Officiëele Berichten.
INGEZONDEN STUKKEN.
dies smeeken, dat het Hem moge behagen
Zijnen Geest te paren bij het Woord.
Littooij.
v A II i A.
De Reformatie in België.
II.
Eene der gewichtigste oorzaken, waardoor
onder de toelating Gods de Hervormde Kerken
in de Zuidelijke Nederlanden weder werden te
gronde gericht, was de gestrenge en voortdu
rende vervolging. In de Zuidelijke Nederlan
den was de zetel van het bestuur. Een Mar-
garetha van Parmaeen GranvéUeeen Alva
hielden .hun verblijf te Brussel. Ook de Roomsche
Kerk concentreerde daar hare macht. Te Brus
sel was het Hofte Leuven de Hoogeschool, te
Mechelen de aartsbisschoppelijke stoel gevestigd.
Te Brussel werden de bloedplakkaten het eerst
afgelezen en uitgevaardigd.
Het gelukte ook de inquisitie zich veel
meer in het Zuiden dan in het Noorden te
doen gelden. Wij behoeven slechts de namen
van Ruard Tapper, Frans Sonnius, Jan Gruwel,
en Pieten' Titelman te noemen, om de vreese-
UJke vervolgingen dier inquisitie, vooral in
Vlaanderen in de geheugenis te roepen.
Het getal martelaren onder de regeering
van keizer Karei wordt gerekend op 50.000, de
meesten daarvan waren Zuid-Nederlanders En
hoe vele duizenden zyn daaraan onder Filips II
en in Alva's dagen toegevoegd Het was in
die dagen, dat al wat maar immer vluchten
kon, het land verliet.
Een Modet, een Taffin, een Datheen, een Ju
nius en vele andere leeraars, waren verplicht
het land te ruimen en toen de herders wer
den geslagen, werden de schapen verstrooid.
En wat een Alva met zyn ruw geweld niet
had kunnen gedaan krijgen, dat voerde de meer
geslepene en politieke Parma uit.
Deze landvoogd wist nagenoeg al de Zuide-
lyke Nederlanden weder onder Spanje te bren
gen en daarmede aan de Katholieke Kerk de
zegepraal over de Hervormden te verschaffen.
Allerwege werden aan de Hervormden de voor
rechten weder ontnomen, na langen bloedigen
strijd en door de Pacificatie van Gend (1576)
verkregen. Hiervan was het gevolg, dat de
voor een deel teruggekeerde leeraars nu voor
goed vertrokken en duizenden by duizenden,
waaronder vele nyvere kooplieden en ryken,
België verlieten en zich in Holland vestigden
tot niet geringen bloei ook op stoffelyk gebied
van steden als Amsterdam en Rotterdam.
Maar ook h%eft de Beeldenstorm, of liever de
onstuimige onchristelijke wijze, waarop de beel
den enz. uit de Kerken werden weggedaan,
aan de zaak der Hervorming veel schade toe
gebracht. En al was het ook dat de Hervorm
den en hunne leeraars voor het meerendeel
hieraan niet schuldig stonden, de Roomschge-
zinden zagen er hen toch op aan.
Ook in Noord-Nederland woedde de Beelden
storm maar niet in vergelijking met Zuid-Ne
derland. Aldaar werden in drie of vier dagen
ongeveer vierhonderd Kerken en Kloosters be
roofd en geplunderd.
Er heerschte in die dagen een geest van op
roer en verzet en maar al te vaak voegden
zich zoodanige geesten by de Hervormde Ker
ken en trachtte het een met het ander te ver
mengen, zoodat de beschuldiging van op
roer te willen verwekken vrij algemeen aan
gaande de Hervormden werd geloofd èn by de
Overheid èn bij de Burgery. Ook dit maakte
de onverdraagzaamheid jegens de Hervormden
bitterder en scherper. Hulsebos.
Tweetal te Veere ds. A. Dekker te Buitenpost
en ds. H. Vissink te Westbroek.
Beroepente Hoogeveen B Ds. W. A. Dekker
te Naarden te Molenaarsgraaf ds. J. W. Gunst
te Woerdente Nederhorst den Berg F. Gis
pen cand. te Amsterdam te 's Gravenhage ds.
H. Hoekstra te Schiedam Bte Vinkeveen
ds. G. Wiersma te Hyum te Geldermalsem
ds. J. C. v. Schelven te Dieren te Scharendyke
gem. Eikerzee ds. T. Douma te Doornte Arn
hem Ds. W. H. Gispen Jr. te Breukelen.
Bedankt voor Wij he door ds. J. Meyer te
Langealagvoor Baarland door ds. O. J. Geer-
ling te Brouwershaven.
Verslag, rekening en verantwoording van
„Diaconaal hulpbetoon" te Vlissingen.Zesde
jaarvergadering.
Wederom zyn wy het einde van ons ver-
eenigingsjaar genaderd. Het was de Heere, die
ons ook dit jaar den arbeid der liefde deed
verrichten. Was het in veel zwakheid, en
zeer weinig krachten, toch heeft de Heere dien
arbeid kennelijk gezegend. Hoewel wij dit
jaar veel teleurstelling en weinig bemoediging
ondervonden door krankheid en andere omstan
digheden, zoo dat ons de moed wel eens ont
zonk en wij het wel hadden willen opgeven,
hebben wij besloten het toch maar voort te
zetten. En de Heere heeft het alles welgemaakt
en heeft ons niet beschaamd doen uitkomen.
Zijn naam alleen komt de eere, de lof en dank
toe.
Getuige de goederen die wij weder Broeders
Diakenen kunnen ter hand stellen. Onze ver-
eeniging telt op dit oogenblik tien leden, eene
zuster is door langdurige krankheid niet meer
in staat de vergaderingen bij te wonen, de
oudste zuster in ons midden telt 85 jaren en
is nog onvermoeid en met lust werkzaam in
dit liefdewerk. Geve de Heere dat zij en wij
allen nog lang in gezondheid met lust en liefde
dezen arbeid mogen verrichten, en neige de
Heere nog vele harten tot dit liefdewerk mede
te arbeiden. Zijnen naam tot eere.
De goederen die afgemaakt zijn, zijn als volgt
6 lakens, :12 vrouwenhemden, 2 mansbroe
ken, 6 vrouwenbroeken, 10 meisjeshemden, 3
vrouwenrokken, 4 vrouwenschorten, 1 jongens
kieltje, 1 kinderzakje, 2 paar manskousen, 6
sloopen, 6 manshemden, 2 mansborstrokken,
4 meisjesbroeken, 6 jongenshemden, 2 kinder
rokjes. 6 kinderschortjes, 1 bont broekje, 2 paar
kinderkousen, 6 paar vrouwenkousen.
Zij het onze vereeniging gegeven in afwach
ting van 's Heeren zegen dit liefdewerk bij
vernieuwing voort te zetten. Wij werden ook
weder dit jaar trouw geholpen door eenige
meisjes uit de gemeente, die weder kousen voor
ons breidden, waarvoor wij hun sajet gaven.
Wij konden dit jaar maar sober koopen, toch is
dit ook weder uit eigen kas kunnen geschieden.
De diaconie behoefde niet om geldelijke steun
te worden gevraagd.
Aan vrijwillige bijdragen en giften werd ont
vangen f7,75 en voorts bedroegen de geheele
inkomsten f 36,28 en de uitgaven f 36,28, zoodat
wij niets over hebben maar ook niet te kort.
Voorts hebben wij nog ontvangen21 el geel
katoen, 5 knot sajet, 2 rokjes, 2 broekjes, 1
paar kousen, 13 paar mofjes, 9 kapertjes 16
wollen dasjes, 2 wollef mutsjes en 2 vrouwen-
schorten.
Het kleine busje bevatte f 7,751/J.
De inkomsten en uitgaven loopen over De
cember '96 tot en met December '97.
De Secretaresse
M. J. Gillissen—Pieterse.
P. S. De f7,751/2 is verdeeld als volgt:
f3,871/» voor 's Heeren Loo, f3,88 voor het
Suppletiefonds.
Classis Klundert.
De e. k. Classis zal D. V. gehouden worden
op Dinsdag 1 Februari '98 te Klundert.
Punten voor het agendum gelieve men vöor
20 Jan. a. s. in te zenden by een der onder -
geteekenden.
Namens de roepende Kerk van Moerdyk
A. P. Ardom, Praeses.
W. Schrieck, Scriba.
Verantwoording van Liefdegaven.
Broeders Diakenen van de Geref. Kerk te Mid
delburg (C) berichten met hartelyken dank aan
de gemeente dat de collecte ten behoeve van
het Idioten-meisje heeft opgebracht f56,20 en
dat voor „de jongeling die voor zendeling
wenscht opgeleid te worden" (aan diverse
giften) is ontvangen f20,82.
I. de Wolff, Diak. Boekh.
ZENDING.
In dank ontvangen voor de Zending uit de
Catechisatiebus f6,15, uit het huisbusje van
S. f3,75, gevonden in de collecte Noorderkerk
f 0,50 en uit het busje van Marie le Cointre f 5.20.
Namens gecomitteerden,
J. v. Aabtsen Jr. Penningm.
Diaconaal Hulpbetoon
Ondergeteekende herinnert de zusters van
„Diaconaal Hulpbetoon" dat hare eerste byeen-
komst D. V. zal plaats hebben a. s, Dinsdag
11 Januari ten huize van Mej. de Wed. Nach
tegaal. Mej. Verhage.
ldiotenge sticht 's Heeren Loo
Ons eerste stukje in den nieuwen jaarkring
zy een woord van dank aan alle belangstellen
den in den arbeid onder de ongelukkige Idioten.
Dank voor gebed en gaven waarmede dezen
arbeid zoo rykeiyk werd gesteund. Dank ook
aan de jonge vrienden en vriendinnen die zoo
trouw met hun busjes in de gemeente omgaan.
Niet het minst dank ook aan de Zusterkring
's Heeren Loo die nu bijna een jaar lang zoo
trouw te saam komt om werkzaam te zijn tot
kleeding of dekking onzer ongelukkigen
Bovenal dank aan den Heere die tot dit alles
de harten neigde. Moge ook in 1898 Zynen
zegen rusten op den arbeid onder de Idioten,
op het Bestuur en het verpleegpersoneel en op
allen die dezen arbeid steunen in welken vorm
ook.
Wij bevelen ons bij voortduring aan tot het
ontvangen van giften.
In plaats van Corns de Jonge, die langen tijd
met zijn busje rondging en waarvoor wij hem
dank zeggen, zal voortaan Abr. Dieremanse
zorgen. Hem en de overige collectantjes bevelen
wij mede vriendelijk aan.
Als eerste giften mogen wij thans vermelden
van N. N f 1,00. Uit het huis-busje van S. f3,00
uit het busje voor de arme idioten van Mej.
V. te V. f9,40 en van N. N. f 3,00. (Dit laatste
nog in het oude jaar ontvangen doch in de
vorige opgave abusievelijk uitgevallen.)
K. le Cointre, Diak.-Corr.
Israels profetenscholen en haar roep
stem voor onzen tijd
Rede van Prof. Biesterveld, in 't belang van de
Theol. School, gehouden te Sprang, 28 Dec.j. I.
Ook in den arbeid van het Koninkrijk Gods
- zoo begon Spreker schijnt het dat elke
zaak haar eigen tijd heeft. Enkele jaren ge
leden was algemeen de belangstelling gaande
voor het Chr. Onderwys op de lagere school.
Wanneer men daarvoor een spreekbeurt kwam
vervullen, kon men rekenen op een talrijk ge
hoor, op ontsloten harten en beurzen. In onzen
tyd is het de Chr. Philantrophie, die op den
voorgrond staat.Velen gaan daarin op. En deze
liefd ear beid is zeer goed, en dringend noodig,
hy behoort ook tot onze roeping.
Heeft de zaak van het Lager en Hooger On
derwijs bij ons Christenvolk niet meer die be
langstelling als vroeger? Indien dat waar is,
dan is het een droevig en onrustwekkend ver-
schynsel. De strijd toch tusschen Christus en
Satan wordt in beginsel het felst gestreden op
het terrein van het denken. Vele menschen
meenen, dat een geleerde, die rustig op zijn
kamer zit te studeeren, niet zoo gevaarlijk is
als een Napoleon de Groote b. v. Men vreest
meer voor den anarchist en den revolutionairen
socialist dan voor den stillen denker. Welk
eene vergissingNapoleon is niet meer, maar
de mannen der wetenschap, de Encyclopedisten
van Frankrijk beheerschen nog de toestanden.
Een Godvergeten wysgeer houdt eeuwenlang
de geesten in bedwang. Tegen die wetenschap,
die haar goddeloos beginsel in kerk en maat-
schappy indraagt hebben wij te getuigen. En
het zijn bizonder de Dienaren des Woords, die
de Gemeente op deze dingen hebben te wijzen,
op de voetangels en klemmen, die er liggen op
dit pad.
Na deze inleiding sprak de Hoogleeraar naar
aanl. van 2 Kon. 4 38b over „Israels profeten
scholen en haar roepstem voor onzen tijd." Ach
tereenvolgens verder ontwikkeldI de nood-
zakeiykheid van zulke scholenH de zegen,
die voor Kerk en maatschappij van zulke scho
len uitgaat; III de verplichting der gemeente,
om die scholen te onderhouden.
I. In Israël was aan de stam van Levi op
gedragen het onderwys van onwetenden en
dwalenden. De Levieten hadden te zorgen,
dat Gods inzettingen werden gehandhaafd en
de kennis daarvan wierd voortgeplant. In
later tyd by de vermeerdering des volks, werd
een stuk van die taak afgedragen aan de pro
feten. Men had profeten in tweeërlei zin man
nen, op buitengewone manier geroepen en be
kwaamd om in donkere tijden de openbaring
Gods luide uit te roepen en aan hare inschrift-
stelling te arbeidenèn mannen, die geene bi-
zondere en nieuwe openbaringen brachten,!maar
die het volk hadden te onderwyzen in 's Heeren
wet en dienaren van het heiligdom moesten
zyn. Dat biykt uit de Profetenscholen. Bij de
uitnemendste Godsmannen waren jongelingen,
om van hen te leeren de kennis van Gods wet,
van het godsdienstig en burgeriyk recht enz.,
opdat zy later by afwyking des volks getuigen
konden zyn van des Heeren heiligen wil. Een
diepgaand onderwys was er noodig voor de
inrichting en de bedoeling der Wet.
Die Profetenscholen roepen ons toe, dat zulke
scholen dringend noodzakeiyk zyn. Veel men-
