Nieuwe Geosche Courant,
ChristeWik-historisch blad voor Zeeland
1885.
Zaterdag 23 Mei.
No. 1304.
HET ZUIDEN.
Verschijnt eiken Vrijdagavond ten 8 ure.
Prijs per drie maanden franco f'0,65.
Enkele nommers- 0,06.
UITGAVE VAN
F. P. DHUII, te Middelburg
en
Wed. A. C. DE JONGE, te Goes.
Prijs der Advertenties
Per regel 10 cents.Familie-berichten van 16
fl,Iedere regel meer 10 cents.
Liefdegaven 6 cents per regel.
Stroomingen.
«Zoo kan, als we opmerkzaam leven
alles bijdragen om ons meer bewust te
doen worden van de tegenstellingen, die
thans het leven beheersehen. Naar de mid
deleeuwen terug, om vaste grondslagen
voor Staat, Kerk en wetenschap te verkrij
gen, of vooruit, altijd vooruit aan de hand
van een wetenschappelijk materialisme, naar
eene onbekende toekomst. De machtige
geesten leiden den stroom in eene van deze
beide richtingen.» Dit zegt in zijn tnaan-
delijkschen kout de geachte schrijver, die zoo
gaarne uit een ballon captif het zeer geac
cidenteerd terrein (f) overziet. Stijgt hij zoo
hoog, dat zijn blik ook het heele roomsehe
kamp omvat, ja dan ziet hij tal van dam-
men en kribben maken, om den stroom
naar de middeleeuwen terug te leiden.
Daalt hij wat lager, zoodat hij minder van
ver, doch meer nauwkeurig den kring der
protestanten overziet, dan ziet hij, behalve
een terrein met tallooze kleine hindernissen
een herhaald duiken naar den onderzee-
schen oever, een zoeken naar onbekend
geraakte, door het voorgeslacht gemaakte
Zinkstokkenij| de immer woelende stroomen.
Groote verdervende krachten mogen werk
zaam zijn en atschuiving op atschuiving,
val op val doen ontstaan, de oude vastig-
-heden wegspoelen en medesleuren, de toe
komst van het bestaande op menig punt
•even onzeker maken als die van het nog in
wording zijnde, veel moge zelfs onherroe
pelijk verloren gaan, de groote menigte
heeft toch behoefte aan vasten grond onder
den voet, en hecht zich aan hetgeen den
meesten steun biedt.
Wat door den stroom wordt medegesleept,
ontsnapt a.in het oog van den waarnemer,
het zinkt doch kan den grond leggen tot
nieuwe lagen, welke later weder gemakke
lijk worden geannexeerd en ingepolderd.
Daarom beamen wij ook hetgeen dezelfde
schrijver verder zegt. «Gelukkig prijzen
we hen, die onder dat alles het verstand
behouden om te gelooven, dat God de we-
eld regeert.»
Immer woelt de stroom. Wat machtige
sten en krachtige handen ook doen mo-
maclit en kracht van menschen kee-
den stroom niet, deze spot met hunne
1 eningen en geplaatste bakens.
stroom dwingt den voorzichtigen
naast de steenen vuurtorens ook
bouwen, die verplaatsbaar zijn
CP aan een touw
nd met vele, liet uitzicht belem-
als 't zeegat zich wijzigtde stroom leerde
onzen vaderen reeds de bakens te verzet
ten als het getij verloopt, en daarom is het
verkeerd op de kaart te schrijven dat eeni-
ge baken onveranderlijk staat, en is liet
wijs acht te geven op de steeds verander
lijke miswijzing van het kompas. Waar
enkele jaren geleden eene geul was, kan
nu grootscheeps vaarwater zijn. en eene
zandbank, welke men vroeger steeds links
moest laten, is nu rechts even goed te pas
teren wat eertijds tot eene bepaalde zijde
gerekend werd, komt zonder zelfs van plaats
te veranderen, in het midden, door ver
legging van den stroom. Al verzandt de
prachtigste haven, de groote waarheid blijft
dat de rivieren uitloopen in zee.
Bij al het woelen van de stroomingen,
bij al het af-' en aanspoelen kan de op
merkzame beschouwer zeer goed opmer
ken dat de merisch opportunist is. Verliest
hij bier, ginds zoekt hij te winnën.
Versterkt hij wat te loor gaan zou, hij
tracht beslag te leggen op hetgeen in op
komst is. Geen voordeel ziet hij in kostbare
processen over middeleeuwsche rechten,
maar wel tracht hij winst te doen met
nog onderloopende „perceelen," zelfs met de
kuip van een overstroomd gedeelte eens
polders. Vruchtbaar te Maken wat nog
geen land en geen zee meer is, wat land
was en nog geen zee kan genoemd worden,
daarheen strekt zich de practische blik te
midden der stroomingen, en nevens den
strijd om behoud van liet oude, zoek! men
met nieuwe middelen het nieuwe te win
nen. Paulus trok partij van de Ahnung
het onbestemd tasten der Atlieners naar
een onbekenden God, en Mr. D. P. D. Fa-
bius zegt in zijn geschrift over de Fransche
Revolutie: «Het is geheel onjuist in ge
dachten eerst het bestaande weg te den
ken, tot den aanvang der geschiedenis terug-
te gaan, om dan in dat verleden den maat
staf te zoeken voor de regeling der tegen
woordige betrekkingen».
Niet terug naar de middeleeuwen, geen
gewaagde sprong in het duister der toekomst
maar met toewijding het thans voor de
hand liggende, het thans bruikbare ter
hand genomenErkennen wij »dat onze
overwinningen en nederlagen ook op staat
kundig ook op elk ander gebied geen
gevolgen zijn van toeval, maar openbarin
gen van den eeuwigen raad en voorzienig
heid Gods, dat wij slechts het uiterste zien
van de wegen des Heeren in de verschijnse
Zicli schikt naar en bedient van de voorko-
inpndo. npWpnlipirl
lendie door ons waargenomen kunneu wor
den» dan behoeven we ons niet te bekom
meren over veranderingen in den stroom
over inschaling van den oever hierover
aanspoeling van een halven voet gronds
daarginds Dan kunnen we ook «de menigte,
die door leiders-wordt opgezweept, beschou
wen als middelin de hand der Voorzienigheid,
om tot de eene of andere uitkomst te leiden.»
aflet pinksterfeest vinde ons allen, die
den Trooster verwachten, eendrachtelijk
bijeenen zij er al later weder eenige ver
bittering en scheiding ter oorzake van
eenen of anderen Markus omdat hij niet
mede gaat met dezen of genen ieder be-
geve zich tot het werkde oogst is groot, de
arbeiders zijn weinige.
Binnenland.
Monsterverbond.
Een onvoorzichtige onbekende, doch blijkens de
zaak, welke hij wenschte voor te staan, zeker een
calvinist, en mitsdien anti-revolutionair, wierp eenige
dagen geleden het woord monsterverbond naar het
hoofd van mannen, die in kerkelijken verkiezingsstrijd
huns ondanks door een deel der modernen werden
gesteund. Wij, anti-revolutionairen, hebben steeds
de aantijging afgeweerd, als men ons verweet in
't politieke een verbond inet roomschen te hebben
gesloten, waar van niets anders sprake kon zijn dan
van een eindweegs samengaan op eigen gelegenheid
en eigen beenen. Overmits in alle verbonden twee
deelen begrepen zijn, onderstelt een verbond onder
handeling, afspraak, wederzijdsche verplichting. Bij
een toevallig, tijdelijk samengaan mag dus nooit van
onze zijde het woord verbond worden misbruikt,
en op het door »liberalen» uitgevonden scheldwoord
monsterverbond mag door niemand der onzen het
stempel worden gedrukt.
KERKNIEUWS.
MIDDELBURG. Bij de heisternming voor 14 leden
van het Kiescollege der Ned. Herv. Gem. werden
de aftredende leden, candidaten der Kiesvereeniging
'Trouw aan Evangelie en Belijdenismet een
meerderheid van p. m. 100 stemmen gekozen.
Ds. H. J. Schoolland, predikant bij de C. G. G.
te Brouwershaven heeft het beroep naar Kolijnsplaat
aangenome i en voor dat naar Woltaartsdijk bedankt.
Tot predikant bij de N. H. G. te Serooskerke is
beroepen ds. W. van Roggen te Hardinxveld.
De candidaat van der Beke Callenfels is beroepen
tot predikant te Vrouwepolder en te Zoutelande.
Zestiende Samenkomst van het
ZEEUWSCH-J0NGELINGSVERB0ND
gehouden te Vlissingen.
De zestiende samenkomst vau