Goud en Zilver,
Stalen voor Zonier-Costuiiies,
IN HET MAGAZIJN
JACa. FltANK.
INGEZONDEN STUKKEN^
Winkelloterijeii.
Adertentiën.
Vereenigina: voor Geref'. Onderwijs.
P. DE KRAKER
HORLOGES,
Bloedkoralen en Granaten,
LANGE DELFT B 113,
heilige taak, op de kracht van Gods Woord
ook op de harten der diepst gezonkenen. Spre
ker zal behandelen de geschiedenis der Zending
op Madagaskar om de uitgebreidheid ran
het onderwerp zal hij zich evenwel beperken
tot wat hem het belangrijkste toeschijnt. Na
een eenigzins uitvoerige beschryving van dit
op 2 na grootste eiland der wereld, ongeveer
•oo groot als Duitschland, met zijn uit ver
schillende stammen bestaande 4 a 5 milioen
inwoners, geeft ons de spreker een schets van
de in ellende verzonken heidensche Madagas-
kers. Het werk der 6 eerste Erangelieboden
ongeveer 1818 uit Engeland gezonden wordt
ons uitvoerig geteek»nt en we leven als met
hen mede in hun gelooven en hopen, hun mis
lukkingen en aanvankelijke overwinningen. We
hooren hoe zy, welwillend gesteund door Ko
ning Radama I, allerwege scholen oprichten
het Evangelie verkondigen, gedeelten der Schrift
vertalen en later zelfs den geheelen By ooi op
Madagasker gedrukt onder de belangstellende
-schare verspreiden. En dat Gods woord krach
tig werkt bleek uit den grooten voortgang die
't Evangelie overal maakte. In 1825 waren er
reeds 32 scholen met 4000 leerlingen en vele
gedoopten. Doch toen deze welwillende vorst
gestorven en door zijn gemalin Ranavole I was
opgevolgd veranderde dit alles. Deze vrouw,
een monster yan wreedheid trachtte op aller
lei wyze het Christendom uit te roeien. De
hevigste vervolgingen hadden nu overal plaats.
Lijsten van beschuldigden werden opgemaakt
en op de volksvergadering van 31 Maart 1835
werd een besluit genomen dat het Christen zijn
in strijd was met de gewoonte en de wetten
des lands, dat ieder Christen zyn boeken by de
beamten des ryks moest inleveren en zyn ge
loof afzweren op verbeurte van het leven bij
weigering. Toen de nog zoo jeugdige gemeente
in dit vuur der vervolging ging, vielen wel
enkele af, doeh zeer velen bleven door Gods
genade getrouw. Nadat de Zendelingen wa
ren gedwongen heen te gaan en alle Christe
nen vervallen verklaard waren van al hunnen
burgerrechten openbaarde zich een geloofsmoed
en vast vertrouwen die ons de eerste tijden van
het Christendom in herinnering brengt. Eenigs-
zins uitvoerig verhaalt nu de spreker het lij
den van een vrouw Ravavady genaamd, uit
den hoogsten stand, die op wonderdadige wyze
tot het geloof gebracht, daarvoor een ïyden
verdraagt dat alle beschryving te boven gaat.
Van alles beroofd, overal vervolgd, legt zy met
blymoedig vertrouwen een goede getuigenis af
voor haar rechter; als slavin verkocht weet zy
te ontvluchten in de bosschen en met anderen
eveneens vervolgden vereenigd, lijdt zij een
leven Yan ontbering en gevaar. Honderden wer
den in deze tyden gemarteld en gedood, som
mige verbrand, anderen gehangen of van de
steile rotsen geworpen, in diepe kuilen met
kokend water overgoten en daarna onder de
aarde bedolven. Na een korten tijd van ver
ademing op voorspraak van den troonsopvolger
in 1843 volgden nog achtien jaren van de meest
fanatieke woede tegen de Christenen. Ook uit
dit tweede tijdperk geeft de spreker de treffend
ste voorbeelden van recht Christel^ken geloofs
moed onder de hevigste vervolging o. a. leest
hy een gedeelte van een brief waarin de schrij
ver meedeelt hoe hij beroofd werd van alles,
zijn vrouw, zijn kinderen, zijn vrienden; en als
een gebannene in 't diepst der bosschen en
moerassen nergens veilig omdoolde als een ge
jaagd hert, maar toch evenals de eerste bloed
getuigen onzer vaderen nog jubelt in zyn
God en krachtig spreekt van de goedertierend-
heden des Heeren.
Eindelijk kwam aan de vervolging een einde.
By de troonsbeklimming van Radama II in
1861, keerden de Christenen uit hunne schuil
hoeken wêer te voorschijn en bleek hun getal
nog door de vervolging te zyn toegenomen.
Nu ontvingen zij vryheid om God te dienen
naar zijn Woord en alom werden kerken en
scholen herbouwd of wêer geopend en klonken
hun gezangen van heil. Met een enkel woord
schets spreker verder de gevaren die deze jeug
dige gemeenten later bedreigden door den ster
ken drank en de macht van Rome om, wijzen
de op de heerlijke uitkomsten, aan te dringen
op een vernieuwd gebed en een overvloedigen
ijver in dit Godegevaliige werk der Zending.
Na het zingen kan P». 68 16 werd nog eeni-
gen tyd gediscusieerd o. a. over dien Christen
zoon eener zoo goddelooze moeder, over den
toestand van de bevolking voor de komst der
Franschen, den invloed van Rome op dit Zen-
dingsgebied en de hoop dat door Fransche ge
nootschappen dit heerlijke Zendingswerk zal
worden overgenomen opdat het eiland niet ge
heel onder de macht der Jezuiten geraken moge.
Met een woord van dank aan den spreker sluit
de voorzitter de vergadering en na 't zingen
van Ps. 87 3 ea gebed van br. Hendrikse ein
digde dit genotvolle samenzijn.
De Secretaris
A. J. Kortewkg.
Verantwoording van Liefdegaven.
Arnemuiden. In dank ontvangen voor de
Zendingf 2,85* van de catechisanten.
J. Hulsebos.
Consulent.
Vlissingen (B.) De deputaten tot de Zending
deden deze week in den Kerkeraad rekening
over 1896. Besloten werd eene som van tach
tig gulden te storten in de Zendingskas der
Gereformeerde Kerken en aldus te zenden aan
den quaestor mission is.
Toorts werd in dank ontvangenvoorDiako-
naal hulpbetoon f 2.50, en voor de weezen
f3,00. Namens den Kerkeraad,
C. y. d. Voort.
sub. Scriba.
Als Deputaat ter opwekking van den Zen
dingsijver in de Zuidelijke Provinciën be
richt ondergeteekende in dank de ontvangst
van f5. van N. N. te Klundert.
J. H. Feringa, Klundert.
Iddotcngesticht 'a Heeren TjOo.
In dank ontvangen uit het busje Consistorie
Geref. Kerk te Arnemuiden f2,16. Van een on
bekende geefster 13600 gebruikte postzegels
van Mej G. te Vlissingen een doos met kinder,
hoeden enz.
K. le Cointre.
Diak. Corr.
Diaconaal Hulpbetoon.
Met hartelyken dank ontvangen van Mej.
N. N. fl.
De eerstvolgende samenkomst zal D. V.
plaats hebben Dinsdag 9 Maart Un huize van
Mevr. van de Velden. Mej. Verhagi.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
We zijn begonnen met over bovenstaande
eene vraag te doen. Daarop zijn eenige kleine
stukjes gevolgd, totdat we eindelyk terecht
gekomen zijn bij Bybellotery. By dat laatste
stukje dachten weWaar kan de mensch toch
al heen dwalen?
We willen daarom eindigen, waar we be
gonnen zyn en maken ten slotte over boven
staande nog een enkele opmerking.
a. Daar we tegen die loterijen zyn en er het
een en ander over schreven, is niet om onze
winkeliers iets onaangenaams te zeggen, maar
veeleer, om hun zooveel mogelijk in het rechte
spoor te leiden. Hoe het komt, weten we zelf
haast niet te zeggen, maar er is geen stand,
die ons zooveel aantrekt, als de winkelstand.
Over het algemeen behooren onze winkeliers
tot hen, die genieten, waar Agur, in het boek
der Spreuken om bad.Armoede nog rijkdom
geeft mij niet", naar myn oordeel de geluk
kigsten hier op aarde. Dat we gaarne zien,
dat het hun goed gaat, spreekt van zelf.
We veroordeelen daarom ook bij elke ge
legenheid als het te pas komt, alle coöpera
tieve winkelvereenigen, die er op aangelegd
zijn, om hen het leven te verbitteren. Maar
dan eischen we ook van hen£oekt in eenen
geoorloofden weg uw brood te verdienen, en
vergrijpt u niet aan een roekeloos spelen met
de Voorzienigheid Gods.
Liever zouden we willen, dat alle kleine
winkeliers zich met elkander vereenigden, om
zoodoende eene macht te worden, teneinde al
hunne inkoopen in het groot, zoo voordeelig
mogelyk te doen, en om dan aan elke concur
rentie het hoofd te kunnen bieden. Welaan,
neem de proef er eens van, of ge met ver
eende krachten de coöperatieve winkels niet
overbodig kunt maken. Het wil ons nog maar
volstrekt niet duidelijk worden, dat dit niet
kan, mits het spreekwoord in beoefening worde
gebracht.Eendracht maakt macht". Slaat
de handen aan het werk en stelt de eene con
currentie tegenover de andere.
Plechtig durven we u verzekeren, dat ge
dan by alle weidenkenden eerbied zult af
dwingen. En op uw geweten af vragen we
u, zou dat niet duizendmaal beter zijn dan
uwe loteryen in de bladen aan te kondigen
om u zoodoende te verliezen in een onheilige
speculatie op de hartstochten der menschen
b. We zouden alle Gereformeerden wel willen
opwekkenRicht ook eene vereeniging op, na-
melyk in dezen zin, dat ge voortaan uitslui
tend alles, wat ge noodig hebt, haalt bij die
winkeliers, die er geen loterij op na houden,
en als ge dat niet doet, dan zullen ook zij er
toe genoodzaakt worden, om met dat onheilig
spel te beginnen.
c. Aan onze winkeliers, die tot de gerefor
meerde Kerken behooren, en die aan derge
lijke loteryen doen, zouden we wel willen vra
gen Denkt ge er de zegen des Heeren op te
kunnen inwachtea?
Nog eene vraagdie goederen, die ge laat
verloten, wie moet die betalen? Gy geeft ze
niet weg, dat weten we wel beter, maar in ernst,
wie laat gy ze betalen Die bij u komen koo-
pen, en niet gediend zyn van een lof, geeft
ge die de goederen ook goedkooper of laat ge
die er ook voor betalen, zoo ja, is dat eerlijk
d. Ten slotte roepen we uw medelyden in
met onze kinderen, die toch ook al het zegel
Gods aan hun voorhoofd dragen en die we in
de voorzeide leer naar ons vermogen moeten
onderwijzen. Daar zal zeker ook wel toe be
hooren, dat we hun eerbied inprenten voor
God en zyn Voorzienig bestuur. Waarom
moeten zij in opgewonden stemming tehuis
komen, roepende: „moeder, ik heb een lootje,
zouden we wat winnen?
e. Onlangs lazen we een verzoek in een
Christeiyk blad, dat geen een blad van die
richting den M. Bond zou aanbevelen, en wij
doen hetzelfde verzoek aan allo Christelijke
bladen aangaande de winkelloteryen. Plaatst
zulke advertenliën niet.
Ontvang M. de R ten laatste mijnen dank
voor de plaatsruimte mij in uw blad verleend.
B. Veenstra.
De Geref. Kerk van Klundert (met haren
Kerkeraad) leed heden een groot verlies
door het afsterven van haren oudsten en
zoo zeer beminden Opziener
LEENDERT DAANE,
in den ouderdom van 78 jaren.
Is bet heengaan hem eeuwige winst, lang
en diep zal zijn gemis in de gemeente
worden gevoeld.
Sterke de Heere inzonderheid zijne hoog
bejaarde Weduwe, en allen die zoo veel
in hem verliezen.
Mamens den Kerkeraad der Geref. Kerk.
J. H. Feringa, Predikant.
A. C. van Drimmelen, Ouderling.
C. Mac—lean, Diak&n.
Klundert, 3 Maart 1897.
Voorstellen voor de Algemeene Vergadering
worden voor 20 dezer ingewacht bij het Bestuur.
C. VERHAGB, Voorz.
Ondergeteekende bericht de ontvangst der
waarbij tot zeer lage pry zen. Hij beveelt zich
verder beleefd aan tot het vervaardigen van
alle soorten van Costumes.
Middelburg, Wal B 63.
VAN
VINDT MEN EEN GROOTE KEUZE,
ook in oud goed.
JjiIOud Goud en Zilver wordt
tegen de hoogsten koers ingeruild
en gekocht.