kroegen enz. enz.waar kleinhandel in liberalisme gedreven wordt? Het betalen zou dan aan de liefhebbers staan. Grondwetsherziening of kieswetswijziging, welke zal de eerste schotel zijn op den parlementairen disch Met deze vraag werd ditmaal de beraadslaging over de staatsbegrooting aangevangen. De heer Gratama vond de geringste poging tot wijziging van de kiestabel, zelfs die tot aanvulling der ontbrekende 8 leden verkeerd. Eerst grondwets herziening was zijn besliste eisch. Bezuiniging zei de heer de Jong. Om flink te kunnen bezuinigen moet men regeering zijn, en de tegenwoordige meerderheid heeft steeds op bezuini ging aangedrongen, waarom aanvaardt zij thans niet de regeeringstaak, vele liberalen zullen haar daarbij steunen. Wij zullen liever wachten tot wij dien steun niet noodig hebben antwoordde mr. Lohman, en wat Grondwetsherziening betreft, ge kunt lang met dit kiezerspersoneel over Grondwetsherziening debatteeren maar geen enkele stap vooruitkomen, en indien deze Kamer in haar tegenwoordige samenstelling in deze gewichtige zaak beslist, dan zal ongetwijfeld een nieuwe Kamer ongetwijfeld weder op Grondwets herziening aandringen op grond van de uitbreiding van het kiesrecht en van het kiezerspersoneel. Daar om eerst herziening van den census, binnen de grenzen der thans bestaande kieswet. De heer Borgesius meende om de vele mislukte pogingen van vorige regeeringen tot herziening van de kieswet en daardoor ontstaan tijdverlies, de regee ring te moeten raden eerst tot Grondwetsherziening over té gaan, een raad die de Minister van binnen- landsche zaken verklaarde te zullen volgen, mits even wel de kiestabel voor de behandeling der Grondwets herziening aangevuld worde. De lieer Borgesius, niet tevreden met dit antwoord stelde een, nader te behandelen, motie voor waarbij uitgesproken wordt dat vóór iedere poging tot kies- wets wijziging de herziening der Grondwet worde ter hand genomen. - Naar wij vernemen, is het wetsontwerp tot herziening der kiestabel, zooals het thans bij den Raad van State in onderzoek is, in enkele onderdee- len belangrijk gewijzigd. Amsterdam, Rotterdam en 's-Gravenhage krijgen ieder een afgevaardigde meer Steen wijk wordt een dubbel district, en voorts wor den Breukelen, Bergen-op-Zoon, Zaandam en Apel doorn hoofdplaatsen van nieuwe districten. De minister van financien, die maar zien moet hoe hij aan geld komt om de rekening voor de school wet te betalen, is nu met de aangekondigde tabaks belasting te voorschijn gekomen, en heeft er den vorm van accijns aan gegeven. De suiker belasting heeft den suikerhandel uit onze havens verdreven, de tabaks-belasting zal den tabakshandel ge.oelig treffen en verdringen. Ware de regeering door hare bemoeizucht nooit zoo diep in de schoolkwestie gedrongen, zij zou zich nu niet met onzen sigarenkoker en onze tabaksdoos behoeven te bemoeien. Wie door weinig of niet te rooken wat geld wil besparen, om dit aan het onderwijs zijner kinderen ten koste te leggen, hij matig zich in 't rooken, ot late het na! Maar nu het belang van landen volk deze opoffering niet eischen, en alleen de dwaasheid der „liberalen" oorzaak is van de dreigende belas- f ting, nu hopen we van harte dat de minister er eene kwade pijp aan rooken zal. MIDDELBURG. Maandag werd van de werf De Volhardingdie zich haren naam waardig betoont, en toebehoort aan de firma den Bouwmeester, Bor- sius Sc van der Leije, te water gelaten het barkschip Marie en Julie. Dit is, de bekende «prauw» niet j medegerekend, het eerste ijzeren vaartuig, alhier gebouwd. Al kunnen wij het niet. zooals de Middelb. Courant l doet, een zeekasteel noemen, al zagen wij het zijn voorsteven niet diep in het water dompelen, omdat zijn vorm 't eenvoudig verbiedt, al begrijpen wij niet jj welke touwen en kettingen er zouden losgegooid i zijn, fwij verheugen ons niet minder dan zij over den gunstigen afloop. Als wij tien maanden ouder mogen worden, hopen wij de nu onderhanden te nemen loodsschoeners zich wat dieper te zien indompelen, en onmiddelijk daarna l een aanvang te zien maken met den bouw vaneen ■Lander ijzeren schip, welks naam niet mag ontbreken lijst, die Jacobus-Johamies, Marie en Julie te 'V: f Bj^^rfjdagjl. had de installatie van hem naar het met vele vlaggen en eene eereboog versierde dorp. In het gemeentehuis waai' de raad van Meliskerke tegenwoordig was, werd ZEA. het «welkom» door den oudsten wethouder en daarna door het Hoofd der school in de gemeenteschool, toegeroepen. De schoolkinderen zongen een lied, en 's avonds vermaakte men zich met illuminatie en eenig vuurwerk. Er heerschte gepaste vreugde. Een ergerlijk feit is dezer dagen aan het licht ge komen. In een snoepwinkel te Middelburg werd aan schoolkinderen crediet verleend, maar als de som wat hoog liep werden de snoepers met krasse woor den en dreigementen om betaling gemaand. Men verhaalt van eene schuld van zes gulden, en van dien ten gevolge gepleegden diefstal uit de porte- monnaie eener moeder. Een hoofdonderwijzer, die achter de zaak kwam, heeft per circulaire de ouders zijner leerlingen ge waarschuwd. Ook andere ouders mogen de waar schuwing vernemen! Betreurenswaardig is het dat ook in de nabijheid van verscheidene zondagscholen snoepwinkels ver rijzen, welker eigenaars azen op de voor de collecte bestemde centen en halfjes. De zondagswet staat den verkoop van levensmid delen toe, doch daar suikergoed wel niet onder de levensmiddelen te rekenen is, zou, met een weinig goeden wil, op dit punt die wet gemakkelijk te hand haven zijn. KERKNIEUWS. Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Serooskerke (W.) M. H. van Bol- kenstein te Hierde cl. Harderwijk. Buitenland. Afrika, altjjd Afrika. Op het land van Cham vestigt zich het oog der menschhekl. Frankrijk noch Duitschland, Engeland noch Rusland, Spanje noch Italië zijn in staat de belangstelling gaande te maken. Het is alleen Afri ka dat voortdurend, en zelfs in klimmende mate de aan dacht boeit. Daar wordt de toekomst ontsloten en Euiopa leeft bij het lieden en het verleden. Op den bodem van het groote Schiereiland worden reuzenplannen gebouwd en groote verwachtingen gegrond. Het was op dien bodem, dat, gelijk we reeds de vorige week met een enkel woord meldden, en onder velen zijner landgenooten Gordon sneuvelde, nadat verraad de poorten der door hem verdedigde stad had geopend voor de troepen van den Madhi. In Gordon, den kampioen tegen den slavenhandel, den man des geloofs en der kracht verliest de mensch- heid, niet alleen zijn vaderland, zeer veel. Wat krachtig geloof, wat rustige moed, wat kalme vol harding, wat krachtige hand, wat juiste blik, wat strikte rechtvaardigheid bovenal openbaar de zich in den man die daar in Cliina als in Soedan herinnerde aan een van Isrels richters. Deze Gideon sneuvelde door verraderlijke hand en zijn verlies wordt be treurd door zoovelen omdat zoo weinigen gaven ge schonken zijn als lig de zijne noemen mocht, Gor dons dood en Karthoems val zal dood voor velen en wellicht val van enkelen tengevolge hebben. Dat Engeland onder deze omstandigheden den strijd niet opgeven zal begrijpt ieder. Generaal Wolseley heeft de zware taak met de hem gezonden versterking Soedan te onderwerpen. Een taak die niet klein te achten is. De reeks veldslagen van den Nijl is wellicht nog pas begonnen. Doch wenden wij van den Nijl Noordwaarts nog eens den blik naar den Congo, de groote stroom van Midden-Afrika. Hel Congo-vraagstuk en het Chi is- tendom is de titel van een boekje geschreven door dr. Lamers. Belangrijke bijzonderheden troffen we daarin aan omtrent het Christendom in Midden- Afrika. Reeds in het midden der 15de eeuw toch moet aan den Congo een christelijk koninkrijk te vinden zijn geweest, maar niets daarvan Ls thans meur te vinden. Op het einde der 15de eeuw begon Portugal zich in de onbekende binnenlanden te vestigen. De opperheer van Sogno, een der zes provinciën van het toenmalige Conga-rijk, is op het laatst der 15e eeuw door Franciscaner en Dominicaner-Monniken voor liet Christendom gewonnen. Men beschouwde de blanken in die dagea als Goden, op aarde neder gedaald, en men liet zich door de zendelingen van Rome met de Katholieke Kerkleer of ten minste kerkgebruiken bekend maken. Op aandrang van dezen vorst van Sogno liet ook voorvaderlijk geloof. Met een banier en een kruis, als een teeken des heils, trok nu de Koning met vol vertrouwen tegen de ongeloovigen ten kruistocht, In triomf teruggekeerd breidde hij met alle hem ten dienste staande middelen het christendom in zijne Staten uit. In het midden der 16e eeuw scheen het verval van het Christenrijk in Midden-Afrika nabij. Een nieuwe storm verhief zich over liet Christelijk rijk van Congo. Het Christendom begon zijn invloed te verliezen door de schuld van hen, die het aldaar hadden gebracht. De toen regeerende koning, uit een nieuwe, opgetreden dynastie gesproten, begon afvallig te worden, waarvan de Jezuiten weldra al den invloed ondervonden. En eerst toen dekooing door een inval van een ruw Noordsch volk, dat zijn hoofstad verwoestte, iu diepgaande ellende was ge dompeld, deed hij boete voor zijn zonden des on- geloofs. Groot bleef evenwel in sommige gedeelten des Rijks de tegenstand, al was dit alleen daarom, dat de nieuwe godsdienst de polygamie verbood. Maai' aan het kruis verbleef vooreerst de overwinning. Naar luid der oude verhalen, stonden zelfs, in een der latere gevechten, de Heilige Maagd en de apos tel Jacobus den Christenstrijders ter zijde, waarom na de overw.nning drie nieuwe tempels ter hunner eere werden gesticht, waarvan een aan den Zalig maker was gewijd. De Koning was bij dien kerk bouw zoo vol van ijver, dat hij zelf met zijn gema lin steen en zand aandroeg. Onderwijl had men naar hulp van buiten uitge zien om den stand, van zaken, zooals die zich onder den eersten Christenkoning gevestigd had, te her stellen. Die verlangde hulp kwam uit Portugal opdagen, en daarmede werd tevens het Katholicisme in die landen hersteld en uitgebreid. Nu werd het heidendom bij de wet afgeschaft en straf bedreigd tegen elk, die aan den fetisch- dienst, zooals men het inlandsch bijgeloof noemde, getrouw bleef. De bloeitijd der Roomsche kerk aan den Congo was aangebroken. Geen ongedoopte vond men bijna meer. Dominikanen, Franciskanen, Jezuiten en sinds 1640 ook Capucijners wedijveren in de toe diening van de Sacramenten der Kerk. Het aan tal kerkgebouwen .steeg tot over de honderd: en de Roomsche priesters hadden de macht over vorsten en onderdanen in handen. Even als eertijds de vorsten van Europa, gtfthx- rende den bloeitijd van het Pausdom, onderwierpen zich ook hier de hoofden aan boetedoening. De vorst van Sogno vond men in het boetekleed joi' de kerkdeur, met een doornenkroon op het hoofd, een crucifix in de hand, een touw om den hals. Rome vierde in het midden der 17e eeuw in het binnenland van Afrika zijn triomf. Een der paters beroemde er zich op, dat hij in de hoofdstad van Sogno soms 20 personen op een dag doopte. Een ander doopte er 5000 in een paar dagen, en wederom een ander wist, gedurende zijn verblijf in Congo, meer dan 100,000 bekeerlingen te maken. De mis werd overal bediend, de biechtstoel in elke plaats opgericht en het teeken van het kruis door jong en oud gemaakt. Niet lang bleef die toestand van rust en bloei. Nadat deze 40 jaar had geduurd, maakte een oor log met Portugal, wie s oppermacht men moede werd, daaraan een einde. Het einde der 17e eeuw vond al de vroegere heerlijkheid reeds verdwenen. Zeeuwsche Blieven. Geachte Redacteur Xu de tegenspoeden van Engeland in Egypte nu vooral de dood van den grooten Engelschen of eigen lijk Schotschen generaal Gordon, die bij de inname van Soedan's hoofdstad Karlhoum jammerlijk schijnt te zijn omgekomen, den blik van geheel Europa op Engeland en zijne politiek vestigen, is een woord daarover ook in uw lad, M. d. R.wellicht niet ongepast. Allereerst over Engeland en de Engelschen. Geen land, geen volk in heel Europa dat zóó zeer in uitersten vervalt, beide ten goede en ten kwade. Dit geldt voor net volk als natie, geenszins voor de Engelsche politiek, welke zoover mij hekend is nog nooit een verdediger buiten Engeland gevondeiU- heeft. «La perfide Albionv {het trouwelooze Enyf;$ÊË land) is helaas eene spreekwoordelijke uitdriikkOM geworden. Men zou haar gevoegelijk haal-byjj^B politiek kunnen noemen; nooit anders dan ze zich geopenbaard. Toch zou inen zich vergisseau^|«^l "olitiek tot denató^jjU^l^ri

Krantenbank Zeeland

Het Zuiden, Christelijk-historisch blad | 1885 | | pagina 2