Zierikzee gaat in stem mencij ter voor de
onzen hoopvol voor de toekomst vooruit.
Houdt Flakkee, dat anti-liberaal en de andere
helft van het district Zierikzee is, zich Vrijdag
even goed, dan is er kans dat daar Vrijdag
voor de Tweede Kamer een zetel voor onze
partij op het liberalisme gewonnen wordt.
Tholen, dat de vorige maal zulk eene schit
terende overwinning behaalde, borg, 't is
schande, de vlag op.
Moge het iff het 4e met het 5e district
Vrijdag a. s. beter gaan, dan het Dinsdag ging.
Dat in den lande eere wone. Littooij.
VARIA.
Moraal-statistiek
Zeer belangrijk is hetgeen de Heraut onlang
meedeelt over de veroordeelden uit de onder
scheidene kerken en kerkgenootschappen.
In Nederland zijn derdehalf millioen Her
vormden, ruim anderhalf millioen Roomschen,
400 duizend Gereformeerden, 70 duizend Luther-
schen, honderd duizend Joden,
Eén lid nu werd verleden jaar door de recht
bank veroordeeld van elke 250 Roomschen, 300
Hervormden, 367 Joden, 430 Lutherschen en
2200 Gereformeerden.
Dat is dus een zeer gunstige verhouding.
Toch werden er nog 52 (doop- of belijdende)
leden eener Geref. kerk veroordeeld wegens
bedelarij en landlooperij, 11 omdat ze gestroopt
hadden, 10 wegens wederspannigbeid, 44 om
vechterij en mishandeling. 17 zulker gerefor
meerde vechtersbazen werden veroordeeeld te
Winschoten
Er waren, helaas, onder ons 3 brandstichters.
5 onzedelijken, 8 dieven. Gode zij dank, geen
inbreker of moordenaar.
Door de rechtbanken te Middelburg en Zie
rikzee werden ieder 4 gereformeerden gevon
nisd. Te Leeuwarden slechts 3. Te Groningen 50
Laat ons bij 't licht dezer cijfers waardeerei
de heiligende werking van 't evangelie der vrij
genadeOok den invloed van 't onderling e:
en 't ambtelijk opzicht der kerkelijke tucht.
En laat ons over de „vlekken" op ons witt
kleed ons verootmoedigen. W.
Een uitnemende inrichting.
Een der schoonste oud-christelijke symbol»
Go» Heero Jezus is de goede Herder, d
't afgezworven ooi op de sterke schoude
terugdraagt naar de kooi.
Opzoekende liefde jegens 't verlorene. Zy
een van de schoonste trekken van een wa
achtig christelijk leven.
Welnu in deze richting arbeidt het Hoogela
die uitnemende stichting, die den landloo
nog eenmaal een christelijk toevluchtsc
biedt, waar hij door hard werken bij ge.
behandeling de verloren levensenergie terug
vinden kan, om straks met nieuwe levens
kracht en moed en lust terug te keeren op
een bescheiden plaats in de maatschappij.
En niet enkel voor dit tijdelijk leven zoekt
't Hoogeland van dienst te wezen. Het bedoelt
ook om Gods Woord te brengen tot deze
schipbreukelingen en hen dien eenigen Naam
te prediken, in Wien alleen ook voor hen be
houdenis voor eeuwig is
En aan onzen rijkbegaafden, echt Cal vinis-
tischen broeder Wilbrink, Hoogelands wakke
ren directeur, en onzen vroegeren Arnhem-
schen ouderling, br. Amersfoort, zijn adjunct,
is deze arbeid in 't Evangelie uitnemend toe-
betrouwd.
Voor eenige dagen werd de achtste jaarver
gadering gehouden. En het keurig door Mr.
J. P. A. Graaf van Lirfiburg Stirum geredigeerd
orgaan, „het Hoogeland" deelt er een helder
g£3te d verslag van mee.
"Voorzitter is thans Jhr. Dr. L. de Geer te
Yelp. De redacteur van 't maandblad is ook
secretaris-penningmeester. En 't Hoogeland
een deel van den arbeid zijner ziele
Blijkbaar is de stichting goed bekend in de
landlo3pers-wereld. De mannen, die er zich
aanm Idem weten dat er. hard gewerkt moet
worden in landontginmng, steenkloppen. spitten
en zaaien, wieden en oogsten, timmeren, kleer
maken enz. enz. Zij die dit tot geen prijs
willen, komen niet meer. Daardoor heerscht er
thans een zeer eunstige geest van gewilligheid
en opgeruimdheid.
In 1900 leverde 't Hoogeland 117 mannen,
die korter of langer in dit doorgangshuis had
den vertoefd, weer ai' aan de maatschappij.
Ze gedragen zich bijna allen goed en werken
nu met de handen om hun eigen brood te
eten. 167 verschillende personen werden in
1900 op 't Hoogeland tijdelijk verpleegd. Ver de
n geboortig uit Friesland en Noord-
4 grondwerkers en boerenarbeiders,
ui, 7 kleermakers, 27 sjouwerlui
r de 167. De giften en contributiën
f5800. De vreeselijke som van
3St aan rente worden opgebracht,
ding van 't Hoogeland had f7000 te
duidelijk is de rekening enVerant-
iet. Als die mannen goed werken,
n dan de onkosten zoo hoog Een
oort elk jaar te wordon opgemaakt,
aien oordeelen, of er winst is dan
evig is 't besluit van 't bestuur om
rhalfjaar slechts 30 man op te nemen,
voor 40 plaats is. En dat uit geld
lijn dan die 10 hun kost niet bijna
ie zich aanmelden, worden, terwijl er
teruggezonden, de ellende in. Wat
1!
b artikel dienen om ook in Zeeland
abant de belangstelling onzer volks
voor de alleszins aanbevelenswaardige
„Het Hoogelandte verlevendigen!
Dr Wagenaar.
van de Brabantsclie Zendings-
srentie, gehouden te Raams-
donk op 22 Mei 1901.
(Vervolg.)
liddag vergadering werd te omstreeks
jopend met het zingen van het e
het „Gebed des Heeren", waarna Ds.
ingen voorging in gebed.
werd het woord gegeven aan Dr.
r van Middelburg die een Referaat zou
3ver „Onze. Zendingsarbeid in Indië".
int, met er op te wijzen, hoe het de
Ier Geref. kerken in Nederland is, om
r groote toewijding, de kerstening der
ran Ned. Indie" te zoeken. Wij hebben
•g. Engeland had het ons eenmaal af-
en het is diep beschamend, dat in
te spanne tijds, waarin Engeland er
was, de inlander voor 'teerst als
werd behandeld. Het Hollandsche ras
onderworpen volken gelaten in hunne
Engeland beurde hen op en ontsloot
•en voor den Zendingsarbeid. Als wij
en, dan verheffen zich voor ons bergen
iuld, dan is er eene stemme des bloeds,
pt tot den Heere en dan vragen wij
het mogelijk dat Nederland nog in het
ran Indië is Eindelijk ontwaakte hier
e het besef onzer roeping, om de volken
er wij 't zy dan terecht of ten on-
T- meester zijn, met den Christus he
re maken. En als we dan beseffen, dat
jre ook daarvoor zijne Kerken vrij maakte
idië te zegenen, dan is er blijde hope in
irt. Maar dan ook verstaan wij het, hoe
't roeping is der Geref. Kerken, meer nog
dan die van anderen, om de kerstening van
Indies volken te zoeken.
God de Heere gaf ons in Indië twee Zendings
terreinen, Midden-Java en Soemba. Op Middeu-
Java stichtte de Geref. Zendingsvereen. Zen
dingsstations. Er was daar tevoren reeds ge
arbeid door Mevr. Philipsop meer dan 60
plaatsen werden groepen van Christenen ge
vonden en door den arbeid van wijlen Br.
Wilhelm zijn wij met hen in aanraking geko
men. Van meet af had echter de N. G. Zend.
Ver. haar arbeid aanvaard met de bedoeling
om die zoodra mogelijk aan de Kerken over te
dragen. Deze waren daarvoor langen tijd niet
rijp» getuige de jammerlijk mislukte kerkelijke
Zending indertijd door de Herv. Gem. te Ren-
kum gedreven.
Na 1886 trad de Vereeniging terug voor de
Kerken die toen hare roeping begonnen te
verstaan en allengs met meer ijver den arbeid
der Zending ter hand namen. Op Soemba, had
de vroegere Chr. Geref. Kerk haar Zendings
terrein en ook dit ging aan de sedert 1892
vereenigde Geref. Kerken oVer. Aan die twee
terreinen hebben wij echter teveeler moet ge
kozen worden. Wat nu te doen Soemba
mogen we niet voetstoots loslaten. De arbeid
daar mag eerst eindigen, als er inlandsche
predikers zijn het beste zal dus zijn, daar den
arbeid niet uit te breiden, maar te houden wat
men heeft.
In betrekking tot Midden-Java staat de kwes
tie moeilijker. Vooreerst klopt daar het hart
van Java, er is eene zeer dichte bevolking en
wat niet het minst is, levert de aanwezigheid
van Sadrach er groote zwarigheden op. Over
wat er in den laatsten tijd met dezen „lasti-
gïn Apostel" geschiedde behoeven we niet be
droefd te zijn. Hij is openbaar geworden in
zijne ware gedaante en wij komen daardoor
op zuiverder standpunt te staan. Wel zijn er
op dit arbeidsveld dientengevolge groote teleur
stellingen ondervonden; maar er zijn toch nog
punten genoeg onafhankelijk van Sadrach's in
vloed, met name Banjoemas, het terrein dat
door Rotterdam is aanvaard en waarheen zoo
de Heere wil eerlang Br. Ruijssenaers hoopt
te vertrekken.
Aangezien nu het dicht bevolkte Zendings
terrein op Midden Java Centrale beteekenis heeft
en er, ondanks de afwijking der Sadrach-krin-
gen, de arbeid aanvankelijk wèl is aangezet, is
het roeping om alle kracht op dit terrein te
concentreeren. Voor dien arbeid is van belang
de ruggesteun en medewerking der Geref. ker
ken van Europeanen met name te Batavia en
te Soerabaya. Het doel van den Zendingsarbeid
moet zijnde kerstening van het Javaansche
volk, opdat dat volk voor den Christus gewon
nen worde. Middel tot bereiking van dat doelis de
vergadering van Javaansche kerken ende for
matie van centra van een echt Javaansch-Christe-
lyke samenleving. Tegen Europeesch-Javaansche
kerken bestaat een groot bezwaar omdat zich
daarin het Javaansche leven niet vrij ontwik
kelt. En zullen nu Javaansche kerken vergaderd
worden, dan moeten er ook komen Javaansch-
Christelijke dorpen waar eene proeve van Chris
telijke saamleving gegeven wordt.
De Zendingsarbeid moet werken op öderlei,
wijze en wel
lo. door den dienst der Evangelieverkondiging.
2o. door den schooldienst.
3o. door den hospitaaldienst, die eene goede
reuke der Chr. barmhartigheid verspreidt. De
goden der Heidenen hebben geene gerechtig
heid en geene liefde. Daarom is het liefdebe
toon, gelijk dat gebracht wordt door de Medi
sche Zending van zoo groot belang.
4o< door den dienst der Wetenschap. De
Javaan is ontwikkeld, fijn beschaafd. Er moet
dus een geleerde zijn, die den gedachtengang
van het Javaansche volk weet te vatten en
tegenover hunne pseudo-religie de Belijdenis
der Waarheid plaatst.
5o. door den dienst der philanthropie.
Tot uitoefening dezer diensten moeten wor
den uitgezonden
a. Dienaren des Woords. b. Een Directeur
en zoo noodig verdere leeraars voor eene kweek
school voor Inlandsche onderwijzers, Evange
listen en Bijbellezers, c. Zendingsartsen en
Hoofdverpleegsters, d. Geleerden in clenstiek
en taalwetenschap.
Het Evangelie moet verkondigd worden in
de taal, die de aanzienlijken spreken, ontdaan
van kruipende vormen en stootende ruwheid.
Op den duur zal zich het Evangelie een eigen
taalnuanse scheppen.
Sommige Missionaire Dienaren des Woords
behooren opdracht te ontvangen van hunne
zendende kerk om, wanneer eenige Europeesche
broeders en zusters in een zelfde omgeving
een Geref. kerkelijk leven wenschen te leiden,
hen tot eene Gemeente te vergaderen en hen
behulpzaam te zijn bij het instellen der Diensten,
allereerst des Opzienerschaps. Zijn onder hunne
leiding eenige Ouderlingen benoemd, dan houdt
hunne relatie tot de geïnstitueerde kerk op.
De gekozen opzieners houden toezicht op Belij
denis en wandel en op hunne uitnoodiging tre
den de Missionaire] Dienaren des Woords -
met verlof van hun zendende kerk een enkele
maal op om aan hunne Gemeente het Woord
en de Sacramenten te bedienen. Deze raad
van opzieners legt registers aan van membra
completa (Avondmaalgangers) en van gedoop-
ten en houdt die nauwkeurig bij. Tot Consu
lent is benoembaar de Missionair-predikant,
doch deze kome in geene vaste relatie tot de
Europeesche Gemeente als Dienaar des Woords.
De Referent geeft eindelijk nog aan, hoe de
Europeesche arbeiders in Indië samen moeten
vormen een Algemeene Raad van advies die
bestaan moet uit 3 Afdeelingen
A. Soemba.
B. De Hoofdsteden.
C. Midden-Java.
Elke afdeeling vergadert afzonderlijk en ge
regeld, zoo dikwijls zulks noodig wordt geacht.
Alle arbeiders onder hun ressort rapporteeren
ter vergadering en vragen om advies in alle
gewichtige dingen.
De vergadering beoordeelt het gerapporteerde
en adviseert zoo noodig ook ongevraagd, zij
zendt de ingekomen rapporten met haar oor
deel mitsgaders hare verstrekte adviezen tel
kens op naar Deputaten der Generale Synode
in Nederland met verzoek om approbatie. Bij
verschil van inzicht en oordeel in denv boezem
