De watersnood van 1 februari 1953 werd als enige in de 20e eeuw veroorzaakt door hoge
stormvloed. Zo werd bij Hoek van Holland 385 cm (bijna 4 meter) boven Normaal
Amsterdams Peil (NAP) gemeten ... , terwijl normaal ongeveer bijna 1 meter was. De extra
verhoging door de storm was dus ongeveer 3 meter. Bij Vlissingen kwam het water tot 4,55
meter boven NAP.
In de vooravond van 31 Januari 1953 werd ik door de "Rijkswa
terstaat telefonisch gewaarschuwd dat een zeer hoge vloed ver
wacht werd.Ik waarschuwde de aan de haven wonenden en de gemeente
werlieden ... ,hetgeen bij hoge vloed en storm vrijwel regelmatig
gebeurde.Bie nacht echter kwam de vloed zó hoog,dat deze te 2.30
uur een onbekende hoge stand bereikte en nog bleef het water op
komen. Kort daarop zag ik bij
Met het springtij verwachtte men met de nachtvloed een bijzon
der hoge waterstand. Men sprak daarover en velen zouden naar
de haven of dijk gaan, om te zien hoe hoog het water zou
komen.
... Dhr. Moermond, dijkgraaf, die ook aanwezig was, zag dat zijn
polder het eerst overspoeld zou worden, gaf opdracht om zijn
vee naar de dijk te drijven, waar de boerderij zo'n paar
honderd meter van
viisslngen 1/2- ln d© omgeving der bomvrije kazerne is een gat
geslagenZln de bouievart-van ongeveer 20 meter.„(iees bomvrije
kazerne te v 1 l„s/s Inge oh-,
... groot gedeelte beschadigden onder water, ln de walstraaat
tot plm 1 meter„hoogte. i-a2 doden, flatgebouw ontruimd, veerdienst
vilsslngen-^bheskens gestaakt, e fulk-breskens ls onbruikbaar.
°e
oor het gat,4ét een breedte heeft van ongeveer hondero
meter»,h§t„w©st©lijke gedeelte van de „alblasserwaard pinnen, deze
dijkdoorbraak héeft zich voltrokken tegenover^dordrecht. ook de 4
merwededijk ... op dé grens van, g lessend am- en „sl led recht is doorge
broken» hier.stroomt het water door een gat van„4Q a 50 meter d©
alblasserwaard binnen.-sliedrectt.is practisch geheel door.het
water
extra-vergadering bijeen, w aar.,, eventuele, maat regelen voor
®n d® toestand„in rotterdam besproken zullen„worden. het hoge„water
dat, vanavond omstreeks .tien minuten over half zeven kwam, beeft ...
gelukkig g@©n„verder ongemak aangericht, cl®, rivier bleef binnen
haar oevers en de enk© l®.,st raten_,d ie nog onder wat@r„ stonden „waren
het resultaat van het hoge water van vannacht. w®l_,had men all
Commandotroepen geassisteerd door particulieren maakten onder meer gebruik van snelboten
roeiboten en vletten om de bevolking die in de twee a vier meter onder water gelopen huizen
verbleef, te ... Dordrechtviel de hoge eer te beurt om het bevel te mogen voeren over de Jan
gewekt met de mededeling dat de polder achter de woning begon vol te lopen en
dat het water van de Schelde al tot op grote hoogte was gestegen. Het water is uiteindelijk tot
op ongeveer 100 meter van de ... Mijn echtgenote en ik zullen het in hoge mate op prijs stellen als wij aanwezig mogen zijn bij de
herdenkingsbijeenkomst op 18 September 2003.
, brak bij de Zuidnol door en via een gat van 30 meter liep de
L.A. polder snel vol. Een tweede, kleiner gat deed alleen een inlaag ('t Kuupje) ander water
zetten. Mede doordat de dijkcoupure in het dorp ... buitengewoon hoge waterstand in de
haven spoelden drie binnenschepen op de kade. Eén ervan kwam toevalligerwijs voor de
bedreigde dijkcoupure van de havendijk te liggen om de golven wat te breken.
was nog erger dan we gedacht hadden. We moesten aan de rand van het dorp zijn het laatste huis op
één na van een rij. Er naar toe rijden ging nog: in de hoge wagen stonden wij droog. In gewone ...
omstandigheden is een huis met een tuin bij-zonder aangenaam maar nu was het fataal. Want zeker
tien meter water scheidde de wagen van het huis water dat zeker een meter diep was. Eendrachtig
geschreeuw uit vier
diezelfde plaats, F.A.Bakker, werd zondagmorgen vroeg gealarmeerd door de zeer hoge
waterstand. Wetende, dat zich aanboord een nog niet geregisteerde radioinstallatie bevond,vroeg hij
aan de burgemeester Jhr ... via PCH op de hoogte gesteld van een
dijkdoorbraak bij Ouddorp. De "MAYBE" kreeg antwoord van de "Sumus Umbra"-UK 41 helemaal
van uit Breskens! Bakker was al begonnen met verbindingen op de 80-meter
kostbaarder zou zijn. dan aestijds het geval was.bij de zuloerzee.
daar had het water slechts een maximum diepte van ongeveer elf
meter, in zeeland is oeze op. sommig# plaatsen veertig meter..
... , achtte d® neoeriands© geleerd® @®n van a© haken en
ogen: a© afvoer van de rivieren bij.,hoge vioao, alsmea# ae afvoer
Van het Ijs...
heeft men op d©,werf de schelde de
hoge,vloed kunnen weerstaan en,ook,de di^k van vllssingen heeft
het tot op heden kunnen houden. ,n ie ttegen staan de, dat stond het
water, in slissingen om sommige ... plaatsen, twee
meter hoog.(1945/fl/Q018/tk/d®)
de volgend® vloed welk ©„morgen ochtend om 6 uur intreedt, het water
niet „mier het hoge peil van.5,50 meter boven amst@rdams peil van
hedenmorgen „bereikep^zal.
... het water was hier h©q©r,avond orruj, uur „vier meter vijf, (4,05 m)
boven _ams ter dams peil. en hoewel d@ tosstand nog zeer critiek is
verwacht men dat ..als g@volg._van het afnemen van o@ .storm, bij
dat de bewoners waakzaam waren.Zo nu en dan kwam iemand naar bui
ten kijken.Omstreeks 24.00 uur stond het water nog plm. 1.5 meter
beneden de kruin van de havendijk.Ik gevoelde mij wel ongerust
en ... .Velen gingen zich
eerst zelf aan de haven overtuigen van de toestand ."Miemand, een
hoge uitzondering daargeisten,maakte aanstalten om iets in vei
ligheid te brengen of bm te vluchten i\a.ar hoger gelegen
allereerst werd gereden naar oosterenooaar stapt® het hoge
•--zei schap ov®r tn jenps. o© tocht ging naar zevenhuizen, waar o©
oostersiuis, een van a© beareiaa® punten, in ogenschouw wero geno
men ... . hiep ontmoette- hare majesteit c© prins, op diens terugweg, ver
volgens ging o® rit naar het nooraen, naar ue nooroeroijk, waar
bet aanstormend© water ©en oat van 151) meter in o© oijk heeft
geslagen
bijbehorend® onoerg®i®n en wissels, tevens wordt gevraagd
o™ d© hi@rhij passens© kipk arren met een Inhoud van 3/4 kubieke
meter, verder nemen ce aanvragen tot van 3 tot 5-tons kipvracht
auto's ©n ano©r rijc ... veroordeeld tot hoge gevangenisstraffen
ook drong het hog® water tot Ion den door. Ir. o@ lonaens© voorstad
westham werden.vijfauizend m©ns®n_doar het hoge wat©r.g@isoi©ecö.
... in a® londeris© wijk whitechapel stond het water bijna ©en meter
hooa in d©..straten.- -
spogrweoen en wegen, die .naar moerdijk en de
moero ükbruq oen leidden, de vrij .hoge breaasche toeweg riaar bet
uorp moerdijk bleef gelukkig grotendeels behouden. verder aaar
het westen sioeg,het water eer ... » cat van naar schat ing 400 meter
ree die in net zware dijk li haam. op 0 it stuk echter bleef we maast
ae gehele brede difkvoet met de zware basalthescharming gespaard,
zoo at door deze a apen de breuk
terneuzen 1/2- hedennacht om ongeveer 2 uur is door d@ buitengewoon
hoge waterstand öet water over de scheldek ad® d© „binnen stad „van
temeuzen binnengestroomd waarbij vele straten^blank „kwamen te ...
staan, op sommig©., laag. gelegen plaatsen bereikte het water-In de
huizen een hoogte van ander halve, meter, zeer veel-schade „werd aan-
ook drong het hoge water tot ion den door. in 0® ion den se voorst ao
west ham werden, vijfduizend men sen door het hog® water, geïsoleerd,
honderden brachten d@ nacht in het stadhuis door.
... In d© ion den s® wijk w hit® chapel stond het water bijna een meter
hoog in d© straten. -
01014507/fn/f g/
moest worden gebracht en ik over
een weg moest rijden waar zeker een halve meter water stond, daarvoor moest
een legervoertuig worden gevolgd, want men had geen idee waar de linker en
rechter berm zich ... Met haastige spoed werden er twee nieuwe accu' s gehaald in Bergen op Zoom,
het was ook op het nippertje dat de combinatie weer op een veilige plek kwam,
waar het hoge water geen gevaar meer zou zijn
©dicus. d® plog,kan het benodigde desinfectie-materlaai„medenemen.
frankrijk „in-de nederland§e ambassade te parijs„liggen goederen
opgestapeld, die een„ruimte innemen van,achthonderd.kubieke,meter
goederen ... namens het franse hoge commissariaat in duitslana is aan de neder-
lanase gezant een b®drag„van 17.000 d.m. aangeboden, in dit bedrag
is ©©n belangrijke bijdrage van de franse hoge „commissaris
het vaste land van zuid-holland is nergens overstroomd, maar
°P verschillende punten langs-.de ijssel.blj nleuwerkerk en capelle
is aan de schielands hoge zeedijk een.drelgend© situatie.ontstaan.
00k ... de waterstanden waren daarvoor ongeveer een halve meter hoger
dan slnds.mensen heugen is is voorgekomen.. -
op 29 of 50 september 1514 richtt© @®n hoge vloed in noora-holland
zware schade aan. bij hoorn en spaarndam„b raken „d® dijken aoor.
°p 5.„november 1550 braken de dijken bij hoorn „en enkhuiz n door.
... ,
meter over a© dijken, di©„Qp vel© plaatsendoorbraken, een aroot
Q©a@®it® van groningen, friesland @n bijna alie zuig hollands® .en
zeeuwse eilanden liepen onder water, enkeie stukKen land ging
voorgoed
Tegen zes uur 's avonds stond het water in de
IJssel bij Nieuwerkerk zo'n twee en een halve
meter boven NAP.
... Langs het lage polderlandschap van Schieland slin
gert zich sinds mensenheugenis Schielands Hoge
Zeedijk, eeuwenlang de enige bescherming voor de
bewoners tegen het water. In de loop der jaren nam
Na vier of vijfhonderd meter was er aan
de onderzijde van de dijk een boerderij,
waar omstreeks 1900 P. Ringelberg woonde
en later J. v. d. Hoek. In 1922 kocht W.
Oosse de boerderij. Deze W. Oosse ... We gaan oostwaarts en aan het begin van
deze Westweg, waren er in 1752 reeds twee
huizen getekend. De eerste was het Hoge
huis waar vroeger vermoedelijk een grote
boerderij bij gehoord heeft. Het was
Wij waren nog maar een paar honderd meter weg toen de motor uit elkaar klapte. De schroef
kwam tegen de ijzeren weipalen. Door de hoge waterstand in de polder kon men die niet zien
staan. Er waren ... water al twee meter hoog tegenaan stond. Een paard, dat zich blijkbaar had weten te redden,
ging getrouw met ons mee en zo kwamen we bij het grote gat in de dijk waar het water met
donderend geluid het
woningen raakten wel beschadigd. Een groot aantal woningen en
publieke gebouwen werden totaal verwoest door de drie meter hoge waterstroom
die vanaf de Noordzee met orkaankracht door de zeegaten het ... veroorzaakte een langdurige, uitermate zware noordwesterstorm in het
zuidwesten van ons land een rampzalige watersnood (4.30 meter boven ANP). In
totaal 1835 mensen kwamen hierbij om het leven, 72
Zaterdag 31 januari 1953,20.00
uur: „Er staat een keiharde
storm, het is volle maan én
springtij, 's Middags bij hoog wa
ter stond het water al twee meter
hoger dan normaal. Ik ga met
wat vrienden ... naar het dorp aan
de dijk. Het is daar nog lang geen
hoog water, maar het staat al 2,5
meter boven de rand van de ha
ven. Het is het gesprek van de
avond in de snacktent."
100 meter
gelijk de polders in. Van die zware zee die over de dijken krulde waren die
nacht goed de witte schuimmassa ^3 aan de binnenkant van de dijken op een
grote afstand te zien. Om terug te komen ... op de hoge waterstand moet gezegd
worden dat toen het tij het hoogst had moeten zijn de storm niet zo sterk
was en ook de buien wat afgenomen waren. Was de situatie nog ongunstiger
geweest door wind en
Boulevards worden weggeslagen, vissersschepen
raken op drift, hotels storten in, boerderijen zijn
er ineens niet meer, in hun slaap verraste mensen
worden door drie meter hoge vloedgolven mee ... de Krimpenerwaard. Golven van
meer dan drie meter hoogte rollen over de pol
ders naar de dorpen. De wind raast er loeiend
overheen, stuwt het water nog hoger op. Nieuwe
gaten worden in de dijken
verstopt» Ook de drie meter hoge een ren aan de aehterkant van het
Kruiningen. Met alle
respect voor uw huishoudelijke arbeid
willen wij er toch wel een dubbeltje
onder verwedden, dat u nooit te kampen
heeft gehad met een slijklaag van een
halve meter in uw huiskamer. Het zal ... Geen wonder, dat de inwoners van Kruiningen
de Internationale Vrijwillige Hulpdienst zo hoge
lijk waarderen. Met behulp van een waterstraal
heeft Rudi, een student uit Oostenrijk, zojuist
de modder
er die verlamden van schrik toen Terwijl ik de weg naar de kom
zij in de duisternis een meer dan van het dorp inreed, liep het
één meter hoge golf water zagen water over de vloer van de caros ... oprees. Kaarsrecht en streng liep
hij onbevreesd in hoge laarzen
door het midden van de straat.
De wethouder. Een man van ge
zag. Hij had haast. Zo nu en dan
hield hij een ogenblik stil om de
mensen
In die rampzalige nacht van 31 januari 1953 werd tegen 24-00 uur
het dijkleger in paraatheid gebracht. Het water steeg tot 3 meter
boven NAP. Burgemeester J.C. Vogelaar had contact met het hoog ...
heemraadschap van Schieland. Vrachtwagens en zandzakken werden
gecharterd. Het onverharde deel van Schielands Hoge Zeedijk, de
Groenedijk, werd onbegaanbaar, zeker voor vrachtauto's. Het water
stroomde op diverse
al uren rond de
stal, de houten overstag bij de
voorgevel van de hofstede ligt ach
teloos weggesmeten door de wind
in de voortuin. Op vijftig meter
afstand van de hofstede ligt de Bat-
tenoordse dijk ... 'Katendrecht' ge
bonsd. Het is een kennis uit Nieu
we Tonge die het gezin Groenen
dijk waarschuwt voor het hoge
water.
daarna. "En kritiek is het ten slotte
voorat bij de Schielandse Hoge Zeedijk geweest, bolwerk van
heel het centrum van ons land. Vloedplanken in deuren en
vensters hebben het opgezweepte water uit de diep ... dijkdoorbraak bij Ouderkerk afgedaan en vaag
gewag gemaakt van 'een haastig gedichte bres' in de Schie
landse Hoge Zeedijk, 'die het hart van Nederland en drie mil-
lioen mensen beschermde'. Niets dus over de
In de avond van de 31e januari hadden achtereen
volgens Rijkswaterstaat en Provinciale Waterstaat
telefonisch gewaarschuwd tegen zeer hoge vloed
en de vloedplanken werden dus gezet.
... In de ochtend kon men de ravage aanschouwen.
De helft van het stadhuisbordes was meegesleurd
met stenen leeuwen en al. In de oostelijke
Havendijk gaapte een gat van 20 a 30 meter,
waardoor de Sint
daar twee
achtereenvolgende hoge getijen zelden
voorkomen. Helaas nam met het vallen van
de avond de wind tot stormkracht toe, ja
zelfs hier en daar tot orkaankracht met
sneeuwbuien. De wind draaide naar ... over het school
plein van de o.l. school. Door een te hoge
stroomzee mislukte onze opzet om zo in de
Meidoornstraat te geraken. We zijn toen
weer teruggevaren over het schoolplein en
hebben toen een
De bewoners aan de havens, die de
zorg voor het hoge water nog vers in
het geheugen 'hadden, namen voor het
'geval de dam de strijd tegen het water
zou opgeven, zoveel mogelijk voorzorgs
maatregelen ... Hellevoetsluis kreeg op 3 punten het
water naar binnen. 'Het stuitje dam tussen
de Brielse Poort en' de toegangsbrug sloeg
weg. Er ontstond een gat bij de hoge si
aan de Koopvaar&ijhaven-, (tegenover
polder gedobberd
op die hoge golven, alle pannen eraf
gegooid, anders waren we gezonken. Toen
zijn we aan de dijk gespoeld in Battenoord,
waar de mensen het angstige avontuur zagen
en ons hielpen aan de ... anderhalve meter over de Damdijk
zou komen, daarmee had niemand rekening
gehouden. Toen was vluchten niet meer
mogelijk. Zij, die niet tijdig een boerderij
hebben weten te bereiken of in bomen zijn
geklommen