nog vele genieenten zijn, waar de Staatsschool de
eenige gelegenheid is om kinderen te laten onder
wijzen, is tegen de vrijheid. Als wij dus voor de
vrije, dat is van den Staat onafhankelijke school»
ijveren, dan strijden wij tevens voor de vrijheid.
Op die plaatsen, waar Scholen met den Bijbel be
staan, is feitelijk reeds de staatsmacht verminderd.
Daar handelde men gelijk het vrijen, Christelijken
burgers betaamt. Dezen willen toch gaarne aan de
overheid de eere geven, die haar toekomt, maar
voor de opvoeding en het onderwijs van hunne kin
deren willen zij liefst zelf zorgen.
Ook tot handhaving van onze nationaliteit is de
vrije Christelijke school noodig. Op de openbare
school moet gezwegen worden, van hetgeen men de
pit en het merg van onze Vaderlandsche historie kan
noemen. Noodig is het voor alle rangen en standen
van ons volk, dat zij meer kennis krijgen van onze
geschiedenis. Om de neutraliteit te kunnen door
drijven, zoodat op de openbare school niets geleerd
cf gezegd worden mag, dat* andersdenkenden kan
kwetsen, moet op die school de historie een dorre opsom
ming van gebeurtenissen worden, waarbij de open
bare onderwijzer nog zeer voorzichtig zijn moet.
De kinderen van ons volk behooren de helden
figuren onzer geschiedenis te leeren kennen. Er moet
hun opgewezen wordenhoe met eene kleine macht
het vaderland eenmaal groote dingen heeft gedaan,
en hoe het op hoop tegen hoop, gesteund heeftop
God. Wat het geheim was van dit vertrouwenen
welke zegeningen de Reformatie gebracht heeft, moet
een openbaar onderwijzer voor zich houden. Hij kan
van »den zegen der Reformatie» niet spreken, zon
der kinderen van Roomsche ouders te ergeren. De
openbare onderwijzer mag niet andersdan zich ge
heel onzijdig houden; we mogen niet anders ver
langen. Maar daarom juist is het noodig, dat er
Christelijke scholen bestaanwaar de onderwijzers
vrijuit over »den God van Nederland» kunnen
spreken.
Ook de zaak van den godsdienst eischt Scholen
met den Bijbel. De Heere Jezus heeft gesproken:
«Zonder mij kunt gij niets doen,» dus ook geen
onderwijs geven. En toch, als de Heere Jezus in
onze dagen in ons vaderland rondwandelde en hij
kwam bij eene openbare schoolhij zouom den
Jodenkinderen geen erfenis te geven, niet mogen
worden binnengelaten! De kinderen, die de open
bare school bezoeken, krijgen nu den indruk alsof
het op de school zeer wel zonder Christus kan. Tot
Christelijke en maatschappelijke deugden moet het
het kind op de openbare school worden opgeleid,
zegt de wet, zonder dat gewezen worden mag op
Hem, Die de weg, de waarheid en het leven is.
Zou dit de zaak des Heeren kunnen bevorderen?
Een beslist neen, zal het antwoord moeten zijn. En
daarom de vraag: Is de zaak der vrijheid, der be
waring van ons volkskarakter en van den godsdienst
u niet een offer voor de School met den Bijbel
waart
Doe dan een ieder met alle macht, wat de hand
vindt om te doen, omdat God het ons oplegt.
Zondag, werd Wassenaar bezocht door een
stoet van ongeveer 300 sociaal-democraten, derwaarts
gekomen per Hollandschen Sooorweg tot station
Voorschoten, van Leiden, Haag, Rotterdam en andere
plaatsen. De stoet, geëscorteerd door de gemeente
politie, begaf zich, twee roode banieren volgende,
naar de duinen en was gevolgd door een buffet
op wielen.
De talrijke stoet, waaronder vele vrouwen en
meisjes, deelde met ruime hand strooibiljetten uit
van oproerigen aard en van lasterenden inhoud voor
hooggeplaatste personen o. a. voor den prins van
Wales en den Koning van Belgie. De heer Dom ela
Nieuwenhuis hield eene redevoering, die uitbundig
werd toegejuicht, doch waarvan velen misschien
e^renen_als de Wassenaaraers, die haar
Na 't zingen van sociaal-democratische liederen, op
de wijze van »de Zilvervloot," »die Wacht am
Rheim" enz., vertrok de stoet weder, evenals bij 't
gaan, de Marseillaise (de melodie) zingende.
Slechts één van de aanwezigen trad met eenigen
der sociaal-democraten even in gesprek, d. i. in
woordenwisseling, n. 1. het'hoofd der le openbare
school.
Hij bestreed hun recht tot dergelijke manifesta-
tiën en betoogde, dat, helaas! de werkman veel,
zeer veel zich zei ven te wijten heeftdoor groote
woorden en dreigende blikken deed men hem zwij
gen. Proselieten hebben de sociaal-democraten te
Wassenaar zeker niet gemaakt.
KERKNIEUWS
Ds. D. de Pree, predekant bij de C. G. G. te
Goes heeft voor het beroep naar Mehskerke bedankt,
en ds. Postema te Domburg dat naar Warfum
aangenomen.
De candidaat G. Sybesma is beroepen tot pre
dikant bij de C. G. G. te Schoondijke.
Beroepen tot preiiikant bij de N. H. G. te Vlis-
singen ds. H. van Griethuizen te Burgwerd.
SLUIS. Bedankt voor de roeping naar deze ge
meente door ds. A. S. E. Talma te Nichtevecht.
SLUIS. Beroepen bij de Ned. Herv. Gem. Ds.
J. Wiersma te Benschop.
Als afgevaardigden tot de Synode der christelijke
gereformeerde kerk, welke in de volgende maand
te Rotterdam zal gehouden worden, zullen optreden,
voor Noord-Hollandde predikanten W. H. Gispen
te Amsterdam, en R. Mulder te Haarlem, en de
ouderlingen B. II. Blankenberg en J. Olthoff, voor
Zuid-Holland: de predikanten W. Doorn, te 's-Gra-
venhage en H. Beuker te Leiden, en de ouderlingen
J. van Golverdinge Jr. en J. H Landwehr; voor
Zeeland: de predikanten A. Littooy te Middelburg
en J. Westerhuis, te Ter Neuzen, en de ouderlingen
jnr. J. L. de Jonge en B. M. den Boer; voor Noord-
Brabant: de predikanten J. van der Linden, te
'-Hertogenbosch en K. van Goor, te Nieuwendijk,
bij Almkerk, en de ouderlingen A. den Dekker en
G. van den Boom; voor Utrecht: de predikanten
M. van Minnen, te Utrecht en A. H. Gezelle Meer
burg, te Baarn, en de ouderlingen P. van der Linden
en H. Overeem; voor Gelderland: de predikanten
J. F. Bulens, te Varseveld en B. de Jong, te Velp,
en de ouderlingen G. Brink en F. te Winkel; voor
Overijsel: de predikanten J, Bavinck, te Kampen
en J. Hessels, te Zwolle, en de ouderlingen H. J.
Klinkert en W. J. Koldert; voor Drente: de predi
kanten J. A. Schoenmakers, te Dedemsvaart en J.
van Anken, te Hoogeveen, en de ouderlingen A.
W. Geerts en J. Schuurman; voor Friesland: de
predikanten J. van Andel, ti Leeuwarden en E.
Douma te Drachten, en de ouderlingen L. Hoekers
en P. Viersen; voor Groningen: de predikanten J.
Nederhoed, te Middelstum en S. Sijpkens, te Delfzijl,
en de ouderling M. Dekker.
Buitenland.
Het oude geschil tusschen Engeland en Rusland
over de grenzen van Afghanistan blijft nog steeds
de pers voedsel leveren. Indien men bedenkt dat
reeds in de dagen van Lord Beaconsfield de man
is reeds jaren dood de wetenschappelijke grens
in Midden-Azie wrijving bracht tusschen de kabi
netten van Londen en Petersburg, dan zal men
lichtelijk kunnen gelooven dat dit vraagstuk in de
eerste jaren nog wel niet zal opgelost zijn. Hoe
het met de onderhandelingen staat? Hij, die het
weet, mag het zeggen. Wat den eenen dag als zeker
den volke wordt aangekondigd, vindt men den vol
genden dag tegengesproken.
We konden eerst niet gelooven dat de Mahdi
dood zijn zou, en toch schijnt het waarheid. Het
gerucht wordt ditmaal van verschillende zijden be
vestigd. Daarmeê zou een lastig tegenstander voor
Engeland weg zijn, maar ook in het beste geval
blijft Egypte een wondeplek in de buitenlandsche
politiek van het machtige Albion.
Het land der grijze oudheid biedt meer dan eenig
ander gelegenheid tot het opwerpen van volkslei
ders. De jarenlange onderdrukking der heerschers
en de ontzedelijking der bevolking doen Yalschen
Profete o(,hier een vruchtbaar terrein voor hunnen
v,**. -.v woi-., - hi V.Kb
soon van zijn oud-generaal en oud-president Grant
een der weinige mannen van historische beteeke-
nis die het bezat. Hij die Grant's naam noemt
denkt onwillekeurig aan Richmond en Pittsburg,
aan den heroïeken strijd door vrije mannen tegen
de gruwzame slavernij gevoerd. Daarom, daarom
schier alleen is de naam van Grant populair ge
worden, de wereld door. Als regeeringsman schit
terde hij nooit, als hoofd van de machtigste repu
bliek der wereld kon zijn figuur niet aantrekkelijk
zijn, maar hij gaf zijn persoon, zijn leven voor de
menschelijkheid, die in de slavernij met voeten ge
treden werd. Daardoor verdient zijn naam genoemd
te worden onder de «grooten.»
De zaken in Transvaal schijnen niet best te gaan.
Verdeeldheid onder de hoofden en onder het volk
is gevolgd door armoede. De geldmiddelen van den
Staat zijn uitgeput en eene poging tot het sluiten
van eene leening is mislukt, zoodat de betalingen
voor 't oogenblik gestaakt zijn. Engelsche bladen
profeteeren reeds dat de Transvalers weldra inlijving
als gunst zullen afsmeek en. Nu, zoover zijn we nog
niet, maar stellig is het, dat de triumttocht van het
driemanschap door Europa zeer ongunstig afsteekt,
bij de troebelen en het zwakke beheer ginds.
Zondag werden in Spanje door cholera aangetast
2582 personen, waarvan 921 personen overleden.
Van de sterfgevallen kwamen 12 voor te Madrid,
285 in Saragossa, 31 te Taragoso, 252 in Valentia,
71 te Alicante, 113 in Ternel en 55 in Murcia.
De berichten omtrent de gevreesde ziekte beginnen,
steeds treuriger te luiden. Het aantal aangetasten
per dag is gooter dan 3000, terwijl het officieele
blad vele besmette plaatsen onvermeld laat. Het
sterftecijfer overtreft de officieele statistiek vermoede
lijk belangrijk. De onsteltenis neemt toe; dui
zenden vluchten naar Frankrijk. Op vele plaatsen
weigert de overheid de uit Madrid ontvangen bevelen
op te volgen. Op sommige plaatsen vormen soldaten
een kring rondom de gemeenten, waar niemand
doorheen wordt gelaten. Tallooze dooden blijven
onbegraven, daar niemand zich met het grafwaarts
brengen wil belasten.
Omtrent de inenting van 80 liefdezusters door Dr.
Ferran tengevolge waarvan velen aan cholera, tot
wering van welke ziekte zij juist ingeënt waren,
stierven, schrijft men uit Valencia aan het British
Medical Journal:
Voordat de order tot ontruiming van het klooster,
wegens de cholera, door den overste der orde gege
ven werd, vertrokken 10 der 80 zusters als voor
hoede, om het nieuw lokaal in de provincie tot ont
vangst gereed te maken. Zij werden niet ingeënt.
De overige 70 nonnen, die allen volmaakt gezond
waren, werden onmiddelyk na het afreizen der
voorhoede, allen gevaccineerd. Zeer kort daarna
werden 54 hunner door de cholera aangetast, waar
van '14 overleden. Van de niet-geënten werd er niet
ééne ziek.
Volgens genoemd blad was de volkswoede zoo groot,
dat het volk Ferran en zijne helpers bij de justitie
heeft aangeklaagd wegens moord, en hij slechts me
moeite is ontkomen.
Gemengd nieuws.
In den Engelschen polder onder Rilland brak
Maandag brand uit, veroorzaakt door het spelen van
kinderen met lucifers. De spuit van Rilland was
spoedig aanwezig, zoodat met betrekkelijk weinig
schade alles afliep, 't Verbrande is verzekerd.
Op de oppervlakte van de zon vertoonen zich
sinds eenige dagen weder kolossale groepen vlekken.
De grootste vlek heeft, naar eene oppervlakkige
meting, eene breedte van 6000 tot 7000 geograpbische
mijlen, bij eene lengte van circa 20,000, eene vlakte,
op welke ongeveer 50 aardbollen naast elkaar plaats
zouden kunnen vinden. Het donkerste deel van
deze groep, dat zich thans iets rechts op de zonne-v
schijn bevindt, kan met behulp van een zwart ge
maakt glas met het bloote oog beschouwd worden.
Ten huize van den heer Abspoel, Nassaukade
te Amsterdam, doet zich een eigenaardig verschijnsel
voorhuisdeur, schelknop, ramen en andere gedeel
ten van het huis worden eenige dagen achtereen
geregeld door duizenden en nogmaals duizen.Au
bijen tot verblijfplaats uitgekozen. Alleen gedur*5-®2 I
den nacht zoeken zij een ander terrein.
Het verschijnsel is zeker eigenaardig, maar voojÉ
de bewoners ontzaglijk lastig en gevaariükf'--^iri J
middel om de dieren te verdrij ver^f
door tot binnenshuis en word*?
gedood, doch dit is van '"JsjjÊk
De poUfie