m£3n0_I eerzi 6 t^OUVL 2019 is inmiddels begonnen en veel Zeeuwen hebben elkaar een gelukkig nieuwjaar gewenst. Dat gebeurt niet overal in de provincie op dezelfde wijze. De Stichting Nederlandse Dialecten (SND) deed daar enkele jaren geleden onderzoek naar. In de Zeeuwse woordenbank kun je al die verschillen terug vinden. Bij de jaarwisseling wordt door de katholieken in Zeeuws-Vlaanderen een zaolig nieuwjaor gewénst, terwijl de protestanten daar, in het Land van Axel, op de Zeeuwse eilanden en Goeree-Overflakkee elkaar een gelukkig nieuw jaor, vee 'eil en zegen, (vee) zegen en gezond'eid, of vee zegen en aol da wènselijk is toewensen. Van de andere zijde wordt dat veelal beantwoord met: van 't zel(f)de of van 's glieke. In de kuststreek van Zeeuws-Vlaanderen werd ook wel 'n gelukkig nieuwjaor en da je nog lank mag leven en gezond mag zien gewenst, waarop dan als antwoord kwam: ook zö'n poeier! Het nieuwjaerwensen was tot de Tweede Wereld oorlog nog een algemene traditie in Zeeland. Kinderen kwamen aan de deur en vroegen meestal in de vorm van een versje om een nieuwjaerscentje of nieuwjaersgeld. In het Land van Axel kwamen behalve kinderen ook wel oude vrouwtjes langs de deur. Daar werd onder meer gezongen: 'k Wéns je vee zegen in 't nieuwe jaoren vee gezonde daogen in 't jaor da je lank mag leven, zoalig mag stèrven, 't Koninkrijk en d'n 'emle mag èrven. In het Land van Hulst kende men onder meer Nieuw jaorke zoete ons verken ei vier voeten, vier voeten en een steert is da nog gêên oortje weerd't Ei zö lang in 't kotje setaon, tot z'n voetje 't vel afgaon, en 't Sjefke èd 't dööd gedaon, mee z'n 'oute klompkes aon. In Bruinisse werd het volgende versje gezongen: 'k Wens je vee zegen in 't nieuwe jaer onze poes verbrandt z'n 'aer van achter an z'n kluvertjes, vrouwe, gee m'n 'n stuvertje, van voren an z'n 'artje, vrouwe, gee m'n 'n kwartje. In Zuid-Beveland werd gezongen ik zat 's in m'n schuutje, ik gooide mie een kluutje, 'k riep: o spaer, o spaer, mergenochtend is 't nieuwe jaer 't ouwe jaer uut, 't nieue jaer in, m'n bozze staet open, steekt er wat in. Tot slot de Walcherse versie, dat een mengeling van standaardtaal en dialect laat zien: A spa, a spa, overmorge is 't nieuwe jaer nieuwe jaer in, ouwe jaer uut, neem er een busje en steekt er wat in, steek er 'n gouwe dukaatje in. Morge komt je vrijer en asje vrijer morge nie komt, dan komt Jakob Janse, die zal op de viole spele, die za je lere danse. W teelpws Wènse voor het nieuwe jaor Nieuwjaarskaart, prentbriefkaart firma F. den Boer, ca. 1900. Bron: ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 31298. i Nieuwjaarskaart, prentbriefkaart firma F. den Boer, ca. 1900. Bron: ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 31309. Commissaris van de Koningin jonkl

Krantenbank Zeeland

Zeeuws Weerzien. Feest van herkenning | 2019 | | pagina 6