De evolutieleer.
Deze leer is, gelijk wij weten, tegenwoordig
aan de orde, ze doet opgeldze .s leer der
Godloochenaars en der Bijbelverzakera.
Alles is uit mycroscopische stofjes voortge
komen, volgens deze leer. Waar echter deze
stofies vandaan zijn gekomen, weten de aan
hangers dezer leer no'g niet. Maar en niet
/onder oorzaak, deze stofjes kunnen den grond
van hun bestaan toch wel niet in zich zeiven
hebben en zei ven God zijn.
Door de wetten van kracht en beweging
wnrdpn ze zoo zeggen de heeren, deze stofjes
tot lichaampjes gevormd. Maar waar komen
die wetten en die krachten vandaan
Er is toch geen wet of iemand moet diege
geven hebben en gee? krfh\ ofJf 7? 0ok
ingelegd zijn of van iemand uitgaan. Zieook
deze vragen weten de heeren nog niet te be-
antwoordfn. Doch dit zeggen zij te weten
dat uit die evengenoemde stoffelijke lichaampjes
het plantenleven is ontstaan. Vanzelvenkwam
er dus leven in die dorre doodsbeendertjes.
Aan wonderen gelooven deze ongeloovige hee-
fen nYet maar toch uit die plantenwereld kwa
men de dieren voort; deze dieren veredelden
en vermenigvuldigden zich en uit hen we^®n
toen de menschen geboren. In der.^a^beid,
de wiisheid der wereld is dwaasheid bij God.
Moeten deze ongeloovigen evenwel ons land
regeeren en ons volk vervreemden van God,
van Zijn Woord eig)ienst?
Zeker, het is zo<Ten wij weten het wel, dat
allen die tot deze geliberahseerde en gemoderni
seerde partii behooren, daarom nog zöo liberaal
en zóó modern niet zijn. Wij gaan zelfs nog
verder en zeggener kunnen ook nog wel ge-
loovigen onder hen zijn. Doch ze le£gen n
het minste gewicht in de schaalze moeten,
Of ze wffien of niet met de partij mee d. l
altiid stroomafwaarts, naar de revolutie-zee.
Heeft bijv. Dr. Bronsveld den loop gestuit
in deze vier jaren, door op staatkundig gebie
hen tegenover ons, te helpen te verheften en
in Staten, Raden en Kamers te brengen? Im
mers neen. Wij danken God, dat velen dat
thans inzien en erkennen. Wij moeten kiezen
MDe°M?ddelburgsche Oourant doetbijgelegen-
heid der verkiezingen altijd haar best, om de
kiezers te doen gelooven, dat het om deze
Vr|ISr nide °diep denkende geleerden hebben
steeds erkend, dat de strijd der wereldgeschie-
;n o-rond om deze vragen gaat. In
to vSgen zftten de beginselen, waaruit eu
waarna wij leven en waarvoor wij strijden.
«-*•
Wil kiezen de mannön ft is ons een gang
naar de stembus waa®5Jie daartegen met ons
in verzet komen en naar hun program, dus
naar hunne beloften, zullen trachten dien on-
gehoorden dwang er af te krijgen.
ïiftftrdwana:. Voor het onderwijs onzer kin
deren hebben de voorstanders van het Chnste-
hik onderwijs veel meer uitgegeven dan de
trSn de voorstanders van het neutrale
onderwijs hebben gedaan. En dat doen ze nog.
Want de liberalistische wetten dwingen hen
om mee te betalen voor het gemoderniseerde
onderwijs, gelijk dat niet nog op alle maar wel
on zeer vele plaatsen is. Zelfs moeten zij mee
hetalen voor het onderwijs dat en de opvoeding
lie door de kinderen van rijke en schatrRke
menschen genoten wordt op de Staatsscholen.
Daarenboven toch hebben zij en moeten zij
nog diep in den zak tasten ten behoeve van
Chra9nl o°nS1Jmoet een einde worden ge
maakt. Onrecht toch gedijt met. Maar wat
eigenlijk zeggen willen, is, dat wij den plicht 0
onze kinderen te onderwijzen en te doen on
derwijzen even diep, zoo niet dieper gevoelen
dan de liberalen en vrijzinnig democraten. Bij
lel doop toch hebben wij met niet minder be
wustheid dan de liberalisten dit aan God en
Zhne gemeente beloofd. En daar komt by dat het
hevel °des Heeren Onderzoekt de Schi iften ons
een ook met het oog op onze kinderen heilig
bevél is. Ook houden wij rekening met den
tofdes Heeren, dat die te Berea geprezen m*
j rvTYidat 7ü de dingen onderzochten, vvy
%n voor leerplicht, maar tegen 1
zooals die aan de ouders is opgelegd, door de
wet van Borgesius en de liberale partij.
Het Inkorten van de rechten der ouders,
/oodat zij verlof moeten vragen als zij met
hunne kinderen eens opreis willen gaan, als
zh hen op het land of voor hun werk, waar
dan ook verricht, eens willen gebruiken, en dat
■i inriirprf gedwongen worden een docter te
wanneer Ty hen, om lichtere ziekten
eeni'èn tijd thuis willen houden, ziet, tegen
ton'hberaliatisehen ataatsdwang komen wij op,
S dien verfoeien wij. Daartegen getuigen wij
ook bij deze stembus.
Grondwetsherziening willen de socialisten
en in koor met hen de vrijzinnig-democraten.
Tot deze laatsten behoort de geavanceerde kies-
vereeniging: „Eendracht maakt macht te Mid
delburg. Zij en dus ook de leden die tot haar
behooren, willen op den weg van revolutie en
staatsdwang steeds verder gaan.
De grondwet, zooals zij nu luidt, verbiedt
hun zoover te gaan als zij en de soumisten
gaan willen; want geene wet mag aangeboden
en ingevoerd worden, die in strijd is met de
grondwet. En wijl zij nu verder gaan willen
dan de grondwet hun veroorlooft, stelden zy
grondwetsherziening in de eerste plaats op hun
program. Hiertegen nu hebben velen zich ver
zet en vandaar de scheuring in hun partij. Ook
de anti-revolutionairen, vrije-anti-revolutionairen
en de Christelijk-historischen verzetten zien er
te Maar waarin willen zij dan verder gaan en had
den zij dientengevolge behoefte aan grondwets
herziening Wel zij wilden en willen allemans-
kiesrecht en ook vrouwen-kiesrecht, en zie, dat
laat de grondwet niet toe.
En nu weten wij wel en stemmen mits
dien toe, dat aan de wet van Van Houten
d i. aan onze tegenwoordige kieswet vele ge
breken kleven. Dat de dubbeltjes iemand kie
zer maken, keuren ook wij af. Al hebben wij
geen geld daarom kunnen wij toch wel ver
stand en ook wel belang bij den gang van
's lands zaken hebben. Tegen uitbreiding heb
ben wij nietevenmin als Groen van Pnnsterer
dat in'zijn tijd had.
Maar het allemans- en het vrouwenkiesrecht
achten wij in strijd met Gods scheppings
ordinantie en alzoo met het woord en den wil
VaHet allemans- en vrouwenkiesrecht is uit en
naar de revolutie die Gods ordinantiën weer
streeft en vernietigen wil. Dit kiesrecht keert
de verhoudingen, die God in en doordeschep-
uin» o-af om, het individualisme, het ieder op
zich zelf staan, en het voor zich zelf kiezen
en leven wordt er door ingevoerd.
De vader vertegenwoordigt dan niet nieer
de vrouw en het gezyi en dat dit geschiedt,
heeft God immers verordend. Naar die orde
ning willen wij het kiesrecht geregeld hebben.
Wij noemen dat want het kind moet een
naam hebben huismanskiesrecht. De man
van het huis het kiesrecht wil het zeggen, is
de man gestorven, dan treedt de oudste zoon
in de plaats. Woont deze op zich zei ven, dan
is hij, hoewel ongehuwd, hoofd en moet het
mitsdien ook hebben.
Maar de vertegenwoordiging van den man
ter zijde zetten en de vrouw in dezen naast
hem plaatsen, zooals de vrijzinnig democraten
en socialisten thans willen, zie, dat is revolu
tionair, dat is verwoesting van de ordening
Gods dat is de vrouw verheffen buiten de mate
der Heilige Schriften, dat is onzinnige door
vloeiing van de emancipatie der vrouw.
Ook daartegen moeten wij protesteeren, om
Gods wil, bij deze stembus, door niemand onze
stem te geven die tot de vrijzinnig democra
ten en de socialisten behoort, maar wel en
eeniglijk en alleen aan de mannen die met ons
tegen deze verkeering der ordeningen Gods
zich verzetten.
onmiddelijk gekomen zijn tot een Wetenschap,
die heel de Schepping m haar verband met
haar oorsprong en bestemming doorzag
Taaischeppen kunnen wij ook niet meer. In
Adam echter stonden wezen, begrip en woord
in organischen samenhang. Hy verstond het
spreken Gods en schiep zijn eigen taal. Alles
schier onmiddelijkOns weten u goeddeels
vrucht van noeste vlytnauwkeurige waarne
ming, zorgvuldige ontleding, herhaalde proef
neming, consciëntieuze samenvoeging.
Toch hebben ook wy nog een instinctief we
ten en zelfs ook wijsheid, die nog onmiddelijk
het verband ziet en de bedoeling der dingen
treft. Hierin laat de ge me ene gratie
iets nabloeien van de wetenschap uit het para
dijs. Het geheel der dingen overziet echter onze
wijsheid niet meer.
Nog schonk Gods gemeene gratie aan de van
't onmiddelijk inzien goeddeels beroofde mensch-
heid, het vermogen en den drang om door
rusteloozen arbeid van nader onderzoek, waar
nemen, ontleden, indenken, enz. tot kennis van
de uitwendige zijde der dingen te geraken en
de verschijning der dingen en de wetten harer
beweging te leeren verstaan, en zoo is de we
tenschap onzer menschheid vrucht der gemeene
gratie Gods.
Bij alle waarneming is het te doen om
waarheid. 1
Men kan wel daarbij een verder liggend doel
op het oog hebben, doch den arts, die in een
kranke long de microben gadeslaat, als een boe
renjongen de koeien in de wei, en dit doet om
zijn patiënt te genezen, is het bij zijn onder
zoek toch allereerst om waarheid te doen.
Hiertoe moet de waarneming zoo objectwf
mogelyk zijn.
Doch dit waarnemen is nog de eigenlijke
Wetenschap niet.
Zij verwerkt het waargenomene.
Dit nu ligt op tweeërlei terrein. Deels op dat
der uitwendige, stoffelijke dingen, waar alles
hangt aan zien en hooien, passen en meten,
wegen en toetsen deels op dat van den geest,
waarbij onze geest zich zeiven in 't geestelijke
waarneemt.
Dat gij uit de schepselen Gods eeuwige kracht
doorziet, komt u niet toe uit die schepselen,
maar uit uwen geest, waarin oorspronkelijk de
idee, het besef, het bewustzijn van het bestaan
van God wa3 ingeschapen.
VARIA.
De Wetenschap.
II.
De opbouw van den tempel van de Weten
schap der menschheid wordt belemmerd dooi
de verduistering des verstands, die straf op
onzen afval van God.
Die verduistering verhindert niet het nauw
keurig opmerken en het logisch denken, maar
het rechte zien van 't verband en den samen
hang aller dingen in God. De zonde staat niet
het kennen der by zonderheden, maar de Weten
schap in haar dieper en edeler opvatting in
den weg.
Doch er ging nog meer verloren.
Adam in den staat der eerste rechtheid
doorzag de dieren, zoodat hy ze kon noe
men zoo immers ook de planten, zoo de
geheele natuur.
Dit vermogen nu bezitten wij niet meer.
Maar Adam had het, en daardoor zou hij schier
Verslag van de Brabantsche Zendings
conferentie, gebonden te Raams-
donk op 22 Mei 1901.
Juist tusschen Hemelvaartsdag en Pinkster
feest werd aan de Geref. kerken in N.-Brabant
en Limburg de gelegenheid gegeven om te
toonen, dat zij het bevel verstaan, eenmaal
door den Koning der Kerk aan Zijne Apostelen
en dies aan Zijne Gemeente gegeven „Predikt
het evangelie aan alle creaturen". De Prov.
Synode des vorigen jaars besloot tot het hou
den eener Conferentie, waarop zoowel onze
roeping ten opzichte van het Heidendom, als
die tegenover de in on- en bijgeloof verzonke-
nen in eigen omgeving zou worden besproken
en aangedrongen. En gelijk later de „Kerk
bode" in een afzonderlijk bericht aan de kerken
meldde, zou deze belangrijke samenkomst ge
houden worden te Raamsdonk op 22 Mei. Ge
dachtig aan het bevel des Heilands zonden dan
ook al de kerken uit onze provincie hunne
Deputaten derwaarts? Neen, ge vergist u ten
opzichte van het meeleven in de heilige zaak
der Zending hebben wij hierin N.-Brabantnog
wat Reformatie noodig en bovendien zijn er
zwakke kerken, die moeilijk kunnen meedoen.
Zoo geschiedde het dan, dat van de 28 kerken
in onze gewesten een achttal waarom
berichtte niet te zullen medewerken. Vijf an
dere waren zoo vriendelyk, ook na herhaalde
uitnoodiging, niets van zich te laten hooren
derhalve zouden er Deputaten komen uit 15
kerken. Een kleine vooruitgang valt hierbij te
coDstateeren, vergeleken bij het vorig jaar, -en
daaruit mag zeker worden afgeleid dat de be
langstelling langzamerhand ontwaakt.
Aan den morgen van Woensdag den 22en
van Bloeimaand kwamen dan de afgevaardig
den van 13 kerken - 2 waren verhinderd
Deputaten te zenden |ter Conferentie bijeen.
Met dank aan den Heere mag vermeld wor
den, dat wij een heerlijk en gezegend samen
zijn hadden. Veel viel er uit het gehoorde
en besprokene te leeren en bij allen was aan
't einde voorzeker slechts één wensch n.l. deze
dat wij D. V. in het volgend jaar opnieuw - en
VI OCVYbÖjC»
Littooij.
