2o. Zijn er op de door de Maatschappij de Schelde
aan het Rijk geleverde werken zoodanige aanmer
kingen te maken geweest, dat daarom bezwaar kan
bestaan om nadere bestellingen van het Rijk aan
die inrichting te doen plaats hebben
De Minister verschuilde zich achter de nog loopende
onderhandelingen die hem beletten op de eerste vraag
te antwoorden. Op de tweede vraag antwoorddede
Minister dat geen aanmerking op het werk te
maken was.
De heer Keuchenius kwam Dinsdag nog eenmaal
op deze kwestie terug en betuigde dat de regeering
verplicht was, na de enorme kosten aan de haven
van Viissingen besteed, deze werken productief te
maken, en tegenover de treurige resultaten door de
Rijkswerven verkregen particulieren te bevorderen.
De Minister laat bij buitenlandsche firma's de moni
tors Stier, Schorpioen en Buffel alsmede de torpedo-
booten Hekla en Etna bouwen en lieett sinds 1874
dus in 12 jaren de brik Castor te Viissingen laten
bouwen
De Schelde heeft, naar verhouding, niet minder
werk gehad dan andere particuliere werven zegt de
Minister.
lutusschen is het adres der Vlissingsche Kamer
van Koophandel bij de Kamer ingekomen en dus
leze kwestie van de begrooting losgemaakt.
Met een Minister die zoo apidictische algemeen
heden tot zijn beschikking heeft en gebruikt als
deze, is discussie moeilijk en weinig belovend.
-De regeering brengt het land in rep en roer
om éen millioen uit de tabaksbelasting te slaan en
als men het begrootingsdebat in de Kamer volgt
vraagt men zich af waar dit Kabinet den moed van
daal haalt om nieuwe belastingen voor te stellen
terwijl op zoo menig hoofdstuk der begrooting nog
zooveel te bezuinigen is.
Denk b. v. aan Marine.
A's het toch waar isen het is waar, want anders
zou dit in het rapport der Commissie tot reorga
nisatie niet zijn erkend,) dat men '20 pet. goed
koop e r kan bouwen aan particuliere werven, dan
is het onverantwoordelijk, dat de regeering dit na
laat, en voortgaat eene rijkswerf van aanbouw te
bekostigen, die niet minder fouten maakt dan par
ticuliere werven, die uit het buitenland construc
ties ontbiedt, die schepen bouwt, welke later onzee
waardig blijken, die kwistig het geld uitstrooit over
werklieden van boven de zestig en zeventig jaren,
dié niet meer werken kunnen, en nog dac;loonen
uitbetaalt aan leerjongens, die de gunst verzoeken
om in de «staatsfabriek» te worden opgenomen.
Een departement, aan welks hoofd een man staat
die voor Viissingen niets te doen heeft, maar van
het geld der belastingschuldigen de rijks-werven in
«hofjes» herschept. De Minister wist door eenige
algemeenheden de Kamer aan de praat te houden,
en zag zijne begrooting van 12 millioen aangenomen,
Er waren toch nog 25 leden die tegen de begrooting
stemden. Het waren de heeren Van Osenbruggen,
Zylker, v. d. Borch, De Ranitz, Lieftinck, Borgesius,
Rutgers, Keuchenius, Van Houten, Schepel, Van der
Linden, Seret, Gratama, Van der Loeff, Hingst,
Thooft, Kielstra, v. d. Feltz, Goekoop, Buma, Gleich-
man, Viruly, Roseboom, Corver Hooft en Fabius.
Zfi verdienen den dank der natie.
De Standaard bevatte dezer dagen onder den
titel «.De pijnlijke vraageen tweetal belangrijke
artikelen over de belangrijke vraag der graanrechten,
een vraag die ook in Zeeland druk besproken wordt.
Na betoogd te hebben dat de achteruitgang van
zaken, die allenvege opgemerkt wordt niet een voor
bijdrijvende bui, maar wel degelijk een nog meer
gedrukte toestand dreigt te worden, stelt deStandaard
de vraag: moet de regeering dien achteruitgang
lijdelijk aanzien? In Amerika is men koren gaan
teelen en in Brazilië koffie in zoo overgroote hoeveel
heid dat de Europeesche en de Koloniale markt
wel dalen moest. Toen er aan koren niet meer te
verdienen viel is men suikerbieten gaan teelen, en
daardoor kwam zoo groote overproductie dat de
suikermarkt zonk. Nu wil men zuivelboer worden
of vetweider, maar ook dit kan op den duur niet
helpen, want het spreekt van zelf dat ook op deze
wijze de kaas-en boter- en vleeschmarkt weder naar
beneden gaan zal. Pachten daalden en winkelnering
werd minder, financieele instellingen brachten minder
op, en zoo werd het eene na het andere gedrukt,
zonder hoop op herstel.
Kan deze loop van zaken gestuit worden? Valt
er van gouvernementswege iets aan te doen
«Er bestaat slechts éen middel, waardoor de re-
Myjmg op den bestaanden toestancf zou kunnen
volgen,
eenige guldens stijgt, dan wordt de graanbovw
weder mogelijk, dan zal de pacht weder betaald
kunnen worden en de binnenlandsche toestand zich
eenigermate herstellen. Zuivel en vleesch kan de
regeering niet belasten want deze zijn artikelen van
uitvoer niet van invoer. Onze koloniale markt kan
de regeering door geenerlei middelen dwingen, want
minder aanplant van koffie op Java zou de aanplant
elders nog vermeerderën. Al wat het gouvernement
dus zou kunnen vragen kan bestaan in de gewenschte
bescherming voor onze nijverheid en in graanrechten
tot zulk een hoogte, dat korenteelt hier te lande
in concurrentie met het Amerikaansche koren weder
mogelijk werd.
Voor zulk een politiek zou in waarheid veel te
zeggen zijn. Nu onze naburen Duitschland en
Frankrijk voor zichzelf hebben gezorgd, is onze
toestand erger geworden, want nu stroomt het
goedkoopo koren almeer naar de openliggende landen
heen. Daardoor wordt de toestand van onzen land
bouw onhoudbaar, en gaat het zoo door, dan zal
de korenmarkt hier te lande zoo totaal tén onder
gaan dat men in oorlogstijd omkomen zou van
honger indien onze grenzen voor invoer uit den
vreemde werden gesloten.
Graanrechten zullen noodzakelijk de broodprijzen
verhoogen, misschien met 1, i1/., of 2 centen per
brood. De regeering heeft thans te overwegen
wat is voor de ingezetenen voordeeligergoedkoop
brood en algemeene kwijning of iets düürder brood
en meerdere welvaart. En naar gelang de raming
van dit voor- of nadeelig saldo uitvalt, zal het plicht
der regeering zijn om tot graanrechten te komen
of zich van de invoering te onthouden.
Goedkoop brood is goed, maar als ik geen tien
cent in kas heb, geeft het mij ah bitter weinig, of
ik mijn brood voor zestien in plaats van voor achttien
centen koopen kan. Niet de prijs van het brood
maakt rijk of arm, het hangt maar af van wat ge
kunt betalen. Is de zaak eenmaal goed onderzocht,
en komt men dan tot het gegrond vermoeden, dat
meerder welvaart den minderen man minstens evenveel
bate zal brengen, als de graanrechten den brood
prijs zouden verhoogen, dan voorspelt de Standaard
dat de regeering, van welke partij ook, er vroeg of
laat toe zal moeten overgaan.
Nu en dan treden namens de Christelijke Jonge-
lings Vereeniging Rom. I 16a sprekers op, ge
woonlijk op de zaal in de Bogardstraat.
Deze zaal was ditmaal om bijzondere redenen niet
beschikbaar, en om nu het lang beloofde en ver
wachtte optreden van Baron van Doorn van West-
capelle toch mogelijk te maken getroostte zich de
Vereeniging veel moeite en de niet geringe kosten,
verbonden aan het afhuren der Fransche Kerk.
Eene zeer groote opkomst getuigde dat het publiek
het streven der Jongelingsvereeniging waardeert,
doch het publiek had wél gedaan indien het eenigs-
zins gedachtig ware geweest aan de leden der Ver
eeniging zelve, en niet de plaatsen had ingenomen
voor die leden bestemd. Het is beter dat zelfs vrou
wen in kerkeraadsbanken worden toegelaten dan dat
de plaatsen daarin onbezet blijven en daarentegen
vrouwen moeten staan, doch het strijdt met alle ge
woonten en gebruiken dat vrouwen van meet af
de ouderlingen- en predikantenbanken bezetten.
De Engelsche ingenieur Edw. J. Reed te Lon
den is door onze regeering belast met een onderzoek
betreffende de zeewaardigheid der schepen Nautilus
en Sommelsdijk.
Het honorarium van dien heer bedraagt volgens
verklaring van den minister f 20,600.
Aan het rapport dat publiek gemaakt zal worden
zal zeker iedereen gaarne groote waarde toekennen.
VADERLANDS- of WERELDLIEFDE?
Die Jezus boven alles stelt,
Mint vaderland en koning
Die 'tongeloof in 'darmen snelt,
Kent slechts een wereldwoning.
Weet gij het niet, zie Socialist,
Zie Anarchist, zie Nihilist;
Zij kennen geene landen,
Maar eischen wereldbanden.
Jan Stap.
VOLENDAM.
Aan Volendam is het verboden,
Te visschen met den wonderkuil
Want klein en groot blijft in zijn kaken
Voor alles opent hij zijn muil.
Maar, als de ministrieele bommen,
De Schótvischvloot steekt in de zee,
Mag die den wonderkuil gebruiken,
Of blijft z' ook liggen op de ree?
r\T
D' overzij behoudt haar meening
Die de waarheid f I versmaan,
Zijn verblind voor plicht en recht,
Hoe die hun zijn uitgelegd.
Benoemd tot veldwachter der Gemeente Grijps-
kerke en Meliskerke A. Jonkheer, thans agent van
policie te Middelburg.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
Het Wageningsch Weekblad deelt mede dat d&
N. H. G. te Kootwijk, classis Harderwijk, een can-
didaat der Vrije Universiteit tot predikant zal beroepen.
Indien dat beroep niet goedgekeurd wordt zal
daaruit een proces ontstaan dat men denkt te vol
gen tot bij den Hoogen Raad.
Aangenomen
Naar Hijlaard door J. C. Sikkel te Biezelinge.
Gemengd Nieuws.
Te Leicester, eene stad in Engeland met om
trent honderdzestigduizend inwoners worden vijf
duizend personen gerechtelijk vervolgd omdat zij
weigeren zich te gedragen naar de voorschriften der
Vaccine Wet. Het blijkt dus dat daar ter plaatse
de inenting niet algemeen wordt goedgekeurd, dat
velen er op tegen hebben zich aan die operatie te
onderwerpen, en dat zij voor hunne overtuiging wat
over hebben.
Ingezonden Stukken.
COURANTEN.
Amice,
Eenigen tijd geleden spraken wij, zooals ge n
nog wel herinneren zult, over de couranten in
't algemeen en over die dezer stïtd in 't bijzonder.
Aan 't hoofd dier laatste staat de Midd. Cour.,
eene spruit uit de vorige eeuw. Zij werd het on
derwerp, der bespreking en bedrieg ik mij niet, dan
waart gij het, die de opmerking maaktet, dat met
verandering van hoofdredactie min edel bloed in
hare aderen was binnengekomen, hetwelk, op de
gal werkende, deze elk oogenblik aan 't koken en
overborrelen bracht. Wij spraken toen met de
kennis die we er toen van hadden; indien we thans
bij elkaar kwamen, zou ons oordeel zeker gewijzigd
zijn: in plaats van de zachte termen, waarvon ~v*
u bediendet, zoudt ge zeker meer bepaalde vormen
kiezen. Want sinds den tijd, dat wij bij elkaar
kwamen, heeft de redactie haar gansche gemoed
(of zeker bijna) uitgestort. Zij heelt zich verklaard
de heidensche begrippen te zijn toegedaan, meer
dan de christelijke; want de Doop is haar geen
goddelijke instelling. Dit heeft zij nu wel met al
hare geestverwanten gemeen, maar ik herinner mij
niet, dat zij zich ergens zoo luide uitsprak tegen
de heerlijke sacramenten als in het blad van ver
leden week. Wat zij toen haar lezers nog meer
aanbood, zal u zeker niet minder aangegrepen heb
ben dan mij. Nooit zijn zulke ruwe beleedigingen
door Christelijke bladen geschreven tegen mannen,
die, zonen van hetzelfde vaderland, van hen in mee
ning verschilden. Welk gevoel mij bij het lezen
daarvan vervulde, kan ik niet zeggennu eens toorn,
wijl ik de achtbaarste en meest geliefde mannen
onzes volks, zoo door het slijk zag sleurendan
weer droefheid, dat zoovelen in zulke taal behagen
kunnen scheppen, waarmee zij toonen, op welk eene
zedelijke laagte zij staan en tevens een levend be
wijs leveren van de waarheidHoe verder men van
God geraakt, hoe dieper men zinkt.
Een volgende week, zoo God wil, daarover meerj
Revisob.
Zeeuwsche Brieven.
Geachte Redacteur I
Even als een molen wind, en een spoortrein stoom
noodig heeft om op gang te blijven, zoo heeft ook
de staat geld van doen. Dit is eene waarheid die
zoo duidelijk is dat ze geen bewijs behoeft, en
waarover alle staatspartijen het volmaakt eens zij r.
hoe ver ze overigens in andere punten verschil!
Wie dus meent dat de Staat rijk is en da^
als alle rijke lui kan doen wat hij wil, di
het bepaald mis. Toch denken nietsoromipy^H
zeer velen zulks, hetwelk onder meer hieruif^j^H
ze van hem halen wat ze kunnen, in
er aan zijn geld geen opkomen is.
De eenvoudige waarheid
-toot