SOGIALS QOAgSTIK.
godsdienst zeide
Welke lessen hebben wij in deze dagen
geleerd Vooreerst, de beschuldiging van
materialisme, ingebracht tegen onze eeuw in
het algemeen en tegen Amerika in het bij
zonder, is voor altijd weerlegd. Konden deze
duizenden hunnen tijd, hunne krachten heb
ben prijsgegeven, hunne zaken hebben laten
loopen, hunne vermaken opgeofferd, om al die
dagen met ons te zijn, zoo hun geest zich niet
had kunnen losmaken van hunne stoffelijke
nooden of zinnelijke begeerten Nog heerscht
de geest over de stof en over de menschheid.
Ten tweede, menschen van verschillende in
zichten, tradities, gewoonten kunnen één ge
meente, één lichaam vormen, zoo zij wor
den bezield door éénen geest. Wie of wat is
die geest? tiet is de geest van God zelf.
Deze eenheid van mensch. en mensch is de
eenheid van den mensch met God, en de
eenheid van mensch en mensch in God is
het koninkrijk des hemels."
Hung Yuang Yu uit China sprak aldus
>Als afgevaardigde tot dit godsdienstig
congres kan ik niet anders dan in alle
godsdienstige menschen mijne vrienden zien.
Ik heb eene gunst te vragen van alle gods
dienstige menschen in Amerika, en dat is,
dat zij voortaan al mijne landgenooten zoo
mogen behandelen als zij het mij hebben ge
daan.. Ik zal hun honderd maal meer dank
baar zijn voor de vriendelijke behandeling
mijner landgenooten dan voor de mijne. Ik
ben zeker dat de Amerikanen in China even
goed worden ontvangen als ik hier ontvan
gen werd. De meerderheid van mijne land
genooten zijn eerlijke, vredelievende menschen,
Christus leert ons dat het niet genoeg is
onze broeders alleen lief te hebben. Ik houd
mij verzekerd dat alle godsdienstige menschen
alhier dit verzoek niet aanmatigend noemen
zullen."
Was dit niet een aardig snuifje voor de
vredelievende Amerikanen, die pas eene wet
hebben uitgevaardigd, waarbij den Chinezen
het verblijf in Amerika, zoo niet onmogelijk
dan toch zeer bezwaarlijk wordt gemaakt,
maar zeker niet zonder wettige redenen.
Eigenaardig is hetgeen de Heer Shabita
hoogepriester, zegge hoogepriester, van de
Shinte-godsdienst in Japan ten beste gaf.
«Is het niet smartelijk," zeide hij, »dat
zulk hoog en rein genot als wij hier dezer
dagen smaakten, zoo kort moet zijn van duur
Met leedwezen, schoon ik u gisteren eerst
leerde kennen, scheid ik van u reeds heden.
Gij hebt mij liefde getoond, doch deze gold
niet den sterfelijken Shabita, zij gold de on
sterfelijke idee van universeele broederschap.
Voor deze blijf ik werken met u. Zoolang
de zon en de maan blijven schijnen, zullen
alle vrienden der waarheid met vreugd en
moed strijden voor dit groot beginsel. Ik
weet niet of ik u ooit zal weerzien in dit le
ven, doch onze zielen zijn zoo genotrijk al
hier vereenigd geweest, dat ik hoop dat zij
elkaar mogen kunnen terugvinden in het
leven hier namaals. En thans eindig ik met
de bede, dat de acht millioen godheden,
welke het schoone Japan beschermen, u en
uwe regeering beschermen mogen Vaartwel."
Moet deu christenen, zoowel Roomschen
als Protestanten, het bloed niet naar het
hoofd gestegen zyn, toen zij hoorden, dat de
bescherming van »acht millioen godheden"
ook over hen werd ingeroepenmoesten zij
niet schaamrood zijn geworden bij de gedachte
dat zulke woorden in een christenland zon
der dadelijk protest gesproken kunnen wor
den dat zij deelnamen in een gezelschap
waar zoo het Heidendom gehuldigd wordt?
Ergerlijker dan dit alles is echter, hetgeen
Dr. George TCandlinZendeling in China,
gesproken heeft. Deze Missionair sprak aldus
»Als Zendeling voorzie ik dat het parle
ment een nieuw tijdvak van zendingswerken
zendingshoop zal openen. Een Zendeling al
thans zeker zal nimmer verliezen de heuge
nis en inspiratie van dit Pinksterfeest. De
alledaagsche opvatting onder de christenen over
de geheele wereld is, dat het christendom waar
en alle andere godsdiensten valsch zijnhet
eerste uit God, de andere uit den duivel, of,
ietwat gematigder uitgedrukt, dat het chris
tendom eene hemelsche openbaring is, terwijl
de andere godsdiensten verzinsels van men
schen zijn. Thans weet gij beter eu kunt gij
getuigen met volle verzekerheid, dat er vriend
schap in plaats van haat kan bestaan tus-
schen godsdienst en godsdienstdat, zoo ze
ker als God ons aller Vader is, aller hart
naar hem heeft gehunkerd en aller ziel woor
den van genade van zijnen troon komend op
gevangen heeft."
Is 't niet verschrikkelijk Een paralel
wordt getrokken tusschen dit mengelmoes van
beschaafde Heidenen en Modern Christendom
en tusschen het Pinksterfeest, op hetwelk de
Heilige Geest is uitgestort. En dat door een
ZendelingEen Zendeling durft het wagen
om de stelling uit te spreken, dat het Hei£
dendom even waar is als het Christendom
dat God de Vader is van alle menschenen
dat aller ziel woorden van genade heeft op
gevangen.
Maar lieve man, als dat zoo is, wat doet
gij dan in China Dan zijn immers de zonen
van het hemelsche rijk, en alle andere Hei
denen, even gelukkig buiten het Evangelie
als met hetzelve.
En inderdaad achten wij tijd en geld te
goed om zulke mannen ais Zendelingen uit
te zenden, en moest, dunkt ons, een Zending
genootschap, iemand, die zulke taal durft
spreken, op staanden voet ontslaan.
Maar geheel dat Parlement der godsdien-
ten achten wij eon spotbeeld van den waren
godsdienst, een miskenning van het geopen
baarde Woord des Heeren, dat vermenging
van het veelgodendom met den dienst van den
eenigen waren God ten strengste veroordeelt,
en eene beleediging van deu Heiligen en aan-
biddenswaardigen God, die in zijne Drieëen-
heid geen oogenblik erkend, maar met de go
den der Heidenen, met Brahma en Buddha
op eene lijn gesteld werd. Daarom verheugt
het ons zeer, dat positieve christenen, men
schen die gelooven, dat wij alleen door den
Heere Jezus tot den Vader kunnen gaan, de
uitnoodiging om dit Parlement bij te wonen,
beslist van de hand hebben gewezen en dat
van meer dan eene zijde, door onze Broeders
in Amerika, in woord en geschrift, tegen dit
amalgama is geprotesteerd.
Laat een Moderne Dominé dan zeggen, dat
die Heidenen almachtig mooi" hebben ge
sproken het christelijk gemoed wordt bij die
taal der Heidenen, en bij die Heidensche taai
van zoogenaamde christenen met weemoed
vervuld ziende in die hooggeroemde verbroe
dering niet anders dan eene verflauwing der
grenzen, waardoor de Zendingsarbeid onder
de Heidenen met nieuwe moeielijkheden word
bedreigd.
Toch mogen we de handen niet slap laten
hangen, want God regeert, die door de dwaas
heid der prediking zalig wil maken die ge
looven, en die zelfs verschijnselen, die in ons
oog hinderpalen zijn dienstbaar weet te ma
ken tot bekeering van zondaren, en alzoo tot
verheerlijking Zijns Naams.
Daarom, trots alle tegenwerking van de
beschaafde en onbeschaafde wereld, de handen
der arbeiders gesterkt, het gebed vermenig
vuldigddan zullen wij ervaren, dat Jehova,
die met ons is, veel sterker is dan allen die
tegen ons zijn.
DriesumNov. '93, E. Kropveld.
Feringa.
»Weest vruchtbaar en vermenigvuldigten
vervult de aarde," zoo sprak de Heere in den
morgenstond der schepping tot de menschen-
kinderen. De Heere verbond het eene aan
het andere door het eerste en tweede werd
het derde, het vervullen van de aarde, mo
gelijk en noodzakelijk. Vermenigvuldiging,
zonder de aarde te vervullen zou in
plaats van een zegen een vloek wezen. Als
wij, gelijk ten tijde van Babels torenbouw,
willen vermenigvuldigen, maar tegelijk by
elkander blijven wonen, zijn we in stryd met
Gods woord, wil en weg. Als wij niet wil
len vermenigvuldigen, teneinde geene overbe
volking in eigen land te verkrijgen en alzoo
aan emigreeren geene behoefte te hebben,
zijn we ook verkeerd immers de Heere heeft
gezegd weest vruchtbaar en vermenigvul
digt en vervult de aarde. Uit een onheilig
beginsel staat men dan de vermenigvuldiging
tegen. Daarom is dan ook de vleeschelijke
gezindheid niet gedoodmaar zoekt zij tege
lijkertijd goddelooze uitwegen.
Als de aarde vervuld is, dan zouden we
zeggen, heeft de belofte en het gebod Gods,
omdat Hij het eene aan het andere verbon
den heeft, opgehouden te bestaan.
Zal er dan een tijd komen, zoo zouden we
kunnen vragen, van onvruchtbaarheideen
tijd waarin het menschelijk geslacht niet
meer vermenigvuldigt?
Of zouden er wanneer of tegen dat de aarde
vervuld is, vreeselijke en vernielende oorlo
gen en andere ontzettende rampen komen, en
daardoor plaats voor volgende geslachten
worden gemaakt We weten het niet.
Maar we zouden ook en veeleer kunnen
vragen, of de tijd van het einde dan zal zijn
aangebroken Ja, in het vervuld worden van de
aarde zouden we ook een teeken van de toe
komst van den Zoon des menschen kunnen
zien.
Doch de aarde is nog niet vervuld. In
Afrika en in Amerika zijn nog niet zooveel
menschen als deze landen dragen kunnen.
Bij elkander wonen, opeenhooping van men
schen dus, was de begeerte der godvergeten
menschheid, vóór de spraakverwarringen
onze eigenzinnige, genotzuchtige, wereldlie-
vende en trotsche eeuw, openbaart dezelfde
begeerte getuige de opeenhooping in de
ontzaggelijk groote steden.
Het stille, rustige. God-gewijde leven wordt,
helaas in onzen tijd door weinigen begeerd
en op prijs gesteld.
Bij de naamlooze ellende in de groote ste
den en in sommige provinciën is het of wij,
onder meer, d. i., by het: Keert weder en
Ik zal tot U wederkeeren", ook het woord
des Heeren beluisterenvervult de aarde en
onderwerpt haar." (Haalt er voor U uit wat er
inzit).
In een door den heer Bolman, uit de ver
armde provincie Friesland, ingezonden stuk
in De Standaard van Dinsdag wordt bij ver
nieuwing gesproken over landnationalisatie
en tusschen twee haakjes wordt daarbij ge
zegd, zonder emigratie. Dit trok mijne aan
dacht.
Zonder emigratiewel, dat is zeker
foutimmers dat is ontegenzeggelijk in stryd
met het woord en bevel des Heeren: vervult
de aarde".
Zou ook landnationalisatie geen fout zijn
Grijpt het opheffen van verkregen rechten
niet gewelddadig in Of, waar haalt men de
vier duizend millioen vandaan, die, volgens be
rekening van De Standaardzouden noodig zijn
voor de onteigening En als de Staat, gelijk
eenmaal Farao, van alles heer en meester is
en de interesten van de vier duizend millioen
laat betalen, bij alles wat reeds te betalen
is, zal het dan zooveel beter gaan
Daarenboven zouden wij uit de Oud-testa-
mentische, Israëlitische toestanden en gebrui
ken in dezen zoo ontegensprekelijk mogen
besluiten op onzen tijd en op ons land en volk
Kunnen de menschen, die geen werk en
geen geld hebben, wachten totdat dit vraag
stuk onderzocht en tot duidelijkheid en be
slissing gebracht is En totdat zoo noodig
de vier duizend millioen gezocht en, ivat meer
zegtverkregen zijn
Op sociaal.democratische wijze, d. i. »door
wettelijke of door onwettelijke middelen" kan
men er, dat is zoo, zeker en spoedig komen,
j Land dat onbruikbaar ligt en bruikbaar
zou kunnen gemaakt worden, langs minnelij
ken weg te onteigenen zou wel kunnen en
zeer aan te bevelen zijn. En op deze of gene
