HANDELSBERICHTEN.
vreeselijke slasliting aan en omsingelde spoedig
uizenden, die werden krijgsgevangen gemaakt
terwijl de rest in alle richtingen uiteenstoof. Het
geheele kamp was in minder dan een half uur ver
overd, zoodat de vijand geen tijd had om iets te red
den. Een ontzaglijke menigte proviand en ammnnitie,
zoowel als kanonnen on geweren, viel den Engel-
schen in handen. Circa 2000 Egyptenaren waren
gedood of gewond en 3000 hunner krijgsgevangen.
Arabi zelf was, te paard gezeten, in wilde vaart
ontkomen in de richting van Zagagig. Maar de
Britten rustten niet en zaten langs alle kanten den
vluchtelingen op de hielen.
Maar waarheen
Honderden vluchtelingen, waaronder tallooze
officieren, geven zich over aan de Engelschen, die
Belbeis en Zagazig. zonder weerstand te ontmoeten,
bezetten en naar Kaïro trokken. Men verwacht
dat de Engelschen Kaïro Zaterdag bereiken. Alle
tegenstand is opgehouden. Toelba-pacha, komman-
dant te Kafr-el-Dewar, heesch de vredevlag en zond
aan Wood gemachtigden om over de overgaaf te
onderhandelen. Wood seinde Wolseley om instrnc-
tiën en vaststelling der voorwaarden. Een deputatie
uit Kairo kwam te Kafr-el-Dewar, wachtende op
vergunning om naar Alexandrië te komen. De En
gelschen maakten te Tel-el-Kebir Arabi's belang,
rijkste papieren buit. De jongste berichten melden
dat te Kaïro alles rustig is.
Arabi is naar Kaïro gevlucht en schijut door de
zijnen verlaten. Men gelooft dat hij uitgeleverd zal
worden. De militaire hoofdea te Kafr-el-Dewar wil
len zich terstond overgeven en verzochten Wood
heropening der telegraaf- en spoorweggemeenschap
toe te staan. De Britsche ruiterij bezette Benha.
Zeeuwsclie Brieven.
Geachte Redacteur
Bij al de overige ellenden die de nieuwe onder
wijswet over ons volk en onze scholen heeft gebracht
zijn er ook een paar artikelen in, die niet, of althans
nog niet algemeen, in hunne schadelijke strekking
worden gevoeld, maar toch na verloop van tijd
allernadeeligst op den geregelden gang van het
volksonderwijs moeten werken.
In de eerste plaats dat er geen examen meer
mag worden afgelegd in de handwerken alleen,
maar dit examen aan dat van onderwijzeres is ver
bonden. Hierdoor gaan eene massa vrouwelijke
werkkrachten te loor, die vroeger uitnemend werden
aangewend in voorbereidings- en handwerkscholen.
Deze scholen zullen nu na meer of minder tijdsverloop
uitsterven, tot groot ongerief van vele huismoeders.
In de tweede plaats dat het examen in de mo
derne talen feitelijk is onmogelijk gemaakt, hoe
wel het in naam nog bestaat. Een hoofdonderwijzer
doet dat niet zoo licht meer hij zal zich veeleer
in zijn eigen belang op de hoogte houden der
wetenschap die hem onmisbaar is tot het doen van
een later vergelijkend examen. Na al zijne doorgewor
stelde studiën toch, moet het hem wel eene levens
kwestie zijn, aan het hoofd eener school te komen.
Nieuwe studie daarnevens te beginnen zou hem tot
bereiking van dat doel schaden.
Hieruit moet noodzakelijk volgen dat na eenig
'tijdsverloop het ontvangen van onderwijs in het
Fransch, Engelsch en Hoogduitsch voor velen niet
jmeer bereikbaar zal zijn, en vooral onze christelijke
scholen hieronder zeer zullen lijden. Zelfs het begin
sel daargelaten, dan convenieert het aan weinig
burgers hunne zonen op de hooge burgerscholen
te laten gaan. De naam hooge wijst dat al uit;
want vele burgers zijn in deze tijden van stilstand
en achteruitgang in de volkswelvaart eer lager dan
hooger. Toch is, voor den kleinhandelaar zelfs, de
kennis dier talen tegenwoordig behoeftewaar moe
ten nu zijne zonen deze kennis opdoen, als voortaan
slechts een enkele onderwijzer daarin onderricht
mag geven
No. 2 is daarom al even onpractisch, en niet
i minder ingrijpend als No. 1.
Maar nu hebben we No. 3 nog, waarop ik in
mijn vorigen het oog had toen ik beweerde dat de
onmatige eischen van geleerdheid, aan den adspirant-
^oofdonderwijzer gesteld, zeer nadeelig werken op
Ik weet niet M. d. R.of ge bekend zijt met het
program van het examen voorj. »de Hoofdacte"
zooals men die tegenwoordig noemt. Ik had onlangs
het genot daarvan inzage te nemen, en kan u wel
aanraden dat ook eens te doenhet kan weldadig
op uw meewaardigheidsgevoel werken.
Het zegt toch immers wat, in drie achtereenvol
gende dagen een examen voor specialiteiten af te
leggen in veertien vakken van geleerdheid. En onder
deze, nota bene natuurkunde, scheikunde, wiskunst,
dier- en plantenkunde, teek enen. Elk van deze vak
ken afzonderlijk, om van de Letterkunde niet te
gewagen, ware voldoende om allen studietijd in te
nemen, en toch moet de aspirant-hoofdonderwijzer
met die alle veertien eenigszins op de hoogte zijn
Maar, zult ge zeggen, M. d. R.zulke of der
gelijke eischen worden tegenwoordig aan zooveel
anderen gesteld. Hierop is mijn antwoord, dat dit
niets afdoet, en bovendien, dat de gevallen volstrekt
niet gelijk staan. De adspirant-onderwijzer moet al
die kennis opdoen in zijn vrijen tijd, na afloop van
zijn dagwerk. Waar een ander na volbrachte taak
zich op eenigerlei wijze kan ontspannen, moet bij
eerst recht beginnen. Dat mat afdat werkt moord
dadig op zijn physiek gestel; dat ondermijnt ge
zondheid en krachten. Van zoo iemand mag en kan
men niet verwachten dat hij met aangenaamheid
en frischheid zijn schoolwerk verricht; die eisch
ware onrechtvaardigwant de noodige rust, waar
aan hij als ieder sterveling behoefte heeft, wordt
hem niet gegund. Mitsdien moet het onderwijs er
onder lijden. Behoudens enkele uitzonderingen', zal
de tijd het bewijs voor deze stelling leveren.
En wat nu het bedroevendst bij dat alles is
bestaat hierin, dat die afmattende studie, die veel
omvattende geleerdheid voor een groot deel den
onderwijzer nooit te pas komt en dus later als eene
beek uitdroogt. Voor vak-onderwijs toch is de lagere
school de plaats niet. Men laat dus later öf de
noodelooze vakken varen, óf men studeert in één
vak door en gaat naar 't Middelbaar onderwijs
altijd inde veronderstelling dat door de overmatige
inspanning het lichaam niet zoozeer is verzwakt,
en het zenuwgestel zóó sterk overprikkeld dat de
gezondheid een schok heeft gekregen die niet meer
te herstellen is.
In hoeverre hooggaande geleerdheid minder ge
schikt doet zijn voor het alledaagsche onderwijs in
eene lagere volksschool, zie dat is eene kwestie
M. d. R.die door deskundigen moge worden uit
gemaakt; en waarvan overigens de geschiedenis
der naast volgende jaren gewis eene practische op
lossing zal leveren. Mijns inziens zullen de vruch
ten van het onderwijs er niet beter op worden.
K.
Prijzen van Eftecten.
Amsterdam, 14 Sept. 1882.
iraan markt en eni.
Middelburg. 14 September. Met uitzondering van
Groene Erwten, waarvan eene goede aanbieding wss,
was dezelve zeer gering en bestond er voor een en
ander aan onveranderde prijzen goede kooplust.
Jarige TARWE komt weinig meer voor, en werd
daarvoor f 9,75 a f 10 betaald.
Nieuwe TARWE f 10 a f 10,25 voor de zaai betaald
voorts f 9,25, 9,50 a 9,75, naar kwaliteit.
BOGGE bij gerieven i 7,25 a 1 7,50.
WINTERGERST f 6 a f 6,25.
ZOMERGERST levendig gevraagd 15 cent hooger,
vsor puike soorten werd f 5,50 a 5,75 betaald,
HAVER f 3,50 a f 4,
Nan Nieuwe P AARDENBOON EN waren enkele mon
sters ter markt, mooi van stuk, blank en vrij hard, die
van f 7,50 tot 1 8 zijn verkocht.
TUINBOONEN f 7 geboden, waarvoor niet algemeen
werd afgegeven,
Van Nieuwe BRUINE BOONEN was een klasje ter
markt van uitnemende kwaliteit, waervan de verkoop
prijs onbekend bleef.
Groene KOOKERWTEN werden in puike soorten
f 10, 10,25 a 10,50 betaald met levendigen vraag, min
dere soorten moeilijk te plaatsen.
KOOLZAAD, f 11.75 met weinig aanvoer,
ZOMERZAAD met vraag f 12 betaald
CANARIEZAAD f li.
Versclie boter f 1,20 a t 1,30; eieren per 100 stuks
STA AI8LEEKIN GEN.
N -nerl Certific. N. W. Sch.
dito dito dito
dito dito dito 4
dito Obl. 1878 1000 .4
België. Certificaten 27a
Frankrijk j Origin. Inschr. 3
Hongarije. Oblig. Leening 1867 fl, 120 5
dito Goudleening .5
dito dito fl. 500 .6
Italië. Cert Adm. Amsterdam 5
Oosteni Obl. M ®.-Nov. .5
dito Febr.-Aug. .5
dito Jan.-Juli .5
dito April-Oct. .5
dito dilo Goud .4
Polen. Obl. Schatkist 1S44 4
Portugal Obiigatiën Btl. 1853-1869 3
dito dito 6e Ser. 1878 pd. st. 100 6
Rusland. Oolig. Hope C. 1798-1815 5
Certific Inschr. 5e serie 1854 5
Dito dito 6e serie 1855 5
Obiigatiën 1862 .5
dito 1864 1000 ,5
dite 1864 pd. st. 100 ,5
dito 1877 dito .5
dito Oostersche le serie 5
dito dito 2e .5
dito dito 3e .5
dilo 1872 gecons. dito 5
dito 1873 gecons. dito .5
dito 1850 le Leening dito 47s
dito 1860 2e Leening dito 47s
dito 1875 gecons. dito 472
dito 1880 gecons. dito 4
Cort. Hope C°. 184C 4
dito 2e, 3e 4e Leening 1842-44 4
Obligatie-Leening 1867-69 4
dito dito 1859
Cert van bank-Assingn. 6
Spanje. Obiigatiën Buiten 1. 1867-75 P/4
dito dito 1876 2
dito BinnenI. Es 5000-10000 P/4
dito dito 1876 2
Turkije. Oblig. Alg schuld 1865 5
dito dito 1869 6
Egypte. Obl. Leening 1876 4
dito dito 1876 5
Vereenigde Staten. Obiigatiën 1877 4
dito ditc dito 1876 47s
8razihë. Obiigatiën Londen 1865 5
dito Leening 1875 5
dito dito 1863 47s
dito dito 1879 41/,
Peru. Obiigatiën Leening 1870 6
dito dito 1872 5
Columbia Obligation é3/*
Venezuela. Obiigatiën 1881 .3
Mexico. Obiigatiën 1851 .3
dito dito 1864 ,3
27, pet. 67®/lt
1 i-23',
1023/,
80 Y i.
647,
65' 3
65'/4
79
527/»
9o5/i«
9774
757,
93
53
53'/4
83
827/,
827,
757,
667,
743/,
66'/,
44'/,
117*
10 9/lt
627,,
101"*/4
143/,
ll3/»
307,
373/8
243/4
industrieels en itnancieele ondernemingen.
pet 206
10 77
Nederl. Afr. Hand.-V. Aand.
Ned. Hand.-Maatsch. Aand. rescontre 5
Ned. Ind. Handelsb. Aand.
Aand. Rotterd. Bank
dito Rotterd. Hand.-Ver.
Pbr, Rotterd, Hypb. .4
Stoomvaartm.Java Obl. .5
dito Zeeland Aand,
dito Obl5
dito gegarand. dito 47s
Duitschland. Cert. Rijksbank Adm. Am
sterdam
Oostenrijk. Aand. Nat. B.
SPOORWEG-LEEN INGE Ni
Nederland Holl. IJz. Spw. Obl. 1871 5
dilo Maats, tot Expl. van St.-Spw.
Aand
Ned. Centr.sp. Aand. 250
dito gestemp. Obl. f 250
Ned. Tnd. Spoorw. Aand.
Ned. Rijn-9pw. volgef. Aand.
N.:Brab. Boxt. Obl. gestemp. 1875-80
Hongarije. Theiss. Spoorw. Aand. fl. 200 5
dito dito Obl. .5
Italië. Zuid-Ital. Spw. Obl. 3
Polen. Warschau-Bromberg Aand. 4
Warschau-Ween en dito
Rusland. Gr. Sn.-Maatsch. Aand. 5
dito Hypoth. Obiigatiën 47a
dito dito dito 4
Baltische Spoorweg. Aand. 3
Chark.-Azow Oblig. 100 5
Jelez-Griasi dito .5
Jelez-Orel dito 100Q 5
Kursk.-Ch.-Az Obl. 100 pd. st. 5
Losowo-Sewastopol f 1000 5
Morschansk-Sysran. Aand. 5
Mosk..Jaroslow Obl. 100 pd. st. 5
Mosk.-K.ursk dito dito 5
Mosk.-Smol. dilo dito 5
Orol-Vitebsk Oblig. dito 5
Porti-Tiflis dito f 1000 5
Riaschk. Wiasm Aand. 5
Zuid West spoorw.-Maatsch, 5
Amerika. Cent. Pac. Obl. .6
dito California Oregon dito 5
Chic. N -W. Cert. Aand,
dito Mad. Ext. Obl. .7
dito Menomonee Ds. 500-1000 7
dito N.-W. Union, dito .7
dito Winona St. Peter dito 7
dito S.-W. Ob. Ds. 500-1000 7
Illinois Cert. v. Aand.
37/,
983/4.
1177?
pet.
47*/4
723/4
IOU/2
847,
52
517.
120'/4
897,
7978
60»/,
85
S5>/,
59
58
114'/.
165
117'/.