EEN HANOKNECHT
BIDT en WERKT.
GEURIGE THEEËN
Gebrand Zaagsel
EEN DIENSTBODE
Officicele berichten.
AdvcrteiitiëiL
heid met God isEr is geene omgang van
Gods kinderen, tenzij dan dat er ook tusschen
hen overeenstemming is. Maar dan kan er
ook geen omgang van de kerken onderling
plaats hebben, tenzij ook zij van eene geestes
richting zijn. Het is waar, er zal altijd eenige
verscheidenheid zijn. Gods Geest gaat steeds
voort de waarheden des bijbels te ontsluieren-
De een zal meer in 'teene, de ander meer in
't ander punt dieper worden ingeleid. Maar
daarin draagt men elkander, leert en geniet
van elkander. Maar in die verscheidenheid
moet in de fundamenteels waarheden éénheid
zijn. Indien twee verschillen in het leerstuk
der verkiezing; de een leert eene voorwaarde
lijke, de ander eene absolute, dan is dit eene
grondwaarheid, die beiden kunnen niet samen
gaan. Waaneer twee niet overeenstemmen in
het stuk der verzoening, de een leert, de ander
loochent het borgtochtelijke karakter, de een
neemt een algemeene verzoening aan, de ander
spreekt van particuliere genade, dan raakt dit
de grondslagen van het godsgebouw, die twee
kunnen niet samengaan. Wanneer de een het
geloof beschouwt als eene gave Gods, de ander
alleen spreekt van medewerkende genade Gods,
dun grijpt ook dit in 't hart der waarheid, die
twee kunnen niet samengaan. Geldt dit van
de enkele personen, het geldt ook van de ker
ken. Er moet dus eene samenstemming zijn,
-een accoord, een formulier van eenigheid, op
grond waarvan men kan samengaan. En liet
spreekt van zelf, dat in die kerken wordt opge
nomen ieder die daarmede overeenstemt, dat
daarentegen is buitengesloten, die zich tegen
dar accoord verzet.
Tot een goeden omgang van de plaatselijke
kerken is ook noodig, dat er zooveel mogelijk
overeenstemming zij in de liturgie. Ook hier
zien wij eerst weer op de enkele personen.
Indien er twee zijn, die verschillen in 'tpunt
van 'tavondmaal; de een maakt geregeld ge
bruik, de ander daarentegen laat het uit be
ginsel na, dan kunnen die wel samengaan, mits
dat men dat punt onderling laat rusten, want
anders word de gemeenschap gestoord. Indien
de een oordeelt, dat men gezangen moet zingen,
een tweede, dat men ze kan zingen, een derde,
dat men ze niet mag zingen, dan kan men wel
samengaan, mits dat dit punt maar rusten
blijft, anders wordt de onderlinge vrede ver
hinderd. Zoo is het dus ook van geen klein
belang voor de plaatselijke gemeenten, dat er
overeenstemming zij in deze dingen. Indien
iemand van de eene gemeente naar de andere
gaat, en in zijne vorige woonplaats kwam schier
niemand aan de tafel des Heeren, in zijne
nieuwe vliegen daar allen aan, dan is hem dat
stuitend. Hij gevoelt zich daar niet te huis.
Maar ook omgekeerd zal een, die in 't laatste
is grootgebracht, zich niet in het eerste thuis
gevoelen. Zoo zal iemand, die uit eene gemeente
komt, waar voortdurend een gezang gezongen
werd, zich niet gemakkelyk by verandering
van woonplaats in andere toestanden kunnen
vinden. Deze voorbeelden zijn overbekend, en
-een ieder is het duidelijk, dat het zeer
wenschelijk i3, om ook in de liturgie, de kerklie
deren, avondmaals- en doopsformulieren enz.
zooveel mogelyk overeenstemming te hebben,
Zoo zijn er nog een paar punten meer die
tot eene goede correspondentie vereischt wor
den, maar deze beide zijn genoeg om te doen
zien, waarin zulk een verband der plaatselijke
kerken bestaat. Alleen maar deze grondregel
moet daarbij in 'toog gehouden. De eene kerk
zal nooit over de andere heerschen. Voetius
zegt: „Zijn alle vergaderingen van kerkeraden
van eenerlei macht Antw. Ja. Gelijk toch
alle particulieren kerken dezelfde macht en au
toriteit hebben, en de kleinste hierin voor de
grootste niet onderdoet, zoo geldt dat ook voor
de vergaderingen hunner kerkeraden. Vr.
Waartoe dient eene byeenkomst van kerken in
de classis Ant. Tot onderlinge stichting en
opbouwing en tot onderlingen bijstand, wanneer
b.v. eene particuliere kerk in eene moeilijkheid
ia geraakt, waar hare eigen kerkeraad haar niet
kan of weet uit te helpen. V. Is zulk eene
vergadering niet om heerschappij) te oefenen
over deze of gene particuliere kerk Ant. Vol
strekt nietveeleer om de particuliere kerk in
hare macht en wijsheid te handhaven tegen
wien haar die macht en wijsheid zou willen
ontnemenDit is glashelder. Alle heer
schappij moet geweerd. De eene kerk zal over
de ander niet heerschen. De kerkorde van
1618/19 drukt alle heerschappij dan ook flink
den kop in door te bepalen, dat in de meerdere
vergaderingen niet kan gehandeld worden over
hetgeen dat in de mindere vergaderingen afge
handeld kan worden. Hetgeen in de plaatse
lijke kerk dus afgehandeld kan worden, dat mag
niet meer behandeld in classicale vergaderin
gen 3). Daarmede is dat bemoeizieke afgesne
den, waarmede in onzen tijd de besturen hun
neus steken in alle dingen, die hun niet aan
gaan. Maar ook ten opzichte van de zaken,
die niet in de plaatselijke kerk afgehandeld
kunnen worden, het vaststellen van de belijde
nisschriften, de liturgie enz. Ook daarin zal
er toch nooit heerschappij zijn. Het gezag der
meerdere vergaderingen rust in de overeenkomst
der partijen, die Z'ch gedreven gevoelen door
Gods Geest en gebonden door Gods Woord, om
met elkander gemeenschap te oefenen. Alle
besluit, dat dus maar eenigzins tegen, dat
Woord en dien geest zou ingaan, is van nul
en geene waarde. Als eene algemeene synode
(wat nooit gebeurd is) eene liederenbundel zou
invoeren, die strijdig was met het Woord Gods,,
dan zou dat besluit voor de plaatselijke ge
meente geen waarde hebben. Ten opzichte van
onzen gezangenbundel geldt dit niet, aangezien
deze door geene algemeene synode i« ingevoerd,
en, gesteld dus hij ware geheel conform met
Gods Woord, toch reeds ten opzichte van de
invoering geen bindend karakter voor de plaat
selijke gemeenten hebben zou. Heerschappij
en dwang mogen dus niet gevonden worden.
En denken wij nu eens aan het voorstel, dat
dit jaar in de Synode is gedaan O, lezer, wy
mogen geene dooden oproepen, zooals Saul eens
Samuel trachtte te doen, maar indien wij het
mochten en konden, en wij riepen onze vade
ren eens uit hunne ruste op om hun het voor
stel van de grootste en dwaaste hierachie
mede te deelen, dat ooit in de Synode gedaan
ii, om orthodoxe gemeenten te dwingen aun
eene moderne minderheid, die geen recht van
bestaan in de Kerk heeft, een modern predikant
te geven, hoe zouden zy in een klagelyk wee-
nen als een Jeremia aan hun verschrikte hart
lucht geven over zulke teekenen des doodsO
kom, Gij Geest van de vier winden, en blaas
in die geestelijke dooden, opdat zij levend wor
den en dan als ambtsdragers uwe gemeenten
leiden op de paden van Uw Woord!
Bovenstaande verklaringen yan een predi
kant in het Nederlandsch Hervormd Kerk
genootschap te Utrecht moeten onzes inziens
alom bekend worden. Wy brengen hulde aan
den zedelijken moed en den ernstigen waar
heidszin, die door Dr. de Lind van Wijngaar
den hiermede zijn geopenbaard. Moge zyn
kloeke getuigenis aan de genoemde verkeerd
heden afbreuk doen Onze ziele dorst er naar,
in steeds ruimer kring de „belijders" bevrijd
te zien van het juk der bestrijders" en straks
(geve God hetbevrijders V3n die „bestrijders"
te zien worden.
Hoe moet de geachte schrijver toch wel te
moede z\jn, wanneer hij in hetzelfde blad waar
in zijn ernstig pleidooi staat vóór de „belijders"
tegen do „bestrijders" als kerknieuws moet
lezen, dat de „Synodale Commissie" (waarvan
reeds het bestaan tegen Gods wil is) bestaat
uit Ds. M. A. Perk (een bekend ongeloovigo) als
president en voorts gemengd is uit „bestrij
ders" en „belijders" ('t laatste in vagen zin) als
Dr. G. J van der Flier, Ds. L. Overman, Ds.
C. F. Zeeman. Mr. M. Crommelin, Ds. M. H.
v. d. Meulen, Mr. G Nauta, C. F. Gronemeijer,
en jhr. A. C. Roëll.
Nu, zelfkennis kan tot genezing lijden. Moge
ook bovenstaande getuigenis daartoe voeren.
Klundert, 30 Nov. '96. Febinga.
2) Amos 2 3.
3) Kerk el yk Plakaat-boek, 1 blz. 158.
Op Nieuwjaarsdag werd de Geref. Kerk te
Fijnaart bekend gemaakt, dat haar herder en
leeraar, de Weleerw. Heer J. C. C. Voigt weder
een beroep had ontvangen, ditmaal naar de
kerk van Strijen. Kerkeraad en gemeente hopen
om strijd, dat ZEw. ook voor deze roeping
vrijmoedig moge bedanken.
Namens den Kerkeraad.
C A. van Dis.
Verantwoording van Liefdegaven.
Vlissingen (B.) In dank ontvangenvoor de
Zending f 2.00. (verzuimd vroeger op te geven,)
Voorts acht contributiën van f 1,25, zes van fl.00
eene van f2,50 en eene van f0,50.
De gift van eene zuster voor St. Mtartensdyk
bedroeg niet f 1,90, maar fl,00.
Namens den Kerkeraad:
P. G. Lasrnoes. Jr. Scriba.
Door de Geref. Kerk te Sint Maartensdijk is,
met hartelijken dank ontvangen van de Geref.
Kerk te Arnemuiden de som van f 6,76.
In dank ontvangen voor de ZendingUit het
busje van C. de W. 5,87. alsroren van J. S.
4,015 van C. J. driemaandelijksche gift ,52 cent
en uit de Collecte Zendingsschool 85 ct.
Houders van busjes worden vriendelijk uiige-
noodigd deze ie willen storten bij den ondergelee-
kende,
Namens gecommittJ. van Aartsbn Jz,
Penningm.
Idiotengesticht 's Heeren Loo.
en
98 HEEREN LOO
Ons eerste stukje in dezen nieuwen jaarkring
moet een woord van dank zyn.
Dank aan den Heere God die ook aan onze
Stichting zoo veel goeds heeft bewezen in het
afgeloopen jaar. Die veler harten en beurzen
opende om het Te huis voor de ongelukkige
Idioten te steunen.
Dank aan allen die hun steun verleenden
't zy door gebed of met hun geld.
Vooral de jongens en meisjes die zoo trouw
met de busjes blijven werken en waarvan de totale
opbrengst in het afgeloopen jaar ruim honderd
gulden heeft opgebracht.
Natuurlijk bevelen wij de stichting verder in de
belangstelling en liefde der lezers en lezeressen
aan en dit pas ingetreden jaar bracht ons reeds
weer nieuwen zegen en verrassing. Niet alleen
mogen wij hieronder geldelijke bijdragen ver-
melden maar ook ontvingen wij bericht dat
eenige jonge dames een kringetje gevormd
hebben, 's Heeren Loo genaamd, om ten be
hoeve der Idioten-kinderen goederen te ver
vaardigen.
Dit zal voorzeker ook door het Bestuur met
blydschap vernomen worden. Want iedereen
zal begrijpen dat voor een stichting met meer
dan 100 ongelukkige Idioten heel wat noodig
is voor kleeding, deksel enz.
Wij komen hierop later wel eens terug en dee
len thans nog mede dat het Bestuur is saam-
steld uit de dames C. Verhage, J. C. Boutens,
en P. J. Doekheer, Mej. Dockheer is Peiling-
meesteres. Wij bevelen ook deze zaak in de
liefde, vooral van de moeders en jongedoch-
ters in de gemeente ten zeerste aan. Gelde
lijke by dragen tot het aanschaffen van goede
ren zyn zeer gewenscht.
In dank ontvangen uit het busje van J. V.
te D. fl alsv. van J. S. f3—. Winkelbusje
van Mej. de L. fl- Collecte gehouden in de
samenkomst op Kerstfeest met de Zondagsschool
kinderen van de Geref. Zondagsschool-Vereeni-
ging te Middelburg f6.483.
K. Le Cointre, Corresp.
In dank ontvangen van twee leden der Gerf.
Kerk als Nieuwjaarsgave de som van f2,00
Serooskerke (W) Corresp. L Goedbloed.
CORRESPONDENTIE.
Voor ingezonden stukken enz was ditmaal
geen plaats
Den welgemeenden dank voor de vele blijken
van belangstelling ondervonden, by het over
lijden onzer moeder, behuwd- groot- en over
grootmoeder.
Uit aller naam
J. POUWER.
Middelburg, 15 Januari '97
VERGADERING niet 19 maar 26 Janu
ari. Gewoon lokaal.
14, 18, 20, 24, 28, 32 en 40 Cent per Ons bij
J. M. HEILIGER.
Lange Giststraat, F 163, Middelburg
te koop. Zeer geschikt voor Kerkverwarming,
geen damp, bij P. C. VAN DIJK, Wal Middelburg
Met Mei
benoodigd bijL. A. WILLEMSE, te Vrouwe-
polder.
Terstond
benoodigd. Geref. godsdienst niet beneden de
16 jaar, te bevragen DamF 4 te Middelburg