Uit Kerk en School.
BOEKBBOORPElLim
ieder »dat goed is in zijne oogen." Natuur
lijk komt het dan tot deze en ergere, ver
keerdheden. Laten zy daarom met de Gerefor
meerde Kerken zich gaan buigen niet voor
het goeddunken huns harten, maar voor het
Woord Gods
Eindelijk, om de Gereformeerde Kerken
ernstig te waarschuwen voor alle Malconten
tisme en Independentisme, en vooral wat
daartoe leiden kan. Daarom zullen zij ook
te waken hebben, dat men op hare verhou
ding tot de Kerken, die nog onder het »Sy-
nodaal Genootschap" verkeeren, dien blaam
niet kunnen werpen. En zal men dus in
Aardenburg ot Breda ot dergelijke plaatsen
wel doen met overeenkomstig de gedachte
te Amsterdam in Juni 1. 1. door Ds. J. H.
M. G. Wolf uitgesproken altijd eerst den
Genootschapskerkeraad uit te noodigen om in
Reformatie voor te gaan eer men er tot
nieuwe kerkeraadsformatie overgaat. Men doe
<lit niet, eer dóór de Classis over den Genoot
schapskerkeraad is geoordeeld. Alleen zoo
vermijdt men, dat malcontenten en indepen-
ffenten een rechtsgrond knnnen ontleenen aan
■ons eigen verleden.
F.
Uit het Genootschap.
Op het feit, dat het Hervormde Kerkge
nootschap bij de regeering f1800 aanvroeg
voor drie Kerken in Friesland, opdat die
Kerken mede door die f1800 in staat zouden
worden gesteld, predikanten te beroepen, ko
men wy in dit nummer nog met een enkel
woord terug.
Het Synodaal Genootschap is zeer rijk. Of
schoon het natuurlijk niet is dan een net, in
1816 over de Kerken geworpen, werd toch
uitgemaakt door de rechtbanken, dat al de
goederen der Geref. Kerken aan dat Genoot
schap behooren. Onder die Kerken zijn er vele,
die jaarlijks belangrijke sommen uit haar be
zittingen overleggenterwijl andere uit haar
overvloed allerlei onnoodige dingen doen.
Daarbij zijn de rijkste burgers van ons va
derland in den regel leden van datzelfde Ge
nootschap.
Maar ziet, terwijl er overvloed van geld is
in eigen kring, en een enkel lid gemakkelijk
niet f 1800 maar achttien duizend gulden ten
dienste van zijn Genootschap zou kunnen
offeren, schaamt men zich niet om voor een
luttele achttien honderd gulden by de regee
ring aan te kloppen.
Uit de staatskas, dat is uit de kas waaraan
alle burgers betalen, ook de zoo gehate Ge
reformeerden, wilde men dit geld hebben,
om dan met dit geld de glorie van het Ge
nootschap voort te zetten in drie gemeenten
in Friesland nog wel in drie moderne.
Hoe durft men het doen
Waarom nu eens niet liever in eigen kring
rondgezien naar middelen om eigen zaken te
bekostigen
Waarom niet eens aangeklopt by de rijke
Kerken
Waarom niet eens bij de schatrijke leden
Men doet toch waarlijk zoo weinig, dat dit
onnoozele sommetje toch wel uit eigen beurs
had kunnen gevonden worden. Of durfde
men niet, omdat men wist, dat het er niet
komen zou Of vond men het goedkooper
en gemakkelijker uit de beurs van een ander
te leven
Hoe het zij, ditmaal verkreeg de verkapte
Staatskerk haar wensch niet.
De regeering begint steeds klaarder in te
zien, dat het niet aangaat, nog meer Synodale
predikanten te laten leven uit de Staatskas,
waaraan alle burgers betalen. En gelukkig
dat zij het inziet, waar het Genootschap zelf
voor deze dingen nog geheel blind blijft.
Inmiddels wordt het erg voor de Haagsche
Synode.
Geen f1800 meer van de regeering te
kunnen krijgen ten einde behoorlijk tracte-
menten voor haar predikanten bijeen te bren
gen. En dat nog wel waar men in de stad
der regeering, straks zelve als een soort
tweede regeering in een paleis van f50000
zal saamkomen.
Maar als de Synode straks in haar paleis
saamkomt zal haar, over al de teleurstelling
in het jaar 1892 te 's Hage ondervonden,
misschien dit troosten, dat ten minste acht
van de predikanten, wier belangen zy steeds
zoo zeer behartigde, toonden dat zij iets voor
haar over hadden door aandeeltjes te nemen
in de f 50000, noodig voor haar paleis.
W.
Uit Leiden.
In de Zuid-Hollandsche Kerkbode schrijft
ds. Winckel het volgende
De stilte op het terrein van het Synodaal
Genootschap is voor een poosje te Leiden
verbroken geweest. »De Hervorming" deelt
ons mede, dat laaghartige onverdraagzaam
heid, die zich verschuilt onder het masker
van christelijke vroomheid, te Leiden wederom
een harer schoonste triumfen behaald heeft".
Wat is er dan geschied
De dames van de Zondagsschool, uitgaande
van den Ned. Prot. Bond, hadden van de
commissie voor het beheer der goederen de
Hooglandsche Kerk verkregen om daarin op
2de Kerstdagavond door hare 600 kinderen
eene feestcantate te laten uitvoeren. Dr.
Hagen, modern predikant te Leiden, zou
daarbij voor ouders en kinderen het woord
voeren. Enkele kerkeraadsleden, naar de
Herv. zegt, daarin geleid door Dr. J. H.
Gunning JHz. verzochten de gemeente-com
missie om op haar besluit terug te komen.
Dit adres werd door alle predikanten en de
meeste kerkeraadsleden (behalve de predi
kanten Hagen en Koopmans van Boekeren)
geteekend, benevens door 500 gemeenteleden.
De gemeente commissie bezweek daarvoor en
het einde van de zaak was, dat de voorge
nomen Kerstavond niet kon doorgaan.
Daarover is het orgaan van de P.-B. niet
weinig vertoornd.
Dr. Hoedemaker zal het doen van Dr.
Gunning c. s. wel zeer afkeuren. Wie weet
dat de dames van den P.-B. modern zijn, er
is toch geen kerkelijk oordeel over haar.
Wie durft het bestaan om eene samenkomst
te verhinderen, waarop een leeraar der Geref.
Kerk, Dr. Hagen zal spreken Er is toch
ook geen kerkelijk oordeel over Dr. Hagen
Wij zeggen tegen Dr. G. en zyne mede
standers waarom zijgt gij de mug uit en
zwelgt den kemel door? Die dames welke
600 kinderen onderwijs geven in eene leer
die door Gods Woord vervloekt is, en deze
laat gy toe tot 's Heeren disch, deze komen
op hun tijd ook met hare kinderen ten doop.
Gij predikt om de beurt met een leeraar die
kennelijk het streven van die dames genegen
is en gij laat hem als een rechte leeraar in
het ambt. En nu gaat gij zijne geesteskin
deren beletten om in een kerkgebouw met
hare leerlingen eenige liederen te zingen, maar
week aan week laat gy toe dat Dr. Hagen
voor de schare het Evangelie van Gods vrije
genade in Christus bestrijdt, terwijl de op
zieners der gemeente geroepen zijn om de
wolven uit de schaapskooi van Christus te
weren. "Maar daartoe hebben de opzieners
der gemeente onder de synodale organisatie
geen machtzy hebben ook geen classicale
vergaderingen en Provinciale Synoden om een
kerkelijk oordeel over de onrechtzinnigheid
van een leeraar te oordeelen." Dit is helder
als glas. Maar even helder is het, dat daarom
onverwijld moet worden gebroken met de
synodale Hiërarchie, en de Dordsche Kerken
ordening behoort te worden aangenomen, die
nog nooit wettig is afgeschaft.
Mocht door 's Heeren genade Dr. Gunning
en zijne vrienden daartoe worden genoopt
Dit neemt echter niet weg dat we ons ver
blijden over elk teeken dat bewijst dat men
onder de synodale Hiërarchie blijvende geen
vrede heeft met de onhoudbare toestanden
welke deze schept.
Beroepen te Harlingen P. Segboer te Zwart
sluis te Rinsumageest F. W. Sluyter te Heeg
te Rinsumageest H. H. Woudstra te Dokkum
(B>y)te Emlicheim J. Bakker te Ommen
te Halfweg J. Robbert te Lutten te Gees
T. Kramer Cand te Groningen (A). A. M.
Donner te Assen.
Aangenomennaar Oosthem, door M. Visser
cand.
Bedanktvoor Bolnes (gem. Ridderkerk),
door H. Vissink te Gamerenvoor Zaan
dam (A), door J. D. v. d. Munnik te Gro
ningen (A)voor Djnteloord (A), door H.
Kuik te Steenwykvoor Alblasserdam (B),
door R. Loman te flerwijnen.
EUDOKIA.
By de voortdurende aanvragen tot plaat
sing van patiënten in bovengenoemd Gesticht,
roepen Diakenen dringend de hulp in van
allen, die belangstellen in dezen heerlijken
arbeid.
Stel hen in staat, spoedig aan die aanvra
gen te kunnen voldoen, die nu moeten wor
den uitgesteld omdat de plaats tot opname
ontbreekt. Naar aanleiding van ons vorig
schrijven werden eenige prospectussen met
inschrijvingsbiljetten gevraagd aan wie kun
nen de overige worden toegezonden V
Hoe bemoedigend zou het zijn, indien wij
bij den aanvang van het volgend jaar, door
volteekening der leening, in staat werden
gesteld, de verplichtingen, aan den uitbouw
verbonden, geheel te aanvaarden.
Broeders en Zusters, ziet uw kas eens na,
en verblijdt ons dohr gezamenlijk de hand
aan den ploeg te slaan. Het is toch eisch en
roeping van ons Christenvolk om te zorgen,
dat ongelukkigen, wier gansche leven een
smartelijk lijden is, dat lijden te verzachten
door de verpleging der dienende liefde van
Christus. Aan zulk eene verpleging wenscht
onze Stichting te beantwoorden en mag zy
zeker op krachtigen steun, in gebed en gave,
aandringen.
Nogmaals zij herinnerd, dat de aandeelen
der leening f oO, f 100 en f500 groot zijn,
tegen 4 pet. rente, met jaarlyksche uitloting
van minstens 2 pet. Verder worden inlich
tingen verstrekt, alsmede giften en jaarlyk
sche bijdragen gaarne ontvangen door A.
Voorzaat, Crooswyksche Kade 6, Rotterdam.
Handboekje ten dienste der Gereformeerde
Kerken in Nederland voor het jaar 1893, on
der redactie van Ds. J. fi. Feringa te Klun-
dert dn Ds. A. Littooy te Middelburg.
Middelburg. K. Ie Cointre. 1893.
Prijs 30 cent.
Zoo is het dan toch eindelyk verschenen,
het lang verwachte Handboekje van le Cointre,
wel laat, maar toch nog niet te laat, nog juist
van pas bij den aanvang van het jaar.
Den Heer le Cointre heeft zich reeds een
goeden naam op dit gebied verworven. Zijn
handboekje, dat jaarlijks in degelykheid en
in flinkheid van uitvoering toenam, was reeds
een gemakkelijke leiddraad voor vele Kerke
raden geworden.
En nu, na het belangrijk feit der Veree-
niging de eischen aan zulk een boekje, als
dit handboekje, gesteld, oneindig veel meer
omvattend en inoeielijker zijn geworden
toont reeds eene eerste kennismaking met
deze uitgave, dat alle pogingen zyn aange
wend, om de verschillende opgaven (de sta
tistiek) betreffende de Kerken en al wat haar
aangaat, zoo volledig mogelijk te doen zijn.
Een groot gemak is hierdoor verschaft
aan de leden, maar vooral aan de ambtsdra
gers der Kerken en de onderlinge Correspon
dentie is er niet weinig door bevorderd en
vergemakkelykt.
Dat het den uitgever gelukt is uitnemende
en degelijke redacteuren aan zijne uitgave te
verbinden, behoeft geen betoog. De namen
Littooy en Feringa zeggen genoeg.
Behalve al de uitvoerige en goed gegroe
peerde opgaven en overzichten vindt men ook
in dit handboekje een Mengelwerk ter stich-
