w
eerzien
Verdwenen beroepen... 'De man van de SRV'
^Zeeland
VSBfonds,
Monuta Helpt
Kijk uit naar
de volgende
editie
Colofon
Zeeuws Weerzien verschijnt in
maart, juni, september en
december (check onze website).
Van alle eerder verschenen edi
ties kunt u, zo lang de voorraad
strekt, een gratis exemplaar
ophalen bij 'Het Zeeuws Kado',
Kreukelmarkt 12 in Goes
(geopend: dinsdag en donderdag
t/m zaterdag van 11.00-17.00) en
bij het Zeeuws Archief, Hofplein
16 in Middelburg (geopend:
dinsdag t/m vrijdag 10.00-17.00).
door: Johan Francke
Tot ver in de jaren tachtig en begin jaren negentig was
de SRV-wagen nog volop in het straatbeeld te zien in
Zeeland. Op vaste dagen reed de elektrische bus door
stad en dorp volgeladen met alles wat in de supermarkt
voorhanden was. Wie de bel hoorde klingelen wist dat
de supermarkt in de straat stond.
Het was een uitkomst
voor de drukke huis
vrouw, de slecht-ter-
been-zijnde bejaarde, en vooral
de bewoners van stadswijken en
dorpen waar in de verre
omgeving geen winkels waren.
De potten jam, afwasborstels,
melkflessen, koeken, het was-
poeder, de broden en tomaten
lagen er opgetast en op elkaar
gepakt alsof het om een speel
goedwinkel op school ging. Met
slechts één soort merk van alles,
maar je kon er wel bijna al wat
nodig was voor de dagelijkse
levensbehoeften krijgen.
Wat velen waarschijnlijk niet
meer weten is dat achter SRV
eigenlijk een drietal groot
handels schuilging die de melk
handels voorzagen en in 1966
besloten samen te werken onder
de noemer Samen Rationeel
Verkopen - later voor reclame
doeleinden uitgelegd als SeR
Vice. Het was eigenlijk eerst een
inkooporganisatie, die later een
rijdende supermarkt werd. Dat
laatste was een bedenksel van de
latere Philips-topman Cor
Boonstra. De SRV-formule werd
in 1995 opgeheven, maar het
concept werd nog wel door
verkocht. Het aantal super
marktwagens dat sindsdien nog
in de provincie rondrijdt, is
echter op een hand te tellen.
Doorgaans waren de SRV-
winkels op accu's aangedreven
wagens van bouwers zoals onder
meer Spijkstaal, Creusen, Goven
en Carventa, die eerder ook al de
melkboer, bakker en andere
ambulante handelaren van ver
voer voorzagen. Aankoop van
zo'n wagen was een hele
investering.
De elektrische wagen waarmee in
1965 in Middelburg de melk- en
groentehandel van Janse rondreed
kostte bijvoorbeeld 6.500 gulden,
een fortuin in die tijd. Maar wie
zijn product niet huis-aan-huis
bracht miste de boot. Die truck
van Janse had kastruimte aan de
zijkanten. Lege kratten en
voorraden werden op het dak
geplaatst - waar een kleine
opstaande rail alles tegenhield-
of aan de achterzijde op een rek.
Er waren ook voorgangers van de
SRV. Zo reed in de jaren vijftig
melkboer Sjaak van Anrooy
namens Nutricia zijn rondje in
Yerseke, in de jaren zestig bracht
melkboer Wim Minheere de
zuivel rond in Sint Annaland.
Anno 1970 reed melkboer Meijers
zijn rondjes in een elektrische
wagen in Vlissingen met zwarte
plastic kratten gevuld met
glazen flessen melk van de
Coöperatieven Zuivelfabriek
Walcheren. Vanaf de jaren
tachtig werd de nering van
bakker en melkboer steeds vaker
nog alleen vanuit de winkel
verkocht.
De SRV was in de jaren zeventig
al aan zijn opmars begonnen. In
Veere reed in 1970 al de
elektrische SRV-wagen van de
gebroeders Dikken rond. Dat
gebeurde doorgaans op vaste
dagen, zodat in een week tijd
meerdere dorpen of stadswijken
werden aangedaan. De SRV-
wagen van Henk van de Berge
kwam in 1988 in Baarland nog
langs op maandag-, woensdag
en zaterdagmorgen.
Wat nu alweer verleden tijd is,
was toen nog nieuw en dat
wrong soms in het begin. In het
Zeeuws Tijdschrift van 1981 werd
door landbouwingenieur Marien
Geuze zelfs geklaagd over de
SRV-man als een vervelende
nieuwkomer in het dorp waar
ooit de 'kar die ratelt op de keien'
gemeengoed was. 'En vinters of
wuuven mi agosie zie je nie mêê',
net zo min 'as mi'n kurf of 'n
kruuwaegen' of 'n bakfiets. Die
zijn vervangen door de SRV-
wagen ofzo.'
De SRV-wagen heeft het hooguit
twee decennia volgehouden, op
een enkele vasthoudende SRV-
man of -vrouw na. Al vanaf de
jaren zeventig stond de service
van de SRV onder druk van de
supermarkten die een veel groter
assortiment gingen voeren. Een
vrijwel stille doodsteek voor de
SRV was de werkende vrouw; de
winkelier die de wijk inging
vond vanaf de jaren negentig nog
slechts lege straten op door-de-
weekse dagen. Ironisch genoeg
hebben de supermarkten tegen
woordig het concept weer
omarmd en opgepoetst met hun
eigen bezorgservice - tegen een
minimum besteltarief, dat wel.
Misschien had een ietwat
modernere reclame slogan de
SRV ook geholpen. Met 'Leve de
man van de SRV van je hiep
hiep hiep hoeree!', krijg je nu
hooguit de lachers nog op je
hand, ook al hoor je dat versje
nog in gedachten als je een foto
van die kenmerkende blauwwitte
wagen ziet.
Zttu Wl I
Zeeuws Weerzien is een gratis krant
vol verhalen over het Zeeland van de
vorige eeuw. Om zelf te lezen, of als
aansporing om samen met anderen
herinneringen op te halen. De krant
verschijnt, afhankelijk van corona
maatregelen, 4x per jaar in een oplage
van 50.000 exemplaren en wordt
verspreid in heel Zeeland: in de
vestigingen van Bibliotheek Zeeland,
zorg- en welzijnsinstellingen,
gemeentehuizen, musea, boekhandels
en bij diverse lokale ondernemers.
Een actueel overzicht van distributie
punten, alsmede een digitale versie
van de krant, treft u op onze website.
De krant komt tot stand dankzij de
inzet van een groot aantal
vrijwilligers en i.s.m. Stichting Feest
van Herkenning, die bijeenkomsten
organiseert waarbij het delen van
herinneringen centraal staat.
Uitgever
Stichting Zeeuws Weerzien
Voorzitter Frans van de Velde
Postbus 33, 4350 AA Veere
www. zeeuwsweerzien. nl
secretariaat@zeeuwsweerzien. nl
Eindredactie
Jan van Damme
Redactie
Peter Blom, Zeeuws Archief
Johan Francke, ZB| Planbureau
en Bibliotheek van Zeeland
Vormgeving
Leo Minnaard
Ramon de Nennie, decreet
Druk en advertentieverkoop
Meulenberg Media, Patrick Joossens
verkoop@meulenberg.nl
Coördinatie
Hanneke de Vroe
redactie@zeeuwsweerzien. nl
Bij het samenstellen van deze krant is met
zorg getracht alle rechthebbenden m.b.t.
beeld- en archiefmateriaal te achterhalen.
Mochten personen of instanties
desondanks van mening zijn dat
(foto)rechten zijn geschonden, dan kunnen
zij zich wenden tot de redactie via
redactie@zeeuwsweerzien.nl
Deze editie is mede mogelijk gemaakt door
iedereen doet mee
stichting
BRENTANO'S
steun des ouderdoms
STICHTING HET R.C. MAAGDENHUIS
SRV-man Henk van den Berge verkoopt in Baarland, 12 december 1988 Foto:Wim Helm, ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 17334
Winkels op accu's
Vervelende nieuwkomer
Voor de werkende vrouw