Gezocht en Gevonden. No. 812. Zaterdag 12 Mei «894. 1II' Jaarg. BEKENDMAKING. Kermis te Axel Nieuws- en Advertentieblad voor Zee uwsch - V laan deren. F. IHËLI MIV, AXEL. Buitenland. M ,35 s. FEUILLETON. "LSCHE Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: per 3 Maanden 50 centfranco per post 60 cent voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct. DRUKKER UITGEVER Ad ver ten tien van 1 tot 4 regels 25 oent voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag-en Vrijdagnamiddag TWEE uren. Aanstaanden Dins dagavond zal van dit Blad geen nummer verschijnen. I aanvang nemende Maandag 14 Mei en eindigende Donderdag 17 Mei 1894, des nachts te 12 ure. Burgemeester en Wethouders van Axel D. J. OGGEL, Burgemeester. J. A. VAN VESSEM, Secretaris. Eenigen tijd geleden is door het Hon- I gaarsche lagerhuis de wet op het bur- I geilijk huwelijk aangenomen Wil deze I wet echter van kracht worden, dan moet 1 ook het hoogerhuis er zijn zegel aan hechten. En thans ziet men met span- I ning de beslissing te gemoet. Alle hoogwaardigheidsbekleeders van I het hof waren in het huis. der magnates I verschenen om deel te nemen aan de I stemming over het wetsontwerp op het I verplicht burgerlijk huwelijk. Onder groote belangstelling van het talnjkaan- I wezige publiek weiden Dinsdag de be- I raadslagingen begonnen, l'n alle katho- I lieke kerken waren te voren gebeden uitgespioken en missen opgedragen tegen de wet. Een sterke politiemacht be- I waakte h6t gebouw met het oog op mo- j a gelijke demonstraties. ,28 ,55 I,18| NAAR HET HOOGDUITSCH VAN OOLO R A IVII X I» DOOR A. A. v. W. Erwin, in het volle gevoel zijner vrij heid en onafhankelijkheid, nam de hein aangeboden hand aanOm den president te verblijden gat hij uitvoerige mededee- 1 in gen omtrent zijne maatschappelijke po sitie en het rijke vermogen, dat hjj ver worven had en schreef dat hij naar Eu ropa komen zou, zoodat de meest nood zakelijke aangelegenheden zonden geschikt zijn. Ofschoon htj zich haastte deze werk zaamheden te verrichten, kwam reeds voor zij gedaan waren de tijding van den dood zijns grootvaders en Erwin gaf de reis op Deze treurmare werd hem medegedeeld I door zijne tante, voor wie hij wel nim- f mer bijzondere sympathie gevoeld had, maar die toch ook niet a's zjjn oom recht 1 tegenover hem had gestaan en wier ka I rakter de toen eerst negentienjarige jon- I geling minder juist kon beoordeelen dan dat van haren echtgenoot, met wien hij nader bekend was. Door den vorst-primas Vaszary werd het ontwerp bestreden, wijl het de leer stellingen der kerk over de onschend baarheid en het heilig karakter van het huwelijk te niet doet. De spreker had den paus en den koning trouw ge zworen. Door het voorstel te verwer pen werd hij het vaderland niet ontrouw, wel echter de kerk, indien hij er voor stemde. Door den minister van justitie werd de souvereiniteit van den staat op het gebied der burgerlijke wetgeving betoogd. Hij weerlegde de argumenten van den vorst primas met verklaring, dat de wet op het verplicht burgerlijk huwelijk gee- neriei dogma krenkt, ook geen gewe tensdwang uitoefentintegendeel leverde het de waarborgen voor de reinheid van het huwelijksleven. De ontbinding van een huwelijk is dikwijls beter en heil zamer, dan een samenleven waaraan al le zedelijke grondslag ontbreekt. Nog wees de minister op Belgie en Frankrijk, waar sedert iang het burg. hu welijk bestaat. Het verwijt, dat het voor stel op protestantscher, grondslag berust, wees hij van de hand, waarna hij met een krachtige aansporing om de wet toch aan te nemen, zijn rede eindigde. Volgens de laatste berichten uit Bu dapest staan de kansen van de regeering niet gunstig. Er wordt door vooi en tegenstanders hard gewerkt. De heer- schenden stemming in het hoogerhuis is voor de liberalen slecht. De clerica ien rekenen op 30 stemmen meerderheid en treden als overwinnaars op. Naar aanleiding van de jongste werk staking der steenbakkers te Boom en andere plaatsen is door eene commissie Mevrouw Vcrn Marzdorf schreef haren neet op moederlijken toon zij wees hem daarop, dat de familiekring was vernauwd en dat de overbljjvenden door des te vas tere verbinding hun best moesten doen, om de openingen aan te vullen, door den dood gemaakt. Bjj deze harteljjke toe spraak voegde zij eeen afschrift van liet testament, waarvan de opening reeds had plaats gehad en verklaarde de omstandig heid, dat het vermogen van den president op ongedachte wijze gekrompen was door de mededeeling, dat de overledene, door den geest des tjjds medegesleept, zich ge wikkeld had in gewaagde speculaties. Erwin lachte hierom die oude stjjve stroeve man zou geleden hebben aan de modeziekte, spelfculatie genaamd, waarvoor naar zijne meening, het blauwe bloed een ieder, in .viens aderen dit vloeide, moest behoeden. De speculatie, waaraan een groot vermogen ten oifer viel, was de groene tafel, welke op den majoor reeds vijftien jaar geleden een noodlottigen in vloed uitoefende en de ongunstige tijd was de ongeregelde verkwistende levens wijze in diens' huis. Hij vergaf het zijne tante, dat zij er niet toe kon besluiten, de aanklaagster te worden van haren eigen echtgenoot, het slot der mededeeling maakte zelfs een verrassend gunstigen indruk op hem. De president had geen tijd meer gehad zijn laatste, in toorn geschraveu testament, met den gouverneur der provincie Ant werpen aan het hoofd een onderzoek in gesteld. Deze commissie heeft nu ver klaard, dat de loonen der arbeiders te Boom voldoende zijn. De loonen der steenbakkers aan den Rupe! zijn echter veel lager, waarom men verwachtte, dat de commissie ook hieromtient eene be slissing zou nemen. De commissie heeft evenwel hare zending voor geëindigd verklaard, zoodat de arbeiders, die in de slechtste condities verkeeren, aan hun lot zijn overgelaten. De arbeiders rusten evenwel niet en door de patroons wordt de beweging on der hun werkvolk met wantrouwen ga- Is het met genoemde steenbakkers niet gunstig gesteld, met de touwslagers te Hamme is het nog treuriger. Het eerste gedeelte van hun werk doen de arbeiders in of bij hgn woning. Van de patroons haien zij de hennep, die zij dan aan de eerste bewerking onderwer pen hunne vrouwen kammen de hennep uit en als de man aan het maken van het touw begint, draaien de kinderen het wiel of verleenen den vader andere hulp. Door aldus te werken verdienen de vaders, de moeder en ten minste twee kinderen van 14 tot 15 francs per week. Gemiddeld is de arbeidstijd 16 uur per dag; om 2 uur wordt in deze tijd van het jaar 's morgens begonnen en 's avonds om 9 uur geëindigd. Evenals elders onder de arbeidende klassen zijn hier de gezinnen talrijk, 6 a 7 kinderen. Deze arme dreumessen worden, zoodra zij vijf jaar oud zijn - zegge vijf jaar- aan het werk gezet. te veranderen. Het was veranderd na Erwins vlucht en deze zag zich geheel ontertd. Hij heeft gehandeld in het vuur van zijn toorn, schreef mevrouw Von Marz dorf, maar zijn laatste dagen ademden liefde en verzoening voor u en het staat aan ons zijne gevoelens de juiste uiting te geven. Wij deelen het weinige eerlijk met u, mijn goede Erwin, zooals dat in betere tjjden, toen gij bjj ons waart, groot vaders wil was en gij moet beslissen, hoe en waar gij de kleine erfenis ontvangen wilt. Dit was een koen waagstuk van me vrouw Von Marzdorf maar het geluk te en de verstandige dame had een zeer groot voordeel over hem verkregen. Naar zij berekend had sloeg de man, die in den overvloed des rijkdoms leefde, het aange boden erfdeel af. Maar uit zjjn blief sprak een levendige erkentelijkheid voor den echten familiezin, welke sprak uit de zen voorslag en toen mevrouw Von Marz dorf haren dank uitsprak en bad, dat hjj het bezoek, zijnen grootvader toegedacht, nu haar en hare kindeien zou brengen, en dat hij zou beproeven, zich in Euro pa en in haar huis weder tehuis te ge voelen en oude plekjes en oude vrienden weder te zien, toen kwam daar iets over hem als een gevoel van heimwee en hij gaf er gehoor aan. Deze indruk verflauwde wel een weinig Bij de enquette van 1886 deelde een industrieel van Hamme, de heer Boddart, mede, dat kinderen van vijf jaar het wiel draaien in touwslagerijen in de open lucht, staande met de voeten in de sneeuw Zoo is het werk tehuis. Als de ar beider zijn touw van één draad heeft gemaakt, brengt hij het naar den fa brikant. Deze touwen dienen om er ande re meer gecompliceerde van te maken. Dit geschiedt in de werkplaats. Gemid deld verdienen de mannen anderhalvec franc per dag, kinderen, knapen en meis jes, arbeiden veertien uren per dag voor 60 centimes Maar als de arbeider met zijn kinde ren 12 a 14 francs in de week meent verdiend te hebben, ontvangt hij feitelijk iets meer dan de helft, want in strijd met de wet van 1887 wordt het loon niet uitbetaald in specie, maar in le vensmiddelen of in bons, welke alleen door zekere winkeliers worden aangeno men, die door den fabrika 1 zijn aan gewezen, indien hij niet zelf direct de koopwaren levert. Niet alleen is de kwaliteit dezer aan de arbeiders verstrekte levensmiddelen slecht, maar bovendien is de prijs soms tweemaal zoo hoog als bij andere win keliers. in elk geval veel'hooger. Zoo kost het meel bij deze patroons leveranciers 40 a 46 centimes per kilo tegen 20 elders; voor de boter wordt 3 fr.26 bij de patroons öétaald, tegen 2 fr. 25 in den gewonen winkel. Hetzeit de is het geval met de overige levens middelen en met kleeren. Een paar kenschetsende staaltjes wor den van dezen handel verhaald- Een gedurende zijn reis geen innig geliefde menschen waren het, naar wie zijn hart hem heentrok, slechts een weldadige vrien delijkheid was het, welke hij beantwoord de, daar hij niet twijfelen kon aan hare belangeloosheid. En wat zij meer hadden aau^ te bieden dan deze vriendelijke ge zindheid, dat moest eerst nog ondervonden worden. Enkele familieleden leefden flauw nog in zjjne herinnering, andere waren door den dood weggerukt. De beide nog o vergebievenen zoons zijner tante waren negen- tot tienjarige knapen en de kleine Hortense stak nog diep in de kinderschoe nen, toeD bjj vjjftien jaar geleden Europa verliet. Hjj was nog nauwelijks een dagreis van zjjn geboorteplaats verwijderd: maar gee.i ongeduld dreet hem voorwaarts. Eerst wilde hij de schoone havenstad bezichti gen, welke hij toenmaals op zjjn haastige vlucht met geen blik had kunnen ver waardigen. Hjj leunde uit zjjn venster en keek naar benedende straat, waarin zjjn kamer uitkwam, was smal naar hjj 'bemerkte, alleen de statige voorgevel van het hotel' keek uit op een tameljjk groot plein. De vroolijke heldere herfstdag lokte hem naar buiten zjjn enge kamei uit en juist maakte hij zich gereed, ofschoon het reeds laat in den namiddag was, een wandeling door de stad te doen, toen hjj den knop der

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1894 | | pagina 1