r
Nieuwe Goesche Courant,
Chrislelijk-historisch blad, voor Zeeland
1885.
Zaterdag 28 November.
No. 1331.
ZUID
Verschijnt eiken Vrijdagavond ten 8 ure.
Prijs per drie maanden franco f0,65.
Enkele nommers- 0,06.
UITGAVE VAN
F. P. DHUIJ, te Middelburg
en
Wed. A. C. DE JONGE, te Goes.
Prijs der Advertentiën
Per regel 10 cents.; Familie-berichten van 1—6 regels
fl,Iedere regel meer 10 cents.
Liefdegaven 6 cent per regel.
Ken Vaccinekwestie.
Er was in Middelburg een vaccinebureau,
1. i.: er was behalve bij de dokters aan huis
log eene bijzondere gelegenheid, waar men
ngeënt kon worden. Die gelegenheid was
filter slechts van tijd tot tijd opengesteld,
v'atenkelenheeren, die een groot vertrouwen
tellen in de inenting, zeer verdroot. Die
leeren zage zoo gaarne, dat de gelegen-
leid altijd openstond en dat men altijd in
'oldoende hoeveelheid en zooveel mogelijk
lorspronkelijke koepokstof'bezat. Zij zeiden:
leeland grenst aan België en in België komt
le pokziekte zoo dikwijls voor, dus Zeeland
s voortdurend in gevaar besmet te worden;
:onden wij nu maar altijd eene voldoende
loeveelheid koepokstof hebben, dan konden
gij Zeeland vrijwaren. Hoor toch, wat
nj" zeggen:
r; «Wanneer ten allen tijde, zomer en winter,
«liet bureau te Middelburg over eene vol-
1 «doende hoeveelheid oorspronkelijke koe-
«pokstof kan beschikken, om op eerste
■«aanvrage gemeentebesturen en genees-
■«kundigeu in ons gewest van deugdelijke
■«stof te voorzien, mogen wij vertrouwen,
«dat wij de provincie tegen de door
«de koepokinenting steeds zeld-
«z a m e r wordende vreeselijke
«ziekte geheel kunnen v r ij -
«waren in elk geval iedere inval
«der ziekte, zooals dezer dagen nog in
i «Friesland en Groningen gebleken is, met
«goed gevolg krachtig het hoofd bieden."
I Die heeren, zeker uitgaande van de
telling, door Dr. Carsten eenmaal verkon-
ligd«De pokkenepidemiën zijn eene on-
ptwischbare schande voor de maatschappe-
Ijke inrichting en plaatselijke besturen,»
lilden nu liever een pare vaccinogène,
fclgens Mr. Keuchenius in goed Hollaudseh:
lui pok- enpokstoflabriek. Dat zij dat wilden,
leit, niettegenstaande de grond van dat
Iriangeu verkéérd is, voor hunne liefde
Keus hunne naasten. Zij richtten dan
Mil pare vaccinogèiie op, geheel uit eigen
■weging eu op eigen risico. Doch wat ge-
Hi'dc er Zij gingen merken, dat de
■tandhouding hunner fabriek zooveel geld
Rtte en dat zij dit niet van de rïjks-
^^ge a f250 konden doen. Wilden
niet genoodzaakt zien hunne in-
^Ëig op ,te geven, dan hadden zij
nog f750 jaarlijks noodig. Hoe
■u te komen? Ouder de liberalen
al heel wat rijken, die in
fcj^^jevoelen van die heeren
^kÉueft toegedaan zijn.
Zij konden wei eenige bijdragen geven
maar, toen het op geven aankwam, toonden
de meesten, dat ze liberaal in omgekeerden
zin waren; (liberaal beteekent ook vrijgevig.)
De heeren zaten echter niet met de han
den in het haar. Zij wisten raad. Zij wisten,
dat de regeering elk jaar een post op de
begrooting brengt, die dient om pokstof
inrichtingen te onderhouden en uit te brei
den. Zij wendden zich daarom tot de Re
geering, die wel zeide, wat meer te willen
geven, maar dan moesten zij eerst bij het
gewestelijk en het gemeentelijk bestuur
aankloppen.
Dat was slim van den Minister, want
blijkbaar vond hij het heel goed, dat er
vaccinatieparken opgericht werdenmaar
de Minister vreesde zeker, dat den belas
tingschuldigen het aan het verstand zou
woiden gebracht, waar hun lieve geldje
naar toe ging.
Als nu de gemeente wat bij lei en het
gewestelijk bestuur gaf wat, en de Lands-
regeering vulde het overige aan, dan werd
die 1000 gulden over drie posten verdeeld
en dan konden de lui er zoo geen oog op
houden. Toch wisten die lui maar al te
goed, dat op het biljet der grondbelasting
staat: 32 opcenten voor de provincie en
50 opcenten voor de gemeente; ook lezen
ze op dat der personeele belasting24 op
centen voor de provincie en 50 voor de
gemeente; het is hun dus haast hetzelfde
of het rijk alles, of rijk, provincie en ge
meente ieder wat geven: de burgers moe
ten het toch opbrengen. Voor die heeren
echter was het een uitkomstja j wel moes
ten ze nu een paar adressen meer schrij
ven, maar zij zouden hun pokziek kalfje
toch krijgen ten minste er bestond alle
kans, dat zij bun pokstotpark mochten hou
den, eene inrichting, waarvan Mr. Keuche
nius iri zijne bekende brochure het volgende
schrijft
»De wederom met een buitengewoon
«schoonen naam begiftigde pares vacci-
»nogènes, zijn inrichtingen, waar bet diep
«menschenverstand, 't welk immers zoo-
»veel beter dan God weet, -hoe de mensch
»rnoet ter wereld komen, om aan zijn
«levensbestemming te voldoen, onder be-
«gunstiging van den Staat, ziekte kweekt,
«ziekte onderhoudt, ziekte voortplant om
«ziekte te bestrijden en uit te roeien.
«Daar wordt de etter, de pus, het vuile
«der pokzweren, met teedere, die der
«moeder beschamende zorg bijeenge-
«bracht, bewaard, versterkt, verkocht en
«medegedeeld om pokken uit de inaat-
«schappij te bannen en slechts door pok-
vrije lichamen de christelijke deugden
»te doen aanleeren en beoefenen, of het
«vaderland verdedigen."
Die heeren deden nu een aanvrage bij
het gemeentebestuur van Middelburg en bij
de provinciale Staten van ons gewest. Het
gemeentebestuur liet zich nog niet openbaar
uit, maar in de Provinciale vergadering
kwam het vei zoek in bespreking niet alleen,
maar werd er een voorstel gedaan om 200
gulden er voor op de begrooting uit te
trekken. Elk eenvoudig mensch met gezond
verstand zou zeggen: loopt er mee heen
en richt uit uw eigen zak zoo'n fabriek op
maar de liberale heeren zagen het anders
in en vonden goed 200 gulden uit de ge
westelijke kas er voor te geven; 'tis waar,
onder de voorstanders was ook een anti-
revolutionnair, maar we kunnen liet een man
van het vak gaarne vergeven, dat hij mee
wilde werken aan de verwezenlijking van
een lieveiingsidee der heeren geneeskun
digen.
Toch noemen wij het voor ons onverant
woordelijk: de burgers worden al gedwon
gen hunne kinderen te laten inenten om
school te doen gaan; nu worden ze ook
gedwongen voor die vaccinatie te betalen;
de eerste dwang is reeds ondragelijk; de
tweede is het niet minder. Eu Jhr. de Jonge
komt dan ook een woord van lof toe, dat
hij bij de behandeling van dit voorstel, zoo
juist van pas, zijn protest tegen den vac-
cmedwang booren liet.
Maar niet alleen hierom is liet onverant
woordelijk; er zijn nog andere redenen
voor. Door deze subsidie toch werkt de
provincie eene inrichting in de hand, die
wel dooi wetenschappelijke mannen gesticht,
toch geen den minsten wetenschappel ken
grondslag heeft. Immers deze dokter rede
neert er zóó en die weer zus over; door
sommige geneesheereo wordt het nut der
inenting hemelhoog verhevendoor anderen
beslist ontkend; de een zegt: «Vaccinatie
verandert zoo den toestand van het bloed,
dat het onvatbaar maakt voor pokken» en
de ander: «De theorie der inenting is noch
wetenschappelijk noch redelijk, als zij naar
waarheid wordt voorgesteld.»
En waar nu de heeren deskundigen
niet over bijzaken maar over hoofdzaken
het niet eens zijn, moeten Etaat, provincie
noch gemeente partij trekken voor de voor
standers en subsidie geven, omdat Jenners
voorbehoedmiddel een geneesmiddel is, dat
in de mode is gekomen. Wie weet, of ook
weldra de inenting niet als die ander
genees- en voorbehoedmiddelen zal verwor
pen wordenwelJÉi na den beroemdel
ers
lat
<o\<M
sreV