Het pierenbadje
Op schoolreis: rijtoer door Walcheren
4
Weerzien
J
De schoolreis was een
jaarlijks hoogtepunt van
het dorpsleven in Ritthem.
Dat gebeurde tot in de jaren
zestig van de twintigste eeuw
met veren wagentjes. Willem
Staat bewerkte het verslag dat
Johanna Suzanna Koppejan
uit Ritthem (geb.11 juli 1904)
maakte van haar reis op 14 juli
1915.
Nu kwamen we op de weg naar
Oost-Souburg en reden over de
brug de Nieuwe Vlissingseweg
Eindelijk is de dag aangebro
ken. De 14e juli zouden we gaan
rijden. Tevoren brachten we elke
week 2 cent mee naar school.
om het eten en drinken te kopen
dat wij nodig hadden.
Op mijn zesde deed ik voor het
oog van mijn vader een proeve
Johanna Suzanna Koppejan
Onze kelen waren droog van het
zingen, daarom maakten we ze
vochtig met limonade of kwast
(citroenlimonade red.)
Biggekerke. Onderweg zagen
wij mooie hofsteden, velden vol
koren en weiden met grazende
koeien. We wandelden rond het
dorp en zongen vrolijke liedjes.
Toen mochten wij nog eens
drinken. We stapten weer in
en reden naar Zoutelande of
Zoetelande, zoals de mensen
zeggen. Hier spanden wij uit
leraar en de badmeester toen
examen voor mijn A-diploma
gedaan en na al die oefeningen
in de Brouwse haven was ik
meteen geslaagd.
Het zwembad bestaat inmiddels
De complete versie van dit ver
haal staat op
Eindelijk gingen wij naar Dom
burg terug. Wij gevoelden aan
onze maag dat het tijd was om
te eten. Daar stond reeds de tafel
klaar.
Toen wij gegeten hadden span
den wij weer in. Aan een mooie
weg naar Oostkapelle zagen wij
door: Ans van Nieuwenhuijze
In de buurtschap Den Osse,
tussen Brouwershaven en
Scharendijke, leerde ik mezelf in
de Grevelingen aan het zand-
strandje zwemmen. Ik deed dat
door de schoolslag van oudere
kinderen en volwassenen af te
kijken. Op enig moment bleef
ik drijven en kon ik dus ook
zwemmen. Niet lang daarna
waagde ik een sprong in het
water en ging later zelfs duiken
van het uitwateringssluisje van
gemaal Den Osse. Een openbaar
zwembad was er in die tijd op
Schouwen-Duiveland niet.
buigen en zo een gewelf vormen.
Nu reden wij naar Middelburg.
Rechts zagen wij het dorpje St.
Laurens.
Toen wij in de stad kwamen
zagen wij winkels. Overal
brandde gas- of elektrisch licht
dus dat is heel mooi. Nu reden
wij langs Nieuw- en St. Joosland
naar huis. Eindelijk kwamen
wij in het donker thuis met veel
nieuws en vermoeid gingen wij
naar bed.”
Te had schoolzwemmen en
zwemles. Maar sommige
kinderen leerden het
zichzelf aan.
van bekwaamheid in de vaargeul
die naar de haven in Brou
wershaven leidde. Daarna mocht
ik in de haven zwemmen. Dat
kon alleen bij hoog water. De
Deltadammen waren er nog niet
en dus had je in de Grevelingen
nog eb en vloed.
In de jaren zestig zat ik op de
openbare ulo in Zierikzee. Aan
De Val, vlak voor de oprit naar
de Zeelandbrug, was in 1959 een
openluchtzwembad met water
dat uit de Oosterschelde werd
binnengelaten. Het onverwarm
de bad was alleen in de zomer
open.
Bij mooi weer werd de gymles in
het zwembad gegeven. Ik keek
daar naar uit, want de gewone
gymoefeningen waren aan mij
niet zo besteed.
niet meer.
Op de locatie heeft daarna een
tijd een woonwagenkampje
gestaan en inmiddels wordt het
hoekje gedomineerd door ruige
begroeiing.
veel villa’s en bossen en ook een
oud kasteel. Dat heet Westhove.
Het is bekend omdat er zwakke
kinderen komen. Ze noemen
Westhove daarom een herstel-
op. Dan naar de Abeele en dan
linksaf naar Koudekerke. Voor
wij daar waren, hielden wij stil
bij Ter Hooge, een oud kasteel
Want wij hadden veel geld nodig met torens. De omgeving was
prachtig met bloemperken en
bossen.
Ten minste een uur vroeger
dan gewoonlijk stonden wij op.
Dadelijk keken wij hoe ’t weer
was. Het zonnetje vrolijkte alles
op. We trokken onze zondagse
kleren aan. In eten hadden wij
geen lust. Wij gingen om half
9 naar school. Daar zagen wij
dertien wagens staan. De mees
ter was bezig ze in te laden met
eten en drinken. Toen wij elk een dekerke liep de straatweg naar
plaats hadden reden we op een
drafje weg onder het zingen van
het liedje ‘Onze koningin leve’.
De mensen op ’t dorp wuifden
en wensten ons een goede reis
en veel pret.
in ‘De Roode Leeuw’. Nadat wij
de inwendige mens versterkt
hadden met krentenbrood en
wittebrood bezochten wij het
dorp. Vroeger was het groter.
Het is grotendeels verzwolgen in
zee. Aan de voet van de duinen
is het Willebrordusputje. De
duinen waren smal. We rustten
uit van duinklimmen. Nadat
wij een liedje gezongen hadden
reden we naar Westkapelle.
Spoedig reden wij verder naar
Koudekerke, een mooi groot
dorp. Het was druk, want er was
een troep soldaten. Van Kou-
om reden wij over een weiland.
Op Domburg spanden wij uit en
gingen al zingend naar de dui
nen. We klommen op ‘de Hooge
Hil’, die is wel 20m hoog. Wij za-
Westkapelle is een mooi dorp.
In de verte zagen wij de hoge
kerktoren. Daarop brandt ’s
avonds een groot licht. Daarom
noemen wij hem een vuurtoren.
De dijk is in 1540 gelegd door
Karel V. Hij is 100m breed en 2
km lang.
Nu reden wij naar Aagtekerke
langs een nieuwe straatweg,
waar wij de tramlijn zagen.
Aagtekerke is een klein dorpje.
De kerk staat midden op het
dorpsplein.
We hielden stil om de paarden te
Maar wat een teleurstelling was
die eerste keer: ik mocht niet
in het diepe want ik had geen
zwemdiploma.
Zat ik dus bijna een uur als
twaalfjarige met kleuters in het
pierenbadje.
Heel snel heb ik via de gym-
laten rusten, dronken limonade
en aten een koekje.
Daarna reden wij naar Domburg
over een smalle weg. Wij kwa
men een hooiwagen tegen. We
konden hem niet passeren, daar- lingsoord.
Nu reden wij over Oostkapelle
naar Serooskerke. Daar hielden
wij stil om te drinken en te eten.
Het is een mooi dorp. Er staan
aan weerskanten grote bomen
gen in de verte de hoge toren van die hun takken naar elkaar
Veere. Na een poosje gingen wij
naar het strand. Daar zagen wij
veel badkoetsen en strandstoe
len. Sommige mensen baadden
in de zee. Kinderen vermaakten
zich door een slootje in het zand
te bouwen.
door:
Limonade of kwast
www.zeeuwsweerzien.nl/
Zwakke kinderen
B A ZEEUWS
Vuurtoren
Geen zwemdiploma
Het pierenbadje van zwembad De Val Zierikzee in 1960. Foto: Zeeuws Archief, Beeldbank Schou-
wen-Duiveland, nr ZM-2988
De schoolreis van de school in Ritthem in 1915 Maker onbekend
