Deltawerken nooit klaar
... Een monument nabij Breskens bedoeld als afsluiting van de Deltawerken. Die Deltawerken hebben de kust dichtgespijkerd, maar verder landinwaarts is de strijd tegen het water
nog niet gestreden.
Dirksland na de Deltawerken
... Deltawerken, goede verbin
dingen te bieden met een stad als Rotterdam,
met Noord-Brabant en met Zeeland en hun
attrakties. De sterke punten van Goeree-Over
flakkee zullen nog veel beter uitgebuit moeten
worden
Oostflakkee
de Deltawerken
... De voortvarende aanpak van de Deltawerken,
zonder jaren lange voorbereidende studies en
vóór de goedkeuring bij wet was mogelijk
doordat:
Deltawerken: het antwoord
...
eigenlijke onderwerp komen, de
Deltawerken, het project, dat nu
voor een belangrijk deel voltooid
is.
Deltawerken
... De Deltawerken, opge
zet en uitgevoerd om
Zuidwest-Nederland af
doende te beveiligen,
hebben de kaart van de
Delta ingrijpend veran
derd. Ze hebben Zeeland
en grote delen van Zuid-
Holland en West
Bij Deltawerken; Nederland loopt voorop met zorg voor milieu
... Naarmate de Deltawerken vorderden
heeft het milieu steeds meer aandacht
gekregen. Bij de afsluiting van het
Haringvliet was er voor milieuzaken
nog weinig belangstelling, Bij afsluiting
van de
De Deltawerken van
Drees tot Drees
... De Delta-werken aan de hand van
drie doorslaggevende politieke
momentopnamen. De eerste flash
back: 10 februari 1953. De Tweede
Kamer, vijftig leden minder dan nu,
maar zeker niet minder gezaghebbend
Negen veren gelaten voorDeltawerken
... DE DELTAWERKEN veranderden
het gezicht van Zeeland en West-
Brabant. Ze hebben de
verbindingen in het Zuidhollandse
en Zeeuwse eilandengebied sterk
verbeterd. Acht veerdiensten zijn,
als gevolg van
Deltawerken: het antwoord
op een overstromingsramp
... consequentie van het Zeeuwse wa
ter en land in samenhang met de
toegankelijkheid betekent ook een
enorme impuls voor het (water)
toerisme. De Delta-werken bete
kenden ook een toevloed van ar
Op deze kaart is duidelijk te zien welke omvang de ramp
had. De eilanden Goeree-Overflakkee en Schouwen-Dui-
veland vormden vrijwel één onafzienbare watermassa.
De Deltawerken, uitgevoerd om in de
De uitvoering van de Deltawerken en met name
de bouw van de Haringvlietsluizen bracht veel
werkgelegenheid. Toen in 1957 dan ook met dit
werk werd begonnen, zagen veel inwoners dat
als een ... Als een direkt gevolg van de uitvoering van de
Deltawerken is aan te geven de veranderingen
in de visserij. Van oorsprong werd door de Oud-
dorpse en Stellendamse vissers op garnalen
gevist langs de
zeewering geïnvesteerd.
Landschap en econo
mie in zuidwestelijk
Nederland veranderden
wezenlijk door deze
Deltawerken. Over die
gevolgen, maar ook
over de verschrikkin
gen «van de ramp zelf
en de opvang van
Deltawerken
... Alles - dat zouden uiteindelijk de
Deltawerken worden. Vanaf de
eerste dag hadden de topmensen
van Rijkswaterstaat zich rond de
tafel gezet met de verbeten ge-
De belangstelling voor de
Deltawerken is enorm. Grote man
van het infocentrum is Piet van den
Aarsen (39), die met dertien
medewerkers en medewerksters de
■bezoekersstroom in goede banen
leidt. „En ... De Man vindt, dat de export van
kennis, opgedaan bij de uitvoering
van de Deltawerken, actief
bevorderd moet worden. „We praten
er met Economische Zaken, met
aannemers en met Nedeco (Stichting
De aanleg van de
Deltawerken is niet zo
verwoestend geweest als
men denkt. Ondieptes
zijn kraamkamers voor
zeegras en jonge geep.
... kilometer vormen een kraam
kamer voor plat- en andere vis. De
Voordelta is een van de verrassingen
van de Deltawerken. De getijden-
stroom die vroeger ongehinderd land
inwaarts schuurde, is door dammen en
De Nederlandse waterbouw
kundigen mogen dan hopen
met de zee te hebben afgere
kend door hem de betonnen
rug van de Deltawerken toe te
keren - het wil niet zeggen dat
hun koppen meteen knap ge
noeg ... door het in
staat te stellen te putten uit de
enorme reservoirs van bijvoor
beeld Rijkswaterstaat. Alle we
tenschap, bij de bestrijding
van de februariramp en bij de
Deltawerken opgedaan, staat
ter
Sinds de voltooiing van de Deltawerken
heeft Schouwen-Duiveland vier vaste
oeververbindingen. In het noorden zijn er
de Brouwersdam naar Goeree en de Gre-
velingendam naar Overllakkee. Met het ... In de huizen wordt een gevelsteen ge
metseld tot hoe hoog het water heeft ge
staan. De Duivelanders herbegraven hun
doden. De Deltawerken, in 1939 al be
dacht, krijgen gestalte. De aannemers en
hun
De oorzaak ligt bij een geldver
slindend project, al vergeleken
met de bouw van pyramides en
kathedralen: de stormvloedkering
in de Oosterschelde, pronkstuk
van de Deltawerken. Eind 1986
moet deze ... beveiliging van de kust naar
voren worden gebracht: de grote
achterstand bij de Deltawerken,
anders dan afsluiting van de
Zeeuwse en Zuidhollandse zeear-
-men.
Nieuws o,a. TAPTOE DELFT 1957 Storm over Deltawerken in het Haringvliet - Jubileum post-
duivenvlucht Orleans-Nederland - De nieuwe Franse mode
SPORT; Europese roeikampioenschappen Ie Duisburg
Alles - dat zouden uiteindelijk
de Deltawerken worden. Vanaf
de eerste dag hadden de top
mensen van Rijkswaterstaat
zich rond de tafel gezet met de
verbeten gedachte: dit nooit
weer. Ze realiseerden ... levert wel drie
miljard aan extra kosten op.
Plus een vertraging van zes
zeven jaar in de voltooiing van
de Deltawerken, hetgeen veel
Zeeuwen doet morren dat ze
nu pas in 1985 voor een herha
ling van de
Daarnaast gaan de bouwmeesters van de deltawerken uitgebreid in op de vraag of de ramp te voorkomen was geweest en hoe het, veertig jaar na dato, is gesteld met de
veiligheid van de voormalige
werp, de Deltawerken met de stormvloed
kering Neeltje Jans, sprak me echter niet
aan. Uit de tweede schets rolde de Neder
landse kustlijn. Dat werd een soort land
kaart. Ook niets bijzonders. Toen ... Hetzelfde vindt volgens de directeur
rond de watersnood plaats. „De wederop
bouw is voltooid, de Deltawerken zijn
er; nu gaat men nadenken". Terheijde ver
wacht dat de herdenkingen bij 45 en 50
twee maanden later stond hij
met zijn laarzen bij het gat van Ouwer
kerk. Hij is Zeeland nooit ontrouw ge
worden. In een opklimmende reeks
functies heeft hij bij Rijkswaterstaat
aan de Deltawerken ... Bij het dijkherstel in 1953 werd de ba
sis gelegd voor de wijze van aanpak bij
de Deltawerken. "Het Deltaplan is goed
gegaan door de samenwerking tussen
wetenschap, techniek en praktijk." Lo
schacoff
wederopbouw van
Zuidvest-Nederland. Als het in de
gesdedschrijving over Zeeland
gaatgaat het over de Deltawerken,
overJe nationale trots. En als er al
overle ramp geschreven wordt, ge
beur dat met verwijzing ... die door de Deltawerken veranderd
zou zijn evenmin. Ook zonder ramp
en zonder Deltaplan zou Zeeland an
ders zijn geworden. De verhalen die
wij gehoord hebben, tonen een
worsteling van mensen met zich
Komende zaterdag wordt de
Stormvloedkering Nieuwe
Waterweg geopend, die het
Zuidhollandse riviergebied moet
beschermen tegen extreem hoge
waterstanden. De Deltawerken
voor de Nederlandse
Ze deden nieuwe ervaringen op, ontwikel-
den nieuwe technieken, vonden nieuwe
werktuigen uit. Het dijkherstel en vervol
gens de Deltawerken werden niet wat de
volksmond „een visitekaartje" pleegt te
Ook leefden talloze getroffenen, zo
lang de Deltawerken niet voltooid
waren, achter hun fragiele dijken
met een blijvende angst voor het wa
ter. De angst voor de herinnering
... Voor overig Nederland was de ramp
nationaal. Maar hoe nationaler dat
besef, hoe sneller het vervloog. Jon
gere generaties weten vaak niet dat
de uitvoering van de Deltawerken
een direct gevolg is van
soort
rondrit, die via de Deltawerken zal
ontstaan. Dagje Deltadammen doen.
Vanuit de randstad over de Greve-
lingendam, de Zeelandbrug en via de
Oesterdam en de Philipsdam terug.
Je koopt er niet veel ... ling der Deltawerken liggen, er zijn
andere ontwikkelingen gaande. Be
staan er niet de plannen om achterin
de afgesloten Oosterschelde een
groot industriegebied aan te leggen,
je hoort er vandaagt de
De afgedamde Oosterschelde heeft de vissers geremd, maar
houdt ze niet gevangen. In die lagune gebeuren nog volop
wonderen. De natuur kruipt waar ze niet gaan kan, water
snood en Deltawerken ten ... dat de Deltawerken
over 10 jaar alweer aan grootscheepse ver
nieuwing toe zijn.
D E Deltawerken (en de
nieuwe bruggen bij Nu-
mansdorp en Zierikzee)
hebben de ontivikkeling
van de recreatie in grote
variatie sterk bevorderd
op de Zuidhollandse en
Zeeuwse eilanden.
... optreden
als gevolg van de ontslui
ting door de Deltawerken.
ber 1986, werden de Deltawerken vol
tooid.
Stellendam ge
kozen. De watersnoodramp van
'53 en de gevolgen daarvan zijn
nog steeds een waarschuwend
teken, want de krachten van de
natuur zijn groot en sterk. De
uitvoering van de Deltawerken
heeft er
nachts al bij de huizen
van familie langs de Oude Maas,
elders in het dorp gaan kijken.
„Twee van mijn tantes woonde
op het Weverseinde. Die huizen
zijn later in het kader van de
Deltawerken afgebroken
Het is logisch dat een object als
de Deltawerken die tezamen
zo'n 6 a 7 miljard gulden zul
len kosten, zoveel mogelijk
dienstbaar wordt gemaakt
aan andere doeleinden dan
alleen beveiliging. Dan viel
water zette,
anderhalf miljard toenmalige guldens schade aanrichtte en leidde tot
het grootste waterstaatkundige werk dat ooit in ons land werd uitge
voerd; de Deltawerken. "De" ramp, welke invloed heeft
RUIM tien jaar staan de
Deltawerken te pronk op een
permanente tentoonstelling, die
gehuisvest is in een gebouw van
Rijkswaterstaat pal aan de
Haringvlietdam onder Stellendam.
zeearm na afsluiting een
'gedempt getij' zou toelaten. Rijks
waterstaat kreeg na deze rappor
tage de opdracht om uit te zoeken
of dit idee bruikbaar was. De
dienst schakelde de aannemers
van de deltawerken
De Deltawerken naderen hun
voltooiing. En dat betekent dat
er veel arbeidsplaatsen in Zee
land zullen vervallen. De werk
loosheid ligt nu al geruime tijd
boven het landelijk gemiddelde:
er is weer 'n
Een helikopter van de Delta-werken,
die wox-dt gebruikt voor het waarne
men van de loop van kunstmatig ge
kleurde ijsschotsen, streek naast zijn
auto neer, lazen we in „De Rotter
dammer".
... Ook ingenieurs en personeelsleden van
de Deltawerken in Numansdorp-ha-
ven hebben al vaker daar gestrande
reizigers de weg gewezen.
tische dijkherstel in 1953. Het be
sluit om de deltawerken te gaan
uitvoeren, was een besluit dat van
moed getuigde en dat alleen geno
men kon worden door de mogelijk
heden die een snel ontwikkelende
Terugblik op het Holland van ver voor de Deltawerken.
dan
ken aan de aandacht die op school
gegeven wordt aan de watersnood en
de Deltawerken. Maar ook de verha
len van vader en moeder, opa en oma
en andere familieleden of kennissen
hebben indruk gemaakt
Na veertig jaar heeft het water van
weleer nog steeds een boodschap, is de over
tuiging van ds. Kuin. „Ik neem mijn pet
je af voor de mensen die tor in de millime
ters de Deltawerken hebben
Overzicht van de deltawerken in Zeeland. Niét op dit kaartje /staan aangegeven diverse werkzaamheden aan dijken. Buiten
Zeeland kan als groot deltawerk genoemd worden de storm-vloedkering bij Capelle
kinderen incluis. De Deltawerken hebben Zee
land opengelegd en de Zeeuwen hebben elders
een baan gevonden. Wat dat betreft is er veel
veranderd sinds 1953, ook in Dreischor.
Uit een oogpunt van technologie vormt de pijlerdam, tot
stand gekomen dank zij een explosie van innovaties, de parel
van de deltawerken; miljarden vergende projecten die recht
streeks voortvloeiden
werden gegeven. Er zou
ongeveer 20 jaar met de uitvoering van dat
Deltaplan zijn gemoeid. Heel lang is er dan
ook rekening mee gehouden, dat dit jaar
1978 - het sluitstuk van de Deltawerken, de
afsluiting
bleven Fijnaart trouw. Johannes is elec-
triciën en Leendert is sluiswachter op de Vol-
kerraksluizen. Fijnaart is door de deltawerken
nu redelijk goed beschermd, maar de wonden,
die de stormramp heeft