Nieuwe Goesche Courant,
JChristelij h-historisch blad voor Zeeland*
Oonderdhg1 18 Mei.
Onderwijst al de Volken.
BINNENLAND.
ET ZUIDEN,
herschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag-
i ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
pr;js pe* drie maanden francof 1,50.
Enkele - 0,05.
UITGAVE VAN
P. 0. WIJ THAN, te Hiddelbuig
bn
Wed. A. C. BB JONGE, te Goes.
Prijs der Advertentiën:,
Per regel 10 ets.; Familie-berichten van 18
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.'
Liefdegaven 6 cents per regel.
Agent voor Dordrecht en Omstreken: de heer H. J. KOEBRUGGE.
Onderwijs.
Dit woord wekt aller belangstelling.
Men moge gisteren nog verklaard hebben er
liever niet van te hooren, en al wat er mede samen
hangt moede te zijn, toch, zoo dikwijls het heden
wederkeert, en met het heden ook het onderwijs,
zoo dikwijls luistert men op nieuw als er sprake
is van onderwijs en de'onderwijskwestiën.
't Is ons, anti-revolutionairen, meermalen ver
weten, dat wij van de onderwijskwestie leven,, dat
wij zullen te zwijgen hebben als daarover niets
meer te zeggen is, dat wij van. de baan zullen zijn
als zij van de baan zal wezen.
Maar 't is nog pas bewezen dat de mannen van
den vooruitgang 't volstrekt niet eens zijn, waar
het groote stoffelijke belangen geldt.
Waarschijnlijk weten -vpj b$öej^wat anti-revclatio-
nair is, tot »in ons huisgezin" toe, dan zij wat
liberaal is in de binuenlandsche zaken onzes volks
en in het onderling verkeer der natiën.
Noem wat ge wilt: de landsverdediging, het
graven van kanalen, de herziening van het belas
tingstelsel, de uitbreiding der kiesbevoegdheid, de
handelsbetrekkingen met andere volken, het grond
bezit in Indië, over al die zaken is er bij de
»liberalen" geen eenstemmigheid. Alleen zijn ze 't
onderling eens in de onderwijskwestie tegenover
ons
Zij zullen het ingewikkelde belastingstelsel nog
lastiger maken, en eene weinig drukkende belasting
inruilen voor het den handel voortdurend kwellende
kwitantiezegel, alleen om aan geld te komen voor
hun onderwijs tegenover het onze.
Zij slooven zich af op middelen om het volk aan
de stembus den mond ie snoeren, opdat hun onder
wijs boven drijve, het onze armelijk spartele.
De »school zonder God" in België, de »leeken-
school" in Frankrijk, de »simultaanschool" in Duitscli-
and, al deze inrichtingen van onderwijs zijn, even
als de zoogenaamd neutrale school in ons land,
bedacht en uitgevonden ter bestrijding, ter verijde
ling van het laatst bevel, door den Heer, voor zijne
hemelvaart, aan den grooten kring der discipelen
gegeven, namelijk ditonderwijst al de volken.
Tallooze wetsartikelen van menschelijke vinding,
om het eenvoudig, heerlijk artikel, dat de be
schaafde wereld hervormde, en heel de wereld her-'
vormen zal, krachteloos te maken
Want ziet, het tweede lid daarvan luidtleerende
hen onderhouden alles wat He u geboden heb.
Hoe gaarne zou de wereld onder dat ik iemand
Finders verstaan dan den Heer Jezus, maar hoe
\aen ook getwist hèbbe over het tu^cheu de beide
daarvan Eggende doopbevel,' de Schriftver-
^ers hebben het onderwijsbevel steeds onaau-
fpelaten.
Lgij al de volken onderwijzen, en ze leeren
onderhouden al wat een eerste minister gebiedt,
hij heete Kappeijne of Six of Ferry, dan hebt gij
vrede met de machten der wereld, met het bou
wen van scholen voor de modernen hier, met het
bouwen van moskeeën-in Indië.
Wilt gij al de vollfen, het aankomend geslacht
hier en de heidenen ginds onderwijzen in hetgeen de
Heer geboden heeft, dan stuit ge op allerlei be
zwaren.
Nauwelijks kan men zich in onze steden op
straat begeven, of men ziet, den blik afwendende
van nieuwe of in aanbouw zijnde scholen, in welke
hetgeen Jezus gebodenv heeft verboden waar is,
scharen van leeraren, onderwijzers en aankomende
onderwijzers, die zich 'verbonden hebben aan een
onderwijs tegen het gëbod des Heeren inen wie
zich buiten onze steden'begeeft, hoort eerst nog de
weinig liefelijke en min welluidende kommando's,
met welke honderden worden onderwezen in de
kunst yan vechten. v
Maar wij mogen het oog niet afwenden van de
verblijdende verschijnselen. De gelegenheden tot
onderwijs in hetgeen de Heer geboden heeft nemen
toe trots allen tegenstand, en op dezen zelfden dag
wordt te Rotterdam een broeder 1) geordend, die
weldra in Indië het Evangelie hoopt te verkondigen.
Nog minder mogen wij het oog afwenden van
het gebod zelf.
Al te dikwijls houden wij 't er voor, dat het bevel
tot onderwijzing aller volken is gegeven aan de
elven, en menigmaal vergeten we dat de Heer het
gaf aan de toenmalige gemeente.
Begreep de gemeente tegenwoordig hare roeping,
het grootste kerkgenootschap in ons vaderland zou
geen 258 ledigstaande leeraarsplaatsen hebben aan
te wijzen, en op iederen hemelvaartsdag zouden er
meer zendelingen worden afgevaardigd.
Begreep de gemeente in deze dagen hare roeping,
niemand zou zich verstouten de zondagschool een
noodzakelijk kwaad te noemenzoo als zij nu is
zou zij overbodig zijn, maar zij zou wezen het eerste
en liefelijkste antwoord, dat de heele gemeente op
het onderwijsbevel baars Heeren gaf'.
Bij alle bewustheid van zwakheid, tekortkoming
en onwaardigheid denkt menigeen dat er aan zijn
werkdadig christendom lieel weinig ontbreekt, dat
hij weinig of niets meer zou kunnen doen dan hij
doet. 't Is waar, slechts sommigen hebben de gaven
om profeten, evangelisten of leeraars te zijn,, doch
ook menigeen verzuimt de gave die in hem. is.
In deze dagen komt, nevens het mondeling onder
wijs, het aanschouwelijk onderwijs'in eere.
Wat geeft de gemeente des Heeren të'aanschouwen?
Kan de wereld, die gemeente aanschouwende,
leeren hoe zij moet onderhouden alles'wat de Hei
land geboden heeft
Joh. XIH 34, 35.
De berichten omtrent de ministerieele crisis lianen
zeer eentonig. De Ministers hebben hun ontslag
aangebodenZ. M. heeft geweigerd het aan te nemen.
De Ministers volharden bij hun aanvraag; Z. M.
volhardt bij zijn weigering. Lang kan die wisseling'1
van ja en neen niet duren.
De minister van koloniën is intusschen naariJiet
buitenland vertrokken; men kan dan ook verzekerd
zijn, dat de heer van Golstein de nedergelegde por
tefeuille niet weder zal opnemen.
1) S. van Eendenburg, opgeleid door de Nederland-
sche' nieuwe Rotterdamsche Zendingvoreeniging-
In alle Bladen .lazen we dat een eskader den
Sultan van Turkije het grootkruis van den Neder-
landschen Leeuw zou brengen, dat er internatio
nale moeilijkheden aan die zending verbonden
waren, en dat eindelijk toch de Sultan de ridderorde
gekregen heeft, maar geen enkel blad heeft nog
vèrteld waarmede Zijne Hoogheid die onderscheiding
heeft verdiend.
Zou 'tsoms zijn omdat de Beheerscher der Ge-
loovigen, die het 'thuis veel te druk had, zich on
zijdig heeft gehouden in den Atjeh-oorlog
De val van het Kabinet sleepte Ook het nieuwe
wetsontwerp op kinderarbeid meê.
Verlies is dit niet.
Ook in dit ontwerp toch ging het weer op een
ommekeeren en verkeeren van de ordinantiën Gods.
Naar Gods ordinantiën moeten vader en moeder
de verantwoordelijkheid dragen voor de opvoeding
van het kindniet de Overheiden de Overheid
dan slechts, wanneer vader óf niet bij zinnen óf
onder bindende macht is.
Maar in dit ontwerp ging het vlak omgekeerd
op een zorgen van de Overheid voor alle kinderen,
met volstrekte opheffing van vaderlijke verantwoor
delijkheid tot op vasten leeftijd en óp een bepaald
punt.
Gevolg van zulk eeu ontwerp, wierd hekw.et, zou
zijn Winste aan intelleótueele bedrevenhd^sfaande
tegenover een zeer aanmerkelijk vërliés va otëidelijJce
verantwoordelijkheid.
Nu slijt die intellectueele bedrevenheid bij verre
weg de meeste kinderen reeds voor hun. 20ste jaar
spoorloos uit, maar de nawerking van. dit, zedelijk
verlies sluipt door heel het leven plant Inch over
op nieuwe huisgezinnenenondermijnt alzoo de-
toekomst der natie.
Een volle, dat schrijven nóch fezen kan, denk
aan de Transvaal, kan nog wonderen doen; maar
een gedemoraliseerd volk, let op Turkije, ontbindt
zich bij levenden lijve. Standaard
Door de firma Wm. Ruijs Zonen te Rotterdan
is aan de Koninklijke Maatschappij De Schelde t-
Ylissingen de vervaardiging opgedragen van twe:
ijzeren, schroefstpomschepenbestemd voor de vaar
op Nederiandsck Indie, en gebouwd volger"
