Nieuwe Goesche Courant,
Christelijk-historisch blad voor Zeeland
Dinsdag 13 »Iuni.
ïrao.
BINNENLAND.
1--Ö2.
HET ZUIDEN,
Versekij ut eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag-
wond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs pe* drie maanden francof 1,50.
Enkele nommers- 0,05.
P. G.
UITGAVE VAN
WIJ TH AN, te Middelhui
A. C. DE JONGE, te
Prijs der Advertentiën:
Per regel 10 ets.; Familie-berichten van 16
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 6 cents per regel.
Agent voor Dordrecht en Omstreken: de heer H. J. KOEBRUGGE.
SOCIALISME.
In de Pinksterdagen is een ongeteekend blaadje
verspreid, afkomstig van de «"typographic-universal"
van B. Liebers te 's Gravenhage. De meeste exem
plaren zullen wel daar ter plaatse gebleven zijn,
doch daar in die stad vele Zeeuwen arbeiden, zijn
er ook herwaarts overgekomen.
Afgaande op de betrekking, in welke de lieer
Liebers, bepaald in zake zijner drukkerij, tot ande
ren staat, kan het wel niet anders, of het blaadje
moet gedrukt zijn minstens met medeweten van
een voormalig predikant, die door 't modernisme
heen tot het socialisme gekomen is.
De titel isDe tien Geboden, het Onze Vader
en het Geloof.
In die «tien geboden" vinden we eene vermenging
van goed en kwaad, van waarheid en socialistische
overdrijving, in zoover der kennisneming waardig,
^Is daarin heerschende verkeerdheden scherp ver
oordeeld worden, en de overdrijving zich zelve ver
oordeelt.
Het »onze vader" is niets anders dan eene ruwe
bespotting van het allervolmaakste gebed, eene
aanbidding van het socialisme, in welke, om niet
meer te noemen, de bede om het dagelijksch brood,
hier tot het socialisme opgezonden, luidt»laat niet
toe dat onze heeren ons het brood ontnemen, dat
wij voortbrengen." Hier zijn dus de arbeiders de
hoog verheven scheppers van het brood, en hunne
leer is de aangebedene, die hen beschermen zal.
Wie meent dat we 't mis hebben, en ons aan
overdrijving schuldig maken, verneme dat de ge
loofsartikelen van de socialisten aldus aanvangen:
»Wij gelooven aan den arbeid, den schepper van
alle rijkdommen op aardeDe arbeid (na
tuurlijk door de hand des arbeiders) wordt als
schepper verheerlijkt.
Het blaadje heeft geeft echter meer dan zijn
titel belooft. De tweede helft er van bevat spot
achtige nabootsingen van gebeden en vermaningen
uit het roomsche kerkboek, in welke onder anderen
de aan Maria gerichte hulde, aan den arbeid wordt
toegebracht.
In de «opwekking tot de hoop" staat«Wij hopen
dat de boer niet meer zonnesteken, bevroren lede
maten en moeraskoortsen zal krijgen, en zich niet
behoeft te vergeven (vergiftigen) door vervalschte
en bedorven levensmiddelen."
Voor die hoop zullen de Friesche veenboeren,
de Geldcrsche heiboeren, de Hollandsche kaas
boeren en de Zeeuwsche kleiboeren zeker eene
innige dankbaarheid gevoelen, zoodra de tijd komt
dat zonnesteken, moeraskoortsen en winterhanden
tot de heerschende ziekten en rampen behooren.
Een waardig protest tegen de Haagsche poging om
de landbouwers door beklag tot het socialisme over
te halen, zijn de ver van bevrozen bloote armen
onzer Zeeuwsche boerenmeiden, die waarlijk om
blozend en mollig te blijven geen arseniek gebruiken,
-"vGrra WoATIPV RCh^bne.
De «opwekking tot liefde" is één doorgaande
opwekking tot haat.
Ten slotte geeft de schrijver van het blaadje een
paar zijner psalmen ten beste. Het slot van den
eersten is«O, arbeiderswij zijn de onderdrukte
klasseBevrijden wij ons daaromen dat van den
tweeden »wij zullen hem nooit vergiffenis schen
ken. Amen
En zulke taal komt uit een hoek, waar de Bijbel
veroordeeld wordt, ook om de «vloekpsalmen", die
er in staan
Maar laat ons een paar van de «tien geboden"
overdrukken:
Gij zult den naam woes Gods niet ijdélijk gebruiken,
maar als gij Zijn naam niet gebruikt, als de
overheid het u voorschrijft, dan zijt gij buitenge
sloten van alle ambten en betrekkingen, dan staat
gij bloot aan vervolging en gevangenistraf."
Hier worden al dadelijk gebruik en ijdel gebruik
met elkander verward. Wij zijn bepaald van ge
voelen dat de overheid te dikwijls den eed vordert.
Er zullen echter meer lieden van ambten en betrek
kingen uitgesloten worden, omdat zij gewetenshalve de
hoogere burgerschool niet bezocht hebben, dan omdat
zij weigerden den naam huns Gods te gebruiken, wel
te onderscheiden van ijdelijk gebruik.
»Gij zult den rustdag heiligen. maar als de
arbeiders weigeren op dien dag te arbeiden, als
briefbestellers, spoorwegbeambten, enz. die heiliging
verlangen en behoeven na een zesdaagschen arbeid,
dan worden zij ontslagen uit den dienst, en kunnen
rondloopen zonder arbeid, en dus zonder brood."
Volkomen waar.
Maar niet van bet standpunt van den blaadjes-
schrijver.
Als de arbeid de schepper is, als de roomsche
moet leeren zeggen «wees gegroet, gezegende ar
beid vol vreugde," en «heilige arbeidbron des
levens, eeuwig geluk," dan weten we niet waarom
een roomsche spoorbaanwachter nog naar de mis
zou moeten gaanhij staat dan voor de deur zijner
woning zeker op de rails naar den hemel.
Gij zult niet echtbrekenmaar het behoort tot
den goeden toon om andere vrouwen voor zijn
rekening te kanieren, en zijn eigen vrouw in onkunde
daarvan alleen t' huis te laten. Wijl het onderzoek
naar 't vaderschap is verboden, blijft het baar vrij
om op naam van haar man kinderen te verwekken
bij anderen. Het huwelijk echter is heilig
Scherp gezegdMaar in strijd met de leer
en de praktijk van bet socialisme, enkele ondanks
hun stelsel fatsoenlijke socialisten niette na gesproken.
Gij zult niet begeeren uws naasten huis, huisvrouw,
knechtdienstmaagd os, ezel of iets wat het zijne is,
maar het te nemen
Wacht even, mijnbeer de socialist!
Gij komt op 't nemen. Dit behoort tot bet achtste
gebod, betrekkelijk bet stelen, dat wij met u ver-
oorcleelen.
Als gij over 't begeeren spreekt, dwaalt ge dadelijk
van bet onderwerp af.
Het socialisme is de leer van 't begeeren.
Het predikt baat tegen alle bezitters, van welke
de meesten, of hunne voorouders, zoo geldeloos
waren als thans de armste socialist, maar zich
door arbeid hebben opgewerkt tot den rang van
eigenaars, bazen en fabrikanten. Er zijn meer kapi
talen verzameld door »li anden, bedekt met eelt", dan
«menscben rechten afgedwongen door de kracht van
alle vereenigde arbeiders."
Goes. Gedurende onheugelijke jaren werd de
Zondag hier algemeen in eere gehouden. Niet
het minst droeg daartoe bij dat de vroegere bur
gemeester, wijlen mr. M. P. Blaaubeen, standvastig
iedere publieke vermakelijkheid weigerde, die tot
verstoring der Zondags?*?^ aanleiding kan geven.
ZEd.A. moge minder waarde hebben gehecht aan
TiOnó.&g'aJeiliging, toch toonde bij eerbied genoeg te
hebben voor de overtuiging van het grootste deel der
andersdenkende stadgenooten, en Het bij nimmer "iets
toe, strijdig met den eerbied aan den dag des Hee
ren verschuldigd. Zijn opvolger (tegenwoordig bur
gemeester) mr. J. G. de Witt Hamer, schijnt er
anders over te denken, en beeft goedgevonden op
Zondag 11 Juni des avonds ten zes ure, gelegenheid
te geven aan een hardlooper in bet midden der stad
op de groote markt, bet pubHek te vermaken
Dat juist op betzelfde uur in 3 kerken de Gods
oefeningen moesten aanvangen, daarop is niet gelet.
Evenmin beeft bet mogen baten dat door al de
besturen der hier bestaande Protestantscbe kerken,
eerbiedig aan den Burgemeester is gevraagd die
hardlooperij niet te doen doorgaan. Is bet geen
treurig teeken des tijds, dat een Burgemeester, meer
luistert naar bet verzoek van een vreemden snoeshaan,
die de menscben bet genot wil verschaften hem
te zien bijgen, blazen en jagen, dan bet oor te leenen
aan een groot deel zijner stadgenooten, die Gods
dag overeenkomstig hunne overtuiging wenschen te
vieren en gevierd te zien
Van de 37 aandeelen welke zijn ingeschre
ven voor de le serie, in de 4 pet. geldleening
ten laste van den polder Walcheren, groot f200,000
zijn door bet polderbestuur aangenomen: van den
beer J. A. Zip 14 en van de heeren I. Boasson
Zonen, Van den Broecke, Luteijn en Schouten er
T. Akkerman respectievelijk 2, dus samen 20 aan
deelen, alles a pari.
De inschrijving van de heeren Van den Broecke
Luteijn en Schouten voor 5 aandeelen was nie
tegen den koers van f 890, zoo als eerst werd g(
meld, maar tot dien van f 9S0. - (Af. C
Door de ondernemers van een geregelden stoon
bootdienst van Amsterdam op onze West-Lidisc]
Koloniën is bet volgende bericht van aanvankeP
gunstig resultaat g_£i