedrukt onder dan zou
men meenen een programma van een
nieuwe regeering, in plaats van een politiek
testament voor zich te hebben.
In oos oog is het eenige belangrijke punt
dat Cleveland den tijd nog niet gekomen
acht in de Cubaansche zaken in te grijpen,
van het noodlot te maken. Hij geleek
zoo menigen pelgrim op den weg des
tegenspoeds, die daar zuchtend en morrend
henen wandelt en, in plaats van zijne
blikken vol hoop en vertrouwen naar den
Hemel te richten, ze ter aarde slaat, zoo
dat hij de boomen, waarmede de algoede
Hemelvader dien weg zoo dikwijls beplant
evenmin ziet als bij de lommer, die ze
geven, of de vruchten, tusschen hunne
bladeren verscholen, opmerkt.
En toch waakte en zorgde God voor
hem. Hij gevoelde dat eerst spade maar
toen hij het gevoelde, keerde ook eensklaps
zyn vroeger geloof in al zijne kracht en
sterkte terug.
Wij hebben zoo even gewaagd van eene
ziekte, die hem iti den vreemde overvallen
was. Die ongesteldheid openbaarde zich
op een uitstapje naar het wel armoedig,
doch vrolijk gelegen dorpje R., en nam
dermate scinelyk toe, dat hg R. vooreerst
met konde verlaten.
Zoo zwaar als toen, meende hg, had de
hand des Heeren nog uiet op hem gedrukt,
Te dolen eu te zwerven in een vreemd
land, zie, dat was hem dragelijk geweest,
maar nu er ziek te zijn, zonder vriend of
bekende te hebben, die hem kon troosten
en verplegen, dat scheen hem duldeloos en
bijna niet te dragen. Daar lag hij, over
gegeven aan het medelijden van een hospei
die dat woord ter nauwernood bij name
scheen te kennendaar lag bij, zonder
de hulp van een ervaren geneesheer in
maar dat hij wel geneigd is als bemiddelaar
op te treden en zoo mogelijk vóór zijn
aftredfan den vrede te herstellen op den
grondslag van automonie met behoud, van
Spanjes souvereine rechten.
In den Senaat werd Dinsdag een motie
verwacht ten gunste van de erkenning der
opstandelingen.
Nog dient vermeld dat Olney, de minister
van buitenlandsche zaken, in een afzonder
lijke nota den toesta id op Cuba ernstiger
voorstelt dan Cleveland.
T usschen beide regeeringspersonen schg nt
overeenstemming te bestaan over de vraag
onder welke omstandigheden de Vereenigde
Staten moeten optreden.
Maar als men de omstandigheden toetst
aan de grens, welke niet overschreden mag
worden, dan schijnt Olney meer dan Cleve
land te gelooven, dat men weinig van die
grens verwijderd is.
De Spaansche pers is erg ontstemd over
de boodschap en over den aanmatigenden
toon van de Vereenigde Staten, welke zich
alle gezag over Amerika aanmatigen.
De pers spreekt ook met bitterheid over
Engeland, dat door goedkeuring der over
eenkomst wegens Venezuela, Olney's uit
breiding van de Monroeleer tot een bescherm
heerschap over de geheele Nieuwe wereld,
heeft erkend.
Op aandrang van Rusland heeft de
Porte getracht den Oecumenischen patriarch
te bewegen, de benoeming van den nieuwen
metropolitaan van Uskub in te trekken.
De patriarch verklaarde, dat de verkiezing
op wettige wijze had plaats gehad, zoodat
hij niet kon ingrijpen. Hij zou de Synode
vragen, of deze een nieuwe vei kiezing
wilde uitschrijven, maar geloofde niet dat
dit zou helpen. Èenige leden der Synode
zijne nabijheid te kunnen inroepen daar
lag hij neder, terwijl hij bij het verminderen
zijner krachten tevens den voorraad zijner
geldmiddelen zag inkrimpen en, naar gelang
deze inkrompen, zijn hospes telkens on
vriendelijker worden. Hoewel hij den in-
haligen waard ook trachtte gerust te
stellen door de verzekering dat hij hem
later alles ruimschoots zon vergoeden, was
deze onmeedoogend genoeg om van hem
te vorderen, dat hg onvei wyld om de noo-
dige gelden naar Holland zoude schrijven.
Daar Wouter zich daartoe niet in staat
gevoelde, beriep hij zich op menschen te
Nienhuis eu Bentheim, die hg wist. dat
zijn hospes kende doch niets baatte.
»Schrijf dan zelf," sprak de zieke doch
de hospes, zijne onbekwaamheid in de
scbrgfkunst verhelende, gat te kennen,
dat hij liever zien zoude, dat de dorps
schoolmeester het deed. De zieke, ten
einde van den lastigen vervolger ont
slagen te worden, stemde daarin toe, en
Abel Meilhaus trad aan het ziekbed van
heer Wouter.
Spoedig was de brief in orde, doch
daarmede de laak des meesters nog niet
geëindigd.
Dat weeke en vleiende in taal en ge
baren, dat ons Nederlanders in onze
duitsche naburen in zekere mate altijd
j tegenstaat, klonk uit Abels mond den
z'eke als muziek in de ooren. De toon,
dien hg aansloeg, was zoo minzaam en
I zacbtde woorden, die hg bezigde, zoo
