Nieuwe Goesche Courant,
18bo.
Christelijk-historisch blad voor Zeeland
TW-lv mpAnnnrlh Hut. hii Tta" K. tapt. in. 't hal(1.nfl
Zaterdag 20 Juni.
No. 1308.
HET ZUIDEN,
Verschijnt eiken Vrijdagavond ten 8 ure.
Prijs per drie maanden franco
Enkele nommsrs
f 0.65.
- 0,06.
UITGAVE VAN
F. P. DHUIJ, te Middelburg
en
Wed. A. C. DE JONGE, te Goes.
Prijs der Advertentiën
Per regel '10cents.; Familie-berichten van 1-
fl,Iedere regel meer 40 cents.
Liefdegaven 6 cents per regel.
-6 rerrels
TOEGEVEN.
Het moge vele oprechte vrome zielen
bedroeven dat onze tegenstanders zoo ont
zettend moeilijk te overtuigen zijn van ons
goed recht, er is toch reden tot groote
blijdschap, nu velen aan de overzijde onze
grieven en rechtmatige vorderingen in over
weging gaan nemen, en zelfs de N. R o 11 e r d.
Courant een artikel schreef onder den
titel Toegeven, al plaatst zij achter dit
woord nog een?. Zij verbaast erzichover,
dat er nu geen week voorbijgaat, of er wor
den stemmen gehoord uit den boezem der
«liberale» partij, om te betoogen dat die
partij van haren dwaalweg moet lerugkee-
ren. Zij vraagt zich afis dan de school,
voor welke de «liberalen» streden, veranderd,
de «liberalen» zeiven ruimer van blik,
rechtvaardiger van inborst geworden heb
ben de tegenstanders der staatsschool nieuwe
en betere bezwaren tegen die school inge
bracht? Neen, niets van dat alies. De
eenige reden, om welke de tegenstanders
der staatsschool thans gehoor vinden, is,
dat zij van een klein hoopje tot eene groote
menigte zijn aangegroeid.
Wij willen nu wel eens even vragen
hoe de tegenstanders der staatsschool zoo
talrijk zijn geworden door teelt en kweek
of door ontwaken on bekeering van an
dersdenkenden.
Meent de N. Rotterdamse he thans
nog «wel te weten dat bij de liberale partij
in het algemeen die (toenaderende en ver
zoeningsgezinde) denkbeelden geen ingang
vinden, dat integendeel de'overgroote meer
derheid der liberalen in het land onge
schokt is gebleven in de overtuiging, dat
elk ander schoolstelsel ten onzent het volks
onderwijs verzwakken en den volksgeest be-
iderven moet» meent de N. Rotter
dam s e h e dit wel te weten, dan beves
tigt. zij onze meeningdat de overgroote
Ipeerderhsid harer partijgenooten de zaak
Bet onderzocht, en nooit las wat in tal
geschriften van onze zijde met den
^ked eener heilige overtuiging werd bepleit,
^nden wij eerlijk en oprechtelijk vol, dan
Bn uit die overgroote meerderheid der
■^standers, allengs velen ons toevallen,
zijn de tijden veranderdroept
otter damsc he uit.
^ki-anderd.
^■aen in de krachtigste woorden
■dige redenen aanvoerde, luis-
BttKJlld.
groote menigte ge-
wil toch dit zij n
d a m s c h e voort waarom thans zoovele
liberalen tot toegeven op liet stuk van on
derwijs gezind zijn, is te zoeken in de moei
lijkheden van den politieken toestand.» Zij
houdt het er terecht voor dat niets zoo
achterlijk kan zijn bijv. belastingstelsel,
landsweerbaarheidof het blijft wat het is.
Het moge nu bedroevend zijn, dat de «li
beralen» slechts naar ons luisteren, omdat
de trein van Staat naast de rails in het
zand zit, wij hebben nu toe te zien dat wij
den trein niet weder op de baan helpen
dan op de uitdrukkelijke voorwaarde dat
de richting van de lijn worde veranderd.
Ter plaatse, waar de ontsporing plaats had,
moet een wissel gelegd worden, die ons
op eene andere haan brengt.
Zegt nu de N. Rotter damsc he bij
herhaling dat een buiten den kerkelijken
geloofsstrijd staand onderwijs steeds door
de liberale partij tegen eiken vijand moet
beschermd worden, dan zien wij in deze
woorden slechts den eersten stap eener
schoorvoetende toenadering, omdat zij daar
onmiddellijk achter schrijft«Rechtvaardig
heid vereert en versterkt eene partij, maar
uit politieke berekening beginselen prijs te
geven is de weg tot haren ondergang.»
Wél dient er overwogen te worden wat
er zal gezegd en gedaan worden; de aan
staande deputatenvergadering op 2 Juli zal
van groot gewicht en verreikende nawerking
zijn. Berekening, zonder prijsgeving
van beginselen is in deze veertien dagen
onze taakvan de eischen der rechtvaar
digheid worde niets, volstrekt niets afgedaan,
opdat wij door toegeven aan te zeer schik
kende en plooiende voorstellen van de
linkerzijde onzer partij onze eer en onze
kracht niet inboeten.
Binnenland
Aangaande het besluit der Kiesvereen. Neder
land en Oranje alhier, inzake den Voorzitter van het
Centraal Comité, hebben zich velen vergist.
Mogelijk wel tengevolge daarvan dat de conside
rans in het Zuiden niet in haar geheel was opge
nomen.
De ICiesvereen. ging, blijkens hare besprekingen
van de gedachte uit, dat Dr. Kuyper in het belang
der partij, gemeend heeft als Voorzitter van het
Centraal Comité te moeten bedanken, zooals Mr.
Groen van Prinsterer om die reden wel uit de Ka
mer ging.
Niet één van de aanwezige leden der Kiesver-
eeniging had er evenwel voor zich behoefte aan,
het tegendeel, allen wilden en wensehten, dat Dr.
Kuyper, en niemand anders, voorzitter van het
Centraal Comité blijven zou.
der partij op het oogenblik noodig achtte, durfden
de leden der Kiesvereen. zich niet boven zijn oor
deel en doorzicht verheffen.
Doch vergisten de leden zich zoo sprak men
zich uit en was het alleen de vraag of de kies-
vereeniging, na alles wat hem naar het hoofd ge
slingerd is van zekere zijde, Dr. K. haar vertrouwen
schonk, dan sprak zij luide en eenstemmigja
In dat geval wenscht zij, dat van Eems tot
Schelde dat ja worde gehoord.
Mocht echter onverhoopt het eerstgenoemde het
geval zijn, dan weet de Kiesvereen. geen beter op
volger dan neen, niet dhr. Tinholt of Buijtendijk,
maarJhr. Mr. de Savornin Loliman.
Ziedaar alles wat in de Kiesvereen. hierover is
voorgevallen en dus hare meening en bedoeling.
In hare drukbezochte vergadering van donderdag
middag heeft de Zeeuwsche kiesvereeniging Luctor
et Emergo ter deputatenvergadering van 2 Juli
a. s. afgevaardigd de heeren A. Littooy en W. A.
de Rijcke, en als hunne plaatsvervangers aangewezen
de heeren D. Rijnders en S. de Jager.
De vergadering sprak den wensch uit dat Dr.
Kuyper als president van het Centraal Comité zou
aanblijven en droeg haren afgevaardigden op hem
als zoodanig te herkiezenmocht, wat de vergadering
zeer zou betreuren, Dr. Kuyper zich geene herkiezing
laten welgevallen, dan is den afgevaardigden opge
dragen te stemmen op Jhr. Mr. A. F. de Savornin
Lobman.
De vergadering sprak omtrent art. 194 der grond
wet den wensch uit, dat dit artikel worde gewijzigd
in dien geest, dat de vrije school regel, de over-
heidsschool aanvulling worde, en betuigde met zeer
veel ingenomenheid adhaesie aan de nota der anti
revolutionaire Kamerledengeen grondwetsherziening
zonder wijziging van genoemd artikel.
De afgevaardigden hebben in last te adviseeren
tot wijziging van art. 20 van Ons Programzoodat
in plaats vanna uitbetaling aan de rechthebbenden
van het rechtens verschuldigde, gelezen worde door
rechtstreeksche uitbetaling van het (door het nu nog
vigeerend art. 168) rechtens verschuldigde hetzij
in"toekenning van aandeelen inschrijving in het na
tionaal grootboek, of van kapitaal aan de wettige
vertegenwoordigers der rechthebbende plaatselijke
kerken.
Door de districtsvereeniging Nederland en Oranje
te Goes is tot afgevaardigde ter deputatenvergadering
gekozen de heer M. de Jonge Jz.
In De Standaard staat abusivelijk vermeld dat
uit Tholen naar de deputatenvergadering de heer
Lobman werd afgevaardigd, dit moet zijn Dr.
C. C. Schot. v
De algemeene strekking der overeenkomst met
de Stoomvaartmaatschappij «Zeeland.» waardoor het
postvervoer van Duitschlandnaar Engeland en Amerika
nog meer over Nederland geleid wordt en die ook
indirect vermeerdering van inkomsten aan den Staat i
verzekert wegens toeneming van liet Staatsspoorweg^
verkeer, vond in de afdeelingen der TweedeKam^(
vrij eenstemmig goedkeuring.
Gaarne zaer men echter deze
