W. J. J. Koole en C. Verhage (District i>
L. C. Breebaart en C. J. Havers n>
W. J. J. Koole en Mr. E. P. Schorer m»
HeiraweeklanKen ROUSSEL met eene
Teun de Strooper. dagen der afschei
ding, door C. M. W. PLET, Gcr. pred. te
Wezepe. Prijs 0.75.
Officiëcle Berichten.
Advertentiën,
Beroepen te Watergraafsmeer W. A. Dekker
te Naarden te Gouda (B) J. v. Haeringen te
Katendrechtte Sleeuwijk W. Bosch te Vrij
hoeve Capellete Ottoland Joh. S. Langen te
Oldebroek.
Bedankt voor Houwerzijl door J. Sluys te
üithuizermeeden voor Oudega door J. Huizenga
te Siddeburen voor Zaandam A. J. Breukelaar
te Bodegravenvoor Montfoort J. H. Koers te
Kockengen.
Zondag j.l. werd Ds. J. H. Feringa, beroepen
predikant bij de Gereformeerde kerk te Zaandam
B, in zijne nieuwe gemeente ingeleid door Ds.
P. J. Wymenga van Voorburg met de woorden
uit Jes. 310 en 11. Des avonds verbond de
nieuwe leeraar zich aan zyn gemeente met de
woorden uit 1 Cor. 2:2.
KORT VERSLAG vandeNoord-Brabantsche
Zendingsconferentie.
Onder de Zendingsconferenties, die in Noord-
Brabant worden gehouden, neemt de provinciale
een voorname plaats in. Omdat ze gehouden
wordt op een der dagen, waarop de Particu
liere Synode samenkomt (gewoonlijk in den
namiddag en in den avond van den eersten
Synode-dag), ontmoeten elkander op die Con
ferenties broeders uit alle streken der provincie
om van gedachten te wisselen omtrent de be
langen der Zending. Dit jaar werd die belang
rijke samenkomst gehouden in het schoone
Kerkgebouw te Nieuwendijk.
Na opening met Psalmgezanghet lezen van
Gods Woord en aanroeping van den naam des
Heeren, werd door den Praeses, ds. J. A. Goed
bloed, het woord gegeven aan ds. van Haerin
gen van Genderen, die de vergadering diende
met een referaat over de herstelling van 't Semi
narium indicum. De referent ving aan met
de aandacht te vestigen op de instelling van
de Oost-Indische Compagnie en op hetgeen door
haar voor Indië is geschied. Van de Heeren
XVII, die aan het hoofd der Compagnie ston
den, moet erkend worden, dat zij aan het
geestelijke welzijn van Indië gearbeid hebben,
door althans in de eerste jaren van hare ves
tiging om te zien naar Dienaren des Woords
om op Java het Evangelie te verkondigen.
En niet alleen door predikanten uit het vader
land zochten zij in de behoeften van Indië te
voorzien, maar zelfs werden jongelingen uit
Amboi naar Amsterdam gezonden om aldaar te
worden opgeleid. In 1614 hebben zij zich ge
wend tot de Classe Delft om arbeiders voor
Indië en door haar werd Heeren XVII in
ernstige overweging gegeven om een cursus
te openen voor den dienst des Woords in Indië,
waartoe het gekomen is in 1622 toen het
seminarium van Prof. Walaeus te Leiden werd
geopend. Krachtige stoot aan de oprichting
van het seminarie was gegeven door een boek
van Sebastiaan Dankaarts, over de Zending
handelende alsmede dat van Festus Heurnius,
over het Evangelie, dat in Indië gebracht
moest worden.
Toen Walaeus zijn arbeid op het Seminarium
aanvaardde, stelde hij 20 Artikelen op, waar
naar de inrichting van het Seminarium moest
geschieden. In die artikelen wordt gesproken
over de noodzakelijkheid van den Dienst des
Woords in Indiëdaarin wordt uitgesproken,
dat gewone studenten in de Godgeleerdheiden
predikanten in den regel weinig geschikt zijn
om zoo zware taak te volbrengen en dat afzon
derlijke vorming noodig is. Voorts wordt ge
zegd, dat op de kweekelingen bizonder moet
worden toegezien of zij voor hunne taak
berekend zullen zyn, dat zij zich moeten oefe
nen in uitwendige vroomheid, zelfbeheersching,
het verduren van ongemakken, gebed, vasten,
bezoeken van armenvertroosting van zieken,
enz.
Slechts 10 jaren heeft deze instelling bestaan
slechts 12 predikanten zijn door Walaeus ge
vormd, maar de prediking der kweekelingen
van Walaeus' Seminarie heeft zoo grooten in
vloed uitgeoefend, dat nu nog op die vrucht
kan gewezen worden.
Referent is van oordeel, dat een Seminarie,
uitgaande van de Kerk ook thans nog dringend
noodzakelijk is. Somtijds kunnen predikanten
gaan zonder bizondere voorbereiding, maar in
den regel gaan ze niet. By de vele stoffelijke
voordeelen lieten in de 17de eeuw de predikan
ten voor Indië zich niet meer vinden. Zoo
ook is er thane weinig drang om de positie in
Holland met die in Indië om te wisselen.
Maar als we een Seminarie hadden, zou er ook
meer verwachting zijn, dat er altoos predi
kanten voor Indië gevonden zouden worden.
Referent ziet in onze Zendings-methode geen
bezwaar voor de oprichting van een Seminarie
ook niet in het finantieele, waar zoo vorstelijke
gift reeds werd geschonken en evenmin in de
spoedige verdwijning van het Seminarie van
Walaeus. Heeren XVII begeerden geen man
nen, maar werktuigenen waar Walaeus
juist mannen vormde, die werkzaam waren
als Dienaren des Woords, ging van het Semi
narie een invloed uit, die door de Compagnie
niet werd verlangd.
Universitaire opleiding voor de dienst des
Woords onder de Heidenen, komt referent wel
gewenscht voor; maar de ervaring heeft ge
leerd, dat er groote bezwaren aan verbonden
zyn. Bij uitzondering wilden zulke theologen
slechts tot den arbeid onder de Heidenen uit
gaan. Daarom is het gewenscht om af te zien
van de Universitaire vorming. Maar een
plaatselijke Kerk worde aangezocht om een
Seminarie te openenwaar dan ook, opdat op
die wijze voorzien worde in de groote behoefte.
Na breede discussie over de methode van
opleiding tot den Dienst des Woords onder de
Heidenen, naar aanleiding van ds. van Haerin-
gen's referaat, trad ds. Voigt van Fijnaart op
om te spreken over den arbeid der Hernhutters
in Suriname. De natuurlyke gesteldheid van
deze Nederlandsche Kolonie wordt eerst door
den referent geschetst. Het werd voorgesteld
als een vruchtbaar landtoch is de opbrengst
gering, omdat de werkkrachten sedert de af
schaffing der slavernij in 1863 te weinig zijn
en de gelegenheid tot vervoer der producten
moeielijk is. De gezondheidstoestand is over
het algemeen niet gunstig.
Ds. Schneider beweert, dat de weg naarden
Zendeling in Suriname ons voert voorby het
huis van den dokter en langs de omheining
van het kerkhof. Voor 40 jaren werden in 10
maanden 14 broeders en zusters der Hernhut-
tersche arbeiders ter aarde besteld. Vooral
het binnenland, het zoogenaamd boschland is
zeer ongezondte Gansee bijv. kan geen zen
deling het langer dan een jaar uithouden.
Grootere moeielijkheid ligt voor de zending
nog in de veelsoortigheid der bevolking. Onder
de 60000 inwoners, die in Suriname gevonden
worden, bevinden zich pl. m, 2000 Indianen. Na
de afschaffing der slaverny zijn er nog 2000
Chineezen en 6000 Indische Koelies gekomen,
benevens een aantal Madoereezen. Dat er onder
zoo groote verscheidenheid orde en tucht worde
gevonden, is hoofdzakelijk te danken aan den
zendingsarbeid van de Hernhuttersche broeders.
In 1739 reisden 5 Moravische broeders naar
Paramaribo om onder de Negerslaven te arbei
den. Zij ondervonden veel tegenwerkingmoes
ten de stad verlaten en ten slotte van hun
voornemen geheel afzien. In 1755 werden
twee andere zendelingen naar Paramaribo uit
gezonden, namelijk Dahne en Ralfs, met dit
gevolg, dat spoedig een station, Saron geheeten,
aan de Sarramacca werd gevestigd, twee jaren
later werden 30 Indianen gedoopt en werd
zelfs de woeste stam der Caraiben begeerig naar
het Woord des leveüs. Ook werd in dat jaar
een nieuwe post gevestigd aan de rivier de
Caroutijn door den zendeling Dahne. De bezwa
ren, die zich daarbij voordeden, waren groot.
Te midden van slangen, die zijn leven menig
maal in gevaar brachten, leefde hij op zeer
bekrompen wyze in eene hut, die bestond uit
4 palen met palmbladen gedekt. Toch heeft
hij het doel bereikt en het station onder zoo
veel opoftëring gevestigd, ontving den naam
van Efraim. Nog werd in 1764 een nieuw
Station „de Hoop" gevestigd. Deze drie posten
beloofden aanvankelijk veel goeds. Maar ern
stige ziekten, invallen van de Boschnegers, sterf
gevallen en andere ernstige beproevingen,
noodzaakten de broeders in 1815 de zending
onder de Indianen op te geven. Doch hun
arbeid is niet ydel geweest. En als bewys dat
de broeders de Indianen niet vergeten, diene,
dat in den laatsten tyd weêr pogingen in het
werk zijn gesteld om een nieuw Station on
der de Caraiben te vestigen.
(Slot volgt.)
Ondergeteekende zal de a. s. week geene
Catechisatieën houden.
J. D. v. d. Vilden.
Middelburg, 2 Juli '97.
Verantwoording van Liefdegaven.
E E S T R U M.
Het zal velen, die voor deze arme kerk een
steentje bijdroegen, tot vreugde zijn, het vol
gende te vernemen, wat wij woordelijk uit het
Kerkblad overnemen
„Alles te zamen met wat te Eestrum zelf
binnenkwam bedroeg f 1248,75.
Hartelyk dank.
Daar de gaven de som van 't gemaakte be
stek te boven gingen, is een solieder bouw
ondernomen en ten einde gebracht, zoodat nog
pl. m. f 25 noodig is. Wie wil Eestrum daarmee
nog verblijden
Het kerkje ziet er lief uit en staat als eene
vriendelijke dankbetuiging aan alle kerken, die
er toe bijdroegen het staat er als een opgericht
teeken van Gods weldadigheid en liefelijke
trouw. P. N. Kruijswijk."
Waar uit onze omstreken een kleine f100
werd bijeengebracht, meenden we goed te doen
dit even in onze Kerkbode te vermelden.
Zoo geeft de Heere den blymoedigen gever
blijdschap over den zegen, eene arme zusterkerk
bereid. J. D. v. d. Velden.
Door den boekh. der K. Kas in dank ont
vangen uit de collecte 27 Juni f 2.50, f 5.00 voor
de Kerk, van M. d. W. f2.50 voor de plaats,
f2.50 voor de armen, bezorgt bij den koster,
van G. J. f2.00 voor de kerk.
Door tusschenkomst van Ds. J. D. v. d. Velden
f 1.25 voor de kerk, f 1.25 voor de armen, voor
Diakon. Hulpbet. f0.35. I. de Wolff.
Eenige Antirevolutionaire Kiezers noodigen
hun mede-Kiezers hun stem a. s. Woensdag
uittebrengen op de Heeren
KIEZERS, verstaat Uw roeping ook in dezen.
Zij het slechts als protest tegen het liberalistisch
uitsluitings-systeem. Onze mannen zijn even
bekwaam als zij en als altyd mannen van be
zuiniging. Dit mag ook niet voorby gezien
worden.
V Bij JAN HAAN te Groningen is versche
nen en algemeen verkrijgbaar
voorrede van J. W. FELIX, pred. te Utrecht.
Derde druk. Prijs ƒ0 75. (De vorige piys
was ƒ1.
Dit boekje sinds lang uitverkochtis
thans opnieuw verschenen en in prijs
verlaagd. Het is een uitstekend christelijk
dagboekjedat niemand, die het leest
onvoldaan zal laten.
lapflliplinp Eene geschiedenis uit den
»J dbiJllvllUvi Hervormingstijd in Nederland
door Mevr. HARDY (Janet Gordon).
Tweede druk. Pry's f 0.75. (Vroegere prijs
ƒ1.60).
Een schoon verhaal uit het tijdperk
der vervolging, dat van 7 begin tot aan
't eind boeit. Voor bibliotheken van
Jongelings- en Knapen-vereen, enz. zeer
aan te bevelen.
Naar officiëele stukken bewerkt, in
een levendigen en aantrekkelyken verhaal
trant geschreven, zal dit boek zeker aller-
wege koopers vinden. Het tijdperk der
afscheiding is nog te weinig bekend, en
wat de schrijver hierin mededeelt, is
voor velen, vooral onder de jongeren,
uieuw en zeer lezenswaard.
Alle drie werken zijn met flinke, duidelijke
letter gedrukt en van nette omslagen voorzien.
Alom verkrijgbaar en tegen inzending van
het bedrag bij den Uitgever.