heeft, niet zelf behoeft te herstellen, wees hij op de
stoombootmaatschappij Nederland en op de Rotter-
damsche Llyod, die samen vijf en twintig groote stoom
schepen in de vaart hebben, en op de Nederlandsch-
AmerikaanscheStoomvaartmaatschappij te Rotterdam,
welke noch hier te lande noch in Indie eigen werk
plaatsen hebben om hunne booten te herstellen, tenzij
men als zoodanig mocht beschouweneene betrekkelijk
kleine fabriek van de Amsterdamsche Di oogdok-maat
schappij, die de stoomschepen der maatschappij Neder
land zou herstel'en. Blijkens het Verslag der Eerste
Kamer hadden de daar door den heer Stork ont
wikkelde denkbeelden in twee afdeelingen veel bijval
gevonden. »Men achtte de werven van aanbouw
onnoodig. Op die werven wordt alleen de romp van het
schip gebouwd, de andere deelen (bij de discussie
van heden heette het de edele deelen) als
machinerie enz. worden toch van elders aange
voerd. De verkregen resultaten op de rijkswerven
zijn ook zeer ongunstig, terwijl in den laatsten
tijd de particuliere werven in gehalte zijn vooruit
gegaan, zoodat zij zeer goed in alle behoeften der
Marine zullen kunnen voorzi n."
Het bleek bij de beraadslagingen genoegzaam dat
een aantal leden het met den heer Stork eens waren,
en dat de verdediging des ministers niet krachtig
genoeg was om deze leden te overtuigen. De heer
Stork stolde eene motie voor luidende; „de Kamer,
van oordeel, dat nadere overweging bij de regeering
over het voortbestaan der rijkswerf van aanbouw
te Amsterdam wenschelijk is, gaat over tot de orde
van den dag."
De Kamer behandelde deze motie voorloopig niet,
ze bleef voor later bewaard. Het behoeft nauwelijks
gezegd d it aanneming van deze motie van beteekenis
zou kunnen zijn voor de buitengewoon klimmende
marine-uitgaven.
Bij de verkiezing van een lid dei- Tweede Ka
mer in het hoofdkiesdistrict Maastricht zijn uitge
bracht 1237 geldige stemmen. Gekozen is de heer
L. F. H C. RUL AND, burgemeester van Vaals,
met 742 stemmen. Op den heer Kleuters waren
344. op den beer Schrienemacher 97 stemmen uit
gebracht.
Men leest in de Bode der Heldringgestichten
van 15 Januari 1886; «De commissie voor het Be
waarschool-examen, waarin een vacature was ontstaan
door het overlijden van den Heer H. P. Milze te
Amsterdam, is door het bestuur der Opleidings
huizen aangevuld met den Heer J. Snoep, hoofd
onderwijzer op Talitha Kümi. De commissie onlangs
vergaderd, heeft bepaald dat het examen zal worden
gehouden te Utrecht, te beginnen met Dinsdag
11 Mei.
Tevens is bepaald, dat de leeftijd van 20 jaren
wordt vereischt om tot het examen te worden toe
gelaten. Zij, die zich voor dit examen willen aan
bieden, moeten zich uiterlijk 1 Maart 1886 aanmelden
bij den Voorzitter Ds. H. Pierson te Zetten, met
opgave bij vvien men zich informeeren kan aangaande
haar persoon, haar gedrag en haar bekwaamheden.
De informaties worden als een deel van het examen
beschouwd. De vereischten voor het examen zijn
in de Bode van 15 Aug. 1885 geplaatst en zijn op
franco aanvrage te verkrijgen bij Mej. J. M C.
Ledeboer te Zetten.»
Sedert het inwerkingtreden der R ij k s p o s t-
s paar bank is er nooit in eenige maand zooveel
ingelegd als gedurende Januari jl. Niettegenstaande
er, in totaal een belangrijke som is terugbetaald
(vermoedelijk wel 3l/a ton), bleef er nog een saldo
over van circa f290,000.
VERG A DERI i\ G E N.
Werk lieden vereeniging „Luctor et
Emergo. Vergadering 15 Febr des
avonds te 8 uren, lokaal E 6!) Span
jaards! raat.
Onderwerp: De arbeiderskwestie.
VRIJE TOEGANG.
Clir. Jongel. Vereen. Spr. 23
23a. Woensdag 17 Febr. des avonds
te 8 uren Jaarvergadering.
"KÏfflkNÏröwsT
oirJW» v».w»-r». e ü£-v
zeer duidelijk de juridische zijde der kwestie behandeld.
Zie hier het historisch verloop der zaak, meteen de
rechtvaardiging van het veelbesproken art. 41.
In 1810 is de vrije eigendom en het onafhankelijk
beheer tier kerkelijke goederen te Amsterdam, op
last van den toenmaligen koning, overgedragen
aan de Gemeente die in ditzelfde jaar, door den
kerkeraad, een Commissie voor dit beheer ingesteld
en dit beheer bij Reglement- geregeld heeft.
Op 21 April '1859 is dit reglement nader herzien
en alstoen in het slotartikel bepaald: dat y>de
Algemcene Kerketaad zich voorbehield in dit Regle
ment zoodanige veranderingën en bijvoegselen te
makenals hijna de Commissie gehoord te hebben zou
noodig achtenterwijl »aan deze Commissie de
vrijheid verbleef,om voordrachten tot Wetsherziening
in te dienen
Op 17 Maart 1869 zijn de stemgerechtigden
opgeroepen om te voorzien in de heerscheloosheid,
die door kon. besluit van 1 April 1866 'ook
voor de kerk van Amsterdam dreigde.
Aan stemgerechtigden is toen gevraagd: Verlangt
gij het behoud van de tegenwoordige wijze van
Beheeren dat wel onder uitdrukkelijk vermelding
van het zóoeven meegedeelde slotartikel
Deze vraag is door 3941 tegen 498 leden met
Ja beantwoord en alzoo niet alleen aan de Commissie
haar «rechtsgeldig standpunt verzekerd, maar ook
aan den Kerkeraad uitdrukkelijk het recht toege
kend. om het bestaande reglement later in zulk een
zin, als hij noodig zou achten, te wijzigen.
Gebruik makende van dit recht heeft de kerke
raad dan ook op 12 April 1875 o. a. in deze slot
bepaling een wijziging aangebracht, door alsnu te
bepalen «dat hij zich voorbehoudt in het tegenwoor
dige reglement zoodanige Veranderingen en bijvoeg-
J selen te maken, als hij, na de goedkeuring der
Commissie hierop verkregen te hebben, zal noodicr
achten, terwijl deze de vrijheid heeft, voordrachten
tot wetswijziging in te dienen.»
Tot dusver wie-d de commissie slechts gehoord
thans hond de kerkeraad zich vrijwillig aan haar
goedkeuring. En tegelijk wierd, voor het mwal
dat deze goedkeuring uitbleef, bij nieuwe zinsnede
bepaald: «Wetsveranderingen, waarover geen een
stemmigheid tusschen den kerkeraad en de kerkelijke
commissie verkregen kan worden, moeten aan de be
slissing van stemgerechtigden worden onderworpen
Sinds bleef het hierbij
De commissie maakte dus op 24 November jl.
slechts gebruik van een haar uitdrukkelijk toegekend
recht, toen ze eene «voordracht tot wetswijziging»
bij den kerkeraad indiende. De kerkeraad °bleef
geheel binnen de perken zijner bevoegdheid, toen
hij op 14 December 11. aan deze «voordracht» zijn
zegel hechtte. En overmits er alzoo eenstemmig
heid tusschen den kerkeraad en de kerkelijke com
missie verkregen was, ontbrak voor een beslissing
van stemgerechtigden», blijkens de zoo even aange
haalde wetsbepaling, alle oorzaak.
Vier rechtsgeleerden, de heeren wijlen mr. G.
van Nierop, mr. A. J. Hovy, mr. W. Heineken en
prof. uir. B. J. L. baron de Geer van .lutphaas, ver
klaarden dan ook op 6/18 Januari 1873, ten genoe
gen van den kerkeraad dit: «Acht de algemeene
kerkeraad het noodig het beheer over de kerkelijke
goederen te onttrekken aan den zijdelingschen
invloed der hnogere kerkelijke besturen, hij kan,
als eenig bevoegd wetgever, mits de bepalingen van
bovengemeld artikel (dat over de wetswijziging) in
acht nemende, het beheer op zoodanige basis stellen
als hij voor de onafhankelijkheid van het beheer
wenschelijk acht.»
Er kan dus geen sprake van zijn, dat de kerke
raad de gemeente had behooren op te roepen. In
1875 vormde hij hier het plan toe, maar, op raad
juist van zijn rechtsgeleerden bijstand, liet hij het,
als eer bedenkelijk dan noodzakelijk, varen.
Over de formeele bevoegdheid van den kerkeraad
zweeft alzoo geen wolkje van twijfel. En slechts
in zooverre zou die bevoegdheid zakelijk kunnen be
twist. worden, als men oordeelen mocht, dat door
het geincrimeerde artikel geweld was gepleegd aan
den last, op 17 Maart 1869 door, de gemeente op
den kerkeraad verstrekt.
Doch stel nu, dit ware zoo, waartoe u dan on
gerust te maken Want immers dan zal de bur
gerlijke rechter dit c. q. tegen ons uitwijzen.
Maar wacht dan in elk geval tot men vroeg of
spa dit artikel mocht gaan toepassen.
Voor dien tijd leidt uw verzet tot niets
MIDDELBURG. Ds. C. B. Oorthuijs te Harder
wijk heeft voor het beroep naar hier bedankt.
0 ut" "n' o «ueu.
TZiU'c „r A Orirï 'Mn
uit de classis Sneek.
Nog werd, onder protest van 6 leden, met een
meerderheid van 11 stemmen besloten om een adres
van sympathie te zenden aan de geschorste kerke-
raadsleden te Amsterdam.
De gemeente der N. H. Kerk van Kootwijk
en VoorthuizeJ hebben aan.de Synode der N. H.
Kerk de gehoorzaamheid opgezegd en aan Z. M. be
richt gezonden naar welke regelen zij voortaan .f
wenschen te handelen. Intusschen is Zondag j. 1.
de heer Houtzagers, de eerste candidaat van de Vrije
Universiteit te Kootwijk als predikant bevestigd door
den heer d-, van Lingen, directeur van het gymna-
sium van Zetten en cis. Vlug van Nijkerk.
Onder voorzitterschap van dr. J. K. Koch,
predikant te 's-Hertogenbosch, is in een der lokalen,
van de Willemskerk te 's-Hage de aangekondigde
vergadering geopend van de Algemeene Synode der
Ned. Her., kerk, saamgeroepen naar aanleiding'
van het bekende kerkelijke geschil te Amsterdam.
Het moderamen was verder saamgesteld uit de
heeren J. C. Verhoef, predikant te Utrecht, vice-pre-^
sident, en L. Overman, te 's-Gravenhuge, secretaris.
De werkzaamheden, aangevangen met 22 leden,
zijn 11 Februari voortgezet.
De Synode is saamgesteld als volgt:
Afgevaardigden van de prov. kerkbesturen en de
vooiloopige commissie: Gelderland: C. H. ten Harm-
sen van der Beek, pred. te Valburg, H. Buys, oud.
te Nijmegen; Zuid-Holland: E. César Segers, pred.
te Leiden, nil*. J. Bredius, oud-ouderl. te Leiden
Noord-Holland: G. van Duyl pred. te Broek in
Waterland, dr. C. G. von Reeken, oud-ouderl.
te Haarlem; Zeeland: C. F. Zeeman, pred. te
Zonnemaire; Utrecht; J. C. Verhoef^ pred, te
Utrecht, vice-president; Friesland: L. Tinholt, pred. ij
te Kou-1 urn, dr. A. van der Flier, pred. te Harlin-
gen OverijselG. Bruna, pred. te Hasselt, R. H.
Ebbink, oud-ouderling te Kampen; Groningen: J.
Douwes, pred. te Leens, dr. A. Boon, pred. te j
Oude-Pekela; Noord-Brabant en Limburg: dr. J
K. Koch, pred. te 's Hertogenbosch, president, F. U
A. Holleman, ouderl. te Oisterwijk; Drenthe: W.
M. Houwiug, pred., D. Kramer, ouderl. te Havelte;
president commissie: M. A. Perk, pred. te Am
sterdam prae-adviseerende ledendr. J. Oiïerhaus
kerkelijk hoogl, te Deiden, dr. J. Cannegieter, kerk,
hoogl. te Utrecht, L. Overman, te 's-Gravenhage.
secretaris'.
Ingezonden.
SPILL ENAAR. Zending in Egypte.
Reeds sedert eenige maanden hebben ondergetee- I
kenden, wetende hoe moeielijk de positie van den
Zendeling Spillenaar, vooral door het overlijden van j
den geachten Ds. Witteveen, in Egypte geworden j
was, pogingen aangewend tot het vormen van ee^
voorloopig Comité, dat zich ten doel stelt de Egypte»
zending voor Nederland te bewaren.
Hierin geslaagd zijnde, zooals blijkt uit in di) L
blad voorkomende advertentie, hebben zij zich tü
den Zendingraad van de Ermeloosche Zendingge
meente gewend, met het verzoek oiu den Zendelingj
Spillenaar en zijn arbeidsveld te Calioub aan het-:
zelve af te staan, op welk verzoek genoemde Raaqn
bij schrijven van 25 Januari 1886 gunstig heef
beschikt.
Het Comité heeft daarmede een zware verantwoor
delijkheid en met het.oo* op een gewer.schte uit
breiding van den arbeid, een hoogst moei»waar>
op zich genomen. Maar sten- c|ar
Belofte van den Heer der i-sj lnjJV v I
zijn Rijk zich uitbreiden zal io- cation ..„/'den d
aarde, heeft het zich dooj- den drang der omstandi
heden geroepen gevoeld, Br. Spillenaar als hun Ze^
deling over te nemen, in het vertrouwen, dat allï
die eten Heere Jezus lief hebben, en tot hiertoe hund
gaven ten behoeve der Egypte-zending naar Ermef-
opzonden, die, totdat een definitief Bestuur zal ;l j
kozen zijn, aan den heer J. Boersma Dz. te We"
zullen doen toekomen. i
Aangezien er zeer groote behoefte is aan geldel;
ondersteuning, wordt de dringende bede tot
vrienden van het Godsrijk gericht: Steunt ons
spoedige toezending uwer gaven, en helpt ons "j
in de vervulling eener taak, die wy in den gQT,5|
op ons genomen hebben.
Ds. C. W. POHLMAN]^
J. BOERSMA Dz.
Mijnheer cL*
