Uit Kerk en School.
boekaankondiging"
Tullen zij dan ook, totdat de ervaring ook
hen zal hebben ontnuchterd. Of eindelijk, zij
zjjn te bekrompen In het kleine kringetje
hunner eigen waarneming gaat alles zoo goed
en schijnt verbetering zoo gemakkelijk, dat
zij maar niet begrijpen kunnen dat het groote
geheel zich aan hen niet stoort, en niet naar
dat kleine kringetje kan beoordeeld worden.
Uit welke dezer drie oorzaken het nu voort-
kome, genoemde Broederen achten hun schoone
voornemens een afdoend argument tegen de
doleantie. Het gaat hun echter niet zeer
bemoedigend. Zoo was in het einde van
Januari in een hunner bladen een stukje te
lezen over Moeilijkheden door het Modernisme
in de Ned. Herv. Kerk", van den volgenden
inhoud»Er bestaat ergens in ons land eene
vereeniging tot Evangelisatie, die tot nu toe
gezegend werkt, maar voor welke moeilijk
heden aanstaande zijn. Door medewerking
van velen kan in het Evangelisatielokaal de
prediking geregeld voortgaan, wanneer in de
Kerk een predikant van moderne richting
optrad, en werden de sacramenten door een
predikant van elders, die den Christus naar
de Schriften verkondigt, op geregelde tijden
in de Kerk bediend.
De mogelijkheid, ja de groote waarschijn
lijkheid, bestaat, dat het aan predikanten van
elders de gemeente zelf heeft niet één
predikant, die zich houdt aan de H. Schrift
niet langer toegestaan zal worden, in de Kerk
de sacramenten te bedienen, zoodat als niet
op andere wijze in de behoefte voorzien wordt,
voor een getal van ongeveer 200 kinderen,
die jaarlijks door geloovige predikanten ge
doopt werden, daartoe geen gelegenheid meer
in eigen gemeente bij de Ned. Hervormden
zal zijn. Evenzoo zullen de honderden lid
maten, die zich steeds aan den disch des N.
Yerbonds schaarden, wanneer een geloovig
predikant voorging, van dat Sacrament ver
stoken zijn. Hierbij dient nog opgemerkt,
dat geen gunstige beschikking van den Kerke-
raad, tot nu toe aan predikanten van elders
de gelegenheid verschafte, aldaar de sacra
menten te bedienen, maar dat de kerkeraad
dit moest toestaan welke verplichting echter
eerlang komt te vervallen.
Het Bestuur dier Vereeniging tot Evange
lisatie vraagt om raad. Het schrijft ons
zullen wij dan gaan doleeren Ons plan is
dat nooit. Zullen wij een vrije Gemeente op
richten Liefst nietmaar als onze kinderen
niet gedoopt kunnen worden of wij van 't
H. Avondmaal verstoken zijn, zouden de om
standigheden ons kunnen noodzaken. Doch
voordat wij hiertoe besluiten, wenschen wij
alles te beproeven, om langs den rechten
weg beide sacramenten in onze gemeente door
predikanten der Ned. Herv. Gem., die den
Christus naar de Schriften verkondigen, te
doi.n bedienen. Weet Gij, geachte redactie,
ook raad om den besten en korsten weg
daartoe te wijzen?""
Een kostelijke gelegenheid voor deze Broe
deren, niet waar Daar hebt gij nu de beste
stof, om in hun geest mede te werken Lie
den, die uit liefde tot het Hervormd Genoot
schap nooit doleeren willen maar wél zich
van Kerk en Genootschap beide afscheiden
in een vrije Gemeente. Onverdachte lieden
dusniet besmet met allerlei Gereformeerde
vooroordeelen, als bijv. dat men ook Bediening
des Woords zou noodig hebben. In de beste
omstandigheden vele honderden sterk, en bij
helpende en hulpvaardige predikanten wel
bekend. Wij zouden meenen dan ook niet
arm aan goede raadgevers. E i in ondubbel
zinnige positieGeen enkel predikant, die
den Christus naar de Schriften predikt; een
kerkeraad, die alleen gedwongen nog eenig
kwaad nalietsacramenten, die geen sacra
menten meer zijn dus tastbare en onmis
kenbare goddeloosheid.
Hoe eenparig zal nu de raad van die pre
dikanten en van deze redactie wezen Doet
Uw plicht Bestrijdt de zondenDoet de
onwilligen bukken en de ongeloovigen weren
van kansel en kerkeraad en sacramentToont
dat de doleantie overbodig en zondig is, door
uw getrouwheid
Is dit op het door zulke Broederen inge
nomen standpunt niet de beste en kortste"
weg
De Redactie vervolgt
Wij weten niet beter te doen, dan dat
schrijven hier een plaats te geven, en te
verzoeken, dat uit alle plaatsen, waar 't mo
dernisme in onze Kerk de overhand heeft,
aan ons zal worden medegedeeld, hoe daar
met het bedienen der Sacramenten gehandeld
wordt. Misschien komt er op die wijze licht
en zou het mogelijk zijn, door samenwerking
in deze iets goeds tot stand te brengen. Wij
houden ons voor spoedige inlichtingen aan
bevolen en verzoeken ter wille dezer hoogst
belangrijke zaak overname hiervan in be
vriende bladen."
Dat is al de troost en al de getrouwheid.
Men zal eens beginnen, gegevens te verza
melen om de vraag eens te overdenken. En
dat na al den strijd vóór- en nu al weder
zes jaren na- den aanvang der doleantie
Nooit doleeren"; dat staat vast. Hoe 't
ongeloof te bestrijden dat weten wij niet.
Wij zullen eens zien, hoe anderen 't. doen.
Inmiddels blijft gij maar kalmpjes ontrouw
en in druk
Wat dunkt u, lezers, van zulk getrouw
zijn" en ongeloovigen weren"? F.
Staande Kerk.
Het is noodig, dat sommige woorden uit
ons spraakgebruik verdwijnen. Zij verwarren
de begrippen en deugen tot niets dan tot
het voortplanten van verkeerde voorstellingen.
Een van deze woorden is het woord staande
Kerk".
Leden van Ned. Geref. Kerken gebruiken
dit woord en bedoelen met dit woord het Sy
nodaal Genootschap. Zij moesten dit woord
echter laten varen.
Wat anders toch erkent men door het Ge
nootschap de staande Kerk" te noemen, dan
dit, dat het Genootschap de Kerk is, die be
stond en waarnaast de Ned. Geref. Kerken
later zijn opgericht.
Nu bedoelen velen dit wel niet zoo, maar
zij zeggen het toch en brengen de onkundi
gen in den waan, dat het inderdaad zoo is.
Toch is geen zaak minder waar.
Het Synodaal Genootschap of Hervormde
Kerkgenootschap is in 181G opgericht om er
onze Ned. Geref. of Herv. Kerken, die reeds
eeuwen bestonden, in op te smelten. Dit ge
lukte echter niet Ja, toen de oogen open
gingen hebben vele Kerken dit kerkgenoot
schap, nu sinds enkele jaren, afgesneden.
Ongehoorzame leden echter derontkomene
Kerken zich afscheidende van die Kerken,
richtten toen afdeelingen van dat Genoot
schap op.
Deze afdeelingen nu zijn iets splinternieuws
gelijk het geheele Genootschap iets nieuws is
uit het begin dezer eeuw.
Men houde dan op, dit nieuwe Genootschap
en zijne afdeelingen, tegenover onze eeuwen
oude Ned. Geref. of Hervormde Kerken »de
staande Kerk' te noemen,
Onze Ned. Geref. Kerken zijn de van ouds
bestaande (staande) Kerken, maar het Ge
nootschap is in het geheel geen Kerk. Het
is niets dan een Genootschap tot opwekking
van godsdienstig leven in de eene plaats en
tot opwekking van ongodsdienstig leven in
de andere plaats. Het heeft met onze oude
Geref. Kerken niets te maken, dan alleen dit,
dat onze Kerken er een tijd lang, en vele
Kerken helaas nog altjjd door, in opgesloten
waren.
Noem dit Genootschap dan nooit meer
staande kerk." Want zoo verloochent ge de
Nederd. Geref. Kerken, stempelt ze tot iets
nieuws en brengt ge u zelf en anderen in
den waan, dat het Genootschap inderdaad de
Kerk is.
Dit nu mag niet.
Neen, het Genootschap geen «staande Kerk",
maar Genootschap. Blij ve dit dan de naam.
Zóó blijven de begrippen zuiver. En als af
laten van verkeerde woorden de begrippen
zuiver kan houden, wie zou dan niet geroe
pen zijn die woorden te verwerpen
Ook in ons spraakgebruik zijn wij tot re
formatie geroepen. W.
Ned. Geref. Kerk.
Beroepen te Werkendam D. Koffijberg te
Barneveld te Schoonhoven J. Brouwer te
Naaldwijk te Veluwe E. Eisina te Benne-
kom te Arum (Fr.) J. Breukelaar te Nij
megen.
Aangenomen naar Fijnaart en Heiningen
door A. L. Riijs, Cand. t. d. H. Dienst te
's Grevelduin-Capellenaar Charlois D. Tom
te Moordrecht.
Bedankt voor Apeldoorn door F. W. J.
Wolf te Axelvoor Aarlanderveen. J. Lang-
hout te Haarlemvoor St. Anna Parochie,
door H. J. Allaart te Deventervoor Har
derwijk J. J. Westerbeek v. Eerten te Mij
drecht.
Chr. Ger. Kerk.
Beroepen te Driessum J. C. Balhuizen te
Smarnegoutum te Wanswerd, Ds. Meijerig
te Makkum te Halfweg, A. Brink te Alm-
kerk te Gurselter Nyveen, J. G. W. Was-
sink te Kollum te Wapenvelde, dhr. v. Maas,
candidaat.
Aangenomen naar Scheveningen, door Ds. L.
v. d. Valk te Delft.
Bedankt voor Katwijk a. d. Rijn, C. S. Boss
te Vrijhoeve Capelle en Sprang voor Wezep,
door J. v. Haeringen te Werkendam.
Utrecht. Zondagavond sprak in de Ooster-
kerk alhier, Ds. II. Hoekstra zijne afscheids
rede uit naar aanleiding van 1 Thes. 213.
Het ruime kerkgebouw kon de buitenge
woon groote schare, die bij deze plechtigheid
opgekomen was, nauwelijks bevatten
Bij het eindigen der godsdienstoefening
zong de gemeente haren scheidenden leeraar
toe Psalm 121 4.
Op 1 Mei hield zijn Eerw. zijn intréerede
te Kollum.
Sneck. D. V. zal op 8 Mei de WelEerw.
Heer Ds. P. Eringa, des morgens Ds. P. N,
Kruijswijk bevestigen des avonds zal Z.Eerw.
zijn intrede doen.
Voorloopige onderzoeking volgens art. VIII
Door Deputaten der Synode zijn te Am
sterdam wederom een veertiental Broeders
onderzocht, om te weten te komen of zij van
den Heere begiftigd zijn met de Singuliere
gaven, bedoeld in art. VIII D. Kerkenorde.
Slechts van één dier Brs. de Heer L. van
Wijngaarden te Monnikendam, kon dit ge
tuigd worden, die dan ook werd toegestaan,
zich te zijner tijd tot het preaparatoir onder
zoek in de classe zijner woonplaats aan te
melden.
Dit is waarschijnlijk het laatste examen
door deze commissie afgenomen. Vermoedelijk
zal dit onderzoek voortaan door de Provinciale
Synodes worden verricht.
Individualisme en Socialisme.
Toespraak bij het vijf tien-jarig bestaan van de
Arnsterdamsche Ajdeeling van het Neder-
landsch Werkliedenverbond Patrimonium'
gehouden den 29en Maart 1892 door
Dr. W. Geesink.
Amsterdam. A. Femhout.
Een glashelder betoog. In schoonen stijL
Een genot om het te lezen.
Wij Christenen mogen geen vrede hebben
met eene maatschappij, waarin de gemeen
schap aan het individu wordt opgeofferd. Zóó
wil het de Revolutie. Maar evenmin met eene
maatschappij, waarin het individu aan de ge
meenschap wordt opgeofferd, zooals de soci
aal-democraat het wil. Wat wij begeeren is
dit, dat en de gemeenschap en het individu
beiden tot hun recht zullen komen. In de
toepassing der Christelijke broedergedachte
geschiedt dit.
