niet over de wet op het onderwijs gespro
ken was. Hij dacht dat het nu wel hier
mede gaan zou als in der tijd met die
Aprilbeweging: de bisschoppen tegen wier
komst die beweging was opgezet, waren
gebleven en zullen ook blijven.
Is de herinnering aan dat feit door den
geachten spreker verlevendigd om harts
tochten op te wekken en verdeeldheid te
zaaien, dan meen ik toch dien geachten
afgevaardigde al wederom te mogen op
merken, dat die Aprilbeweging wel het
werk is geweest van de groote Protestantse/ie
partij, die zich steeds gekenmerkt heelt
door anti-papistische felheid, en van hen,
die naar wapenen en middelen zochten ter
bestrijding en verwijdering van den Minis
ter Thorbecke, maar volstrekt niet randen
heer Groen van Piinsterer en de zijnen,
die altijd aan de roomsch-katholieken ge
gund hebben bet voorrecht en de vrijheid
om hun God en Zaligmaker te dienen over
eenkomstig hun godsdienst en leer.
Ons samengaan is dan ook niet een sa
mengaan enkel, gelijk de heer De Jong
meende, om maatregelen van bezuiniging
tot stand te brengen en verder af te zien,
gelijk de heer De Beaufort, dacht, van de
verbetering der onderwijswet; maar ons
verbond, wanneer bet zoo moet genoemd
worden, ons toevallig bondgenootschap, naar
luid van den heer Schaepman, strekt om
eere te brengen en te doen brengen aan
God en zijn Eengeboren Zoon, den Heere
Jezus Christus, het hoofd van alle schepsel,
het hoofd dus ook van sociaal-democrattn,
net hoofd ook van aristocratenhet hoofd van
volksvertegenwoordigers en Ministers, van Konin
gen en Keizers, het hoofd kortom van alle
overheid en macht, voor Wien alle
macht en alle knie, overal en te allen tijde,
zich aanbiddend zullen moeten nederbuigen.»
BINNENLAND.
Door de Kamer van Koophandel en Fabrieken te
Vlissingen, is aan Z. M. en aan de Tweede Kamer,
in betrekking tot de Maatschappij «de Schelde» een
adres verzonden, waarin or op gewezen wordt hoe
de Koninklijke Maatschappij in de laatste jaren,
vooral na den dood van een der oprichters, Dr. B.
J. Tideman, ernstig werd teleurgesteld, daar geen
der groote rijkswerken aan de Maatschappij werden
gegund, niettegenstaande bij de oprichting der maat
schappij door de Regeering was aangenomen haar
een mint tens gelijk aandeel in de werken voor het
Rijk te zullen doen toekomen.
Aangezien nu door de maatschappij het Erfpachts
contract met den Staat is opgezegd en de Kamer
van K. en F. daarvan het ergste vreest, verzoekt
zij de Tweede Kamer steun te verleenen bij de aan
te wenden pogingen, om de Regeering in staat te
stellen, met de IConinkl. Maatsch. tot overeenstem
ming te komen tot behoorlijke voortzetting van
haar bedrijf.
Immers, dus heet het in het adres, het sluiten
der werkplaatsen te Vlissingen zal de volgende na-
deelen hebben:
1. dat de gemeente Vlissingen daardoor metalge-
heelen ondergang wordt bedreigd.
2. dat Vlissingen en de provincie Zeeland, maar
niet het minst de door den Staat aangelegde zoo
kostbare havenwerken liet gemis zullen gevoelen
van een fabriek, die onmisbaar is niet alleen, maar
die zoodanig is ingericht, dat zij den trots der Ne-
derlandsche nijverheid mag worden genoemd.
3. zal het Rijk ingevolge de bepalingen der
overeenkomst, goedgekeurd bij de wet van 8 Sep
tember 1874 Staatsblad No. 151) aan de Ko
ninklijke Maatschapoij «de Schelde», voor overname
der door haar gestichte gebouwen, getimmerten en
vaste inrichtingen, die ruim l1/, millioen gulden
hebben gekost, moeten uitkeeren een zeer belang
rijke som (door deskundigen te schatten) en zal
daarvoor de schatkist moeten worden aangespro
ken, en
4. zal de Staat eigenaar zijn van eene inrichting,
die voor hem geene waarde heeft, en zal hij, wil
'i niet nog grootere schade lijden, een vrij talrijk
■fwLte Vlissingen moeten aanstellen om de ge-
vooral de werktuigen te onderhouden.
■vV'TL W *vmtrp-
de eer Uwe Vergadering, met al den ernst dien het
hooge gewicht der zaak vordert, te verzoeken, om
met Zijner Majesteits Regeering zoodanig in overleg
te treden, dat daardoor
1. hetzij de Koninklijke Maatschappij «de Schelde
in staat gesteld worde haar bedrijt voort te zetten,
(waartoe door die Maatschappij alsnog eene uiterste
poging is aangewend bij een adres aan den Minis
ter van Financiën, van den 13 dezer maand) of:
2. de prachtige en zoo geheel aan de eischen des
tijds beantwoordende inrichtingen wederom dienst
baar worden gemaakt voor het Rijk zelf en voor
rekening des Rijks voortaan worden geëxploiteerd.
Dat zoodanige maatregelen, indien zij tot het ge-
wenscht gevolg zullen kunnen leiden, spoedig zullen
moeten worden beraamd, zal, nu de Maatschappij
«'le Schelde» het contract reeds heett opgezegd, wel
geen betoog behoeven.
Door een groot aantal inwoners van Vlissingen
wordt een adres van instemming geteekend.
Toen we in October 84 schreven«In 1885
geen ontbinding, vond men dat aanmatigend, en
heette dat de wet te willen voorschrijven.
Thans zijn we nog pas in de 2e maand van '85
en toch, dunkt ons, zal nu reeds ieder toegeven, dat
het dit jaar in geen geval weer tot een ontbinding
komt.
De begrooting loopt niet at, of we staan voor
Paschen, en stel al dat na Paschen de aoos van
Pandora met de voorstellen tot Grondwetswijziging
werkelijk inkwam, dat vat en voelt toch een ieder
wel, dat deze voorstellen niet dan na de begrootings-
discussie voor 1886 in publieke discussie kunnen
komen.
Er zal dus metterdaad nog full speed moeten
gestoomd worden, om de eerstkomende ontbinding
niet van lieverlee naar '87 te zien verhuizen.
Dit te zeggen is geen aanmatiging, noch ook pro
fetie, maar eenvoudig een nuchter rekenen me
de toestanden. t
Na Paschen krijgen we het groote debat over de
Censusverlaging, waarschijnlijk als prealabele qnaestie
bij het Tabel-ontwerp.
Dan toch zal het weer evenals vroeger staan
Tabel- en Kieswet saam, of Tabel apart
(Standaard.)
De Tweede Kamer heeft met eenparige of
nagenoeg eenparige stemmen de begrootingen voor-
Justitie en Buitenlandsche zaken aangenomen, en
houdt zich thans onledig met de behandeling der
begrooting voor Binnenlandsche zaken.
Onder leiding van mr. Levy had Woensdag de
eerste samenkomst der Liberale Unie te Amster
dam plaats.
Toegetreden zijn 62 vereenigingen met 4390 leden,
waaronder uit Zeeland 3, alsGoes, Centrale Libe
rale Kiesvereeniging 60 leden, afgev. P. H. W. van
der Mandere, J. J. Ochtmau. Middelburg, Kiesver
eeniging Eendracht maakt Macht, 160 leden, afgev.
mr. E. Fokker, Jacs. de Kanter, G. A. LoelTplaats-
verv. mr. B. D. Berdenis van Berlekom, J. II. Snij
ders. Zierikzee, Liberale Kiesvereeniging, 70 leden
afgev. J. H. C. Heijse, mr. J. Moolenburgh. 14
vereenigingen hadden toetreding onvoorwaardelijk
of voorwaardelijk geweigerd.
Dr. Schaepman heeft zijn voornemen tot het
voorstellen van de opbefïing der Utrechtsche Uni
versiteit aangekondigd.
Bij het bestaan dezer Universiteit zijn zoovele
plaatselijke en partijbelangen gemoeid, dat we de
aanneming niet verwachten. Ons kleine land met
zijn vier Universiteiten en zijn legertje professoren
zal nog wel een aantal millioenen in dien bodem-
loozen put werpen, voor men tot zoo krachtig be
sluit komt.
Onze provincie wordt tegenwoordig bereisd
door een kolporteur die een werk van zekeren mo
dernen dominé Terwogt, getiteld De Vader des Va
derlands tracht aan den man te brengen. De col
porteur doet alle moeite om aanbevelingen van
orthodoxe predikanten te krijgen; te Middelburg is
dit hem niet gelukt.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen
Te Nieuwvliet door M. v. d. Weijde te Dreischor.
Te Woudenberg G. W. A. de Veer te St.
Laurens.
Bedankt
Voor Middelburg G. H. van Kasteel te Kollum.
Buitenland,
Kwestiën zooveel men maar wil. Ze komen
uit den grond op. En iedereen moeit zich tegen
woordig met allerlei kwestiën. De couranten brengen
de kwestien uit Achter-Indië hier. Alsof wij niet
overvloedig gesorteerd waren
Zoo hadden we in deze week de rijstkwestie.
China krijgt een groot deel van de rijst, waarmee
zijne bevolking zich voedt met Engelsche schepen
uit Indië. De Franschen, zich misschien het turf
schip van Breda herinnerende, gelooven dat de in
houd dier schepen niet alleen uit rijst bestaat, en
hebben daarom verklaard voortaan rijst als oorlogs
contrabande te zullen beschouwen. Engeland ont
kent het recht van Frankrijk] om den invoer van
mondbehoeften te verbieden, tenzij de geheele kust
geblokkeerd zij. Als nu voortaan Engelsche schepen
met rijst door de Fransche vloot in de Chineesche
zee opgebracht worden, dan zal Engeland daarvoor
schadevergoeding eischen, en dan zal Frankrijk die
schadevergoeding ten laste van China brengen. En
China zal weigeren te betalen, en zoo is de wereld
weder een kwestie rijker.
Intusscben, deze eet-kwestie moge voor de Chineezen
van veel belang zijn, van meer algemeen belang is
de vraag wie zal Engeland in de naaste toekomst
regeeren. Gladstone of een zijner conservatieve
tegenstanders. De vorige week hebben we gemeld
dat het Lagerhuis een motie tot afkeuring van het
beleid van Gladstones Kabinet in de Egyptische aan
gelegenheden had voorgesteld. Deze motie van af
keuring haalde slechts 15 stemmen te weinig om
aangenomen te zijn. Dadelijk verspreidde zich het
gerucht: Gladstone kan niet regeeren met zoo kleine
meerderheid en zal aftreden. Tot op het oogenblik
is dit vermoeden evenwel niet bevestigd, en daar
dag op dag geen bevestiging van dit vermoeden
kwam is men verzachtende omstandigheden gaan
pleiten. Hoe dit ook zij, de meer dan 70-jarige
Gladstone schijnt de teugels van het bewind nog
niet te willen loslaten. Wie weet in welke troebelen
Engeland onder zijn bestuur nog komtwant voor
waar het ziet er voor liet Vereenigd Koninkrijk
uiterst donker uit. De Kroonprins en zijne echt-
genoote zouden weldra een reis naar Ierland onder
nemen, en dadelijk barsten een massa bedreigingen
van de zijde der Ieren los. Het dvnamiet-complot
belooft den Mahdi te zallen gaan helpen. Bismarck
deelt in den Rijksdag zeer onaangename bijzonder
heden omtrent de houding van cle Engelsche iv-
geering in zake Egypte mede, Rusland schijnt op
nieuw onrust omtrent zijne bezittingen in Azië te
voeden, en van den woestijnoorlog in Soedan kan
niemand het einde voorzien.
Voorwaar, belangrijker, ingrijpender kwestien dan
de rijstkwestie staan voor Engeland op het spel.
Gemengd Nieuws.
De Raad der gemeente Wissekerke heeft afwij
zend beschikt op een voorstel van den concessionaris
der binnenkort aan te leggen telephoonverbinding
Colijnsplaat—Cortgene (telegraafkantoor) om de
gemeente Wissekerke in die verbinding op te nemen
De gronden voor deze beschikking vond de Raad in
eene voor de gemeente minder aannemelijke voor
waarde in de overeenkomst, 't Is in 't algemeen belang
te hopen, dat er een middel gevonden wordt, om
alsnog eene nadere overeenkomst te treffen.
Door de heeren P. Verburg Jrz. kassier te
Cortgene, en G. Verburg oesterhandelaar teYerseke
zal ook in de Zandkreek de oester- en mosselteelt
beproefd worden.
Zij hebben daartoe een perceel gehuurd en het
door deskundigen laten onderzoekende uitslag van
dat onderzoek was zeer bevredigend. Bereids is eene
lading pannen aangebracht om de noodige werkzaam
heden te ondergaan. Door den gemeenteraad van
Cortgene is vergunning verleend om eene gedeette
der kade daarvoor in beslag te nemen. Het is voor
die gemeente te hopen dat deze onderneming naar
wenseh moge slagen. M. C.
Zeeuwsche Brieven.
Geachte Redacteur
Nu en dan, als het pas geeft, wordt ons door de/,
tegenpartij de vraag voorgelegd of we den goed' iiA
ouden tijd zooveel beter achten dan de dagen
in wij leven Op die vraag is tweeërlei antw'/^H
bevestigend en ontkennend. Bevestigend,
we moeten erkennen dat er bezwaarlijk
perk in de geschiedenis kan worden
waarin boosheid en goddeloosheid^^^^fl
eiken levenskring pb
