Leerredenen
Uitgave van Jan Haan
u
tt
INGEZONDEN STUKKEN.
CBR. JONG. VER. ROM. I. 16\
over den Heidelbergschen Catechismus.
Mosk.-Kursk dito dito
Mosk.-Smol. dito dito
Orel-Vitebsk Oblig. dito
Porti-Tiflis dito f 1000
Riaschk. Wiasm Aand.
Zaid West spoorw.-Maatsch.
Amerika. Cent Pac. Obl.
dito California Oregon dito
Chic. N.-W. Cert. Aand,
dito Mad. Ext. Obl.
dito Menomonee Ds. 500-1000
dito N.-W. Union, dito
dito Winona St. Peter dito
dito S.-W. Ob. Ds. 500-1000
Illinois Cert. v. Aand.
St, Paul Minn. Man. Oblig.
Union Pac. Hoofdl. dito
Aand. N -Y. Lake Erie
dito Wabash A. L. P.
pkemie-leesis s
Nederland. Stad Amsterdam f 100
S;ad Rotterdam
Gemeente Crediet
Stad Antwerpen 1S74
'dito Brussel 18/9 fr. 100
Hongarije. Staatsl. 1870
Oostenrijk. Staatsleening 1854 fl. 250
dito 1S60
dito 1864
Cr diet Inst. 1858 fl. 100
Stad Weenen 1874
Rusland. Staatsl. 1S64
dito 1S66
Spanje. Stad Madrid fr. 100
Turkije. Spw. Leen.
5
5
iou/4
5
H
r
84
5
w
5
0
5
55'/s
6
r
5
1033/<
1 7
7
0
7
117
6
0
T
7
0
r
14272
7
e
O
n
383/4
0
5474
e n
3
1097a
3
3
94» s
3
3
937,
H
4
5
10273
1411'j
148
105
5
r
127
5
1217»
2
y
44
3
0
123/a
PRIJZEN VAN COUPONS EN APLOSBARE OBLIGATIEN.
Oostenrijk Papier
H Zilver
Diverse in pd. st..
met affidavit
Portugeesche
Fransche
Belgische
Pruisische
Hamb. Russen
Russen in Z. R.
Poolsche per Z. R.
Spaansche Buitenl.
Binnenl.
Amerik. in dollars
Amsterdam, 2S Dec.
f 21,20
21.20
11,677s
11,97",
11,997,
47,55
r 47,55
59,05
1,16
47^50
2.29
2,467,
Mijnheer de Redacteur
Opdat niemand zich verwondere, dat het hier
polgende nu pas in Uw blad is opgenomen, zij ge-
neld. dat ik »Het Zuiden" uit de tweede hand
bntvang, waardoor wel eens eenige vertraging in
fcet verzenden ontstaat.
Met een pijnlijk gevoel las ik het ingezonden
Ituk van den heer Rademaker.
Niet omdat genoemde heer daarin zijne meening
Itelt tegenover die van dhr. K., maar om de wijze
\aarop dat geschiedt.
|En die wijze van opponeeren is te minder ver-
Idedigbaar, wijl dhr. Rademaker zeer goed weet,
het is trouwens een publiek geheim) wie K. is.
Wat doet bijv. die gemeenplaats omtrent somber
ieder en pessimisme in den aanhef van het inge
bonden stuk Mij klinkt bedoelde phrase ietwat
pottend in de ooren.
^Vaartoe die kosters van Chr. Geref. kerken er
gehaald, als de schrijver toch weet, tot welk
Jrkgenootschap dhr. K. behoort?
f Wel zeker, schrijver had die in zijn betoog noodig,
laar is de broederlijke vriendschap niet meer
■aard, dan heel het betoog, dat m. i. toch geen
but snijdt, zooals ik straks hoop aan te toonen.
I Niet dat dhr. K. zoo kitteloorig is, och neen
Raar waarom niet vermeden, wat allicht op een
K seitenhieb gelijkt
»Er is een spreekwoord van een splinter en een
Ibalk, Mijnheer de Redacteurschrijft dhr. Rade-
I maker.
Getuigt deze uitdrukking, zooals ze daar staat
Ivan broederlijken zin
Het slot vooral van des heeren Rademakers in-
I gezonden stuk bevat een zeer liefdeloos en scherp
[oordeel over dhr. K., een oordeel, dat berust op
■voorafgaande gansch verkeerde gevolgtrekkingen,
Iwat ik zoo aanstonds ook hoop aan te toonen.
De uitgevers, die chr. onderwijzers of andere per
bonen gebruiken om te colporteeren, kunnen in
de categoriën verdeeld worden.
ierstens dezulken, die al de baten der colportage
bi gen kas laten vloeien.
F eeifr aroot deel der winst
zelf opstrijken en het restante voor een christelijk
of philantrophiseh doel bestemmen.
Ten derde dezulken, die voor een persoon of eene
vereeniging uitgever zijn en dus bij de baten geen
voordeel hebben, wijl deze den persoon of de ver
eeniging ten goede komen.
Wat zijn nu de eigen woorden van dhr. Rade
maker
»Een ander geval is het, als de uitgevers de
chr. onderwijzers gebruiken ten voordeele van hunne
eigene beurs. Dat vind ik onbetamelijk."
Welnu, wat beduidt dan heel het betoog van
dhr. Rademaker.
De eerste categorie van uitgevers wil hij niet
steunen. Waarom niet Hij zegt het zelf. Omdat
zij de Chr. onderwijzers gebruiken om hunne eigene
beurs te stijven.
Maar de tweede categorie dan?
Die houden er een lokvogel op na. Zij wijzen
er telkens maar op, dat zóóveel en zóóveel guldens
in de kas van die of die vereeniging worden ge
stort, maar verzwijgen wat aardig sommetje zij
zelf opstrijken. De vraag is nog, welke categorie
loyaler handelt en meer sympathie verdient.
In beginsel staan beide categoriën volkomen
gelijk.
Wil nu iemand de tweede categorie steunen, ter
wille van het lokvogeltje. Goedmaar dat doet
van de zaak als zaak niets af.
De derde categorie eindelijk zal ieder gaarne
steunen, zoo hij de gelden nuttig besteed acht.
Die »kosters" kunnen dus veilig achterwege blijven
wijl de uitgever van Filippus ongetwijfeld tot de
derde categorie behoort. Maar al was dit het geval
niet, dan nog gaat dhr. K. vrij uit, wijl bekend
heid met eene zaak nog niet altijd schuld meebrengt.
Bovendien is dhr. K. het genootschap Filippus niet.
De splinter en de balk moest schrijver dus ook
maar schrappen.
Op gevaar af van te uitvoerig te worden en het
daardoor bij de geachte Redactie te verbruien, nog
een enkel woord over de door mij gewraakte ge
volgtrekkingen.
De eerste gevolgtrekking, waarop de heer Rade
maker zijn onbroederlijk oordeel grondt, is deze
De heer K. verklaart de ouders van de school
kinderen voor onmondigen.
En waaruit moet dat nu volgen
De heer K. zegt: De persoonlijke invloed van
den onderwijzer bij het aanbieden van een inteeken-
biljet is niet weg te cijferen.
Zift nu niet de heer Rademaker uit deze woor
den, wat er niet in zit
Laat ons zien.
De meeste chr. onderwijzers genieten, ik zou haast
zoggen het onbeperkte vertrouwen van de ouders
hunner leerlingen, een verschijnsel, dat in nauw
verband staat met den aard onzer christel. scholen,
maar dat hier niet nader kan besproken worden.
Welnu, wat is natuurlijker, dan dat de ouders
met even goed vertrouwen hun' naam zetten op
wat meester hen aanbiedt, alsof zij zeiven de zaak
onderzocht hebben. Meester heeft immers meer
verstand van die dingen dan wij vooral op
dorpen redeneert men zoo.
Maar heeft nu de heer K. met op dat vertrouwen
der ouders en den daaruit voortvloeienden invloed
van den onderwijzer de aandacht te vestigen, de
ouders voor onmondigen verklaard De tweede ge
volgtrekking is zoo mogelijk nog liefelijker.
De heer K. noemt de onderwijzer een' geweten-
looze of op zijn zachtst een' onverschillige.
En waaruit haalt schrijver deze gevolgtrekking
De heer K. zegt, dat de onderwijzer en daarop
dient gelet, het aangeboden werk niet eens heeft
gezien.
Is dhr. Rademaker dan werkelijk van oordeel
dat de onderwijzer eerst alles zelf doorleest, wat hij
anderen ter inteekening aanbiedt?
Is zulks niet vaak onmogelijk om de eenvoudige
reden, dat de inteekenaars verzameld worden vóór
het werk uitkomt
Heeft dhr. Rademaker bijv. den Unie-almanak
gezien, voor hij dezen den ouders zijner leerlingen
ter inteekening aanbeval Ik durf wel haast ver
zekeren van neen. En is het nu zoo onmogelijk,
dat er in het mengelwerk van dat boekske eens iets
voorkwam, wat dhr. Rademaker liefst niet zou
verdedigen
Bovendien, zitten niet vooral de Chr. onderwijzers
vaak tot over hunne ooren in het werk, zoodat er
voor bijkomstige zaken weinig of geen tijd over
schiet De onderwijzer gaat daarom e meestal
af op de namen van uitgevers en schrijvers»
Maar geeft dat altijd waarborg dat het geleverde
in allen deele goed is
Was de heer Rademaker tot de gevolgtrekking
gekomen, dat de onderwijzer wat onvoorzichtig
handelt, fiatj
Maar, om nu de heer K. in den mond te leggen
dat de Chr. onderwijzer gewetenloos of onverschillig
is, zulks vind ik te betreuren.
En waarom schreef ik dit nu
Omdat de heer K zich zeiven niet verdedigen
kan
Och, hij heeft mij niet voor advocaat noodig.
Misschien bederf ik zelfs zijne zaak.
Wilde ik de heer Rademaker eens op zijn
nummer zetten
Ook al niet.
Waarom dan
Mijn hart drong er mij toe.
Vooreerst ken ik de heer K persoonlijk sinds
jaren en heb hem leeren waardeeren en liefhebben.
En als hij op zulk eene wijze wordt aangevallen
doet mij dat zeer en moet mij een woord van
protest uit het hart. Maar vooral omdat het mij
smart, dat de strijd op zulk eene wijze wordt aan
gebonden tegen een' collega en broeder in Christus,
waar toch aanvaller en aangevallene beiden kinde
ren zoeken te brengen aan de voeten van Jezus,
die stellig niet zijne goekeuring kan hechten aan
een schrijven, waarin blijkbaar de liefde geheel
vergeten is. D.
>AJD V BRTKN TIEN".
Getrouwd:
HENDRIK POOLMEIJER
met
MARGARETHA FABERY DE JONGE,
die, mede namens wederzijdsclie familie hunnen
dank betuigen voor de zeer vele bewijzen van
achting en liefde bij de voltrekking van hun
huwelijk ondervonden. j
Goes, 28 Dec. '82. 1
N ieu w j aarsmorgen
B IJ EENKOMST
om half negen.
op
TE DELFZIJL.
door verschillende Christelijke Gereformeerde
Predikanten,
Prijs per Leerrede f 0,10.
SPfip* Wie eene flinke en degelijke ver
klaring van dit gulden boekske verlangt be-
stelle bij zijn boekverkooper dezen bundel.
Op plaatsen waar geen boekverkooper is zendt
de ondergeteekende de exemplaren, zonder ver
hooging van prjjs franco per post.
JAN HAAN,
Uitgever te Delfzijl.
*OT5 T?TTT7TT,TT Volkomen genezing door
JwXwÜ U ide Bandage Régulateur
van Dr. WAERSEGERS, gebreveteerd Breuk
meester der Hospitalen, Commandeur en Ridder
van verschillende Orden. Groenplaats 35, te
Antwerpen.