eerzien Verdwenen beroepen Kijk uit naar de volgende editie k x*rpm Colofon 10081. IbMnd 3 Krantenjongen Loek Barendregt bezorgde het proefnummer van Zeeuws Weerzien in het Provinciehuis. De krant verschijnt in maart, juni, september en december. Clonic Fnnrk Wie heeft er in zijn jonge jeugd op een warme zomerdag nooit om een ijsje gejengeld bij zijn ouders? Gelokt door het geklingel van de bel van de ijscoman sprintte je met een gulden in je vuist geklemd de straat of het strand op. Het was zaak vader of moeder zo snel mogelijk over de brug te laten komen met de pecunia, want groot was het leed als het geluid van de ijscoman wegstierf en deze uit het zicht verdween. door: Johan Francke Ko de Laat omschreef in zijn gedicht 'ijscogevoel' kernachtig de mooie en pijnlijke herinneringen die de ijscoman ook na de kindertijd nog oproept: Je hóórt de bel wel van de ijscoman Maar kunt niet plaatsen waar ie nou vandaan komt Het lijkt of ie er om het hoekje aankomt Of is het toch nog één blok verder dan? Je zoekt, men wordt weer een beetje kind Je voelt een haast vergeten soort sensatie En des te zoeter is de zelf-traktatie Wanneer je dan die ijscowagen vindt Soms herbeleef je ook het kleine lijden Als je te laat bent en 'm weg ziet rijden Hoewel de ijscoman of -vrouw strikt genomen geen verdwenen beroep is blijkt het vak, behalve op het strand, langzaamaan uit het straatbeeld verdwenen. Een van de langst verkopende ijsco mannen moet Piet van Paas- schen zijn geweest, die bijna 55 jaar ijsverkoper op het Veerplein van Kruiningen was, voordat hij in 1990 zijn bel aan de wilgen hing. Op zomerse dagen en bij evenementen trok de ijscoman er op uit met zijn kar. De kist van de ijskar bestond uit wit triplex dat binnenin met 'piepschuim' was geïsoleerd, want de koeling van het schepijs moest nog met ijs- elementen gebeuren. De kar was soms van aluminium (delen) en had bovenop doorgaans twee grote verchroomde deksels met een grote bol erop. De ijscoman zelf had een nette witte jas en een platte witte pet met zwarte klep. IJscoman Goedegebure uit Sint Annaland, die ijs ventte voor de firma van M.J. van der Maas, ge bruikte voor de oorlog nog een gewone werkmanspet. Het ijs werd in een van biscuit gemaakt bekervormpje geschept. Door gaans waren die van Loose's Bis cuit dat in de herkenbare rode kartonnen dozen met blauw-wit opschrift werd geleverd. Voor de oorlog verkocht ook de firma Victoria ijsbiscuits. IJs koop je tegenwoordig in de supermarkt of bij de snackbar en op het strand bij een electrisch aangedreven wagentje dat ook de koeling van de daarop geplaatste vrieskist verzorgt en moeiteloos over het zand voortbeweegt. Daar moesten ijsverkoper, paard en pony vroeger heel wat meer noeste kracht voor leveren. In Cadzand-Bad werd eind jaren zestig ijs aan het strand en op de campings verkocht met behulp van een pony die een wagen met één as voorttrok waarop een ijs- kist en parasol waren geplaatst. In de jaren vijftig trok ijscoman Piet Minderhoud over het strand van Domburg met zijn paard Sannie. Deze viervoeter was dit soort zware arbeid gewoon, want ze deed ook dienst voor een groenteboer uit Goes. IJscoman Ko van der Meule liet zijn ijskar in de jaren zestig door zijn Bel gisch trekpaard door het mulle zand van het Domburgse strand ploegen voor uitbater Goedhart. Enkele centen duurder Ook Cees Schoonenboom had in de jaren vijftig en zestig vergun ning om in Domburg ijs te venten. Hij bezat de uitspanning de Rode Leeuw aan de Markt in Domburg. Zijn vrouw Leentje ventte vaak met ijs bij de duin overgangen. Dat ijs in Domburg was in verband met de welge stelde toeristen vaak enkele cen ten duurder dan in de stad. IJscoman Roelse reed heel West- kapelle door en verkocht voor de oorlog zijn ijsjes voor 2, 3, 5 of 10 cent stuk. Grote befaamdheid verwierf mevrouw L. van Peene- Huibregtse (beter bekend als Leine de Kaks), die in de jaren zestig in streekdracht met een kar over strand trok en met haar rokken om in de zomerhitte ijs jes verkocht aan het heel wat luchtiger geklede badpubliek. Anders dan op strand werden de ijskarren waarmee op straat werd geleurd doorgaans verbonden aan een rijwiel, zodat de verko per bij het afnemen van klandi zie zich snel enkele honderden meters kon verplaatsen naar nieuwe gegadigden. Voordeel van zo een kar was natuurlijk dat je deze bij elk evenement op de perfecte locatie kon parkeren om zo veel mogelijk ijsliefhebbers te bedienen. De Vlissingse ijsco man Jan van Ochten en zijn broer trokken met de ijskar van Van Hoeijdonk in de jaren twintig en dertig zelfs buiten de grenzen van die stad. Toch kon de ijsco man van dit weer- en seizoenge bonden werk de schoorsteen niet het hele jaar laten roken. In Yerseke combineerde ijscoman Theeuw de Wee in de jaren twintig het vak daarom met dat van gemeenteomroeper. Voor beide activiteiten kon hij op het plein voor het stadhuis blijven. Over de activiteiten van de omroeper werd in het vorige nummer van Zeeuws Weerzien al bericht. WfTEEÜW4 Zeeuws Weerzien is een gratis krant die 4x per jaar in een oplage van 50.000 wordt verspreid in heel Zeeland: in alle vestigingen van Bibliotheek Zeeland, zorg- en welzijns- instellingen,gemeentehuizen, wacht kamers van huisartsen en fysiothera peuten, musea, boekhandels en bij lokale ondernemers. Een overzicht van distributiepunten, alsmede een digitale versie van de krant, treft u op onze website. De krant komt tot stand in samenwerking met Stichting Feest van Herkenning, die bijeenkom sten organiseert waarbij het delen van herinneringen centraal staat. Uitgever Stichting Zeeuws Weerzien Voorzitter Frans van de Velde Postbus 33, 4350 AA Veere www.feestvanherkenning.info/ zeeuws-weerzien weerzien@feestvanherkenning. info Eindredactie Jan van Damme Redactie Peter Blom, Zeeuws Archief Johan Francke, ZB| Planbureau en Bibliotheek van Zeeland Vormgeving Leo Minnaard Ramon de Nennie, decreet Druk en advertentieverkoop Meulenberg Media, Patrick Joossens verkoop@meulenberg.nl Coördinatie Hanneke de Vroe, Zeeuws Weerzien weerzien@feestvanherkenning. info Bij het samenstellen van deze krant is met zorg getracht alle rechthebbenden m.b.t. beeld- en archiefmateriaal te achterhalen. Mochten personen of instanties deson danks van mening zijn dat (foto)rechten zijn geschonden, dan kunnen zij zich wenden tot de redactie via weerzien@feest- vanherkennnig.info. Deze editie is mede mogelijk gemaakt door Stichting de Godshuizen Ijscokar van Moggré van café Tramzicht, links Arie Bos, rechts Piet Minderhoud foto, 20 juli 1952, ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 19540. Wietske Kroonenberg krijgt een ijsje op koninginnedag 1961, Markt Goes foto: Sal Kroonenberg, ZB, Beeld bank Zeeland, recordnr. 170050. Bronnen: ZB, Beeldbank Zeeland, Beeld bank Zeeuws Archief, Tijdschriftenbank Zeeland, Ballustrada (oktober 2014) 54.

Krantenbank Zeeland

Zeeuws Weerzien. Feest van herkenning | 2019 | | pagina 3