Dat asbakje van mijn
vader was het begin
Centjes verzamelen
eerzien
Bierviltjes
Asbakjes, tegeltjes, werf- en motorenplaatjes,
jubileum- en relatiegeschenken, kerstcadeaus...
Jenet van Suijlekom (68) uit Speijk spaart zo'n beetje
alles wat met (binnen)scheepvaart te maken heeft.
door: Margreeth Ernens
,,Ik herkende het meteen van vroeger. Dat is
het begin van mijn verzameling geworden.''
Sindsdien heeft ze een indrukwekkend aantal
voorwerpen bijeen gegaard: ,,113 asbakjes, een
fruitschaal, bonbonschalen, 2 koperen
roeibootjes, wat speldjes en 1 sigarenbandje en
o ja nog wat bronzen en messing werf- en
motorenplaatjes. Nu ik alles zo in ogenschouw
neem, is het eigenlijk verbazingwekkend
hoeveel ik gekregen heb van mensen. Die
zeggen dan: 'neem jij het maar, want het zegt
de kinderen niets en dan gaat het misschien de
vuilnisbak in'.''
Jenet is een schipperskind. Haar eerste
schooljaren was ze 'in de kost' in
Drimmelen, waar ze het heel fijn had.
In 1962 ging ze naar het Koningin Juliana-
internaat in Terneuzen. ,,Daar vond ik het in
een woord verschrikkelijk! Wat een gedril. Pas
als de directrice 'Soep eten maar' had gezegd,
mocht je gaan eten. En dat eten was nog
afgrijselijk ook. Ik kan zo nog wel even
doorgaan... Ik ben nu 68 en door die
ervaringen nog best wel wat getraumatiseerd.
Ik haatte Terneuzen! Pas toen ik er in 2010 na
36 jaar weer kwam, met het schip van mijn
vriend, ging het wel weer. We kregen er
vrienden en kennissen, maar de Iepenlaan,
waar het internaat stond, vermeed ik.''
door: Ans van Nieuwenhuijze
In het ruim van deze scheeps-
spaarpot bewaar ik de munten
van het guldentijdperk, variërend
van een oude, zwart uitgeslagen,
zilveren rijksdaalder tot een
koperen cent.
Als kind kreeg ik de spaarpot van
mijn moeder. Zij had hem zelf
ook als kind gekregen en
gebruikt. Mijn moeder is in 1915
geboren. Aangenomen dat zij
hem zo rond haar vijfde verjaar
dag heeft gekregen, moet het
scheepje zo'n honderd jaar oud
zijn.
Ik stopte er de centjes in die ik
kreeg op mijn verjaardag en als
ik met mijn rapport van de lagere
school bij mijn grootouders en
ooms en tantes langs ging. Ook
moest er een deel van mijn
zakgeld gespaard worden.
Papiergeld
Voor papiergeld was de spaarpot
minder geschikt. Vooral de vrij
grote biljetten van tien en vijf
entwintig gulden moesten tot in
het oneindige worden gevouwen
om in de scheepsromp opge
nomen te kunnen worden. Nu
kreeg ik die niet zo vaak, dus een
echt probleem was dat niet en
soms legde ik zo'n briefje
gewoon ónder de spaarpot.
Om de zoveel tijd werd
het scheepje
geleegd en
toog ik met
mijn gele
Rijkspost
spaarbank
boekje
naar
het post
kantoor.
Ik vond
dat altijd een
beetje plechtige
gelegenheid. Het gestorte bedrag
werd bijgeschreven en daarnaast
kreeg je een rond stempel van de
postkantoorhouder gedrukt.
Die functionaris haalde soms wel
wat van plechtigheid af door
eerst af te maken waarmee hij
bezig was en pas daarna het
luikje in het loket open te maken.
Ik vond in die gevallen dat ik met
mijn spaarcentjes te lang werd
genegeerd.
Later werd bij de Rijkspostspaar
bank de Zilvervloot geïntrodu
ceerd, waaraan ik ook heb
meegedaan. Met de regeling kon
je tot een bepaalde leeftijd
sparen en als het geld werd
uitgekeerd, kreeg je daar
een bonus bij.
Inmiddels
is dat
systeem
door een
andere
bank over
genomen,
heb ik
begrepen.
Met het digitaal bankieren is er
wel wat van de romantiek van het
sparen afgebrokkeld, maar voor
kinderen heeft een spaarpot nog
altijd iets magisch.
W ZEEUWS
Jenet van Suijlekom aan het roer van haar favoriete spits.
Scheepswerf De Schelde in Vlissingen gaf mooie dingen cadeau als er
een schip te water werd gelaten.
Links een asbakje van Eissens Vlissingen/DeKzijl,
rechts de veerboot Vlissingen-Bresjes.
Gekregen
Toen haar vader overleed, vond Jenet bij zijn
spullen een stenen asbakje in de vorm van een
roeibootje.
Asbakje van Scheepwerf L.Padmos uit Bru, Bruinisse.
Veel bierviltjes hadden tot ver in de jaren negentig alleen
een bedrukte voorzijde met daarop het biermerk. De
achterzijde werd soms gebruikt voor promotie voor
festiviteiten, zoals het viltje op de foto uit Terneuzen in 1984.
Naast viltjes voor seizoenbieren zoals lentebok en alcohol
vrij bier, waren er ook vaak aparte viltjes met carnaval en
soms complete series, zoals van Oranjeboom, dat met een
cartoon een tiental variaties op spreekwoorden en gezegdes
uitbracht:even een boompje verplanten...
Zilvervloot