welnu, dat voorbeeld moeten wjj volgen, moeten
vooral zij volgen, die gelooven dat ééne ge
meenschappelijke Opleiding noodig en goed is.
Op deze eenig goede wijze, zullen w(j er,
geloof ik, komener komen met behoud van
de eenheid der Kerken en de broedertrouw.
Elke andere weg zal zich wreken. Afbreken,
onmogelijk maken en zóó buiten zetten, is niet
de loyale weg, de weg van Goddelyk-Vaderlyke
teederheid, liefde en trouw.
Daarom is myne bede dat de Heere ons
daarvoor bewaren zal. Littooij.
Het verheugt ons te kunnen overnemen het
geen het weekblad De Amsterdammer zege over
het, naar het meende door Botha, maar gelijk
later in De Standaard verbeterd werd, door den
gewezen Staats-secretaris Reitz, gesprokene aan
het middagmaal bij Couturier. Hetgeen daaT
gesproken is, was niet alleen de persoonlijke
meening van den heer Reitz, maar, wat meer
zegt, stemt ganschelijk overeen met de motie
16 Mei 1902 op de Vergadering te Vereeniging
door de afgevaardigden der Republieken aange
nomen. Deze motie hield in, om aan Hare
Majesteit de Koningin der Nederlanden dank
te betuigen voor de zending der Nota naar
Engeland.
De Amsterdammer nu, schrijft
„Men moest vrede maken toen, het kon niet
anders en dat die vrede tot stand kwam, is
te danken aan dr. Kuyper, den eersten minister,
hem bracht spreker warmen dank voor zijn
tusschenkomst, hij bewees een dienst aan ons
volk." (Reitz.)
„Dat de Boeren toen vrede moesten sluiten,
dat zij niet anders kondendaarvan waren wij
van den beginne af overtuigd, en dat Kuyper
om zijn optreden niet veroordeeld mocht worden
wij hebben het waarschijnlijke daarvan steeds
volgehouden; tot hen, die Kuyper zoo hard
vielen, zeiden wij wacht dan toch de komst
der Boeren af, laat hen getuigen.
„Nu zijn de drie meest gezaghebbende, de
drie meest deskundige generaals hier versche
nen;, zij hebben hun meening gezegdKuyper
van alle schuld ontlast, en daarbij hun dank
voor de bewezen diensten uitgesproken. Wat
doen nu de bladen, die zjjn handeling zoo streng
hebben gegispt?
„Zy houden zich eenvoudig alsof Botha
over dit geheele geval gezwegen had.
„Indien ergens dan paste hier toch een
amende honorable niet alleen om der waar
heid wille, maar ook om Neerlands eer.
„Immers heeft een Nèderlandsch minister er
toe bijgedragen, dat er een einde is gekomen
aan den barbaarschten oorlog ooit door een
beschaafde natie tegen een zooveel kleiner volk
gevoerd, dan heeft hij daardoor ook zijn eigen
land een dienst bewezen, 's lands eer verhoogd,
waarvoor wij allen hem dankbaar moeten zijn.
Wij althans wenschen hem in deze onze hulde
niet te onthouden."
Ook wij niet. Littooij.
ZENDING.
De Vereeniging: DrScheur er s hospitaal."
Het zesde jaarverslag.
Voorin een mooie foto. De tweede dokters
woning. Pracht van lover.Rijkdom van figuurtjes.
Jammer, dat de verklaring ontbreekt. Wie zijn
die lieve kindertjes op den voorgrond? Wie die
twee vrouwen in japon met witte voorschoot?
Onder de varan da staan immers de dokter en
de twee hoofdverpleegsters Ook Ds. en Mevr.
Zwaan Hy met witten hoed zij met parasol
Men denke later aan Ds. Sikkels eischbij 't
„aanschouwelijk onderricht" heersche toch het
Woord
Nu 't geschrevene in dit Jaarverslag is
weer boeiend van begin tot slot.
En 't meldt goede zaken. De ontvangsten
gingen vooruit. Doch de bouwsom voor de
tweede dokterswoning is er nog niet. Ieder
ik kan niet zeggen drage een steentje bij.
Ieder bezorge een bamboesje
Zeer aangenaam zijn de mededeelingen waar
mee Mej. Rutgers en blijkens de L. op bl. 23
immers ook Mej. Kuyper. dit Verslag hebben
verrijkt. Ze doen u inleven. Inleven in feest-
avondjes en nachtwaken vol bange zorgein
tractaatverspreiding en kraamvisitesin cholera-
spanning en uitreddingsvreugde, in vrienden
bezoek en maandeiyn natuurpracht „kijk
jes in en om het hospitaal", waarvoor we zeer
dankbaar zijn.
't Bestuur bestaat thans uit de dames H. S.
3. Kuyper, presidente, Woltjer, secretaresse, Van
Schelven, penningmeester esse, Heerengracht 250,
M. E. Kuyper, 2e Seer, en J. F. Rutgers, 2e
penningmeesteresse. Prof. F. L. Rutgers bleef
Adviseur.
Gecontribueerd werd uit Middelburg pl.m. f 90,
Goes f28.—, Klundert slechts f 15. Vlissingen
ruim f70. Zierikzee f 16.50, Zaamslag f 10.—
Souburg f 30.50.
De mannen- en vrouwen-Ko&a;a's waren zeer
welkom. Hieraan werkten o. a. Mej. Hovy te
Oostkapelle, Mej. Luyk te Domburg, de Vereeni
ging, indertijd door Ds. Oosten opgericht, te
Middelburg, enz.
Eer Dr. Scheurer terugkeert zal immers 't
geld voor de 2e D. W. er zijn.
Wij verwachten onzen dokter nog te Middel
burg. Dr. Wagen aar.
VELERLEI,
De komst der Generaals.
Verleden Maandag had in het Schuttershof
de vergadering plaats van de Bestuursleden der
drie organisaties, die hier ter stede gearbeid
hebben voor onze broedervolkeren in Z.-Africa.
De voorzitter van de plaatselijke afdeeling
van het Christelijk Nationaal Boeren-Comité, dat
tot deze samenkomst het initiatief had genomen,
opende en leidde de comparitie.
t Voorstel om al de tegenwoordigen gezamen
lijk te doen optreden als comité voor de ont
vangst der Generaals werd algemeen aange
nomen.
Tot eere-voorzitter werd gekozen Jhr. Mr. L.
Schorer, Middelburgs Burgemeester en voor
zitter van de pl. afd. der N.-Z. Afric. V., tot
voorzitter schrijver dezes, tot vice-presidente
Mevr. Schorer—Plaat, die voorzitster geweest is
van 't Middelb. Dames-Comité, dat zoo heerlijk
veel voor de Boeren mocht doentot secreta
rissen de heeren W. J. J. Koole en Mr. P.
Dieleman en tot penningmeester en kassier de
heer J. A. Zip.
Besloten werd na mededeeling, dat ook Goes
een bezoek zou ontvangen, om eenige Heeren
en Dames uit Vlissingen en eenige Dames uit
Zierikzee uit te noodigen om nog in dit comité
van ontvangst zitting te nemen. Dan bestaat
'tuit 30 personen.
Nu werd een dringende uitnoodiging gericht
tot de Generaals om Middelburg te bezoeken,
en in ontvangst te nemen de opbrengst eener
inzameling, die inal de steden en dorpen van
Schouwen—DuiVévand,Walcheren eil Zeeuwsch-
Vlaanderen worde gehouden. (Goes bestrijkt
de Bevelanden en Tholen.) Alle burgemeesters
zijn driegend uitgenoodigd om „met bequamen
spoed" deze inzameling te doen plaats hebben.
De predikanten zullen zeker a. s. Zondag 't wel
willen aanbevelen. Want groot is onder ons
Zeeuwsche volk de deernis met de verarmde en
vernederde volkeren in Africa en de sympathie
voor hunne heroïeke generaals
By het Comité zijn verschillende plannen in
overweging. Men hoopt op een plechtige, be
groeting aan 't station en een officieele ontvangst
ten stadhuize.
Men begeert een groote volksvergadering in
de Nieuwe Kerk met toespraak en aanbieding
van een zij het groot geschenk in gouden
schij ven' of papieren van waardij. Men verneemt,
dat de rijkbegaafde Zang vereeniging „Tot Oefe
ning en Uitspanning" in de Concert-zaal een
schoon en plechtig gezang zal doen hooren en
dat de Generaals wellicht in het Schuttershof
ontvangen zullen alle corporaties en kringen,
die den vorigen dag aangevraagd hebben hen
te begroeten.
Zoodra mogelijk zal het programma met alle
inlichtingen worden vastgesteld en beschikbaar
zijn.
Er is haast bij het werk. Want a. s. Woens
dagochtend reeds hopen Louis Botha, De la Rey
en immers ook Christiaan de Wet te arriveeren
en heel den dag aan Zeelands volk te geven.
't Bezoek aan Goes schijnt over te gaan.
'tZal een drukke dag worden in Zeeland's
hoofdstad. Der B.elgen geestdrift was geweldig.
Doch ook het Zeeuwsche volk zal toonen, dat
het diepe liefde koestert voor de heldenzonen
van Zuid Africa en het met opoffering hulp wil
bieden voor het verwoeste door koud-barbaarsch
geweld vertreden en vernederd en uit duizend
wonden bloedend volk.
Geve de Heere een dag, gespeend aan brood
dronkenheid, een dag van diepen ernst, van ge
heiligde geestdrift, van groote offervaardigheid
Geve daarbij den toon aan ons Christen-volk
Geen gezang van Kent gij dat Volk; geen op
tocht; ieder blijve staan; geen woest gejuich;
maar deernis en eerbiedige hulde
Wagenaar.
Het Adres tegen de Eordeelen.
Wij vernemen uit den deftigen stand dat
vele „eerbare vrouwen" geteekend hebben op
't adres, dat van onze stedelyke overheid het
verbod vau openlijke huizen van ontucht eischt.
Onderscheidene Dames zetten hare handteeke-
ning. Laat onze Calvinistische vrouwen uit de
burgerij en den werkmansstand volgen. Gehuwd
en ongehuwd. De lysten bij Fanoy en D'Huy
moeten te klein zijn om alle handteekeningen
te plaatsen.
Komt op, als ééne eenige vrouw.
Het Vrouwen-Comité tot verhooging van het
zedelyk bewustzijn greep den moed, om dit
Adres in te dienen.
Zou het dan voor onze Gereformeerde vrouwen
te veel moeite zijn om het te steunen?
Immers, neen Niemand weigert mij immers
dit ernstig verzoek
Ook onze mannen en alle meederjarige
jongelingen moeten teekenen.
God eischt, dat de Overheid de openlijke
ergernissen wegruime uit den weg des volks.
En Gods Woord eischt, dat wij bestrijders
zullen wezen van Astaroth en de afgrijselijke
tempels harer schande. w.
Effatlia.
De Vereeniging, die aan doofstommen en
blinde kinderen een Christelijke opvoeding be
zorgt, zond ons haar 14e jaarverslag, waaraan
wij 't volgende ontleenen.
Ds. Visser van Sprang sprak te Middelburg
met eenige vrucht, zy 't ook al niet zooveel als
van een plaats als Middelburg allicht zou ver
wacht zijn.
De Vereeniging inde pl. m. f5000 verpleeg en
f 100 schoolgelden, f3384 contributie en f2800
aan legaten. Ze gaf in goed f12,000 uit voor
de opvoeding van 25 leerlingen, d. i. f480 per
leerling, 't Getal kon wel verdubbelen. Er zijn
6 Zeeuwtjes. In de commissie van beheer werd
gekozen Dr. J. H. Gunning te Utrecht, 't Mode-
ramen van 't Bestuur bestaat uit prof. L. Linde
boom, voorz J. H. v. Kasteel seer. en Jhr. J. J.
van Asch van Wyck, penningmeester.
In Zeeland zijn er leden te Axel, Colijnsplaat,
Domburg, Biggekerke, Goes, Middelburg, Nieuw-
dorp, Vlissingen, Zaamslag en een enkel lid
elders. Contribuant is de Jongelings Veree
niging te MiddelburgCorrespondent is daar de
Kerkeraad (C.) \y.
Een Bazuin van zeker geluid.
De Bazuin van 10 September bevat twee ar
tikelen van niet geringe beteekenis. Wellicht
van historische beteekenis.
't Eerste is Dr. Bavincks conclusie uit 'tdoor
de Synode van Arnhem beslotene inzake de
Theol. School.
Prof. B. trok haar in de volgende vlijmscherpe
woorden, waarin de trilling is van ingehouden
kracht
Hieruit volgt nu voor een ieder, die zien wil,
zoo klaar als de dag, dat de Theol. School niet
bevestigd en versterkt en zeker gesteldi) maar dat
zij verzwakt en van de plaats, die
zij vroeger innam, weggeschoven is.
Haar bestaansrecht (n.l. in zoover zy
aanspraak maakt op een zelfstandig bestaan)
is door de Synode pertinent ontkend.
Voor zoover ze zelfstandig blijft bestaan, heeft
ze dat alleen aan een gunst der Synode te
danken.
Ze leeft voortaan alleen bij de gratie der
meerderheid.
Rechtens is ze met de Theol. Faculteit
vereenigdf e i t e 1 ij k wordt ze nog een tijd
lang geduld.
Dat is de toestand, waarin wy thans gekomen
zijn.
Geen redeneeringen kunnen aan dat feit iets
veranderen.
De meerderheid, dat wil zeggen, de Synode
zelve, dat is met andere woorden, de Gerefor
meerde Kerken, hebben zich van de School, in
zoover ze zelfstandig wil voortbestaan, terugge
trokken zij hebben haar aan de minderheid
cadeau gedaan. De Theol. School is na
het besluit te Arnhem de School
der Kerken niet meer."
Tot zoover prof. B. Deze laatste volzinnen zijn
o. i. niet historisch juist. Doch het geheel is
een Bazuinstoot van volkomen zeker geluid.
Wy waardeeren den moed, die uit dit zeggen
spreekt en verstaan, dat de positie der voorstel
lers van 't aangenomen en toch weer te niet
I) V ij cursiveeren om de aandacht onzer lezers
op deze woorden te vestigen. w.
