gelijk afschrikkend werkt, haalde de heer Rengers het volgende voorbeeld aan: Het is in Indie gebleken hoe schijnbaar onverbeter lijke sujetten, op wie de vroeger toegepaste dwang middelen, als cachot en kromsluiting, geen invloed gehad hadden, b|j plaatsing in de 2de klasse van discipline, waar rottingstraf zelfs op de geringste overtredingen is gesteld, zich van het wangedrag ont hielden waarvoor ze vroeger aanhoudend straf hadden ondergaan, en soms na een halfjaar werden ontslagen zonder een enkel vergrjjp tegen orde en tucht te hebben gepleegd. Uit zulke feiten bljjkt dat de lijfstraf voor die in dividuen een heilzaam tuchtmiddel is, en dat men zich niet door overigens te waardeeren begrippen van menschelijkheid, die op eene minder juiste kennis van den waren toestand berusten, moet laten weerhouden om eene straf voor bedoelde gevange nen toe te passen, die strekken kan om de veilig heid en het leven der beambten te behoeden, die dagelijks met de ergste misdadigers moeten omgaan, en op welke gevangenen bqna geen straf meer kan worden toegepast om hen van het plegen van kwaad terug te houden. Zedelijke middelen blijken voor dezulken, helaas, geheel onvoldoende. Naar aanleiding van het gebeurde met den ambtenaar Croll, die wegens de betrekking, waarin hij tot de Sociaal Democraten staat, door den Minister met ontslag is bedreigd, is heel wat storm ontstaan. De vrijheidsliefde van ons Nederlandsche volk heeft zich, ook in dat opzicht weer niet ver loochend. Adressen zijn geteekend, moties aange nomen, petitionnementen op touw gezet, waarin men z|jn diep leedgevoel in de hoogdravendste bewoordingen heeft uitgesproken over het onrecht dien ambte naar aangedaan en over de verkrachting der bij de grondwet gewaarborgde vrijheid van spreken en schrijven. Tot hiertoe heeft men bijna algemeen de handeling van den Minister gelaakt, maar zouden de redenen, waarnaar hjj gehandeld heeft, dan in geen enkel opzicht den toets van recht en wet kunnen doorstaan? Naar ons inzien is dat ontslag niet zoo ongemotiveerd, als door sommigen wel be weerd wordt. Immers, men moge al overtuigd zijn van de uitstekende ambtenaarsbekwaamheden van dhr. Croll, men moge volhouden, dat het iedereen inz|jn vr|jen tijd ook vrij staat voor vereenigingen of bonden te doen wat hij wil, niet te miskennen is het, dat hij door zijne vurige gehechtheid aan de socialistische beginselen die lijnrecht tegenover het belang en het welzijn van den Staat staan, door zijne ambtenaarsbetrekking, in welke hij het be langen het welzijn van den Staat moet meehelpen bevorderen, al zij het dan in nog zoo geringe mate, tweeërlei werkkring heeft, die, in welk ander geval die ook heel goed samen kunnen gaan, in dit bij zondere geval elkander uitsluiten. Het belang der Sociaal Democraten is niet het belang van den Staat* Dat hetgeen hij in het belang der socialisten doet, niet ten goede van zijn ambtenaarswerk komt, spreekt van zelf, maar eveneens spreekt van zelf, dat wél omgekeerd zijn arbeid in zijne hoedanigheid van rijksbeambte het socialisme ten goede komt. Dat zijne liefde tot het socialisme grooter is dan z|jne liefde tot zijnen ambtenaarswerkkring, blijkt uit zijne houding. En waar nu de Minister aan de eene zijde de socialisten bestrijdt als gevaarlijk voor de rust van den Staat, is hij daar niet consequent als hij zulke personen, die zich publiekelijk daaraan wijden, ook niet in Staatsdienst gebruiken wil De Tweede Kamer heeft bij motie van orde een zeer scherpe afkeuring uitgesproken over de houding van den Minister van Waterstaat in zake de concessie-aanvrage van de heeren Hartsen c. s. betreffende een spoorweg Amsterdam IJmuiden. Zonder den zegsman te noemen heeft de Stand, ons bericht dat de werkl. Vereen. »Luctor et Emergo» zich tot het verbondsbestuur van ^Patrimonium» heeft gewend met verzoek nog iets anders dan »onveranderd behoud» aan de Regeering te doen hooren, overgenomen, en daarbij vermeld dat L. et E. te Goes leefde. Dat laatste is niet juist. »Luctor et Emergo» is de naam der Middelburg- sche afd. van »Patrimonium», de eenige afdeeling in Zeeland die er nog een afzonderlijken naam op na houdt. De Tweede Kamer heeft Woensdag een voor stel van den heer Haffmans, om dadelijk te beslissen dat het onderwqs-hoofdstuk zal voorafgaan aan de overige voorstellen tot grondwetsherziening, verwor pen met 51 tegen 34 stemmen. Daarop is aangenomen met 78 tegen 6 stemmen een voorstel van den voorzitter om over de volgorde eerst te beslissen bij de algemeene beschouwingen. De Kamer zal met de behandeling der grond wetsherziening aanvangen op Woensdag 17 Maart? en aanvankelijk alleen de laatste drie dagen der week daartoe bestemmen, om de overige aanhan gige wetsvoorstellen, enz. te behandelen op de eerste drie dagen der week. Voor den aanvang der behandeling van de Grond wetsherziening zal beraadslaagd worden over de vol gende motie door mr. Keuchenius voorgesteld »De Kamer, lettende op het door de Regee ring erkende feit dat de Tweede Kamer der Staten-Generaal 9 leden minder telt dan waaruit zij ter voldoening aan art. 77 der Grondwet be hoort te bestaan, en van oordeel dat onder zulke omstandigheid het in overweging nemen van de regeeringsvoorstellen tot herziening der Grond wet op het tegenwoordig oogenblik eene miskenning zjjn zoude van 's volks recht en belang, in strijd bovendien met de Grondwet, gaat over tot de orde van den dag.» In de centrale kiesvereeniging van anti-revolu tionairen, te Hoogeveen gehouden, is tot candidaat voor de Tweede Kamer gesteld de heer jhr. mr. M. A. De Savornin Lohman te 's-Hage, vroe ger officier vau justitie te Assen. Tot definitieven candidaat van de liberale kies vereeniging te Meppel is geko/.en mr. PI. Smeenge te Meppel. De heer Kappeyne had voor de aangebodene can- didatuur bedankt. Bjj tot standkoming der voorgestelde conver sie van de 4 pets. N. W. Schuld in een 3l/2 pets. fonds ligt het in de bedoeling van den minister van financiën eene overeenkomst te sluiten, waarbij de 3l/2 pets. schuld wordt overgedaan aan een syndicaat van bankiers, onder voorbehoud dat de houders van 4 pets. schuld in de gelegenheid worden gesteld tot vrijwillige conversie hunner vorderingen tegen 3l/a pets. nationale schuld. De min. verwacht van dien maat regel den geheelen afloop van conversie der geheele 4 pet. schuld binnen een betrekkelijk korten termijn. UNIEBLAADJE. (Slot.) De school te Franeker is nog in hare opkomst en zal vooral in Friesland moeten werken en steun zoeken. Friesland heeft zich op het gebied van het Chr. Onderwijs nooit onbetuigd gelaten, maar eene kweekschool was daar dringend noodig en wanneer men dan hoort, dat de inkomsten der Franeker school ruim f3000.bedragen, terwijl men door zuinig beheer nog juist 118,81 kon overhouden, dan verbaast het ons niet, dat er gevraagd wordt uit Franeker: «geeft ons toch jaarlijks een f1400.a f1500.meer.» De school kan een zegen voor Friesland worden, wanneer Friesland veel aan haar denkt eh veel aan haar schenkt; veel voor haar spreekt en veel voor haar smeekt} 6o. De Amsterdamse he kweekschool (Hoofdon derwijzer-Directeur: de heer H. Bijleveld) behoefde bij hare oprichting niet naar leerlingen te vragen. Zij vond die reeds wachtende. Het getal der Dia coniescholen te Amsterdam was in de laatste jaren z#er belangrijk toegenomenreeds moet er eene negende school worden opgericht. Zooveel scholen eischen heel wat onderwijzers. Van waar die altijd te vinden? Tot nog toe gaven de hoofdonderwij zers der verschillende scholen de noodige lessen aan de kweekelingen, doch dit ging niet langer. Er moest eene atzonderlijke kweekschool komen. De Vereeniging voor Christelijk Nationaal Schoolonder wijs begreep dit ook en beloofde eene jaarlijkschf subsidie te geven, gelijk aan die, welke Doïtincherr A en Nijmegen genieten. Ook het Amsterdamsch M Locaal-Comité der Unie gaf een deel der Augustus-^ collecte en weldra werd de nieuwe school geopend. Prof. J. Woltjer hield bij de opening dezer Gere formeerde Kweekschool eene belangrijke rede, on langs verscheneo, en toonde daarin hare noodzake lijkheid en haar eigenaardig karakter aan. Of zij hulp noodig heeft? Zeer zeker zij leeft van liefde gaven, gelijk de geheele Diaconie waaruit zij voort- 1 spruit. Amsterdam, dat voor halt Nederland ge woonlijk giften geelt en waar alles heentrekt om te collecteeren, zal echter geene giften buitenaf willen vragen. Dat zij daarom onwelkom zullen zijn wie zal het beweren? 7o. Ten slotte nog gewezen op eene inrichting, die slechts ten deele het Chr. onderwijs behartigt, n.l. de Chr. opleidingshnizen voor meisjes, te Zetten en te Hemmen (Directeur: Ds. H. Pierson, Direc- I tricesMej. J. A. Tromp en Mej. J. M. C. Ledeboer A waar van de 18 personen altijd eenige kunnen wor- den opgeleid voor het lager onderwas, wanneer zij daartoe aanleg hebben. Deze inrichtingen, in 1880 en 1882 gesticht, hebben voor het onderwijs nog geene vruchten opgeleverd, maar hopen weldra eene eerste kweekelinge te zien slagen. De lezer bemerkt dus, dat er ook op dit gebied niet weinig gedaan is en gedaan wordt. Wij ver wijzen voor de adressen van al die inrichtingen naar den Almanak cDe Unie», waarin men er meer van vindt, ten gerieve van hen, die b. v. kweekelingen aan eene dier inrichtingen verlangen te plaatsen. Doch ook hierbij bleef het niet. In sommige dorpen en steden, zooals in Den Haag, Rotterdam, Utrecht, Delft, enz. heeft men getracht ook zonder kweekscholen in de behoefte aan onder wijzers te voorzien en wel door Normaalfessen, waar van het getal reeds 22 bedraagt, die door 290 kweekelingen worden bezocht. Eenige onderwijzers aan Scholen met den Bijbel verbonden zich, om: aan de kweekelingen hunner scholen en aan ande ren, die zich voor het Chr. onderwijs willen bekwa men, eenige uren in de week onderwijs te geven, en verdeelden onder elkander de verschillende vak ken, die het examen eischt, zoowel als die, welke op de Christelijke school verlangd worden. Om deze Normaallessen te bevorderen wordt door de Vereeniging voor Christelijk-Nationaal Schoolonder wijs of Gereformeerd Schoolonderwijs voor eiken kweekeling f 15. per jaar uitgekeerd. Te Amsterdam is daaruit de zooeven onder punt 6 vermelde kweekschool ontstaan en dezer dagen ver namen wij, dat ook in Den Haag hetzelfde plan bestaat, zoodat weldra het getal kweekscholen weder met een vermeerderd staat te worden. Te Rotterdam worden die Normaallessen nu sedert bijna 4 jaren gegeven, onder leiding van den Heer J. Jansen (Oppert 63) met een 4- of 6-tal andere onderwijzers. Er zijn in die inrichting drie 1 klassen: eene voor de jongste kweekelingen, eene!, voor oudere en eene derde voor de oudste of liever voor hen, die het naast aan het examen staan. Er waren volgens het laatste verslag in die drie klassen 10, 10 en 3 leerlingen. De lessen werden getrouw bijgewoond. Daarenboven bestaat te Rotterdam eene Chr. Vormschool voor de kweekelingen der 6 Nederd. Herv. Diaconiescholen. Het heeft wel zijn nut, om van zulke Normaal-M lessen kennis te nemen, want in bevolkte streke'B is het ook ten platten lande niet onmogelijk zulkM inrichtingen tot stand te brengen. Men bedenk® evenwel, dat er kosten aan verbonden zijn en d-U de arbeider ook zijn loon waardig is. Te Rottf^B dam b. v. betaalde men aan de onderwijzers II die Normaallessen in het laatste jaar ruim t'10^| uit; voor lokaalhuur had men f200. noo^B De onkosten werden voor een deel uit de scl gelden gevonden (voor ieder leerling f25.de!H ook uit giften met aangewezen bestemming in I Unie-collecte en uit een toelage van f400.ói^Ê de Vereeniging voor Christelijk-Nationaal School«fl derwijs gegeven. Men heeft natuurlijk ook uit^| ven voor vuur en licht, boeken, kaarten enz. het voordeel is dan ook, dat de kweekelingjj® ouderlijk huis kan blijven wonen en hFdffl weinig uitgaven heeft te doen, terwijl jjB len die zich tot zulke NormaaHeJj® niet om geschikt personeel verle^|jfl

Krantenbank Zeeland

Het Zuiden, Christelijk-historisch blad | 1886 | | pagina 2