‘Houden van’ heeft
vele gezichten
7
Door keuze van de letter zorgen voor beste leesbaarheid
Weerzien
Cnze
Vrijwilliger
door Peter Verdurmen
door Ali Pankow
Leo Minnaard
Ook al heb je geen geheimen
voor elkaar, dat wil nog niet
zeggen dat je alles van elkaar
weet. Het kan wel eens leiden
tot een spontane ‘bekentenis’.
,,Zij kwam langs daar aan de
zeedijk, ging naast me zitten
en we praatten wat samen. Ze
vroeg hoe dat nou moest met
zo’n hengel en wat voor deeg
ik gebruikte en of ik de vis die
Hadje een speciale reden om in te
haken?
In mijn omgeving waren mensen
Op welke manier houje bij de vorm
geving rekening met de doelgroep?
Daar hebben we in het begin
goed over nagedacht. Door de
keuze van het lettertype, de
lettergrootte en het kleurgebruik
wordt geprobeerd ervoor te zor
gen dat leesbaarheid optimaal is.
‘m enthousiast zakken met
biologisch meel ziet vullen, on
derwijl aan toeristen honderduit
vertellend, kan zich een beeld
vormen van zijn passie voor het
molenaarschap.
zijn jonge jaren met prachtige
meidoornhagen, kreken en
putten, veranderde compleet.
Strakker, minder groen werd
het. Efficiency heeft een hoge
prijs, concludeert hij. Sjaak
Herman is er de man niet naar
om mopperend langs de kant te
blijven staan.
auto op te wachten. Hij trok zijn
dochter woest de wagen in en
reed weg. Ik heb haar nooit meer
terug gezien. We zijn elkaar nog
wel een tijdje blijven schrijven,
maar die brieven heb ik niet
meer. Tegenwoordig vraag ik me
weleens af: Zou ze nog leven, Lu-
ciënne van Dooren, of..Doorn
uit Oud-Turnhout in de Meses
straat 26, of.62? Misschien kun
jij een oproep doen in Zeeuws
Weerzien?’’
maar ik dacht: als herinnering
zoveel vreugde kan geven is het
mooi als ik daaraan mee mag
werken. Je probeert mensen toch
via verhalen weer bij de samenle
ving te betrekken.
Wat doe je bij Zeeuws Weerzien en
sinds wanneer?
Vijfjaar geleden stopte ik na een
dienstverband van 35 jaar als re
dacteur vormgeving bij de PZC.
Ik werd kort daarna benaderd
door Hanneke de Vroe, die vroeg
Zeeuws Weerzien steunt op vrij
willigers. Van bestuur, redactie,
vormgeving tot distributie en
leesteams. Elk nummer laten we
een vrijwilliger aan het woord.
Ditmaal Leo Minnaard (60) uit
Middelburg.
ik ving gewoon weer terug zou
gooien. Wat een mooie meid was
ze! M’n hart ging er stevig van
tekeer. We ontmoetten elkaar
daarna vaker en op een bepaald
moment spraken we af dat we
verkering hadden.’’
,God, wat was ik verliefd! Er is
niet zoveel gebeurd hoor. We
hebben ‘het’ niet gedaan. Wel
gezoend, nou en of, wel gezoend
en gevoeld! Maar haar vader
was een hoge pief bij de politie
in Turnhout, commissaris of
zo. Hij was niet zo blij met wat
er tussen ons gebeurde. Op een
middag kwamen we samen hand
in hand de zeedijk aflopen en
toen stond hij ons naast zijn
of ik op mijn vakgebied een rol
wilde spelen. Ik vond het een
prima idee dus heb ik ‘ja’ gezegd.
Ontwerper en illustrator Ramon
de Nennie heeft de basis-layout
opgezet en geza
menlijk maakten
we voor elk num
mer de pagina’s.
Sinds vorig jaar doe
ik de vormgeving in mijn eentje.
natuurbeheer, nu is het alle
maal handwerk. Maakt mij niet
uit hoor.’’Zijn motivatie? ,,Je
kennis doorgeven aan volgende
generaties.”
iefde heeft vele gezich-
J-Jvieve tachtiger uit Sluis,
geboren op 31 december 1937,
moet het na het overlijden van Het kleinschalige landschap uit
zijn vrouw Trix in z’n eentje
zien te redden.
,,Je went er langzaam aan, maar
het gemis blijft’’, zegt hij. Het is
de gang van het leven waar je je
als mens bij neer moet leggen,
beseft hij. Maar zijn dagen zijn
rijk gevuld: hij is een man met
passies.
Sjaak Herman heeft de wereld
uit zijn jeugd compleet zien ver
anderen. Vaak ten goede, maar
hij wordt lang niet van alles blij.
Daarom moet je de zee van tijd
die je als pensionado hebt niet
uit je handen laten glippen,
vindt hij.
Had hij er als bakkerszoon uit
IJzendijke van gedroomd om
ooit zelfstandig een molen te
besturen? Vast niet. Al flink wat
jaren is Sjaak Herman elke zon
dagmiddag te vinden in de 125
jaar oude korenmolen Nooitge-
dacht in Cadzand-dorp.
De liefde voor dat oer-Hollandse
erfgoed gaat diep bij de amateur
molenaar. Een stevig briesje uit
de juiste hoek kan Sjaak Herman niet zo passen bij eigentijds
gelukkig maken. „Technisch
zit zo’n molen razend knap in
elkaar. En dan te bedenken dat
het allemaal handwerk is.’’
Hij maalt nog regelmatig. Wie
die tot de doelgroep behoorden,
maar het meest inspirerend
vond ik een filmpje dat ik zag
bij de start van het project. Een
mevrouw die een geheugenpro-
bleem had kreeg
een triangel in haar
hand en begon
enthousiast mee
te spelen op het
moment dat ze bekende muziek
hoorde. Toen de muziek stopte
zag je haar terugzakken. Maar
die opleving bij de herkenning
Ik ben niet echt sentimenteel,
In de 85-jarige Sluisenaar brandt
nog steeds het vuur van ‘het
moet en kan anders’. Hij zegt
niet alleen waar het op staat,
hij voegt ook de daad bij het
woord. Langs de Kanaalweg in
Retranchement kocht hij een
stukje boerenland en groef het
af om het om te toveren tot een
streekeigen oase. Jarenlang
coördineerde hij de (vrijwillige)
knotploeg van de lokale natuur-
vereniging ’t Duumpje, die in de
wintermaanden de knotbomen
onderhanden neemt.
Vroeger ging Sjaak dikke takken
te lijf met een ronkende motor-
zaag. Maar tijden veranderen.
Lachend: ,,Dat vonden ze toch
Mijn man pakte zijn mes en vork
weer op en at verder. Ik prikte
wat verdwaasd in de slavink op
mijn bord. Die was koud gewor
den.
Terloops kwam tijdens de maal
tijd het gesprek op het thema
voor de eerstvolgende editie
van Zeeuws Weerzien: ‘Liefde
en Vriendschap’. „Wat herinner
jij je nou bijvoorbeeld nog van
je ‘eerste liefde’?’’, vroeg ik wat
argeloos aan mijn man. Hij bleef
even stil, legde een beetje plech
tig zijn bestek neer en staarde
voor zich uit:
,,Ze heette Luciënne van Doorn,
of.Dooren en woonde in
Oud-Turnhout, Mesesstraat
26, of.62, in België dus. Zij
kampeerde met haar ouders in
Ouwerkerk, ik denk op camping
De Krekenoever. Ik was amper
zestien, zij een jaar of drie ou
der. Ik zat aan de zeedijk te vis
sen, veel meer kon ik nog niet,
ik was broodmager, net terug uit
‘De Klokkenberg’ in Breda na een
langdurig verblijf wegens een
TBC-operatie.’’
Bekentenis boven
een slavink:
Zijn eerste liefde
Sjaak Herman
Mooie meid
Rinus Pankow was in zijn jeugd niet alleen een enthousiast
sportvisser, maar ook voetballer bij de SV Ouwerkerk.
Foto Archief Rinus Pankow
B A ZEEUWS
Molenaar
Streekeigen oase
