Gereformeerde Ziekenverzorging.
moeilijk zou zyn.
Door allerlei omstandigheden is echter in den
laatsten tyd deze taak vereenvoudigd en ver
gemakkelijkt. Ofschoon alle Kerken de ver-
eeniging van de Scholen van harte begeerden
en over het algemeen dringend noodzakelijk
achtten, is het duideiyk geworden, dat de
poging, die tot vereeniging beproefd werd, niet
is geslaagd? De Kerken hebben in hare pro
vinciale vergaderingen, voor zoover zij zich
uitdrukkelijk over het voorstel uitspraken, wel
geen van alle verklaard, dat de bedoelde poging
niet tot een gewenscht resultaat zou kunnen
leiden. Voor een groot deel spraken zij zich
zelfs in dien zin uit, dat in de lijn of in den
geest van het voorstel-BAviNCK eene ineensmel
ting van beide inrichtingen van onderwijs ver
kregen kon worden. Zelfs is, naar de agenda
geoordeeld, door geen enkele kerk uitgesproken,
dat bovengenoemd voorstel, van kerkelijk stand
punt uit beschouwd, en voorde Kerken zeiven
onaannemelijk zou zijn.
Maar sommige Kerken oordeelden toch, dat
het voorstel niet genoeg rekening hield met het
universitair karakter, dat de Theol. opleiding
naar haar inzien dragen moet, of dat de tyd
voor ingrijpende maatregelen in deze zaak thans
niet rijp was.
Bovendien is gebleken, indien niet officieel,
dan toch officieus zoowel in daden als in woor
den, dat de Vereeniging voor Hooger Onderwijs
bovenbedoeld voorstel voor zichzelf onaanneme
lijk achtte en in den geest of in den zin van
dat voorstel aan geen ineensmelting der beide
opleidings-scholen denken kon.
Een ander voorstel werd tegenover het, op
de Kerkelijke vergaderingen behandelde, niet
ingediend. En wel stelde de provincie Gronin
gen eenige amendementen voor, maar deze zijn
van dien aard, dat zij het voorstel voor dege
nen, die bovengenoemde bezwaren hadden, nog
meer aannemelijk maakten.
Dit alles als feit constateerende, meende de
Commissie alle principiëele discussie, als on
vruchtbaar, geheel ter zijde te kunnen laten,
en zich eenvoudig te moeten plaatsen op het
praktische standpunt. Zelfs komt het haar
voor, dat de benoeming van deputaten voor
deze zaak, gelijk ze door enkele provinciale
vergaderingen is voorgesteld, ontraden dient
te worden.
Immers is gebleken, dat de gevoelens over
de verhouding van de Kerken tot de opleiding
voor den dienst des Woords te zeer uiteen-
loopen, dan dat er voorshands aan overeen
stemming te denken valt. En bovendien zou
de benoeming van deputaten de gemoederen
in spanning houden, de onrust der Kerken
bestendigen en het bestaan der Theol. School
voortdurend onzeker doen zijn; terwijl er toch
voor deze School niets dringerder noodig is,
dan dat er een einde kome aan de onvastheid
en haar bestaan by den voortduur verzekerd
worde.
De Commissie der Generale Synode kan
daarom aan uwe vergadering geen ander ad
vies geven, dan dat zij, constateerende de on
mogelijkheid om de beide opleidingsscholen
thans te vereenigen, den bestaanden toestand
bestendige en de Theol. School als de inrich
ting der Kerken voor de opleiding tot den dienst
des Woords handhave en bevestige.
Om den bestaanden toestand te bestendigen,
heeft de Generale Synode echter verschillende
maatregelen te nemen. In verband met onder
scheidene punten op de agenda dezer Synode,
heeft daarom de Commissie de eer het vol
gende voor te stellen
1. De Synode machtige Curatoren der Theol*
School, om, indien zich eene geschikte gele
genheid voordoet en de financiëele lasten der
Kerken er aanmerkeiyk door worden verlicht,
het Geref. gymnasium aan eene particuliere
vereeniging over te dragen, altyd echter met
dien verstande, dat op verkregen rechten geen
inbreuk worde gemaakt, dat het Gereformeerd
karakter van het gymnasium geen schade ïydt,
en dat het gymnasium zelf gevestigd biy ve ter
plaatse, waar de Theol. School zich bevindt.
2. De Synode geve aan Curatoren der Theol.
School het recht, om aan het bestaande Geref.
gymnasium, dat thans vyf klassen telt, een
zesde klasse toe te voegen, mits daarby reke
ning houdende met den financieelen toestand
der school en aan de nieuwe regeling geen
terugwerkende kracht verleenende.
3. De Synode geve aan Curatoren in over
weging, om het jaariyksch schoolgeld van het
gymnasium op minstens honderd gulden te
bepalen, en voorts aan de ouders of voogden,
die leerlingen op het gymnasium zenden, mede
te deelen, dat de kostende prys van het gym
nasium ongeveer 200 gulden bedraagt, in de
hoop, dat de vermogenden onder hen den vol
len prys zullen betalen.
4. De Synode keure overigens de wyzigingen
goed, die door Curatoren in het Reglement
voor de gymnasiale opleiding aan haar worden
voorgesteld.
5. De Synode neme in art. 13 van het regle
ment voor de Theol. School de in de vorige acta
vergeten woorden op: .voor de toelating tot
de Theol. studiën zal een onderzoek worden
ingesteld naar de beweegredenen, die geleid
hebben tot de keuze van het ambt van dienaar
des Woords."
6. De Synode kome terug op het bepaalde
in art. 134 sub 3o van de Synode van Middel
burg, over het preeken van studenten, en
wijzige de bepaling aldus, dat het aan Theol.
studenten, na twee jaren Theol. studie te heb
ben volbracht en op een geleverd preekvoorstel
van de Hoogleeraren consent te hebben ver
kregen, vergund zal zijn, om op uitnoodiging
van een Kerkeraad in de gemeente een stich
telijk woord te spreken, zoo dikwerf dit door
de Hoogleeraren zal worden toegestaan.
7. Ter versterking van de financiëele posi
tie der Th. School:
a. Richte de Synode een dringend en vrien-
deiyk verzoek aan de Kerken, om van nu
voortaan, jaariyks twee afzonderiyke collecten
voor de Theol. School te houden.
b. Wekke correspondenten op, om hun arbeid
voort te zetten en uit te breiden en deele mede,
dat de inning der contributies voortaan onder
leiding van den nieuw benoemden Penning
meester Dr. H. H. Franssex, geregeld zal plaats
vinden.
c. Zende rechtstreeks aan alle Kerken eene
circulaire (waarvan het concept hierby gaat),
waarin zy worden opgewekt, om ter voorzie
ning in het met 1 November waarschijnlijk te
verwachten tekort van ongeveer'10,000 gulden,
thans vóór genoemden datum aan den Pen
ningmeester Dr. H. H. Franssen te Zwolle een
extragift te doen toekomen, opdat de Curatoren
niet genoopt worden tot het opnemen van geld
tegen hooge rente.
d. Machtige Curatoren, om, indien onverhoopt
deze laatste poging niet slagen mocht, het ont
brekende geld op te nemen en daarvan terstond
aan de Kerken mededeeling te doen.
8. De Synode neme de voorstellen aan, die
door Curatoren in zake het „Kerkblad" worden
gedaan, verandere dienovereenkomstig het week
blad in een maandblad, late door Curatoren
berekenen het bedrag dat jaariyks door elke
provincie voor dit blad zal moeten betaald
worden, naar den op de Synode te Middelburg
Art. 163 aangenomen maatstaf, stelle het maand
blad ook voor een abonnementsprys van één
gulden 'sjaars verkrijgbaar en blyve de uitgave
er van met die van de „Bazuin" verbinden,
maar zoo, dat de berichten, geiyk tot dusver,
tijdig aan de „Heraut" worden toegezonden.
9. De Synode spreke uit, dat onder het pe
remptoir examenvak, genaamd kennis van den
inhoud der H. Schrift, niet te verstaan is Bij-
belsche Geschiedenis als zoodanig, of eenig
theol. vak, enz. maar kennis van den hoofdin
houd van de Bybelboeken, zoodat blijke, dat
de examinandus in de Schrift genoegzaam
thuis zy.
10. Wat betreftghet verband der Kerken met
de Theol. Faculteit der Vrije Universiteit be
stendige de Synode den bestaanden toestand,
neme de rapporten, te dier zake door Deputaten
voor dat verband ingediend, in de Acta op ter
overweging voor de Kerken, en eene volgende
Synode kome, indien deze ingewikkelde zaak
beter voorbereid en van alle kanten bezien
is, op dit verband terug, ze dechargeere ge
noemde Deputaten, met dank voor de genomen
besogne en ga tot benoeming van nieuwe De
putaten over." Littooij.
varia.
Gereformeerde Diakenen.
n.
Van deze diaconale zorg voor de vreemdelingen
is nog slechts hier en daar iets overgebleven,
b. v. dat in sommige kerkeraden een broeder
diaken is aangewezen om zwervelingen, die
beweeren broeders te zijn, te woord te staan
of ook om logies te vragen voor predikanten
van elders, die de gemeente eens komen dienen
of er een classis of synode bywonen.
Van de verzorging der kranken en zwakken
wordt nog door onze diakenen veel werk ge
maakt. De verdeeling van arbeid hebben we
echter niet. Elke diaken ontdekt in zyne eigene
wyk de huisgezinnen, die zieke dagen door
leven. En hy gaat er heen en troost en be
moedigt. Ook helpt hy met geld zooveel er
noodig is. Dit laatste natuurlijk na overleg
met de broederen in den kerkeraad of de dia
conale vergadering.
In sommige kerken werken met de diakenen
de zusters meê en vormen Zevensterren.
Zoo'n Zevenster is een kring van zeven huis
moeders, die elk op een dag der week soep koken
of ander lekker eten bereiden voor kranken en
herstellenden of ook voor arme kraamvrouwen,
en een der diakenen regelt dezen arbeid. In
Arnhem hadden we een broeder-diaken die
zeven Zevensterren beurtelings of te geiyk deed
stralen van troostlijke liefdeglansen in donkere
dalen van beproeving. Deze maatregel is zeer
aanbevelenswaardig. En dit werk ligt zeker
op de hand der diaconie.
Of en in hoever de diakenen tot den kerke
raad zullen genomen worden, dat is in de Geref.
Kerken een punt van verschil.
Doch aan armen en kranken liefde te oefe
nen dat is naar aller oordeel, hun eigen
heerlijk ambt!
2.
Wezen we er in een vorig artikel op, dat de
Wezelsche vergadering vaststeldediakenen
moeten ook naarstiglijk de lieden, die God met
rykdommen heeft gezegend, vermanen om [de
kerk en] de armen onderstand te doen,
thans wijzen we op een tweede punt op 't oud-
gereformeerd program voor diaconale activiteit.
Wezel begeerde, dat er tweeërlei diakenen
zouden zijn.
'tEene deel zou zich bezighouden met de
armen.
't Andere deel met zieken, gekwetsten en
gevangenen.
De H. Schrift brengt tot de uitoefening der
christelijke barmhartigheid ook 't bezoeken van
kranken en gevangenen.
Denk aan de eigen woorden des Heilands.
Nu is in 't diaconaat de ambtelijke uitoefe
ning dezer barmhartigheid door de gemeente
als geheel.
Ze sluit de persoonlijke niet uit.
Doch als ambtelijke oefening der Hoogepries-
terlijke barmhartigheden heeft ze heur recht.
In opzicht nu van de zieken, gekwetsten en
gevangenen deze laatsten om des geloof-
wille besloot het Convent: „Het andere
deel (der diakenen) zal meest bezig zyn omtrent
zieken, gekwetsten en gevangenen, welke (diake
nen) niet alleen getrouw en bekwaam moeten
zijn, maar ook begaafd met ongemeene kennis
ter vertroosting uit Gods Woord.
Zij zullen naarstig van de ouderlingen ver
nemen, wat en hoeveel zieke en zwakke lid
maten in hunne wijken zyn, die met troost
dienen ondersteund te worden".
Die oud-gereforraeerde ouderlingen gingen
elke week hunne wyken rond en wisten dus,
hoe 't stond in elk gezin.
Van hen nu moesten de diakenen te weten
komen, of er behoeftige kranken waren, die
steun en troost noodig hadden. Zieke dagen
brengen buitengewone onkosten, verlegenheden
en droefenissen meê. Nu, dan staken deze
tweede soort diakenen de handen in de zak,
om te helpen. Niet dat ze zelf verplegers wa
ren, als de „diaconen" uit Heemstede. Doch
ze kwamen de door krankheid benarde gezin
nen met raad en daad te hulp, en spraken ook
tot de kranken en de met hen bedroefden
troostryke redenen uit Gods Woord. Ook de
huiszittenden door zwakheid hadden goede
vrienden in de diakenen. Zoo teekenden de
te Wezel vergaderde eerste Gereformeerden het
ideaal. Tot roem van Gods genade mogen we
zeggen, dat er nog diakenen zyn, die dit ideaal
zoeken te verwerkeiykendoch ook zyn er in
onze kerken toestanden en manieren van doen,
die wel zeer tot beschaving mogen strekken.
In Embden, waar vele ballingen waren, was
een afzonderlijke dienst der diakenen voor de
vreemdelingen weer naar Jezus woord Ik
was een vreemdeling en gy hebt my geher
bergd. Dr. W.
De Vereeniging tot bevordering van Gerefor
meerde Ziekenverzorging in Nederland hield op
Donderdag 14 Sept. j.l. hare Algemeene Jaar
vergadering te Haarlem. Des avonds te voren
werd zy ingeleid met een bidstond, gehouden
in de kerk, Gedempte Oudegracht, waarby Ds.
J. Hulsebos van Vlissingen voorganger was.
Z.Ew. bepaalde de vrij talryk opgekomen schare
by Coll. 3 12a„Zoo doet dan aan, als uit
verkorenen Gods, heiligen en beminden, de
