iLSCIII! R I2,; Jaarg. i\o. 1036. Zaterdag 3 October 1896. Nieuws- eu Advertentieblad voor Zeeuwse li- Vlaanderen F. mi.U.MW, AXEL. Herhalingsonderwijs. Herkaliiigsoiulerwijs, FEUILLETON. Voor honderd jaren. Een drentsch verhaal. Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: per 3 Maanden 50 centfranco per post 60 cent voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct. DRUKKER - UITGEVER Advertentie n van 1 ot 4 re^e's 25 oent voor o1 ken rcocl n eer 5 ccat. Groote lette.s worden ntvr plcetsrn'r 'e berekend. Pk. L'ng 3/2 m, Advertentfen worden fro, co ingeweektuiterlijk tot Dinsdag- ea Vrijdagnamiddag TWEE i> en. Zij, die verlangen gebruik te maken van bet behooren zich vóór 14 October e. k aan te melder, aan het hoold der openbare lagere school te Axel. Graanrechten een ramp voor den burger maar ook voor den kleinen landbouwer. Dezer dagen ontwikkblde de bekende Ericus in bet N v. d. D. wêer, op de hem eigen duidelijke wijze, zijne denk beelden omtrent invoerrechten, schaal- rechten of graanrechten. Hij deed dit èn naar aanleiding van de prijzen der granen in landen, waar die rechten wel, en in ons land waar die rechten niet bestaan èn in verband vooral met do ideëen, door den heer Vosterman van Oyen in de M. Ct. en in een later van zijn hand verschenen brochure ont wikkeld. Het pleidooi van Ericus komt ons zoo dui delijk, zoo eenvoudig, zoo juist voor, «lat wij dit ook onder de aandacht van onzen lezerskring wenscben te brengen. Bjj deze kwestie heeft men het vooral op tarwe voorzien en wenscht men billijke schaalrechlen, ergo billijke bedeeling van den grooten grondeigenaai en landbouwer door den burger, den handwerksman, den arme. De burgerij in 't algemeen is ïeeds zeer benadeeld door coöperatieven aan koop van alle mogelijke landbouwbenoo digdheden. „Van den boer moet het 20 Treurig liep de dag ten einde, en toen de avond aanbrak, begaf de weduwe Brink meijer zich alleen naar hare woning op weg, werwaarts Weineltien haar den vol genden dag hoopte te volgen. Toen vrouw Brinkmeijer Orvelte verliet, begon de wind aan te wakkeren en vielen er nu en dan groote regendroppels neder. Reeds den geheelen naderaiddag had d' lucht er onstuimig uitgezien en verande ring van weer voorspeld. Meer dan eens had men de weduwe daar opmerkzaam op gemaakt en haar dringend geraden om niet te vertrekken, immers niet zonder bet geleide van den knechtdoch zjj verkoos alleen te gaan Den vorigeu avond had zij met Wemel tien een omweg gekozen, ten einde zoo wel de woning van Alfing als die van Kranghand te vermijden thans echter he sloot zij. dewijl het vrij donker werd en de regendroppels steeds in grooter hoe veelheid nedervielen, om den gewonen weg die over Wesup onmiddellijk langs Krang- hands woning liep, te volgen. Naarmate zij haren tocht vervolgde komen." Jawel, maar het komt in de meeste gevallen slechts den groothande laar ten bate. De winkelier, de Klein handelaar, verkoopt, nog slechts aan den kleinen landbouwer. Veel duurder brood dus, duurdere vrachtprijzen door duurdere haver: minder verdiensten, goeft dubbele schade voor den burger. En die kleine landbouwers, waarvan hij dan in landstadjes en dorpen bijna uitsluitend moet bestaan, zullen grootendeels verdwijnen door graanbe- lastingmen »doekt ze op", zegt de schrijver. Kon men door invoerrechten of graan belasting tarwe, rogge, haver en gerst ook maai een halve gulder, per HL. duurder maken, dan mochten Amsterdam, Rotter dam, 's Gravenhage en andere groote steden wel opnieuw grachten, wallen en poorten maken en deze goed gesloten houden. Wat tech zou gebeuren De kleine landbouwers koopen graan bij èn voor hun eigen voeding èn voor hun vee. Deze komen dus in veel slechter conditie: hun pachten werden terstond verhoogd dus komen ze in dubbel zoo slechte, onhoudbare positie, onhoudbaar omdat die reeds nu ver van rooskleurig is. Van pardon geen sprakezoodra de steeds verhoogde pachtsom ook maar een dag te laat komt, wordeu de pachters ver dreven, uitgezet, hun have en goed ver kocht, en zij krijgen reisgeld naar de groote steden, om oaar ten laste te komer, d r burgerij, welke dan den toegang zou moeten weigeren, want niemand wil. of kan nog veel zwaarder belasting betalen. Duurder brood, waardoor spoedig alle levensmiddelen stijgen, hooger tiansport- kosten en verdubbelde belasting: dit zouden werd het weder ongunstiger. Vermoeid en druipend nat bereikte zij eindelijk Wesup en zag nu in Kranghands woning het matte lamplicht nog schemeren. O, had daar iemand anders gewoond, hoe gaarne zou zij binnen gegaan zijn om er eene wijle uit te rusten en hare verkleumde leden te verwarmen. Maar aan zoo iets viel niet te denken. En toch was zjj dermate uitgeput, dat zij volstrekt een oogenbük rust behoefde. Alzoo zocht zij naar eene schuilplaats en vond die, als door hooger hand zich weldra aangewezen, doordien zij de deur van een klein schuurtje of „uitlaat'' waarin heideplaggen en dergelijke voor werpen geborgen werden vond open staan. Zoo als zij daar wilde binnen gaan, meende zij evenwel eenig gedruisch in bare nabij heid t^ hooren doch het daarna niet meer vernemende, trad zij binnen en ge voelde zich voor bet ruwe weder eenige oogenblikken weldadig beschut. Dat deed haat goed Hare drift naar huis evenwel daar zij vreesde dat hare buurvrouw met het jongske verlegen en de haar terug verwachtende knecht ongerust zou worden deed er haar niet lang vertoeven. Doch zoo als zij hare schuilplaats wilde verlaten, trad Peete met een schijn vat" (lantaarn) uaar buiten, waarschijnlijk met het doel om eenigen plaggen uit het be doelde schuurtje te halen. Met een onrustig „wie daar bleef Peete eensklaps staan. »Goed volk," was het antwoord; en de gezegende gevolgen zijn der invoerrechten op granen. Ook Hollands Noorderkwartier sprak het flink en open uit, dat invoerrechten, welke dan ook, op granen, of andere beschermende rechten op koren, een ramp voor ons land zouden blijken 1 En zij, die hier spreken, zijn grootendeels landbouwers. Graanbelasting is, 't zij door inkomende rechten, 't zij door directe belasting ook van het in ons eigen land verbouwde graan, een ramp voor den stedeling, den burger, zoowel in de groote steden als in de landstadjes en dorpen. Niet minder is zij een ramp voor den kleinen landbouwer. Hjj kan nooit con- curreeren met granen, ornaat hij ze met de band moet bewerken. Loonenile graan bouw wordt slechts mogelijk door machines Men spit nooit grond tot graanbouw, zooals de kleine boer dit met zijn grond geregeld minstens eens in de 4 jaai doet men ploegt, eu dit gaat al heel spoedig. Daarna zaait men met de zaaimachine, wiedt niet, doch schoffelt met machines Dar. valt er niets meer aan het graan te doen vóór het rijp is. Nu wordt bet gemaaid met de maaimachine, waaraan een binatoestel is verbonden, dat de schoven net en flink samenbindt. Het wordr., zoodra het droog is, geöorscht en zaK.scioon opgeleverd met de dorsch- machine. Van de 10 plattelandsbewoners kunnen er dan gerust 3 naar de steden verbuizen men heeft bijna geen volk meer noodig. Verregaande onkunde of boosaardige mis leiding moet het zijn als iemand in 'slands vergaderzaal durft zeggenwanneer wij gebti graanbelasting krygen, zal men ons bouwland in weiland omzetten en daar- Peete, die stem terstond herkennende hield de lantaarn omhoog, die nu haar volle licht op de weduwe liet vallen. »Ha, zjjt gij dat," voeide Peete der ver moeide toe, terwijl zjj er niet minder 0 ts op liet volgen: »wat heb je hier te tukken wou je ook liever ra huis komeu De ïeeds zoo dikwyls door Peete ge krenkte vrouw vond goed te zwijgen en vervolgde hare reis, waarna Peete, in zich zelve mompelende, het schuurtje binnen trad. Wie zelf niet deugt, denkt zelden goed van een ander, vooral niet als hg dien ander geen goed hart toedraagt. Peete verkeerde in dat geval. „Wat had het vrouwmensch hier toch te maken Zeker weinig goeds," sprak zij. Terwijl zij dit zeide, viel haar oog op iets, dat niet ver van haar verwijderd op den grond lag. Zij bukte zich om het op te rapen het was een doornatte zakdoek. Haastig nam zij den doek op doch wie beschrjjft hare ontroering en schrik, toen zij daar onder een geopend knjjfmes zag liggen! „Daar steekt meer achter, want dien doek ken ik," sprak zij nadenkend, en zich daarna in allerhande gissingen als verlie zende, spoedde zij zich naar haren meester om hem haar wedervaren mede te deelen Doodelijk vermoeid en in eene uiterst neerslachtige stemming bereikte vrouw Brinkmeijer bare woning bijna in het zelfde door den veldarbeider van arbeid berooveo. Bij weiden moet men vee teelen, zuivel bereiden, heelt men vee en zuivel te verzorgen, behalve den grond, de weide. Het onderhoud dier weide, doelmatige bbgreppeling uitroeien der onkruiden, de eigenaardige bemesting met aardmest, die zooveel handen vord«irt, maaien, hooien, inkuilen, het uit en in de weide brengen van het vee, reinigen, verzorgen, melken en daarboven de behandeling der melk zelve, vordert voor weide per 11. A. in alle gevallen veel meer arbeid dan voor graan. Van zuivelbereiding, die fabriek matig kan worden uitgeoefend, wordt hier niet eens gesproken. Wordt het graan duur, dan denkt de landeigenaar »huizen zijn kruisen.". Hij breekt de oude af, ontruimt de nieuwe tot graanschuren, maakt al zijn weide die er maar eenigszins toe geschikt is, tot bouwland en, ziedaar, ons platteland op reusachtig groote schaal ontvolkt, do menschen mogen een goed heenkomen zoeken, naar Amerika, naar de maan. Van graanbelasting zullen dus alleen profiteeren de groote grondeigenaars, de groote landbouwers, die grond in onver anderlijke erfpacht hebben. Andere groote pachters toch zal men verjagen door steeds verhoogde pachtsommen. Die groote land eigenaars zouden dan op zich moeten nemen de geheele armenverzorging, opdat geen verschrikkelijke hongersnood en daar door misdaad, oproer ontstaat. Men denke aan 1848. Geesel eu brandmerk zullen als toen weer moeten worden toegepast, om dat te bedwingen men rekene daarop vast. Maar deze grondeigenaars zullen met de rijken, die den grond bezitten, e6n- oogenblik, waarin Alfing het dorpje Wes terbork vei liet. Niet enkel het- ongunstige weder, maar veeleer ..e onverwachte ontmoeting in de aerk, stemde ook Alfing tot diepe droef- Onophoudelijk door zijn oom daartoe gedrongen, had hjj, korten tijd geleden, aanzoek gedaan om de hand van Anna Tijms, de eenige dochter van een bemid delden landman te Westerbork. Dat aan zoek was met inachtneming der toenmalige plaatselijke gebruiken geschied. De onder handelingen waren geopend door bet zen den van een zoogenaaruden maaksman*), die na verloop van eenige dagen aan Willem het bericht bracht, dat het raeisie hem de gelegenheid aanbood, haai ant woord in persoon te komen halen. De tweede Zondag in Augustus werd daarvoor besterad. Willem ging er. zag aan den middag- disch in het opdragen van eenige keurige ham zijn aanzoek toegestaan. Door het gebeurde op dien morgen was hjj evenwel niet zoo gestemd, als men dat van een minnaar, die pas het jawoord had ontvangen, mocht en moest verwachten. Ook koddesleper iemand, die voor een ander een meisje ten huwelijk vraagt ot den weg tot zulk vragen voor den blooden minnaar opent en effen maakt. Zjjne belooning is in den regel een nieuwe hoed.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1896 | | pagina 1